آدامس چیه ؟

آدامس نوعی جویدنی مصنوعی است که منظور تازه کردن دهان یا بو بری و یا سرگرمی و مزیدن به کار می‌رود. در قدیم به گونه‌ای آدامس رایج در ایران سَقِّز گفته می‌شد. نام آدامس تلفظ نادرستی است از مارک آدمز (Adams) که بر روی سقزهای وارداتی اولیه به ایران دیده می‌شد. این آدامس‌ها توسط توماس ادمز آمریکایی تولید شده‌بود که از نخستین سازندگان آدامس‌ها به شکل امروزی بود. ,وی آدامس تولیدی خود را سقز جویدنی نیویورکی آدمز (به انگلیسی: Adams New York Chewing Gum) نام گذاشت.
پیشینهٔ آدامس‌های امروزی به دهه ۱۸۶۰ میلادی باز می‌گردد، هنگامی که ماده‌ای به نام چیکل (chicle) تولید شد.
در قدیم صمغ به دست آمده از قطران پوست درخت غان را می‌جویده‌اند. پارافین هم یک پایه آدامس رایج دیگر بود، گرچه نمی‌توان آن را تا زمانی که در دهان گرم و مرطوب شود، جوید.
مواد تشکیل دهنده آدامس عبارتند از پایه آدامس (۳۰٪)، شیرین‌کننده‌ها(۵۹٪)، شیرین‌کننده‌های قوی (۰٫۵٪)، نرم‌کننده‌ها (۲٪)، شیره ذرت (۱۰٪)، طعم‌دهنده‌ها (۴٪)، اجزاء فعال (۵٪) و رنگ‌های غذایی و رنگ‌های خوراکی.

آدامس‌های ویژه:

۱-آدامس نیکوتین دار ۲-آدامس بادکنکی ۳-آدامس‌های حاوی ویتامین‌ها که ویژهٔ کودکان تهیه می‌گردد.

تاریخچه

قرنهاست که از آدامس برای تمیز کردن دهان و یا خوشبو کردن تنفس استفاده شده است. اولین روش آدامس سازی در سال 1869 (135 سال پیش) ابداع شد و 59 سال بعد یعنی در سال 1928، آدامس هایی تولید شد که مواد دارویی به آنها اضافه می شد تا هنگام جویدن، مصرف کننده آنها را دریافت کند.
امروزه اغلب از شیرین کننده های مصنوعی از قبیل ساخارین، آسپارتام، آس سولفام و سیکلامات جهت طعم دار کردن آدامس ها استفاده می شود. مقدار موجود چنین شیرین کننده هایی در موادی از قبیل برخی مواد شیرین از جمله ، نوشابه های رژیمی و آدامس ها آنقدر نیست که از حد مجاز بیشتر شود و بنابراین خطری مصرف کنندگان را تهدید نمی کند.
در سال 1991 (حدود 13 سال)، تشکیلات دارویی ( فارماکوپه ) اروپا، طرح استفاده از آدامسی را داد که به کمک آن بیماری های دهانی و یا بیماری های سایر نقاط بدن به کمک موادی که از راه دهان و یا سیستم گوارشی جذب می شوند قابل درمان هستند. با جای دادن مواد دارویی در ترکیبات محلول در آب و یا در ترکیبات محلول در چربی، می توان این داروها را خیلی سریع (در عرض 15-10 دقیقه) پس از شروع جویدن آدامس و یا به کندی (طی ساعت ها) به بدن فرد رساند. از این داروها می توان فلوراید ( برای درمان و کاهش پوسیدگی های دندانی )، کلرهگزیدین (که یک ضد عفونی کننده موضعی است)، نیکوتین ( برای کاهش کشیدن سیگار با دریافت نیکوتین سیگار از طریق جویدن آدامس)، آسپیرین (ضد درد و التهاب)، دیمن هیدرینات (برای بیماریهای روانی – هیجانی)، دیفن هیدرامین (داروی ضد حساسیت)، نیترات میکونازول (درمانگر بیماری قارچی کاندیدیاز یعنی همان برفک دهانی)، آنتی اسیدها (در تسکین و درمان ناراحتی معده)، و کافئین (به عنوان کاهش دهند خواب) را نام برد . جویدن آدامس به ویژه برای کودکان به عنوان روشی برای دریافت داروها بیشتر مورد توجه است.

صمغ

صمغ، فراورده ای از لاتکس طبیعی است که اساساً در تهیه آدامس به کار می رود. امروزه آدامس ها را به جای صمغ، از نوعی پلاستیک که از فراورده های نفت خام است، می سازند.
البته هنوز در برخی بازارهای محلی همچون بازارهای ژاپن، از صمغ استفاده می کنند.
همانطور که می دانید، وقتی آدامسی را پس از جویدن به روی زمین می اندازند، به سختی به زمین می چسبد و نمی توان آنرا جدا کرد. همین مسئله باعث ممنوعیت فروش آدامس در برخی کشورها از جمله سنگاپور شده است.
اخیرا آدامس های متنوعی همچون آدامس های جایگزین نیکوتین هم به بازار آمده که تحت نظارت و کنترل دقیق، عرضه می گردد.
آدامس های میوه ای هم جزو آدامس های بادکنکی طبقه بندی می شوند.

