علائم هشدار دهنده‌ی آلزایمر

متاسفانه آلزایمر زندگی بسیاری را تحت الشعاع خود قرار داده، و درک نشانه‌های آن می‌تواند به ما و همچنین کسانی که از آن رنج می‌برند، کمک کند.
پیری مهمترین عاملی است که موجب بروز بیماری آلزایمر می‌شود. برخی از عوامل دیگر آن سابقه خانوادگی، خصوصاً در صورتی که این بیماری در بستگان درجه اول مانند مادر، پدر، برادر و در چند نفر از اعضای خانواده ظاهر شده باشد و نیز وجود ژن E-4 به خصوص در نژاد سفید و یا آسیایی‌ها را شامل می‌شود؛ یکی دیگر از عوامل دخیل در آن سندرم داون می‌باشد. این سندرم نوعی بیماری ژنتیکی است که عقب ماندگی ذهنی را آشکار می‌سازد. بیماری دیگری که ممکن است سبب بروز آلزایمر شود، بیماری دیابت و سطح بالای گلوکز است.
در خصوص این بیماری، نظریه‌های دیگری همچون کشیدن سیگار و ضایعات جمجمه به ویژه در صورت شدید بودن آنها نیز وجود داشته است؛ همچنین میزان بالای هموسیستئین در خون تأثیر بسیاری در ابتلاء به آلزایمر دارد. با این حال، این نظریه‌ها از علت دقیق و قطعی این بیماری اطلاع ندارند، اما احتمالاً علل متعددی در بوجود آمدن این بیماری دخیل می‌باشند.
اولین نمود و نشانه‌ی آلزایمر اغلب از دست دادن حافظه است. به همین دلیل، بسیاری از افراد مسن هنگامی که شروع به فراموش کردن بعضی چیزها می‌کنند، دچار نگرانی می‌شوند. با این وجود، از دست دادن حافظه‌ی کوتاه مدت در افراد 60 تا 70 ساله امری عادی است و تنها تعدادی از آنها ممکن است پس از آن دچار بیماری آلزایمر شوند. در صورتی که فردی در این سنین دچار از دست دادن حافظه شود، بهتر است که به یک پزشک متخصص مراجعه نماید.
چند مورد از دست دادن عادی حافظه شامل فراموش کردن بعضی از جزئیات وقایع تجربه شده در زندگی؛ فراموش کردن محل پارک کردن ماشین؛ فراموش کردن حوادث دور مربوط به گذشته؛ فراموش کردن نام یک شخص اما در صورتی که نام این شخص پس از آن به ذهن خطور کند؛ فراموش کردن محل گذاشتن چیزهایی مانند سوییچ ماشین می‌شود. بنابراین این موارد ممکن است اتفاق افتند و نیازی به نگرانی نیست.
در این بخش چند مورد از دست دادن حافظه که موجب بروز آلزایمر می‌شوند، آورده شده است که از جمله‌ی آنها فراموش کردن کامل رویداد تجربه شده؛ فراموش کردن نحوه‌ی خواندن ساعت و چگونگی رانندگی؛ فراموش کردن کارها و فعالیتهایی که اخیراً انجام داده است و فراموش کردن فردی به طور کامل را می‌توان نام برد. آلزایمر اغلب با تغییراتی در رفتار، تفکر و شخصیت فرد همراه است. در مراحل اولیه این بیماری، فرد هنگامی که در جامعه حضور دارد، می‌تواند به طور عادی عمل و رفتار کند. اما این اعضای خانواده و دوستان فرد هستند که برای اولین بار متوجه‌ی علائم این بیماری در او می‌شوند. در نتیجه، نشانه‌هایی از زوال عقل مانند داشتن مشکلاتی در تفکر و تمرکز، یادآوری برخی چیزها، اشخاص و یا مشکلات روزمره که نیاز به حل و فصل دارند، فرد را ملزم می‌دارد که به یک پزشک متخصص مراجعه نماید. علائم ممکن است با پیشرفت بیماری تفاوت نمایند.
انجمن بیماری آلزایمر ده نشانه‌ی هشدار دهنده از این بیماری را شناسایی و مشخص کرده است. نخستین نشانه‌ی آن از دست دادن حافظه، مانند فراموش کردن چیزهایی که اخیراً آموخته شده، فراموش کردن اسامی و یا شماره تلفن را شامل می‌شود. دومین مورد داشتن مشکل در انجام کارهای روزانه مانند آشپزی و یا حتی خوردن می‌باشد. دشواری‌های زبانی مانند فراموشی برخی کلمات غیر معمول نیز وجود دارد. همچنین، نشانه‌ی دیگر آن فراموش کردن آدرس خود است. همچنین می‌تواند چیزهایی مانند پوشیدن لباس نامناسب با هوای بیرون از خانه وجود داشته باشد.
فردی که دچار آلزایمر شده است، همچنین می‌تواند مشکلاتی در تفکر انتزاعی، مانند عدم امکان تفسیر اعداد داشته باشد. برخی علائم هشدار دهنده دیگری مانند قرار دادن بعضی اشیاء در نقاط غیر معمول، مانند توستر در یخچال، یا ساعت درون قندان، و به همین ترتیب ممکن است وجود داشته باشد. همچنین تغییراتی در خلق و خوی فرد ایجاد می‌شود، به عنوان مثال، فرد آرام بوده اما سپس بدون هیچ دلیل روشنی گریه کرده و آنگاه دچار عصبانیت می‌شود. همچنین تغییراتی در شخصیت مانند سردرگمی، ترس از وابستگی به شخص دیگری، سوء ظن، و از آن جمله وجود دارد. عدم داشتن ابتکار عمل و شوق که از طریق خواب مستمر نشان داده می‌شود، تماشای تلویزیون در تمام طول روز و خودداری از انجام کارهای روزانه نیز می‌تواند در این بیماری وجود داشته باشد.
همچنین علائمی وجود دارند که دائمی نبوده و می‌توانند در شخص دیده شوند مانند اصرار بر داشتن باورهای نادرست، مانند این تصور که شخصی در حال دزدی از شخص دیگری است؛ توهم؛ عدم علاقه به فعالیتهای پیرامون و یا جدایی از دوستان و خانواده؛ انجام تکراری بعضی کارها بدون داشتن هدفی مشخص مانند باز و یا بستن کیف، بسته بندی یا مرتب کردن لباسها و خارج کردن آنها از این حالت، پرسیدن سئوالهای تکراری؛ پرخاشگری کلامی و یا فیزیکی؛ عدم امکان کنترل امیال خاص که منجر به رفتار نامناسب می‌شود. آلزایمر معمولا توانایی‌های حرکتی کوچک و دقیقی مانند توانایی دکمه کردن و باز کردن دکمه‌ی پیراهن و یا استفاده از ابزار، و نیز حس لامسه را تحت تأثیر قرار نمی‌دهد.
تا حدودی می‌توان از آلزایمر پیشگیری کرد، اما این پیشگیری بایستی زود شروع شود، بدین معنی که در اواخر دهه‌ی بیست سالگی یا اوایل دهه‌ی سی سالگی یعنی زمانی شروع شود که شیوه‌ی زندگی سالم بایستی اتخاذ گردد. خوردن، حرکت کردن و تفکر سالم، استفاده از تخیل و حافظه به شیوه‌ای خلاقانه راه بسیار خوبی جهت بهبود زندگی و همچنین پیشگیری از بیماری آلزایمر می‌باشد.