دانستنی هایی در بارۀ نماز
هدیه به خدا
امام محمد باقر(علیه السلام) فرمودند: نماز هدیه مؤمن استبه سوی پروردگار، پس هدایای خود را نیکو کنید تا جوایز شما نیکو باشد .
) ارشاد القلوب، ج2، ص18، باب22)
اظهار فقر
پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم): نماز اظهار فقر و فروتنی در پیشگاه الهی است .
)معراج نامه ابوعلی سینا، ص25)
اکرام به نمازگزار
رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم): فرمودند: که خدای تعالی میفرمایند: من سه چیز را برای نمازگزار پذیرفتهام .
تا زمانی که در حال نماز است رحمتم را بر او نازل کنم .
فرشتگان با بالهای خود او را زیر پوشش و حمایت قرار دهند .
خودم با او مناجات کنم آن گاه که او گفت: یا رب من میگویم لبیک .
(تفسیر کشف الاسرار، ج10، ص465(
چهره سیاه شیطان
نماز چهره شیطان را سیاه میکند . (نهج الفصاحه، ص396، ش1877)
رکوع و سجود
رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم): فرمودند: دینی که در آن رکوع و سجود نباشد خیری در آن نیست . (منهج الصادقین، ج10، ص123)
خشوع نماز
خشوع و فروتنی زینت نماز است . (میزان الحکمة، ج5، ص279)
موضع سجده
روز قیامتخدای متعال به آتش دوزخ میفرماید: ای آتش! هرچه را میخواهی بسوزان، اما به موضع سجده نزدیک مشو .
(منهج الصادقین، ج8، ص397)
سنگین سر
آن گاه که پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم): به معراج رفت، گروهی را مشاهده کرد که سرهای آنها را میکوبیدند . درباره آنان از جبرئیل سؤال کرد، او گفت: اینها کسانی بودند که در نماز سر سنگین بودند .
(دلائلالنبوة، ج2، ص104)
سلام نماز
پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم): فرمود: چون بنده سلام نمازش را بگوید، خداوند درهای بهشت را به رویش میگشاید و میفرماید: ای بنده من از هر دری که میخواهی به بهشت وارد شو . (تفسیر ابوالفتوح رازی، ج1، ص162)
پوشش نور
از امام سجاد(علیه السلام) پرسیدند: چرا شب زنده داران صورتی زیباتر از صورت دیگران دارند؟ فرمود: چون آنان با خدای خویش خلوت کردهاند، خداوند از نور خود بر چهره آنان پوشانده است .
(میزان الحکمة، ج5، ص421)
عبادت برتر
اگر عبادتی برتر از نماز بود، خداوند فرشتگانش را به آن فرمان میداد . (تفسیر عاملی، ج1، ص73)
لذت نماز
امام صادق(علیه السلام) فرمود: من حاجتی داشتم، وضو ساختم و مشغول نماز شدم تا خدا را برای آن حاجتبخوانم، آن قدر لذت مناجات و راز و نیاز با خدای متعال مرا متوجه خود کرد که حاجتم را از یاد بردم .
(بهشت جاودان، ص214)
راز تکبیر
مرحوم شیخ جعفر صاحب کتاب قیم «کشف الغطاء» فرمودهاند: راز تکبیرهای هفتگانه هنگام نیت، همانا برطرف کردن غفلت نمازگزار از انکسار و ذلت در پیشگاه خداوند است .
(سر الصلوة)
صدای مؤذن
ویل دورانت مینویسد: چه خوش آهنگ است صدای مؤذن در گوش مسلمان و غیر مسلمان که این جانهای محبوس در پیکر خاکی را از فراز هزاران مسجد دعوت میکند که به سوی بخشنده زندگی و عقل توجه کنند و به جان، با او پیوند گیرند .
(خلوتگه راز، ص199)
تسبیح گوی او
امیرمؤمنان(علیه السلام) فرمودند: هنگامی که انسان مشغول نماز است، بدن و لباسش و آنچه در اطراف اوست تسبیح خدا میگویند .
(میزان الحکمة، ص377، ج5)
اسرار نماز
شستن دستها در وضو اشاره به دستشستن از علایق نفسانیه و شهوات حیوانیه است.
آن وضو را تو وضو گوی که در شستن دست
شستن دست تو از خواهش دنیا باشد
و شستن صورت، شستن غبار توجه به غیر حق است و مسح سر، سر خط بندگی است و مسح پا، اشاره به پشت پا زدن به غیر خدا و قدم زدن در ساحتحرم حضرت اله است . (اسرار الصلوة، ص101 - 102)
ثمره عبودیت
اگر نماز ما بویی از عبادت داشت، ثمرهاش خاکساری و تواضع و فروتنی بود، نه عجب و خودفروشی و کبر و افتخار، که هر یک برای هلاک و شقاوت انسان سببی مستقل و موجبی منفرد است .
(آداب الصلوة، ص48)
علائم بنده حقیقی
خدای متعال فرمودند: سه چیز است که هر کس بر آنها محافظت کند، به حقیقت که بنده من است و هر که آنها را ضایع کند، حقا که دشمن است: نماز، روزه و غسل جنابت .
(تفسیر ابوالفتوح رازی، ج1، ص163)
دوام نعمت
امام صادق(علیه السلام) فرمودند: رکوع و سجود طولانی در نماز، سبب طولانی شدن عمر و دوام نعمت است . (وسائل الشیعه، ج4، ص928)
طهارت پس از وضو
پیش از وضو باید چهار چیز را با چهار چیز شستشو داد . صورت را با آب چشم، زبان را با آب ذکر و یاد خدا، دل را با آب ترس از پروردگار، گناهان را با آب توبه و پشیمانی . (مناهج الشارعین، ص167)
منبع: پایگاه حوزه الف
امام محمد باقر(علیه السلام) فرمودند: نماز هدیه مؤمن استبه سوی پروردگار، پس هدایای خود را نیکو کنید تا جوایز شما نیکو باشد .