منشاء آدامس چیست؟

برخی از انسان‌ها سال‌هاست که آدامس می‌ جوند. نیاکان آنها هم صمغ به دست آمده از قطران پوست درخت غان را می‌ جویده‌‌اند.
در فرهنگ‌های مختلف نیز از یونانیان باستان گرفته تا سرخ پوستان آمریکا، مواد آدامس ‌مانند مختلفی از رزین‌ها و سایر پس‌مانده‌های درختان، علف‌ها و سایر گیاهان ساخته می ‌شد.
پارافین هم یک پایه آدامس رایج دیگر بود، گرچه نمی ‌توان آن را تا زمانی که در دهان گرم و مرطوب شود، جوید.
سابقه آدامس‌های امروزی به دهه ۱۸۶۰ میلادی باز می ‌گردد، هنگامی که ماده‌ای به نام چیکل (chicle) تولید شد. چیکل در اصل به عنوان یک ماده لاستیکی از مکزیک وارد شده بود که از یک درخت همیشه ‌سبز گرمسیری به نام Manilkara chicle استخراج شده بود، به همان طریق که "لاتکس" از درخت کائوچو گرفته می ‌شود.
صمغ چیکل به خاطر نرم تر بودن و نگه داشتن طولانی ‌مد‌ت تر رایحه، به تدریج نسبت به سایر رزین‌ها در تهیه آدامس‌ها رواج بیشتری پیدا کرد.
اکنون اغلب آدامس‌ها از پایه‌های صناعی ساخته می‌ شوند، چرا که ارزان تر و در دسترس ‌تر هستند.

فنتول

فنتول که یک ماده شیمیایی افزودنی است و بعضاً به آدامس ها افزوده می شود با تأثیر بر پرزهای چشایی و سلول های بویایی، احساس خنکی خوشایندی را در مصرف کننده ایجاد کرده و از تشنگی فرد می کاهد. حتی استفاده از آدامس به جای بزاق مصنوعی در درمان خشکی دهان، ناشی از برخی سرطان ها موفقیت آمیز بوده و بیشتر مورد استقبال بیماران قرار گرفته است.

مواد تشکیل دهنده آدامس:

1-پایه و اساس آدامس(30%): بخشی از آدامس است که هنگام جویدن حل نمی گردد. صمغ های طبیعی(chicle-mastic-spruce-balata)، لاتکس ها(leche-jelutong-nispero)، پلاستیک ها (پلی اتیلن، پلی وینیل استات، استئاریک اسید)، پارافین جامد و یا موم زنبور عسل.
2-شیرین کننده ها(59%): شکر و دکستروز در آدامسهای معمولی و در آدامس های بدون قند سوربیتول(sorbitol)، زایلیتول(xylitol)، ایزومالت(isomalt)، مالتیدول(maltidol) مصرف میگردد که هم شیرین کننده هستند و هم حجم دهنده.
3-شیرین کننده های قوی(0.5%): نظیر آسپارتام (aspartame) و پتاسیم اسسولفام(acesulfame -k) که از قدرت شیرین کنندگی بسیار بالایی برخورد بوده و به عنوان طعم دهنده و افزایش ماندگاری طعم کلی به آدامس افزوده میگردند.
4-نرم کننده ها(2%): گلیسیرین، لسیتین، سوربیتول مایع، شیره مالیتول که به آدامس بافت و نرمی میبخشند.
5-شیره ذرت(10%): به عنوان نگهدارنده و جاذب رطوبت و برای حفظ تازگی به آدامس افزوده میشود.
6-طعم دهنده ها(4%): نعناع(mint)(peppermint-spearmint-menthol)، دارچین(cinnamon)، اکالیپتوس(eucalyptus)، شیرین بیان(liquorice)، انواع میوه ها (لیمو، توت فرنگی، آنانس، سیب، مرکبات، هندوانه، انبه، زنجبیل) و طعم کولا.
7-اجزاء فعال(5%): این اجزاء به عنوان سفید کننده و تمیز کننده دندانها،خوش بو کننده دهان و تنفس، و بهبود سلامتی دندانها به آدامس افزوده میگردند. کاربامید(carbamide) به عنوان خنثی کننده اسیدهای پلاک دندان ها و جلوگیری از پوسیدگی آنها، جوش شیرین(baking soda) و کربنات کلسیم (calcium carbonate) به عنوان سفید کننده، استات روی(zinc acetate) و چای سبز(green tea) به عنوان خوشبو کننده تنفس و رفع بوهای بد دهان به آدامس اضافه میگردند. ویتامین ها، کلسیم، فلوراید و روی از دیگر مواد فعالی میباشند که ممکن است به آدامس افزوده گردد.
8-رنگ های غذایی و خوراکی.

آدامس های ویژه:

1-آدامس نیکوتین دار(nicotin gum): حاوی نیکوتین بوده و علایم محرومیت از نیکوتین و هوس کشیدن سیگار، درافرادی که مایل به ترک سیگار میباشند را کاهش میدهد.
2-آدامس بادکنکی(bubblegum): از رنگ صورتی و از صمغ بیشتری برخودار بوده و خاصیت ارتجاعی بیشتری دارند. حجمشان نیز نسبت به آدامس های معمولی بیشتر میباشد.
3-آدامس های حاوی ویتامین ها که مخصوص کودکان تهیه میگردد.

