این نکته در روانشناسی رشد به اثبات رسیده است که در دو برهه انسان دچار تحول فکری میشود: یکی در حدود ۱۸ سالگی و دیگری در ۴۰ سالگی. در دوره اول، سلولهای مغزی انسان رشد کافی یافته و در دوره دوم تجارب او به حد نهایت میرسد. در این دورهها بهطورمعمول سؤالهای جدی برای انسان مطرح میشود که در نتیجهی آن، برخی بهطور جدی به فعالیت و تکاپو میافتند و برخی به پوچگرایی تمایل مییابند. این مسئله، در مورد فرد فرد ما صادق است.
رویشها و ریزشها نیز در همین دو برهه زمانی رخ میدهد. ابی بصیر نقل میکند که حضرت امام صادق علیهالسلام فرمودند: «إِنَّ الْعَبْدَ لَفِی فُسْحَةٍ مِنْ أَمْرِهِ مَا بَیْنَهُ وَ بَیْنَ أَرْبَعِینَ سَنَةً فَإِذَا بَلَغَ أَرْبَعِینَ سَنَةً أَوْحَی اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَی مَلَکَیْهِ قَدْ عَمَّرْتُ عَبْدِی هَذَا عُمُراً فَغَلِّظَا وَ شَدِّدَا وَ تَحَفَّظَا وَ اکْتُبَا عَلَیْهِ قَلِیلَ عَمَلِهِ وَ کَثِیرَهُ وَ صَغِیرَهُ وَ کَبِیرَهُ»(۱) بنده تا سن چهلسالگی برسد در کارش بر او سختگیری نمیشود؛ ولی هنگامی که به چهل سال رسید، خداوند به آن دو ملکش وحی میکند که این بندهام را عمری دادهام، پس بر او محکم و سخت گرفته و بهدقت او را مواظبت کرده و کار کم، زیاد، کوچک و بزرگش را بنویسید. جوامع بشری هم، از این اصل بیرون نیستند. بهراستی دوران آزمایش، وضع و رفع کردن انقلاب گذشته است و اینک زمان جدیت یافتن آن است.
حضرات معصومین علیهمالسلام راجع به این زمان سرنوشتساز نیز توجهها دادهاند. هر زمان که امت به پیچ خطرناکی نزدیک شود، امام نسبت به امتش حساسیت نشان میدهد. خیرخواهی او به امت و درک زمان و مکان ایجاب میکند که به دور از همهی سروصداها، زمام امور را محکم به دست گرفته و امت را به راه و چاه آگاه سازد. البته گوش شنوا لازم است که برخی خوابتر از این حرفها هستند؛ مولا علی علیهالسلام فرمود: «مَنْ نَامَ عَنْ نُصْرَةِ وَلِیِّهِ انْتَبَهَ بِوَطْأَةِ عَدُوِّهِ»(۲) او که از یاری ولیّاش به خواب رفته، با لگد دشمنش بیدار میشود؛ اگر بشوند. اما دیگرانی نیز هستند که بهویژه این روزها آماده شنیدن اخطار و رهنمونهایند. خداوند این امام و این بیداردلان را نگهدار باشد.
این روزها که چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی را سپری میکنیم و وارد فاز دوم انقلاب شدهایم، این امتِ بالغ نشان داده است که چگونه اصول را از فروع تمیز میدهد و حفظ اصل نظام و امر ولی را فهم میکند؛ با وجود اینکه به برخی مسئولین و حتی نهادها نقد دارد. بیشک، دشمن از ترفندهای بسیاری برای دلسرد کردن جامعه و به ویژه نسل جوان که کارآمدترند استفاده کرده و بهرهبرداری میکند. آتشبارهای فضای مجازی بیمهار و لحظه به لحظه بر این جهت اصرار دارند تا دل عزیزان ما را خالی کنند، ولی به راستی باید قدری به گذشته نگریست و قدری وضع موجود را مورد مطالعه قرار داد. بیانیه امام عزیز ما، در این راستا سخت راهگشا و بیدارکننده و بصیرتبخش است.
عزیزان نوجوان و جوانم! بههوش باشید که امامتان به میدان آمده است. آیا دقت کردهاید که حضرت آقا این انقلاب را فراگیر، همگانی، جهانی، پویا، زنده و بدون تاریخ مصرف دیدهاند؟ توجه دارید که انقلاب را متصل به ذات احدیت دیدهاند؟ مردم انسانهای کامل را جدیتر میگیرند. ما هم خود باید جدی عمل کرده و انقلاب و دشمنانش و فرصتها و چالشهایش را نیز جدی بگیریم. فریادهای «لبیک یا خامنهای» اینک باید خود را نشان دهد. بههوش باشیم! بههوش باشیم که فرمانش رسیده و راهکارهایش برای گام دوم انقلاب پیشِ روی ماست. عزیزانم! بیانیه امام را چندینباره بخوانیم و وضعیت موجود، حال و آینده انقلاب و وظایف خود و به ویژه جوانان را دریابیم. آن را بار دیگر بخوانید! با دقت بخوانید! بنده هم آن را با چشم ظاهر و باطن بار دیگر میخوانم و آن را در حد فهم خود، برای شما عزیزان بازخوانی خواهم کرد. انشاءالله
نویسنده:
پینوشت:
۱. کافی، ج ۸، حدیث ابی بصیر مع المراه، ص ۱۰۸، ح ۸۴.
۲. لیثی، عیون الحمم و المواعظ، ص ۴۴۴۱.
مطالب مرتبط
موتور پیشران حرکت به سوی «تمدن اسلامی»
نگاه فرابخشی و فرآیندی در بیانیه گام دوم انقلاب
ده کارکرد گفتمانی بیانیه «گام دوم انقلاب»