) ارشاد القلوب، ج2، ص18، باب22)
اظهار فقر
پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم): نماز اظهار فقر و فروتنی در پیشگاه الهی است .
)معراج نامه ابوعلی سینا، ص25)
اکرام به نمازگزار
رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم): فرمودند: که خدای تعالی میفرمایند: من سه چیز را برای نمازگزار پذیرفتهام .
تا زمانی که در حال نماز است رحمتم را بر او نازل کنم .
فرشتگان با بالهای خود او را زیر پوشش و حمایت قرار دهند .
خودم با او مناجات کنم آن گاه که او گفت: یا رب من میگویم لبیک .
(تفسیر کشف الاسرار، ج10، ص465(
چهره سیاه شیطان
نماز چهره شیطان را سیاه میکند . (نهج الفصاحه، ص396، ش1877)
رکوع و سجود
رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلم): فرمودند: دینی که در آن رکوع و سجود نباشد خیری در آن نیست . (منهج الصادقین، ج10، ص123)
خشوع نماز
خشوع و فروتنی زینت نماز است . (میزان الحکمة، ج5، ص279)
موضع سجده
روز قیامتخدای متعال به آتش دوزخ میفرماید: ای آتش! هرچه را میخواهی بسوزان، اما به موضع سجده نزدیک مشو .
(منهج الصادقین، ج8، ص397)
سنگین سر
آن گاه که پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم): به معراج رفت، گروهی را مشاهده کرد که سرهای آنها را میکوبیدند . درباره آنان از جبرئیل سؤال کرد، او گفت: اینها کسانی بودند که در نماز سر سنگین بودند .
(دلائلالنبوة، ج2، ص104)
سلام نماز
پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم): فرمود: چون بنده سلام نمازش را بگوید، خداوند درهای بهشت را به رویش میگشاید و میفرماید: ای بنده من از هر دری که میخواهی به بهشت وارد شو . (تفسیر ابوالفتوح رازی، ج1، ص162)
پوشش نور
از امام سجاد(علیه السلام) پرسیدند: چرا شب زنده داران صورتی زیباتر از صورت دیگران دارند؟ فرمود: چون آنان با خدای خویش خلوت کردهاند، خداوند از نور خود بر چهره آنان پوشانده است .
(میزان الحکمة، ج5، ص421)
عبادت برتر
اگر عبادتی برتر از نماز بود، خداوند فرشتگانش را به آن فرمان میداد . (تفسیر عاملی، ج1، ص73)
لذت نماز
امام صادق(علیه السلام) فرمود: من حاجتی داشتم، وضو ساختم و مشغول نماز شدم تا خدا را برای آن حاجتبخوانم، آن قدر لذت مناجات و راز و نیاز با خدای متعال مرا متوجه خود کرد که حاجتم را از یاد بردم .
(بهشت جاودان، ص214)
راز تکبیر
مرحوم شیخ جعفر صاحب کتاب قیم «کشف الغطاء» فرمودهاند: راز تکبیرهای هفتگانه هنگام نیت، همانا برطرف کردن غفلت نمازگزار از انکسار و ذلت در پیشگاه خداوند است .
(سر الصلوة)
صدای مؤذن
ویل دورانت مینویسد: چه خوش آهنگ است صدای مؤذن در گوش مسلمان و غیر مسلمان که این جانهای محبوس در پیکر خاکی را از فراز هزاران مسجد دعوت میکند که به سوی بخشنده زندگی و عقل توجه کنند و به جان، با او پیوند گیرند .
(خلوتگه راز، ص199)
تسبیح گوی او
امیرمؤمنان(علیه السلام) فرمودند: هنگامی که انسان مشغول نماز است، بدن و لباسش و آنچه در اطراف اوست تسبیح خدا میگویند .
(میزان الحکمة، ص377، ج5)
اسرار نماز
شستن دستها در وضو اشاره به دستشستن از علایق نفسانیه و شهوات حیوانیه است.
آن وضو را تو وضو گوی که در شستن دست
شستن دست تو از خواهش دنیا باشد
و شستن صورت، شستن غبار توجه به غیر حق است و مسح سر، سر خط بندگی است و مسح پا، اشاره به پشت پا زدن به غیر خدا و قدم زدن در ساحتحرم حضرت اله است . (اسرار الصلوة، ص101 - 102)
ثمره عبودیت
اگر نماز ما بویی از عبادت داشت، ثمرهاش خاکساری و تواضع و فروتنی بود، نه عجب و خودفروشی و کبر و افتخار، که هر یک برای هلاک و شقاوت انسان سببی مستقل و موجبی منفرد است .
(آداب الصلوة، ص48)
علائم بنده حقیقی
خدای متعال فرمودند: سه چیز است که هر کس بر آنها محافظت کند، به حقیقت که بنده من است و هر که آنها را ضایع کند، حقا که دشمن است: نماز، روزه و غسل جنابت .
(تفسیر ابوالفتوح رازی، ج1، ص163)
دوام نعمت
امام صادق(علیه السلام) فرمودند: رکوع و سجود طولانی در نماز، سبب طولانی شدن عمر و دوام نعمت است . (وسائل الشیعه، ج4، ص928)
طهارت پس از وضو
پیش از وضو باید چهار چیز را با چهار چیز شستشو داد . صورت را با آب چشم، زبان را با آب ذکر و یاد خدا، دل را با آب ترس از پروردگار، گناهان را با آب توبه و پشیمانی . (مناهج الشارعین، ص167)
منبع: پایگاه حوزه الف