نکات مثبت درمورد آدامس

حتما از آدامس های بدون قند(sugar free) استفاده کنید.
1-کمک به تمرکز و بهبود حافظه. عمل جویدن باعث تحریک هیپوتالاموس مغز و ترشح هورمونی میگردد که انسان را گوش بزنگ، هوشیار و متمرکز نگه میدارد.
2-کاهش گرفتگی گوش ها ناشی از تغییرات فشار هوا حین پرواز با هواپیما.
3-افزایش بزاق دهان تا 10 برابر. بزاق دهان حاوی یونهای کربنات هیدرون است که نوعی قلیای ضعیف محسوب شده و موجب خنثی شدن اسیدهای پلاک در دهان میگردد. همچنین بزاق حاوی مواد معدنی نظیر کلسیم، فسفات و فلوراید است (مواد تشکیل دهنده مینای دندان) که در ترمیم زود هنگام پوسیدگی ها و افزایش استحکام مینای دندان ها موثر میباشد. آنزیم آمیلاز موجود در بزاق نیزهضم کربوهیدرات ها را سرعت میبخشد. بنابراین افزایش ترشح بزاق موجب محافظت از دندانها در برابر پوسیدگی (تا 40 درصد)، تسهیل عمل هضم کربوهیدراتها و جلوگیری از خشکی دهان میگردد. افزایش بزاق با خنثی سازی اسید معده، سوزش سردل را نیز کاهش میدهد.
4-رفع بوی بد دهان و خوشبو کردن تنفس.
5-پاکسازی سطوح دندان ها از مواد غذایی.
6-کاهش استرس و تنش.
7-آدامس های حاوی شیرین کننده الکل زایلیتول(xylitol) از پوسیدگی دندان ها جلوگیری میکنند.
8-آدامس های حاوی کافئین برای هوشیار نگه داشتن ذهن و بیدار ماندن موثر میباشند.
9-کمک به هضم غذا با تحریک معده.
10-سفید شدن دندانها توسط آدامسهای حاوی مواد سفید کننده.
11-آدامس نعناعی ضد نفخ میباشد.
12- آدامس از سوی دیگر با تحریک معده و تسریع عمل هضم باعث افزایش حس گرسنگی میشود. (افرادی که قصد کاهش وزن دارند نباید آدامس بجوند)
13-جویدن آدامس ضربان قلب را اندکی افزایش میدهد (5 ضربان در دقیقه) که باعث افزایش جریان خون به مغز و دیگر اعضاء بدن میگردد.
نکته:جویدم آدامس در هر ساعت 12 کیلوکالری انرژی می سوزاند.
نکته:جویدن طولانی مدت و با شدت آدامس میتواند به مفصل گیجگاهی فکی آسیب رسانده و یا پرکردگی های دندانها را از جای خود خارج سازد.
نکته:افرادی که از درد مفصل گیجگاهی فکی رنج میبرند نبایستی آدامس بجوند.
نکته:برای پر کردن موقت درزها و شکافها و یا محکم کردن موقت شیشه لق پنجره ها نیز میتوان از آدامس استفاده کرد.

نکات منفی درمورد جویدن آدامس

1- استفاده از برخی خمیر دندان ها و برخی آدامس ها بیش از خرابی داندان ها ، موجب انتقال و حفظ باکتری هایی می شوند که عفونت ایجاد شده توسط آن باکتری ها در بدن، نهایتاً موجب ایجاد و یا تشدید بیماری های قلبی می شود.
2- جویدن برخی آدامس ها ، موجب افت فشار خون مینیمم و افزایش ضربان قلب در بیماران قلبی شده، و احتمال خطر را در آنان افزایش می دهد.
3- گاهاً جویدن آدامس های شیرین شده با برخی شیرین کننده ها موجب بروز واکنش های حساسیتی در برخی افراد می گردد. ضمناً محققان اعلام کرده اند که جویدن آدامس در بعضی افراد حساس و مستعد، موجب تحریک دستگاه گوارش می شود. به علاوه مطالعه ی دیگر،مؤید بالا رفتن احتمال خطر سرطان زبان درکسانی بود که آدامس های با طعم دارچین، زیاد جویده بودند.
4- مصرف آدامس های حاوی کافئین (ماده تسکین دهنده موجود در قهوه) ممکن است به قدری بر خواب افراد اثر کند که موجب بی خوابی آنان شود.
علاوه بر ضررهایی که عده ای از محققان برای جویدن آدامس ذکر می کنند، مواردی از پَرید ن آدامس به ریه افراد و خطرات عدیده ی برای آن ذکر شده است. برخی از محققان بیان کرده اند که جویدن آدامس برای کسانی که قرار است بیهوشی قبل جراحی داشته باشند بسیار خطرناک است وهمین کار ممکن است باعث مسدود شدن ریه شود. بنابراین افرادی که قرار است جراحی لوزه داشته باشند، باید از جویدن آدامس در روز جراحی خودداری کنند. همچنین جویدن آدامس قبل از جراحی گوارشی با افزایش ترشحات گوارشی ، احتمال خطر را افزایش می دهد.

