مترجم: سهیلا حاجیزاده
منبع:راسخون
منبع:راسخون
پلاکت‌ها آن دسته از اجزاء مهم بوده که مسئول انعقاد خون و مبارزه با عفونت‌ها می‌باشند. در این مقاله در رابطه با علل احتمالی پایین بودن تعداد پلاکت‌ها بحث می‌کنیم.
پلاکت‌ها، سلول‌های خون بوده که عملکرد اولیه‌ی آن‌ها توقف خونریزی از یک رگ خونی آسیب دیده می‌باشد. بنابراین، می‌توان گفت که نقش پلاکت‌ها، هموستازی می‌باشد. آن‌ها بخش‌هایی از سلول بوده که از سلول‌های بزرگ‌تری به نام مگا کاریوسیت‌ها ایجاد شده‌اند. مگا کاریوسیت‌ها در مغز استخوان باقی می‌مانند و در پاسخ به پروتئین‌هایی به نام ترومبوپویتین، پلاکت تولید می‌کنند. این پروتئین توسط کبد هنگامی‌که تعداد پلاکت‌ها در گردش خون کاهش می‌یابند، ساخته می‌شود.
تعداد پلاکت ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. با این‌حال، تعداد نرمال پلاکت‌ها معمولا بین 150000 تا 450000 پلاکت در هر میکرولیتر گردش خون در نظر گرفته می‌شود، اما تحت شرایط خاص، این تعداد کاهش می‌یابد. در صورتی‌که این تعداد به کمتر از 150000 پلاکت در هر میکرولیتر خون برسد، فرد مبتلا به بیماری به نام ترومبوسیتوپنی می‌باشد. دلایل متعدد برای کاهش پلاکت خون وجود دارد. در بخش زیر با برخی از این دلایل ایجاد کننده همراه با علائم قابل توجه آن‌ها آشنا می‌شوید.
علل کاهش پلاکت خون
برخی پیامدهای بالقوه برای کاهش پلاکت خون وجود دارد.شما ممکن است از خونریزی پوست به عنوان سیگنال اولیه، رنج ببرید.
ممکن است نقاط قرمزی در پوست و به ویژه بر روی بخش‌های پایین‌تر پاها ایجاد شود. چنین بیماری پوتیشیا یا خونمردگی نام دارد.
ممکن است از اختلالات خونی رنج ببرید. حتی آسیب جزئی نیز ممکن است منجر به بروز کبودی‌های کوچکی شده که به تدریج گسترش می‌یابد.
ممکن است از وجود ادرار در خون رنج ببرید.
ممکن است در هنگام بروز آسیب جزئی، توقف خونریزی با مشکل مواجه شود. جریان قاعدگی نیز ممکن است به صورت غیر نرمالی شدید باشد.
علل پایین بودن تعداد پلاکت
بیماری‌ها
برخی داروهای خاص می‌توانند با عملکرد سیستم ایمنی بدن تداخل داشته باشند و منجر به کاهش تعداد پلاکت گردند. چنین داروهایی شامل کینین، هپارین، داروهای ضد میکروبی، داروهای ضد التهابی، داروهای قلبی و دیورتیک‌ها، بنزودیازپین، داروهای ضد صرع، سولفونیل اوره، رتینوئید، داروهای ضد افسردگی و غیره می‌باشد.بارداری
در طول بارداری، بدن زنان پلاسما و خون بیشتری تولید می‌کند. حجم نسبتا بالاتر خون و تعداد پایین‌تر پلاکت در سراسر بدن زنان باردار وجود دارد. پلاکت‌ها به صورت جدا از هم انتشار یافته و رقیق‌تر می‌گردند. بر اساس مطالعات صورت گرفته در این زمینه، حدود 5 درصد از مادران باردار مبتلا به ترومبوسیتوپنی خفبف تا متوسط، به ویژه زمانی‌که نزدیک به زایمان هستند، می‌باشند.بیماری‌های خود ایمنی
برخی بیماری‌های خود ایمنی وجود دارد که در آن سیستم ایمنی بدن شما پلاکت‌های خود را تخریب می‌کند. یک مثال از چنین بیماری خود ایمنی، ترومبوسیتوپنی اپیوپاپی پورپورا نام دارد. در اکثر موارد، اعتقاد بر این است که سیستم ایمنی شما باعث بروز ترومبوسیتوپنی اپیوپاپی پورپورا می‌گردد. تحت شرایط نرمال، سیستم ایمنی به مقابله با عفونت‌ها و بیماری‌ها می‌پردازد. با این‌حال، هنگامی‌که از ترومبوسیتوپنی اپیوپاپی پورپورا رنج می‌برید، سیستم ایمنی پلاکت‌ها را به عنوان یک ماده‌ی خارجی تشخیص داده و با حمله به آن‌ها منجر به تخریب پلاکت‌ها می‌گردد.سندروم همولیتیک اورمیک
این بیماری توسط تجزیه‌ی اریتروسیت‌ها یا همان سلول‌های قرمز خون و نارسایی کلیوی تشخیص داده می‌شود. این بیماری شامل جمع شدن پلاکت‌ها در رگ‌های کوچک خونی کلیه‌ها بوده که منجر به کاهش جریان خود یا ایسکمی می‌گردد. چنین بیماری می‌تواند باعث نارسایی کلیوی نیز گردد. انسداد جزئی رگ‌های خونی ممکن است حتی منجر به همولیز گردد که باعث تخریب اریتروسیت‌ها می‌گردد. چندین بیماری شرایط مانند باکتری‌های اشرشیا کولای، باکتری شیگلوز ، تومورها، داروها، بارداری و لوپوس اريتماتوز سیستمیک نیز ممکن است باعث بروز سندروم همولیتیک اورمیک گردند.بیماری پورپورای ترومبوتیک ترومبوسیتوپنیک
بیماری که در آن لخته‌های کوچک خون به صورت ناگهانی در سراسر بدن تشکیل می‌شود، پورپورای ترومبوتیک ترومبوسیتوپنیک نامیده می‌شود. از آن‌جا که لخته شدن خون نیازمند پلاکت‌ها می‌باشند، این بیماری توسط کاهش ناگهانی تعداد پلاکت خون تشخیص داده می‌شود. پورپورای ترومبوتیک ترومبوسیتوپنیک یک بیماری تهدید کننده‌ی زندگی بوده و علائمی مانند تجزیه‌ی اریتروسیت‌ها، تب، اختلالات کلیوی، عدم قدرت تکلم، تشنج و کوری دارد.وضعیت تعداد پایین پلاکت توسط شمارش کامل خون مشخص می‌گردد. لکه‌های خون ممکن است توسط بررسی دقیق بیمار توسط پزشک مشخص گردد. درمان دارویی موثری برای این بیماری موجود بوده که بستگی به علل بروز بیماری دارد.
