سرماخوردگي و مكمل هاي تغذيه اي

سرماخوردگي و گلودرد يك عفونت حاد( كوتاه مدت) ويروسي در قسمت مجراي تنفسي فوقاني است كه از طريق هوا مانند عطسه كردن يا تماس با افراد مبتلا به بيماري، از فردي به فرد ديگر سرايت مي كند.
مكمل هاي تغذيه اي كه براي سرماخوردگي توصيه مي شوند، شامل : ويتامين C – روي ( به شكل قرص يا اسپري بيني ) و پروپيول است.

علائم سرماخوردگي چيست؟

آب ريزش و گرفتگي بيني، گلودرد، بي تابي و التهاب از علائم عمده آن است. بيشتر اوقات گلودرد به تنهايي و جداي از سرماخوردگي، خود يك علامت جدي است مثل گلودرد استرپتوككي( ميكروبي) كه احتياج به تشخيص پزشكي و درمان با آنتي بيوتيك دارد. وقتيكه عفونت ويروسي است، آنتي بيوتيك ها تأثيري در بهبود سرماخوردگي ندارند.

درمان سرماخوردگي چگونه است؟

محيط مرطوب و گرم، باعث تسريع بهبود مي شوند. كسانيكه به سختي دچار سرماخوردگي مي شوند، بايستي استراحت كنند. داروهاي بازكننده گرفتگي بيني مانند پزودوفدرين و فنيل فرين، بطور موقت بيني را باز مي كنند، اما اغلب مجدداً بيني دچار گرفتگي مي شود.
براي حفظ تعادل آبي و تسهيل جريان ترشحات بدن، بايستي مقدار زيادي مايعات نوشيد. اگر سرفه شديد يا خطرناك باشد، داروهاي ضد سرفه مثل دكسترومتورفان، خصوصاً براي خواب راحت، تجويز مي شوند.
درغيراينصورت ، براي خارج ساختن ويروس هاي عفوني و ترشحات جمع شده در گلو، بايستي خلط را دفع كرد و نبايستي آن را در گلو نگه داشت.

توصيه هاي غذايي مفيد:

زياده روي در مصرف شكر و چربي به سيستم ايمني بدن آسيب مي زند، هر چند كه از چگونگي تاثير اين موادغذايي در طول دوره ي سرماخوردگي اطلاع دقيقي در دست نيست.

مكمل هاي غذايي مفيد:

ويتامين C :

بررسي 21 مطالعه نشان داد مصرف 1 تا 8 گرم ويتامين C در روز، مدت و شدت سرماخوردگي را تا 23 درصد كاهش مي دهد.
مقدار مناسب ويتامين C بري درمان سرماخوردگي معلوم نيست، ولي ممكن است حداكثر 1 تا 3 گرم در روز باشد؛ با توجه به اينكه مقدار بيشتر از 200- 120 ميلي گرم در روز، بعنوان مقدار مناسب و كافي براي افراد سالم در نظر گرفته مي شود.
بررسي 23 مطالعه نشان داد مكمل دهي ويتامين C در كودكان اثرات بهتري نسبت به بزرگسالان دارد. همان مطالعه ثابت كرد مصرف 2 گرم يا بيشتر ويتامين C در روز، در كاهش مدت سرماخوردگي مؤثرتر از 1 گرم در روز است.

روي (Zn) :

وقتيكه روي (Zn) در زمان سرماخوردگي بصورت مكمل به افراد داده شد، ثابت كرد كه اين عنصر باعث كاهش قدرت ويروس ها براي احاطه سلولهاي بدن و كمك به سلولهاي ايمني براي مبارزه با سرماخوردگي مي شود و علائم سرماخوردگي را تسكين مي دهد.
قرص روي مدت سرماخوردگي را در بزرگسالان كاهش داد ولي در كودكان اثري نداشت.
قرص هاي حاوي گلوكونات روي، گلسين- گلوكونات روي واستات روي در بهبود مؤثرند، ولي اشكال ديگر روي و قرص هايي كه حاوي اسيد سيتريك، اسيد تارتاريك، سوربيتول و مانيتول هستند ، اثري ندارند و در مطالعاتي كه اين اشكال روي بكار رفت مثل مواقعي كه مقدار روي كافي نبود، موفقيتي در عمل حاصل نشد.
براي بهبود سرماخوردگي، قرص هايي كه حاوي 13 تا 25 گرم گلوكونات روي، گلسين- گلوكونات روي يا استات روي مي باشند، هر 2 ساعت يكبار براي چند روز مختلف استفاده مي شوند. اگر اين قرص ها با بروز اولين علامت سرماخوردگي مصرف شوند، بهترين اثر را دارند.
مطالعات بيان مي كرد دلايل كافي براي اثر روي وجود ندارد و از نظر آماري، معني دار نيست. اما مقايسه 6 آزمايش ثابت كرد، در كسانيكه در زمان سرماخوردگي قرص روي مصرف كرده بودند بعد از يك هفته، در مقايسه با افراديكه مصرف نكرده نبودند، علائم سرماخوردگي كاهش يافته بود و معني دار نبودن از نظر آماري به دليل كافي نبودن تعداد افراد يا روي مصرفي بود.
اسپري بيني روي نسبت به قرص روي در بهبود سرماخوردگي مؤثرتر است، زيرا طبق يك بررسي، ميزان سرماخوردگي در افرادي كه 4 بار در روز اين اسپري را بكار برده بودند 74 درصد كم شده بود، در صورتيكه با مصرف قرص روي 42 تا 53 درصد كاهش يافته بود.

پروپيول :

پروپيول ماده صمغي است كه توسط حشرات از جوانه هاي برگي شكل و پوست درختان جمع آوري مي شود خصوصاً از درختان صنوبر و كاج. عصاره پروپيول مي تواند در پيشگيري و كوتاه كردن مدت سرماخوردگي مؤثر باشد.
مطالعات باليني نشان داد، عصاره پروپيول عفونت دستگاه تنفسي فوقاني را در كودكان كاهش مي دهد.
توليدكنندگان اين محصول توصيه مي كنند، فرآورده هاي خوراكي پروپيول به ميزان 500 ميلي گرم، يك يا دوبار درروز مصرف شوند.
منبع: انجمن پزشکان ایران