آدامس بجويم يا نه؟

خوب به نظر رسيدن و احساس مطلوب داشتن خواستة ذهني تمام افراد است. حال اگر، براي برآوردن اين نياز، مدل موي جديدي انتخاب كنيد يا به كلاس بدنسازي برويد، نتيجه يكسان است. گاه حتي پوشيدن لباس نو خودباوري فرد را تقويت مي‌كند. در اين ميان، يك لبخند زيبا با دندان‌هاي سالم و پاكيزه و دهاني خوش‌بو، بي‌شك، تأثير مثبتي در زندگي اجتماعي هر فرد خواهد داشت.
همة افراد گاه براي خوش‌بويي دهان و سفيدي دندان‌هاي خود از مواد معطر و آدامس‌هاي مختلف طعم‌دار استفاده مي‌كنند. اما مي‌دانيد كه سقز ـ مادة اصلي تشكيل‌دهندة آدامس ـ چه اثري بر سلامت دندان‌ها دارد؟

تأثير آدامس در حفظ سلامت دهان و دندان

آدامس بدون قند تأثيرات مثبت فراواني در حفظ سلامت دندان‌ها دارد، بدين معني كه ميزان ترشحات بزاقي را در طي عمل جويدن بالا مي‌برد و از خاصيت اسيدي پلاك‌هاي مخرب دندان‌ها مي‌كاهد. بر طبق يك نتيجه‌گيري علمي، آدامس مي‌تواند در كنار مواد ديگر محافظ دندان‌ها، از پوسيدگي آنها جلوگيري كند.
بيش از بيست سال است كه در مؤسسات تحقيقاتي و پژوهشي سراسر دنيا، در مورد نقش افزايش ترشحات بزاقي در حفظ سلامت دهان و دندان، مطالعات گسترده‌اي صورت گرفته است. شواهد باليني حاكي از آن است كه نه‌تنها آدامس عامل پوسيدگي دندان‌ها نيست، بلكه استفاده از آن پس از هر وعده غذا يا بعد از ميان‌وعده‌هايي نظير شكلات و بيسكويت، اثر اسيدي ايجاد شده را كاهش مي‌دهد.
امروزه محققان معتقدند كه در كنار مسواك زدن مرتب دندان‌ها با خمير دندان حاوي فلورايد، آدامس نيز مي‌تواند نقش مفيدي در حفظ سلامت دهان و دندان ايفا كند.
آب دهان مهم‌ترين ابزار دفاعي طبيعي دهان به‌شمار مي‌آيد. اين مايع پلاك‌هاي موجود بر سطح دندان‌ها را مي‌شويد و اسيدهاي ايجاد شده را خنثي مي‌كند. در نتيجة جويدن موادي مانند آدامس يا سبزيجات طبيعي، بزاق بر روي دندان‌ها جاري مي‌شود. اين خاصيت را شويندگي اسيد مي‌نامند. همچنين، ترشحات بزاقي مواد غذايي باقي‌مانده در لابه‌لاي دندان‌ها را مي‌زدايد.
همان‌طور كه پيش‌تر اشاره شد، عمل جويدن به همراه مزه كردن طعم آدامس ميزان ترشح بزاق را افزايش مي‌دهد. با جاري شدن آب دهان و افزايش مقدار آن، غلظت مادة بي‌كربنات در دهان بالا مي‌رود كه موجب خنثي شدن مواد اسيدي موجود در پلاك‌هاي دنداني و دسترسي بيشتر به مواد معدني و در نتيجه مانع پوسيدگي دندان‌ها مي‌شود.

تأثير آدامس در جلوگيري از خشكي دهان

افرادي كه دچار عارضة خشكي دهان هستند، به دليل كمبود ميزان ترشحات بزاقي و اسيدي بودن دهان، به پوسيدگي دندان مبتلا خواهند شد. لذا به اين گروه توصيه مي‌شود كه با استفاده از آدامس ميزان ترشحات بزاقي خود را افزايش دهند.

بهترين نوع آدامس

سقز ماده‌اي شيرين است. دو نوع قند سوربيتول و زيليتول موجود در آن مي‌توانند موجب بيماري‌هاي معده و روده شوند. اگر آدامس مصرفي شما داراي مقدار زيادي از اين قندها باشد، دستگاه گوارشتان آسيب خواهد ديد. امروزه، به دليل بي‌توجهي توليدكنندگان آدامس به درصد قند موجود در آن، چنين مشكلاتي به‌وفور ايجاد مي‌شوند. لذا به توصية متخصصان، براي جلوگيري از ابتلا به بيماري‌هاي معده و روده، از آدامس‌هاي با ميزان قند كم استفاده كنيد.
كودكان بالاي 5 سال مي‌توانند از انواع مختلف آدامس استفاده كنند. اما بهتر است به جاي توجه به اسم و قيمت آدامس، به نوع و كيفيت آن دقت كرد.
بر طبق نتايج به دست آمده از پژوهش‌هاي علمي، سقز بهترين نوع آدامس است. اضافه كردن درصد بالايي شكر و مواد طعم‌دهنده به آدامس باعث كاهش كيفيت و حتي زيان‌آور شدن اين ماده مي‌شود.

چند توصية مفيد

1. دست‌كم دو بار در روز دندان‌ها و لثة خود را با خمير دندان‌هاي حاوي فلورايد بشوييد.
2. از مصرف زياده از حد غذا و نوشيدني‌هاي شيرين بپرهيزيد.
3. مراجعة ساليانه به دندانپزشك را در برنامة زندگي خود بگنجانيد.
4. در صورت نبودن امكان مسواك زدن، جويدن آدامس كمك‌كننده است. البته جويدن آدامس هرگز جايگزين شست‌وشوي روزانة دهان و دندان نخواهد شد. حداقل زمان لازم براي بروز آثار مثبت جويدن آدامس بيست دقيقه است.

