مدرس از نگاه امام خمینی و علمای شیعه
چکیده:
در میان فقها، علما و مجتهدانی که حضرت امام خمینی (قدس سره) به تعظیم و تکریم آنان پرداخته است. شاید هیچ کس بیش از شهید مدرس مورد تجلیل قرار نگرفته باشد. عظمتی که امام برای این انسان مبارز قائل بود سبب شد تا دستور دهد که زیارتگاهی برای او احداث شود. امام یگانه فردی است که آن گونه که باید مدرس را شناخت، آن شهید را شناخته است. مدرس با امام مشابهت های فکری داشت و چون سه عنصر فقاهت، صداقت و سیاست در مدرس جمع بود و به او آنچنان امتیاز و برجستگی داد که امام امت برای آن پیر فقه، عرفان و سیاست این همه عزت و کرامت قائل شود.از نگاه امام خمینی (ره)
در قسمتی از حکم تاریخی مورخه 28 شهریور 1363 امام مبنی بر بازسازی مزار مدرس آمده است:
"... در واقع شهید بزرگ ما مرحوم مدرس که القاب برای او کوتاه و کوچک است، ستاره درخشانی بود بر تارک کشوری که از ظلم و جور رضاشاهی تاریک می نمود و تا کسی آن زمان را درک نکرده باشد ارزش این شخصیت عالیمقام را نمی تواند درک کند. ملت ما مرهون خدمات و فداکاریهای اوست و اینک با سربلندی از بین ما رفته بر ماست که ابعاد روحی و بینش سیاسی – اعتقادی او را هر چه بهتر بشناسیم و بشناسانیم و با خدمت ناچیز خود مزار شریف و دور افتاده او را تعمیر و احیا نماییم"
حضرت امام در پیامها، نطقها و سخنان و مکتوبات با صلابت خود به مناسبتهای گوناگون از این شهید والامقام به نیکی و بزرگواری یاد نموده اند که به گزیده ای از آنها اشاره می شود:
روحانیت شیعه مستقل است، اتکا به هیچ جا ندارد، اینها مستقل اند در افکار خودشان از اینها تویشان آدم در می آید، اینها از تویشان سیدحسن مدرس بیرون می آید."
مرحوم مدرس (رحمه الله) خوب من ایشان را دیده بودم، این هم یکی از اشخاصی بود که در مقابل ... ظلم آن مرد سیاه کوهی، آن رضاخان قلدر ایستاد و در مجلس بود. مدرس یک آقای عمامه ای، ملا، متقی و با یک پیراهن ... ]بسیار ساده[ ایستاد در مقابل رضا شاه و نه، گفت"
"اسلام می خواهد انسان درست کند، می خواهد آدم درست کند. یک آدم اگر موافق تعلیم قرآن درست شود یک وقت می بینید که یک مدرس از کار در می آید که یک مدرس مثل یک گروه است ]که[ جلو قدرت رضاخان می ایستد. با پیرمردی خودش می ایستد جلویش را می گیرد و جلو شوروی که می خواستند به ایران حمله کنند می گیرد."
"مرحوم مدرس که به امر رضاخان ترور شد، از بیمارستان پیام داد ]که[ به رضاخان بگویید من زنده هستم! مدرس حالا هم زنده است، مردان تاریخ تا آخر زنده اند."
"این عکسی که ملاحظه می کنید ]اشاره به عکس مدرس[ شخصی است که ملک الشعرا گفته است که از زمان مغول تا حال این ]چنین[ شخص به عالم نیامده، یعنی مرحوم مدرس، یعنی آنکه در مقابل رضاخان قلدر ایستاد، همین فرد است، یک شخص روحانی که لباسش از سایر اشخاص کمتر بود و کرباس به تن می کرد. او در مقابل قدرت زیاد رضاخان ایستاد و آن طور هجوم کرد به مجلس که نگذاشت رضاخان کاری بکند و در حالی که عمال رضاخان با هم زنده باد زنده باد می گفتند، ایستاد و گفت که مرده باد رضاخان و زنده باد من! یک همچون مرد قدرتمندی بود، برای اینکه الهی بود، می خواست برای خدا کار بکند و از کسی نمی ترسید."
"شما می دانید و ما هم می دانیم مدرس یک ملای دیندار بود. چندین دوره زمامداری مجلس را داشت و از هر کس برای او استفاده مهیاتر بود. بعد از مردن چه چیزی به جای خود گذاشت، جز شرافت و بزرگی! ما می گوییم مثل مدرسها باید بر رأس هیأت تقنینیه و قوای مجریه و قضایی واقع شود تا کشور از این حال فلاکت بیرون بیاید."
