پیشگیری از افسردگی با نماز صبح

فسردگى (DEPRESSION) حالتى احساسى است که مشخصه‏اش اندوه، بى‏احساسى (APATHY) ، بدبينى (PESSIMISM) و احساس تنهايى است.
اين بيمارى که امروزه از شيوع بالايى در ميان مراجعه کنندگان به کلينيک‏هاى روانپزشکى برخوردار است، داراى تظاهرات متنوع و زيادى بوده که از مهمترين آنها مى‏توان به اختلالات خواب اشاره نمود. تحقيقات نشان مى‏دهد 75 درصد از بيماران افسرده مشکلى در خواب (چه به صورت بى خوابى و چه پرخوابى) دارند و همچنين علايم اين بيماران در هنگام صبح تشديد مى‏شود. نکته جالب و قابل توجه و مورد بحث ما اين است که در اين بيماران چگالى (REM حرکت‏ سريع چشم) در نيمه اول خواب و همچنين کل زمان REM افزايش يافته و فاصله ميان به خواب رفتن تا شروع اولين دوره REM يعنى ( LATENCY - REM) کم شده و مرحله 4 خواب نيز کاهش مى‏يابد . (1)
پس به عبارت ساده‏تر مى‏توان گفت، افراد افسرده زمان بيشترى را در مرحله خواب REM به سر مى‏برند. يعنى به ميزان بيشترى نسبت ‏به سايرين خواب مى‏بينند .
يک روش درمانى جديد براى بيماران افسرده، بيدار نگه داشتن آن‏ها براى کاهش ميزان REM است، که بهترين شکل آن نماز صبح است. (2) زمان نماز صبح که مورد تاکيد قرآن و همچنين بسيارى از روايات بوده، سبب کاهش قابل توجه ميزان خواب REM در اشخاص مى‏شود. زيرا شخص نمازگزار که خود را ملزم به اقامه نماز صبح مى‏داند و بايد صبحگاه بيدار شود، پس در حقيقت جلوى ورود به مرحله قابل توجهى از REM را مى‏گيرد. از اين جهت ‏بيدارى صبحگاهى براى نماز خود به تنهايى مى‏تواند يک عامل مهم بدون عارضه در پيشگيرى از افسردگى مطرح باشد که بر تمام روش‌هاى درمانى دارويى و غير دارويى ارجح است، چرا که پيشگيرى بر درمان مقدم است .
حال ببينيم، اين موضوع چه ارتباطى با نماز صبح دارد، يعنى نماز صبح چه اثر درمانى مى‏تواند در اين بيماران داشته باشد؟
به طور متوسط 20 - 15 دقيقه طول مى‏کشد تا يک فرد معمولى به خواب رود. پس در عرض 45 دقيقه وارد مراحل 3 و 4 خواب شده که اين مراحل عميقترين مراحل خواب‏اند. يعنى بيشترين تحريک براى بيدار کردن فرد در اين مراحل لازم است . حدود 45 دقيقه پس از مرحله ‏4 است که نخستين دوره حرکات سريع چشم (REM) فرا مى‏رسد. هر چه از شب مى‏گذرد، دوره‏هاى REM طولانى‏تر و مراحل 3 و 4 کوتاه‏تر مى‏شود. بنابراين در اواخر شب، خواب شخص سبک‏تر شده و رؤياى بيشترى مى‏بيند (يعنى خواب REM اش بيشتر مى‏شود). پس قسمت اعظم خواب REM در ساعات نزديک صبح به وقوع مى‏پيوندد. و از طرفى ديديم که يکى از مشکلات مهم بيماران افسرده، افزايش يافتن طول خواب REM و خواب ديدن زياد است. از اين جهت ‏يک مبناى مهم در توليد داروهاى ضد افسردگى ايجاد داروهايى است که کاهش دهنده مرحله REM خواب باشند (از جمله داروهاى ضد افسردگى سه حلقه‏اى ) .
لازم به ذکر است آثار روحى و روانى ايمان به خدا و اقامه نماز بسيار زياد است و نکات علمى بسيار شگرفى در اسرار سحر که مورد تاکيد فراوان اسلام نيز بوده، نهفته است که انسان با دانستن آنها از تمام وجود زمزمه مى‏کند .
علاوه بر اين يک روش درمانى جديد براى بيماران افسرده، بيدار نگه داشتن آن‏ها براى کاهش ميزان REM است، که بهترين شکل آن نماز صبح است. (2) زمان نماز صبح که مورد تاکيد قرآن و همچنين بسيارى از روايات بوده، سبب کاهش قابل توجه ميزان خواب REM در اشخاص مى‏شود. زيرا شخص نمازگزار که خود را ملزم به اقامه نماز صبح مى‏داند و بايد صبحگاه بيدار شود، پس در حقيقت جلوى ورود به مرحله قابل توجهى از REM را مى‏گيرد. از اين جهت ‏بيدارى صبحگاهى براى نماز خود به تنهايى مى‏تواند يک عامل مهم بدون عارضه در پيشگيرى از افسردگى مطرح باشد که بر تمام روش‌هاى درمانى دارويى و غير دارويى ارجح است، چرا که پيشگيرى بر درمان مقدم است .
لازم به ذکر است آثار روحى و روانى ايمان به خدا و اقامه نماز بسيار زياد است و نکات علمى بسيار شگرفى در اسرار سحر که مورد تاکيد فراوان اسلام نيز بوده، نهفته است که انسان با دانستن آنها از تمام وجود زمزمه مى‏کند؛
"اقم الصلوه لدلوک الشمس الى غسق اليل قرءان الفجر ان قرءان الفجر کان مشهودا (3) ؛ نماز را از زوال آفتاب تا نهايت تاريکى شب برپا دار و (نيز) نماز صبح را، زيرا نماز صبح همواره (مقرون با) حضور (فرشتگان) است .
منبع:mohsenazizi.blogfa.com

---

معرفي سايت مرتبط با اين مقاله