درمان با آدامس

در سال ۱۹۹۱ (حدود ۱۳ سال)، تشکیلات دارویی (فارماکوپه) اروپا ، طرح استفاده از آدامسی را داد که به کمک آن بیماری‌های دهانی و یا بیماری‌های سایر نقاط بدن به کمک موادی که از راه دهان و یا سامانه گوارشی جذب می‌شوند قابل درمان هستند. با جای دادن مواد دارویی در ترکیبات محلول در آب و یا در ترکیبات محلول در چربی ، می‌توان این داروها را خیلی سریع (در عرض ۱۵-۱۰ دقیقه) پس از شروع جویدن آدامس و یا به کندی (طی ساعت‌ها) به بدن فرد رساند. از این داروها می‌توان فلوراید (برای درمان و کاهش پوسیدگی‌های دندان)، کلرهگزیدین (که یک ضد عفونی کننده موضعی است)، نیکوتین ( برای کاهش کشیدن سیگار با دریافت نیکوتین سیگار از طریق جویدن آدامس)، آسپیرین (ضد درد و التهاب)، دیمن هیدرینات (برای بیماریهای روانی – هیجانی)، دیفن هیدرامین (داروی ضد حساسیت)، نیترات میکونازول (درمانگر بیماری قارچی کاندیدیاز یعنی همان برفک دهانی)، آنتی اسیدها (در تسکین و درمان ناراحتی معده )، و کافئین (به عنوان کاهش دهنده خواب ) را نام برد. جویدن آدامس به ویژه برای کودکان به عنوان روشی برای دریافت داروها بیشتر مورد توجه‌است.

دیگر مزایای آدامس

ترک سیگار به وسیله آدامس
محققان به این نتیجه رسیده اند که جویدن آدامس باعث دریافت کمتر نیکوتین می گردد. بنابراین اگر می خواهید سیگار را کنار بگذارید، آدامسی که دارای نیکوتین است را بجوید، زیرا به این وسیله شما می توانید از نشانه های ترک سیگار نظیر: خستگی، بیقراری و گرسنگی در امان باشید. علاوه بر آن کم کم سیگار کشیدن را فراموش می کنید و چه بسا ممکن است به جای آدامس های نیکوتین دار ، آدامس های بدون قند را بجوید که در این صورت سلامتی خود را تضمین می کنید.

تاثیر آدامس بر دندان ها

عموم مردم بر این باورند که جویدن آدامس برای سلامتی دندان ها مضر است. با این وجود بسیاری از دندانپزشکان به مردم توصیه می کنند بعد از غذا، آدامس های بدون قند بجوند.
لازم به توضیح است که در ساخت آدامس های بدون قند، از قندهای مصنوعی مانند آسپارتام و یا گزیلیتول استفاده می شود که جزو شیرین کننده های کم کالری هستند.
فرآیند پوسیدگى دندان با تولید اسید شروع مى شود که ناشى از متابولیسم باکترى ها در پلاک دندانى است. جویدن آدامس بعد از غذا باعث کاهش مقدار اسید پلاک می گردد، لذا از پوسیدگی دندان جلوگیری می کند.
پلاک دندان یک توده ی بى رنگ و چسبناک از میکروارگانیسم ها و پلى ساکاریدها است که در اطراف دندان تشکیل مى شود و به دندان ها و لثه مى چسبد. پلاک باعث پرورش باکترى تولید کننده ی اسید در دهان می شود.

عملکرد بزاق با جویدن آدامس

جویدن آدامس باعث تولید بزاق می شود و بزاق عامل بیرون انداختن باکتری های درون دهان می باشد. همچنین بزاق دارای کربنات هیدروژن می باشد که باعث خنثی کردن باکتری های دندانی یا همان پلاک ها می گردد. برای همین است که بعضی از خمیر دندان ها دارای کربنات هیدروژن می باشند.
بزاق همچنین دارای عناصر معدنی از قبیل: کلسیم، فسفات و فلوراید می باشد. تمام این عناصر باعث استحکام دندان می شوند.
یکی از ترکیبات بزاق، آنزیمی است که موجب تسریع هضم کربوهیدرات ها در دهان می شود، بنابراین کربوهیدرات ها خیلی زود وارد مری می شوند و مدت زمان کمتری با دندان ها در تماس هستند که این خود به حفظ سلامت دندان ها کمک می کند.

تاثیر آدامس بر حافظه

یکی دیگر از خواص آدامس جویدن این است که باعث افزایش تمرکز و هوشیاری می شود. ثابت شده است که جویدن، باعث تحریک قسمتی از مغز به نام " هیپوتالاموس" می گردد. هیپوتالاموس، باعث آزادسازی هورمونی می شود که در بیداری و هوشیاری موثر است.
جویدن آدامس باعث تقویت حافظه و افزایش ضریب هوشی (IQ) می شود. افرادی که آدامس می جوند، بهتر اسامی را به خاطر می آورند و حافظه قوی تری دارند.
به خاطر آنکه جویدن آدامس باعث افزایش ضربان قلب می گردد، پس مغز اکسیژن بیشتری دریافت می کند و این باعث افزایش ادراک و شناخت می گردد.

تاثیر آدامس بر وزن

جویدن آدامس، باعث از بین رفتن 50 کیلو ژول انرژی در هر ساعت می شود. بدین ترتیب اگر فردی در تمام روز آدامس بجود، حدود 5 کیلوگرم در سال از وزن خود می کاهد.
اما این روش کم کردن وزن خوب نیست، زیرا دیده شده افرادی که دائما در حال جویدن آدامس هستند، دچار بیماری دردناکی در فک به نام temporomandibular joint disorder می گردند.

