جاسوسی تلگرافچی انگلیسی در مشهد

پس از كشته شدن كلنل محمد‌تقي خان پسيان در مهر ماه 1300 شمسي، و سوءظن‌هايي كه به شنود تلگرافات بين تهران و خراسان توسط تلگرافچي انگليسي مطرح شده بود، در چهاردهم مهر ماه 1300 به دعوت كلنل محمود‌خان نوذري رياست ژاندارمري خراسان، خان بهادرخان معاون كنسولگري انگليس، مصدق ديوان كفيل كارگزاري خراسان، شاهزاده نيرهمايون وعلم‌ الدوله رئيس نظميه خراسان براي بازكردن اتاق ويژه مخابرات دولت انگليس در ساختمان تلگرافخانه مركزي حاضر شدند .

پس از بازكردن درب اتاق، حاضرين مشاهده كردند، سيم نازك و سفيد‌رنگي به دستگاه تلگراف متصل شده كه به خارج اتاق امتداد يافته و روي آن پارچه و كاغذ سفيدي چسبانده شده است.
با مشاهده اين سيم از تلگرافچي سؤال شد كه اين سيم به چه منظوري به دستگاه تلگراف متصل شده و به خارج اتاق منتقل شده است؟ تلگرافچي پاسخ داد: چون رئيس خط راه (راهدارخانه) به تهران مي‌رفت اين سيم را متصل كردم تا از طريق تلفن با او صحبت كنم. سپس از تلگرافچي انگليسي سؤال شد آيا از طريق اين سيم، امكان اطلاع يافتن از مطالب مخابره شده در تلگرافخانه وجود دارد؟ تلگرافچي پاسخ داد: چنين امكاني وجود دارد(1) ولي من هرگز چنين عملي را انجام نداده‌‌ام!! (2)

پی نوشت ها :

1ـ اين عمل تلگرافچي انگليسي همزمان با تحصن مترجم‌الملك، رئيس تلگرافخانه خراسان به كنسولگري انگليس بود.
2ـ تلگراف از خراسان به وزير امور خارجه، 14/7/1300، اسناد وزارت خارجه، س 1300، ك 33، پ 31، ص 1 و 2.

منبع: موسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی
/خ