نماز آخرين وصيت انبيا و اوصيا عليهم السلام
نويسنده: محمد وحيدي
1. حضرت صادق عليه السلام مي فرمايد: أحب الأعمال الي الله عزوجل الصلاه و هي آخر وصايا الأنبيا ؛(1)
محبوب ترين کار نزد خداوند ، نماز است و نماز ، آخرين چيزي است که همه ي انبيا عليهم السلام در وصيت هايشان به آن سفارش نموده اند .
2. آخر ما اوصي به رسول الله صلي الله عليه و آله و سلم ثلاث کان يتکلم بهن حتي تلجلج لسانه و خفي کلامه فجعل يقول : الصلاه الصلاه ، و ما ملکت أيمانکم لا تکلفوهن ما لا يطيقون ، الله الله في النساء فانهن عوان عندکم و في ايديکم - يعني أسراء - أخذتموهن بعهد الله و استحللتم فروجهن بکلمه الله ؛ (2)
آخرين چيزي که پيامبر اکرم صلي الله عليه و آله و سلم به آن وصيت فرمود سه مطلب بود که بر زبانشان جاري شده و صدايشان مخفي گرديد و اما آن سه وصيت چنين است : « نماز را [ به پا بداريد ] نماز را [ به پا بداريد ] کساني که زير دست شما هستند بر آنها سخت گيري نکنيد [ و ستم روا مداريد ] خدا را ، خدا را درباره ي زنان [ فراموش نکنيد و مبادا به آنان ستم کنيد] زيرا آنها امانت خداوند نيز شما هستند [ و توان دفاع از خود ندارند] ، آنان با پيمان الهي در اختيار شما قرار داده شده و به اذن پروردگار از آنان بهره مي بريد » .
3. فيما أوصي به أميرالمؤمنين عليه السلام عند وفاته : الصلاه ، الصلاه ، الصلاه ؛ (3)
در وصيت ها و سفارش هاي اميرمؤمنان عليه السلام در آخرين لحظات زندگي شان آن بود که سه مرتبه درباره ي نماز تأکيد فرمودند .
4. عن أبي بصير قال : دخلت علي أم حميده أعزيها بأبي عبدالله عليه السلام فبکت و بکيت لبکائها ثم قالت : يا أبا محمد لو رأيت أباعبدالله عليه السلام عند الموت لرأيت عجبا ، فتح عينيه ثم قال : اجمعوا لي کل من بيني و بينه قرابه . قالت : فلم نترک أحد الا جمعناه . قالت: فنظر اليهم ثم قال : ان شفاعتنا لا تنال مستخفا بالصلاه . (4)
ابوبصير مي گويد: وارد شدم بر ام حميده ( همسر مکرمه ي امام صادق عليه السلام ) که او را بر عزاي حضرت صادق عليه السلام تسليت بگويم . پس گريست و من هم گريستم . سپس فرمود: اي ابا محمد [ لقب ديگر ابوبصير] اگر هنگام رحلت امام صادق عليه السلام بودي چيزي عجيبي مشاهده مي کردي. آن حضرت چشمان خويش را گشود و فرمود: تمام کساني را که با من خويشاوندي دارند حاضر سازيد ، پس همه را جمع کرديم . آن حضرت نگاهي به همه کرده و سپس فرمودند: به تحقيق شفاعت ما به کسي که نماز را سبک بشمارد ، نخواهد رسيد .
ن) نماز ، اول چيزي است که از فروع دين مورد سؤال واقع مي شود
1. پيامبر اکرم صلي الله عليه و آله و سلم مي فرمايد: أول ما يسالون عنه الصلوات الخمس ؛ (5)
اول چيزي که نسبت به آن [ از فروع دين ، امتم ] سؤال مي شوند ، نمازهاي پنج گانه است .
2. پيامبر اکرم صلي الله عليه و آله و سلم مي فرمايد: ان عمود الدين الصلاه ، و هي أول ما ينظر فيه من عمل ابن آدم فان صحت نظر في عمله ، و ان لم تصح لم ينظر في بقيه عمله ؛ (6)
به تحقيق ستون دين نماز است ، و آن اول عملي است که از بني آدم به آن رسيدگي مي شود ؛ پس اگر صحيح باشد به بقيه ي اعمالش پرداخته مي شود و اگر صحيح نباشد به بقيه اعمال رسيدگي نمي شود .
محبوب ترين کار نزد خداوند ، نماز است و نماز ، آخرين چيزي است که همه ي انبيا عليهم السلام در وصيت هايشان به آن سفارش نموده اند .