آدامس و اثر آن در جراحی روده

محققان انگلیسی گفته اند، جویدن آدامس بعد از عمل جراحی روده، روند بهبودی را تسریع می کند، زیرا باعث سرعت بخشیدن به عملکرد روده می گردد.
دیده شده است، افرادی که عمل جراحی روده را انجام می دهند و بعد آدامس می جوند، سریع تر گاز روده را خارج می کنند و حرکات روده ای در آنها سریع تر انجام می شود.

خواص دیگر آدامس جویدن

آدامس جویدن باعث کاهش تنش و استرس می شود.
از سوزش قلب و برگشت اسید معده یا برگشت غذا جلوگیری می کند.
باعث خوشبو شدن دهان می شود.
مجرد بودن و جويدن ادامس در کنترل وزن موثر است
تحقيقات و مطالعات جديدي که نتايج ان اخيرا در کنفرانس مقابله با چاقي در ايالت نيو اورلئان در جنوب امريکا منتشر شد نشان مي دهد که مجرد بودن يا جويدن ادامس در کنترل وزن موثر است.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از خبرگزاري فرانسه از نيواورلئان، نزديک به هزار و هشتصد محقق، پزشک و کارشناس امور تغذيه با شرکت در کنفرانس چاقي در نيواورلئان راههاي مناسب براي مبارزه با پديده همه گير اضافه وزن را مورد بررسي قرار دادند.
نتايج تحقيقي که در مدت پنج سال بر روي حدود هشت هزار جوان امريکايي صورت گرفته است نشان ميدهد که ازدواج کردن احتمال و امکان چاق شدن افراد را افزايش مي دهد. بر اساس نتايج اين تحقيق که پژوهشگران و کارشناسان دانشگاه چپل هيل Chapel Hill در کاروليناي شمالي انجام داده اند تمام افراد اعم از زن يا مرد با بالا رفتن سن در معرض خطر اضافه وزن قرار مي گيرند، در اين ميان با بالا رفتن سن، وزن مردان هفت کيلو و وزن زنان نيز يازده کيلو افزايش مي يابد.
اما زمانيکه افراد ازدواج مي کنند افزايش وزن در انها سرعت بيشتري پيدا مي کند. پس از ازدواج اضافه وزن مردان سه کيلو افزايش مي يابد و به سيزده و نيم کيلو مي رسد. در اين شرايط زنان نيز چهار کيلو بيشتر اضافه وزن مي گيرند تا وزن اضافي انها در مجموع به يازده کيلو برسد.
پاني گوردون لارسن يکي از کارشناسي که در اين تحقيق فعاليت کرده است مي گويد عوامل زيادي در اضافه وزن در انسان دخيل است اما زندگي و تغذيه در يک محيط مشترک عامل اصلي اين پديده است.
ناتالي سه يکي ديگر از تهيه کنندگان تحقيق يادشده مي گويد تولد فرزندان گرفتاريهاي والدين را بيشتر مي کند و انها را مجبور مي کند زماني را که براي انجام ورزش اختصاص داده اند کاهش دهند.
نتايج تحقيقاتي که تابستان امسال در نشريه نيو انگلند جورنال او مديسين منتشر شد نشان داد که پديده چاقي مي تواند از نظر اجتماعي همه گير باشد و معاشرت با دوستان چاق خطر افزايش وزن و چاقي را در انسان افزايش دهد.
پگي گوردون لارسن، يک کارشناس ديگر که در تحقيقات صورت گرفته در زمينه چاقي و اضافه وزن فعاليت مي کند معتقد است بايد از روابط و نفوذي که يک زوج بر روي يکديگر دارند براي تقويت سلامت و حفظ وزن انها استفاده کرد.
ماريون هترينگتون کارشناس و محقق اسکاتلندي راههاي مقابله با چاقي را در زمينه ديگري جستجو کرده است. اين کارشناس اسکاتلندي تلاش کرده است ثابت کند که جويدن ادامس احساس گرسنگي را در انسان متوقف مي کند. اين محقق در مطالعات خود از شصت نفر خواست در ازمايشگاه در حال تهيه غذا يا بعد از غذا ادامس مصرف کنند. احساس گرسنگي و ميل به خوردن در اين افراد در مقايسه با کساني که ادامس مصرف نمي کردند کاهش يافت. ماريون هترينگتون افزود نتايج اين تحقيق نشان داد که در مجموع جذب کالري چهل و شش کيلو کالري کاهش يافت.
نتايج چند تحقيق ديگر نيز که در اين زمينه صورت گرفته است نشان داد که براي داشتن احساس سيري و در واقع کاهش احساس گرسنگي مي توان از ادامس استفاده کرد.

آدامس بجو، تمرکز کن

تحقيقات نشان مي‌دهد آدامس جويدن، هوشياري، توجه و تمرکز را افزايش مي‌دهد و حتي خلق و خو را بهتر مي‌کند و از اضطراب مي‌کاهد. حتي بعضي از معلمان براي افزايش توجه و تمرکز به دانش‌آموزانشان توصيه مي‌کنند که هنگام امتحان آدامس بجوند. تحقيقات دانشمندان انگليسي در دانشگاه نورشمبيا نشان مي‌دهد که آدامس جويدن توانايي يادگيري و درک اطلاعات افراد را افزايش مي‌دهد. در يک آزمون مشخص شد، افرادي که آدامس مي‌جوند در آزمون‌هاي عملکرد حافظه موفق‌تر بوده و حتي حافظه بلندمدت آنها بهتر است.

