در فضیلت شب نیمه شعبان (بخش دوم)

استجابت دعا

حسن بن فضال می‌گوید از امام رضا(ع) درباره شب نیمه شعبان سؤال کردم ایشان فرمود: "در این شب به مقدار زیاد ذکر خداوند، اسغفار و دعا کنید. زیرا پدرم موسی بن جعفر(ع) فرمود: در این شب دعا مستجاب می‌شود".[1]

امام صادق(ع) از امام باقر(ع) نقل می‌فرمایند که: "تا آنجا که می‌توانید در این شب دعا کنید و خدا را بستایید. اگر کسی در این شب صد بار سبحان الله و صد بار الحمدلله و صد بار الله اکبر بگوید، خداوند متعال گناهان او را می‌آمرزد و نیازهای دنیا و آخرت او را برآورده می‌سازد".[2]

خشنودی خدا و اهل بیت(ع)

امام کاظم(ع) به نقل از پدرشان امام صادق(ع) می‌فرماید که: " امیرالمؤمنین(ع) فرمود: مرا شاد و خشنود می‌کند مردی که خود را در طول سال و در چهار شب فارغ می‌کند: شب عید فطر، شب عید قربان، شب نیمه شعبان و اولین شب از ماه رجب".[3]

شب عرضه اعمال

امام صادق(ع) در بیانی می‌فرمایند: "من دوست دارم هر عمل صالحی را که انجام می‌دهم آنقدر در آن مداومت داشته باشم تا روحم به آن عادت کند. از این رو اگر به دلایلی عمل مستحبی را انجام ندادم در این فرصت آن را به جا می‌آورم تا نفسم به آن عادت کند. برترین عمل نزد خداوند متعال عملی است که بر آن مداومت شود. تمام اعمال یک هفته، در هر پنج شنبه، و تمام اعمال یک ماه، در اول ماه بعد و اعمال یک سال، در نیمه شعبان به خدمت ولی عصر آن زمان عرضه می‌شود. پس اگر می‌خواهی عملی را به نفست عادت دهی آن را یک سال ادامه بده".[4]

سفارش به شب زنده‌داری

در آموزه‌های دینی ما شب زنده داری بسیار مورد تأکید بوده و معمولا تعبیری است که اهل بیت(ع) آن را آموزش داده‌اند.

نمونه بارز احیا و شب زنده‌داری، احیای شب قدر است که طبق روایات اهل بیت(ع)، به بیدار ماندن در این شب توصیه و سفارش اکید شده است.

یکی از اعمال شب نیمه‌ شعبان، شب زنده‌داری و دعا و نیایش است. چرا که این امر تأثیری شگرف و عمیق در تکامل و سعادت انسان دارد.

پیامبر(ص) می‌فرمایند: "کسی که شب عید فطر و قربان و شب نیمه شعبان را به احیا بگذراند روزی که قلبها می‌میرند قلب او نمی‌میرد".[5]

سفارش به زیارت امام حسین(ع)

کسی که دوست دارد پیامبران الهی را از نزدیک ملاقات کند، باید در شب نیمه شعبان حرم حسین بن علی(ع) را زیارت کند. چرا که در چنین روزی ارواح پیامبران از خداوند متعال اجازه می‌گیرند تا به زیارت حسین(ع) مشرف شوند که خداوند متعال هم به آنها اجازه می‌دهد.[6]

در شب نیمه شعبان هاتفی از افق اعلی خطاب به زائر حسین بن علی(ع) ندا می‌دهد که: ای زائران قبر حسین(ع)! شما در حالی به شهر و دیار خود برمی‌گردید که مورد بخشش الهی قرار گرفته‌اید و ثواب و اجر این زیارت شما را خداوند متعال و پیامبرش به عهده گرفتند.[7]

در روایتی از امام صادق(ع) آمده است که: "اگر کسی در یکی از این سه شب، قبر حسین بن علی(ع) را زیارت کند خداوند متعال گناهان گذشته و آینده او را می‌آمرزد. راوی عرض کرد: فدایت شوم این سه شب کدام شب‌ها هستند؟ امام فرمودند: شب عید فطر، شب عید قربان و شب نیمه شعبان".[8]

سفارش به خواندن نماز جعفر طیار

علی بن حسن فضال می‌گوید: "پدرم گفت که در مورد نیمه شعبان از امام رضا(ع) سؤال کردم که در این شب نماز خاصی واجب شده است؟ حضرت فرمود: این شب عمل واجبی ندارد اما اگر دوست داشتی عمل مستحبی را به جای آوری نماز جعفر طیار بخوان و در آن بسیار ذکر خدا بگو و دعا نما. زیرا پدرم مرتب می‌فرمود که دعا در این شب مستجاب است".[9]

در روایتی از امام کاظم(ع) در باب نماز جعفر طیار آمده است که کسی که این نماز را بخواند، اگر گناه او به عدد ریگهای بیابان باشد خداوند همه آن را می‌بخشد.[10]

سفارش به خواندن دعای کمیل

از اعمال سفارش شده در این شب، خواندن دعای کمیل در سجده است.

کمیل از یاران امیرالمؤمنین علی(ع) می‌گوید: "روزی همراه مولایم امام علی(ع) در مسجد بصره همراه تعدادی از اصحاب حضرت نشسته بودیم. بعضی از اصحاب از معنای آیه فیها یفرق کل امر حکیم سؤال کردند. امام علی(ع) فرمودند: مراد شب نیمه شعبان است. هیچ بنده‌ای نیست که آن شب را احیا بدارد و دعای حضرت خضر(کمیل) را بخواند مگر آنکه خداوند دعای او را اجابت می‌کند. وقتی حضرت به منزل بازگشتند شبانه به منزل ایشان رفتم و در زدم. حضرت فرمودند: ای کمیل! به چه منظور آمدی؟ عرض کردم: یا امیرالمؤمنین! برای یادگیری دعای حضرت خضر آمده‌ام. حضرت فرمودند: بنشین. زمانی که این دعا را حفظ کردی پس آن را در هر شب جمعه و یا در سال یک بار و یا در عمرت یک بار بخوان که خداوند تو را کفایت می‌کند و روزی می‌دهد و هرگز از مغفرت او محروم نمی‌شوی".[11]