"در این بیست سال ]دوران قدرت طلبی رضاخان[ که به دست اختناق ایران و دین به شمار می رفت همه دیدید و دیدیم که بالاترین هدف رضاخان، علما بودند و آن قدر که او با آنها بد بود با دیگران نبود. چون می دانست اگر گلوی اینها را با سختی فشار ندهد و زبان آنها را در هر گوشه با زور سرنیزه نبندد تنها کسی که با مقاصد مسموم او طرفیت کند آنها هستند ...." او با مرحوم مدرس روزگاری گذراند و تماس خصوصی داشت و فهمید که با هیچ چیز نمی توان او را قانع کرد نه با تطمیع و نه با تهدید..."
آنها از مدرس می ترسیدند، مدرس یک انسان بود، یکنفری نگذاشت پیش برود کارهای او را، تا وقتی کشتندش، یکنفری غلبه می کرد بر همه مجلس، بر اهالی که در مجلس بودند، غلیه می کرد یکنفری، یکنفری تا توی مجلس نبود (من آن وقت مجلس رفتم، دیدم برای تماشا، بچه بودم، جوان بودم رفتم) مجلس آن وقت تا مدرس نبود، مثل اینکه چیزی در آن نیست، مثل اینکه محتوا ندارد. مدرس با آن عبای نازک و با آن ... قبای کرباسی وقتی وارد مجلس می شد، طرحهایی که در مجلس داده می شد آن که مخالف بود مدرس مخالف می کرد ..."
دیدگاه مقام معظم رهبری حضرت آیت الله خامنه ای:
"در میان آن گروه معدودی که صاحب چنین تشخیص بودند کمتر کسی این شهامت را داشت که آنچه را دانسته برملا کند و از همان ابتدای امر قد علم کرده، با او به مخالفت برخیزد. در چنین حالی مدرس کسی بود که با فراست خویش هم ماهیت ضد اسلامی و ضد مردمی رضاخان را تشخیص داد و هم با شجاعت کم نظیری با او به مبارزه پرداخت."
"مدرس به عنوان یک روحانی که از چشمه فیاض دین رهایی بخش و انسان ساز اسلام سیراب بود در انجام تکلیف الهی و شرعی خویس – که مبارزه با ظلم و فساد و اختناق را سرلوحه احکام خویش دارد – تنها بودن را بهانه سکوت قرار نداد و چه بسا که در بسیاری از جریانات سیاسی کشور تنها یک فریاد بود که پرده خفقان حاکمه را می درید و آن فریاد خروش دشمن شکن مدرس بود .... مدرس بحق افتخار جامعه روحانیت – بخصوص در قرن حاضر – و نمونه ای از مقاومت جامعه روحانیت در همه زمانهاست ... پرچم مبارزه ای که شهید مدرس برافراشت هیچ گاه بر زمین نیفتاد، مبارزه بی امان مدرس علیه هر آنچه غیرخدایی است هنوز در جامعه ما ادامه دارد "
از نظر علمای شیعه
"این اولاد رسول الله پاکدامنی اجدادش را داراست و در هوش و فراست گاهی من را به تعجب می افکند. در مدتی بسیار کوتاه از همدرسهایش در گذشته و در منطق، فقه و اصول سرآمد همه یارانش می باشد و قوه قضاوت او در حد کمال و نهایت درستگاری و تقوا است."
آیت الله سیدابوالقاسم کاشانی در ضمن بیاناتی به مبارزات مدرس اشاره دارد:
"... وقتی خبردار شدیم وهابیها بر حجاز مسلط شده، قبور ائمه را ویران و با یک نیروی کافی به سوی عراق حرکت کرده اند و قصد ویرانی قبور ائمه را در عراق دارند، بلافاصله دست به کار شدیم و از نقاط مختلف نیرو فراهم کردیم و به وسیله پیک مخصوص نامه ای به مدرس نوشتیم، مدرس در جواب نوشته اگر لازم باشد اطلاع دهید من با گروهی از مردم ایران حرکت خواهیم کرد. همچنین در مجلس شورا به سیاست انگلیسیها شدیدا حمله کرد و از دولت ایران خواست که بی درنگ اقدامات لازم را برای جلوگیری از متجاوزان به عمل آورند"
علامه سیدمحسن امین، دانشمند جهان تشیع در کتاب گرانسنگ اعیان الشیعه، مدرس را این گونه معرفی می کند:
"او مردی دانشمند، فاضل؛ باشهامت؛ نترس و پیشتاز بود... مدرس در آن عصر از باشهامت ترین مردان در مجلس و پایدارترین ایشان در پیمان خویش بود. او به مجلس حاضر می شد و با بحث و جدل و دست و پنجه نرم کردن، از حقوق امت اسلام و شرع مقدس دفاع می نمود. استواری و پایداری و عدم تمکین او باعث شد که کسانی مامور ترور وی شوند، اما بدو آسیبی نرسید. سپس او را توقیف و تبعید نمودند و دیگر کسی او را ندید...."
نکته ای از شهید نواب صفوی:
منبع: www.irdc.ir
.jpg "5 ابزار ضروری برای زنده ماندن در صعودهای زمستانی")