دوستي آدامس و مغز

تحقيقات نشان مي‌دهد که عمل آدامس جويدن سرعت جريان خون را به مغز افزايش مي‌دهد. طبق اين مطالعات سرعت جريان خون مغزي با آدامس جويدن حداقل 25 تا 40 درصد زيادتر مي‌شود. نتايج الکتروانسفالوگرافي هم بيانگر آن است که آدامس جويدن روي عملکرد مغزي با افزايش پاسخ تاثير مي‌گذارد که همين موضوع حتي موجب آرامش فرد مي‌شود.

آدامس و لاغري

شايد باور نکنيد اما يکي از شيوه‌هاي لاغر شدن آدامس جويدن است. آدامس جويدن موجب سوختن کالري بيشتر در بدن مي‌شود. تحقيقات دانشمندان مايوکلينيک نشان مي‌دهد که با آدامس جويدن 11 کالري در ساعت از بدن سوخته مي‌شود. استفاده از آدامس پيش از ميان‌وعده‌هاي غذايي به کاهش گرسنگي کمک مي‌کند. دانشمندن پس از بررسي 60 نفر دريافتند که جويدن آدامس پيش از وعده‌هاي غذايي اشتها را سرکوب مي‌کند. به خصوص وقتي فرد تمايل زيادي براي خوردن غذاهاي شيرين دارد. اگر از آدامس هر روز و به مدت يکسان استفاده کنيد تقريبا يک کيلو و نيم وزن شما کم مي‌شود.

اگر مسواک نبود

اگر جايي رفتيد که مسواک‌تان را همراه نبرده بوديد، مي‌توانيد از آدامس به جاي مسواک پس از غذا استفاده کنيد. جويدن آدامس مي‌تواند کار مسواک را انجام بدهد و موجب مي‌شود باقي‌مانده‌هاي غذا از لابه‌لاي دندان خارج شوند و در نهايت اگر از نوع نعنايي باشد دهان را خوشبو مي‌کند. البته يادتان باشد که اين کار را به صورت عادت در نياوريد چون هيچ‌چيز جاي مسواک زدن را نمي‌گيرد. آدامس جويدن يک کار موقتي است و فقط موقعي کمک‌کننده است که نياز فوري به مسواک داريد.

اما چه كساني "بايد" آدامس بجوند:

كاهش ترشح بزاق و خشكي يكي از عوارض جانبي مصرف بسياري از داروها؛ مانند داروهاي ضد فشار خون يا بيماري ها؛مانند ديابت يا درمان هاي پزشکي؛ مانند راديوتراپي است. خشكي دهان در اين افراد زمينه را براي بروز پوسيدگي هاي گسترده در سطح تمامي دندان ها فراهم مي كند. اما جويدن آدامس مي تواند موجب تحريك ترشح بزاق و كاهش خطر پوسيدگي دندان در اين افراد شود. ولي جويدن مداوم آدامس هم براي كاهش خطر پوسيدگي كفايت نمي كند و اين افراد ملزم به رعايت دقيق بهداشت دهان و دندان و مراجعه دائم به دندانپزشك هستند.
جويدن آدامس بدون قند (SUGAR FREE) ، با افزايش ترشح بزاق، موجب شست و شوي دهان مي شود و به همين دليل نقش مؤثري در كاهش پوسيدگي دندان ها دارد.
با وجود مزايايي كه براي جويدن آدامس برشمرديم، عده اي از شما را بايد از انجام اين عمل منع كنيم .

افرادي که نبايد آدامس بجوند :

- ترشح بزاق، معده را تحريك و آماده پذيرش غذا مي كند. پس اگر کسي در حال اجراي رژيم لاغري است، بايد بداند كه جويدن آدامس موجب بروز احساس گرسنگي و ميل بيشتر به خوردن غذا مي شود. از همين رو بايد از جويدن آدامس پرهيز كند.
- افرادي كه دچار مشكل مفصل فك دهان هستند و حين جويدن، مفصل آنها دچار درد يا صدا مي شود، بايد تا حد امكان از تجربه شيرين جويدن آدامس پرهيز كنند.
افرادي که رژيم لاغري دارند ، همچنين کساني که دچار مشکل فک دهان،دندان قروچه، سايش دندان ها و درد فک هستند بايد از خوردن آدامس خودداري کنند.
- كساني كه دچار دندان قروچه و سايش دندان ها هستند و نيز كساني كه صبح ها، بعد از بيدار شدن از خواب، در فك خود احساس درد مي كنند.
- آخرين دسته اي كه بايد از جويدن آدامس پرهيز كنند دانش آموزان و دانشجوياني هستند كه علاقه اي به سرزنش استاد و اخراج شدن از كلاس درس ندارند!
براي انتخاب آدامسي كه مي جويد 3 نكته را مدنظر قرار دهيد: "جنس آدامس، اندازه آدامس، نوع قند آدامس".