2. آخر ما اوصي به رسول الله صلي الله عليه و آله و سلم ثلاث کان يتکلم بهن حتي تلجلج لسانه و خفي کلامه فجعل يقول : الصلاه الصلاه ، و ما ملکت أيمانکم لا تکلفوهن ما لا يطيقون ، الله الله في النساء فانهن عوان عندکم و في ايديکم - يعني أسراء - أخذتموهن بعهد الله و استحللتم فروجهن بکلمه الله ؛ (2)
آخرين چيزي که پيامبر اکرم صلي الله عليه و آله و سلم به آن وصيت فرمود سه مطلب بود که بر زبانشان جاري شده و صدايشان مخفي گرديد و اما آن سه وصيت چنين است : « نماز را [ به پا بداريد ] نماز را [ به پا بداريد ] کساني که زير دست شما هستند بر آنها سخت گيري نکنيد [ و ستم روا مداريد ] خدا را ، خدا را درباره ي زنان [ فراموش نکنيد و مبادا به آنان ستم کنيد] زيرا آنها امانت خداوند نيز شما هستند [ و توان دفاع از خود ندارند] ، آنان با پيمان الهي در اختيار شما قرار داده شده و به اذن پروردگار از آنان بهره مي بريد » .
3. فيما أوصي به أميرالمؤمنين عليه السلام عند وفاته : الصلاه ، الصلاه ، الصلاه ؛ (3)
در وصيت ها و سفارش هاي اميرمؤمنان عليه السلام در آخرين لحظات زندگي شان آن بود که سه مرتبه درباره ي نماز تأکيد فرمودند .
4. عن أبي بصير قال : دخلت علي أم حميده أعزيها بأبي عبدالله عليه السلام فبکت و بکيت لبکائها ثم قالت : يا أبا محمد لو رأيت أباعبدالله عليه السلام عند الموت لرأيت عجبا ، فتح عينيه ثم قال : اجمعوا لي کل من بيني و بينه قرابه . قالت : فلم نترک أحد الا جمعناه . قالت: فنظر اليهم ثم قال : ان شفاعتنا لا تنال مستخفا بالصلاه . (4)
ابوبصير مي گويد: وارد شدم بر ام حميده ( همسر مکرمه ي امام صادق عليه السلام ) که او را بر عزاي حضرت صادق عليه السلام تسليت بگويم . پس گريست و من هم گريستم . سپس فرمود: اي ابا محمد [ لقب ديگر ابوبصير] اگر هنگام رحلت امام صادق عليه السلام بودي چيزي عجيبي مشاهده مي کردي. آن حضرت چشمان خويش را گشود و فرمود: تمام کساني را که با من خويشاوندي دارند حاضر سازيد ، پس همه را جمع کرديم . آن حضرت نگاهي به همه کرده و سپس فرمودند: به تحقيق شفاعت ما به کسي که نماز را سبک بشمارد ، نخواهد رسيد .
ن) نماز ، اول چيزي است که از فروع دين مورد سؤال واقع مي شود
1. پيامبر اکرم صلي الله عليه و آله و سلم مي فرمايد: أول ما يسالون عنه الصلوات الخمس ؛ (5)
اول چيزي که نسبت به آن [ از فروع دين ، امتم ] سؤال مي شوند ، نمازهاي پنج گانه است .
2. پيامبر اکرم صلي الله عليه و آله و سلم مي فرمايد: ان عمود الدين الصلاه ، و هي أول ما ينظر فيه من عمل ابن آدم فان صحت نظر في عمله ، و ان لم تصح لم ينظر في بقيه عمله ؛ (6)
به تحقيق ستون دين نماز است ، و آن اول عملي است که از بني آدم به آن رسيدگي مي شود ؛ پس اگر صحيح باشد به بقيه ي اعمالش پرداخته مي شود و اگر صحيح نباشد به بقيه اعمال رسيدگي نمي شود .
پي نوشت ها:
1. وسائل الشيعه ، ج 2 ، ص 26 .
2. محجه البيضاء ، ج 3 ، ص 97 .
3. مستدرک الوسائل ، ج 1 ، ص 173 .
4. بحارالانوار ، ج 80 ، ص 93 .
5. کنزالعمال ، ج 7 ، ص 276 ، ح 18859 .
6. وسائل الشيعه ، ج 3 ، ص 23 .
.jpg "پیشینه تاریخی تعزیه")
