سلامت روده در جوجه هاي گوشتي

يکي از فاکتورهاي مهم که تاثير مستقيم در عملکرد جوجه هاي گوشتي دارد داشتن روده ي سالم است .
عدم سلامت روده موجب عوارض زير مي گردد :
1 ـ بستر مرطوب
2 ـ ضريب تبديل ضعيف
3 ـ عدم وزن گيري در مقايسه با استاندارد وزن
4 ـ يکنواختي نامناسب
5 ـ افزايش مصرف آب
6 ـ مدفوع آبکي و چسبنده
7 ـ جذب ناکافي مواد
8 ـ ورم کف پا
9 ـ عفونت هاي ثانوي باکتريايي
عوامل تاثير گذار در سلامتي روده :

1 ـ مديريت

ـ شرايط اوليه پرورش جوجه
ـ مديريت آب
ـ تهويه

2 ـ درگيري با بيماريهايي مثل :

ـ بيماريهاي ويروسي ( مثل رئو )
ـ بيماري کوکسيديوز

3 ـ تغذيه

تغذيه نرمال و جذب مواد غذايي :
سلامت روده با بررسي مدفوع حيوان و بستر قابل بررسي است . در يک پرنده سالم معمولاً مدفوع به همراه اوره که در کلوآک به آن اضافه مي گردد . مي باشد . شکل ظاهري مدفوع به صورت حلقوي است که روي آن را اسيداوريک به شکل کلاهک مي پوشاند . يک پرنده سالم در روز معمولاً 16 ـ 12 بار در روز عمل دفع را انجام مي دهد ولي محتويات سکوم داراي رنگ قهوه اي و به صورت ژلاتيني بوده در روز 2 ـ 1 بار تخليه مي گردد . مدفوع آبکي مي تواند با توجه به مصرف آب متفاوت باشد و چنانچه به هر علتي مصرف آب بالا باشد شاهد مدفوع آبکي خواهيم بود .

مديريت بستر :

چنانچه رطوبت بستر افزايش يابد بستر به هم چسبيده و سفت مي گردد . در اين صورت پرنده ها با بستر مرطوب ، لغزنده و چسبناک مواجه خواهند بود . چنين بستري بايد به هم زده يا تعويض گردد در غير اين صورت گله دچار مشکل خواهد شد . جهت کنترل رطوبت بستر و حفظ فرم فيزيکي آن ، حرارت ، رطوبت تهويه بايد به صورت دائم کنترل گردد و هميشه حداقل تهويه بايد در سالن پرورش طيور اجرا گردد . تهويه لازم است به گونه اي باشد که در سالن از افزايش گازهايي مثل گاز کربنيک و آمونياک جلوگيري کرده و مانع تجمع بيش از حد و زيان آور شدن اين گازها شود .
در بستر مناسب ميزان رطوبت حداقل بايد 80 درصد بستر سالن داراي رطوبت 25 ـ 30 درصد باشد . PH کمتر از 5 يا بيشتر از 8 است و خصوصيات فيزيکي شکننده و ذرات جدا از هم مي باشد .اما در بستر نامناسب ميزان رطوبت بيش از20 درصد بستر داراي 45 درصد رطوبت يا بيشتر
باشد PH6-7و خصوصيات فيزيکي به هم چسبيده است .

بستر مرطوب :

در يک بررسي عمومي انجام شده به وسيله ي دانشکده دامپزشکي ليورپول از مرغداريهاي گوشتي انگلستان در خصوص بستر مرطوب و خطرات آن که با ارسال پرسشنامه به 850 مرغداري صورت گرفت نشان داد 75 درصد آنها در طل ارسال 2001 ميلادي حداقل يک بار بستر مرطوب را تجربه کرده بودند . آنها دريافتند که :
ـ بستر مرطوب در زمستان خيلي معمول است .
ـ مشخص شد که حدود 60 درصد علل بستر مرطوب ، بيماريها و 40 درصد ساير عوامل بود .
ـ بيماريهايي که موجب بستر رطوبت مي شدند عبارت بودند از : آنتريت غير اختصاصي ، کوکسيديوز و عوامل ويروسي
ـ در مواردي که بيماري موجب بستر مرطوب نبود ، عوامل ديگر از جمله ، تهويه نشت آب از آبخوريها ،آب و هواي نامساعد و چکه کردن سقف از علل افزايش رطوبت بستر بود .

نکات کليدي در مديريت صحيح بستر :

1 ـ مواد بستر ، به عنوان مثال پوشال چوب از کلش گندم بهتر مي باشد .
2 ـ گرم کردن سالن قبل از جوجه ريزي موجب خشک شدن کف سالن و در نتيجه کاهش رطوبت مي گردد .
3 ـ دماي بستر ، بايد دقت کنيم دماي بستر قبل از جوجه ريزي به 29 درجه سانتيگراد برسد .
4 ـ شرايط پذيرش مطلوب ، لازم است براي جوجه ريزي شرايط محيطي سالن ، نحوه ي چيدن دانخوري و توزيع دادن و همچنين نحوه ي چيدن آبخوري و مديريت آب طبق توصيه هاي شرکت باشد .
5 ـ تهويه قابل قبول بدون وجود منافذ در ديوارها ، هواکشها و غيره .
6 ـ يکنواختي نور در سالن جهت توزيع يکنواخت جوجه ها در کل سالن .
7 ـ رعايت استاندارد مطلوب در مديريت آب ، کنترل مصرف آب و کنترل سرريزي آبخوريها به صورت مرتب .
8 ـ توزيع يکنواخت پوشال به عمق 7 ـ 5 سانتيمتر در کل سالن .
منبع: فصلنامه بهداشت حيوانات،شماره 24 /س