الف) آدامس ها را از نظر جنس و قوام مي توان به دو دسته تقسيم كرد:

1 – آدامس هاي بادكنكي : كه قوام سفت و محكمي دارند و حين فشرده شدن ميان دندان ها، هميشه يك لايه از آنها ميان دندان ها باقي مي ماند. جويدن اين نوع آدامس براي مفصل فكي مناسب نيست و آن را دچار آزردگي و درد مي كند، زيرا ساختار مفصل فكي شما دوست دارد كه حين جويدن غذا، دندان ها به طور كامل روي هم قرار گيرند و هيچ ماده اي ميان سطوح جونده دندان ها فاصله نيندازد.
آدامسي که مي جويد بايد نرم ، کم حجم و بدون قند (SUGAR FREE) باشد تا ضرر کمتري براي فک دهان و دندان هاي شما داشته باشد.
2 – آدامس هاي غير بادكنكي : كه قوام نرمي دارند و حين جويدن، به راحتي از ميان دندان ها فرار كرده و حجمي از آن، روي سطح جونده دندان ها باقي نمي ماند.

ب) اندازه آدامس

آدامس هر چه بزرگ تر و حجيم تر باشد، فك ها براي جويدن آن بيشتر از هم باز مي شوند و نيروي بيشتري براي نفوذ دندان ها در آدامس و به هم رسيدن آنها صرف مي شود . از همين رو حجم آدامس نبايد خيلي زياد باشد.

ج) نوع قند آدامس

از آنجا كه مواد قندي باعث پوسيدگي دندان ها مي شوند، دندان پزشكان مصرف آدامس هاي بدون قند (SUGAR FREE) را به شما توصيه مي كنند. اين نوع آدامس ها در اصل بدون قند نيستند، بلكه نوع قند به كار رفته در آنها در دهان غير قابل متابوليسم است و از اين رو نقشي در پوسيدگي دندان ها ندارند. با اين وجود قند موجود در آدامس را نمي توان عامل مهمي در ايجاد پوسيدگي دندان ها قلمداد كرد، زيرا با افزايش ترشح بزاق، ماندگاري قندها(از جمله قند موجود در خود آدامس) بر روي دندانها كم مي شود.
حالا با وجود تمام نكاتي كه اشاره شد، تكليف كودكمان چيست؟ آيا بايد او را همچنان از جويدن آدامس منع كرد يا خير؟
مهم ترين دغدغه خاطري كه شما به عنوان پدر و مادر، در مورد مواد غذايي كه فرزندتان مصرف مي كند، بايد داشته باشيد، وجود يا عدم وجود خاصيت پوسيدگي زايي در آنهاست. با اين تفسير، جويدن آدامس اگر هيچ فايده اي براي سلامت دندان كودكتان نداشته باشد، هيچ گونه ضرري هم نخواهد داشت. حتي جويدن آن در مقايسه با مصرف مواد شيرين و پوسيدگي زايي مانند شكلات و آبنبات بسيار بهتر است. اگر چه براي آدامس و شکلات، جايگزين هاي مفيدتر و مناسب تري مانند دانه هاي روغني و خشكبار وجود دارد كه نه تنها باعث پوسيدگي دندان ها نمي شوند ، بلکه انرژي زا نيز هستند.

آداب مصرف آدامس:

1-از جویدن آدامس با دهان باز خودداری کنید.
2-با جویدن آدامس جلب توجه نکنید و به ملایمت و آرامی آدامس بحوید.
3-از باد کردن و ترکاندن آدامس در حضور دیگران خودداری کنید.
4-در کلاسهای درس، محیط مدرسه و دانشگاه، میهمانی های رسمی، مراسم های رسمی (ازدواج، نامزدی و تدفین)، مطب دکتر و بیمارستان از جویدن آدامس خودداری کنید.
5-از انداختن آدامس بروی زمین و یا به بیرون پرتاب کردن آن از پنجره خودرو اجتناب ورزید.
6-فویل بسته بندی و لفاف آدامس را نزد خود نگه دارید، و هنگام دور انداختن آدامس ، آن را بدور آدامس پیچیده و درون سطل های زباله بیاندازید.

روش جدا سازی آدامس:

1-چنانچه آدامس به روی فرش، موکت و یا لباس چسبید، ابتدا آن را توسط یک تکه یخ سفت و منجمد کنید و سپس با کمک یک چاقوی کند آدامس را جدا کنید. لباسها را میتوانید درون فریزر قرار دهید تا آدامس سفت شود.
2-چنانچه ادامس به موی سر شما چسبید آن را به کمک کره بادام زمینی و یا روغن های نباتی نرم کرده و از مو جدا سازیذ.
3-به کمک الکل طبی نیز لکه های آدامس را برطرف کنید.

مارکهای معروف آدامس:

1-شرکت (wrigley):orbit-extra-freedent-eclipse-excel-bubble tape-hubba bubba-airwaves-doublemint-juicy fruit-big red-altoids-winterfresh
2-شرکت cadbury adams)):trident-stride-bubblicious
3- شرکت (perfetti van melle)::happydent-vivdent-air heads-air actioin-frisk-daygum

منابع :

آدامس http://daneshnameh.roshd.ir
مزاياي آدامس جويدن http://www.salamatiran.com
آدامس http://fa.wikipedia.org
فواید جویدن آدامس http://shangoooli.persianblog.ir
مجرد بودن و جويدن ادامس در کنترل وزن موثر است http://www.salamatnews.com
منشاء آدامس چیست؟ http://aftab.ir
آيا آدامس جويدن خوبه؟ http://forum.persiantools.com
همه مضرات و فوايد آدامس http://www.ghasedaknews.ir
چند توصيه براي آدامس جويدن http://www.niktop.com

/س