دندان هاي مصنوعي و توصيه هاي تغذيه اي

امروزه با افزايش آگاهي در مورد اهميت بهداشت دهان و دندان و همچنين گسترش و پيشرفت معالجات دندانپزشکي ، اکثر افراد جوان و ميانسال جامعه سعي در حفظ دندان هاي طبيعي خود دارند ؛ از طرف ديگر با افزايش اميد به زندگي و کنترل بسياري از بيماري ها ، تعداد افراد سالمند رو به افزايش اميد به زندگي و کنترل بسياري از بيماري ها ، تعداد افراد سالمند رو به افزايش است و سالمنداني که تمام دندان هاي طبيعي خود را از دست داده اند و از دست دندان مصنوعي استفاده مي کنند يا متقاضي اين درمان هستند نيز تعداد قابل توجهي را تشکيل مي دهند .
مطالعات نشان داده اند که کارايي جويدن با دست دندان مصنوعي يا پروتز کامل يک پنجم تا يک ششم دندان هاي طبيعي است ؛ ازطرف ديگر اکثر افراد داراي پروتز کامل ، سن بالايي دارند و با بيماري هاي گوناگوني مواجه هستند و احتمالاً داروهاي مختلفي نيز دريافت مي کنند ، لذا اين افراد در معرض خطر سوء تغذيه ناشي از عدم دريافت مواد غذايي کافي و مناسب قرار دارند .
براي حفظ کارايي و کيفيت پروتز کامل توصيه مي شود افراد پس از دريافت دست دندان مصنوعي ، به طور منظم در فواصل 6 تا12 ماه براي معاينات دوره اي به دندانپزشک مراجعه نمايند . در اين معاينات ، دندانپزشک با ارزيابي وضعيت بافت هاي دهاني و نيز بررسي وضعيت پروتز ممکن است تصميم به بهبود تطابق پروتز نمايد . توجه داشته باشيد که دست دندان مصنوعي مادام العمر نيست و بسته به شرايط هر فرد ، پس از چند سال بايد تعويض شود .
پس از اطمينان از اينکه دست دندان مصنوعي وضعيت مطلوبي دارد ، با رعايت چند توصيه تغذيه اي ساده مي توان از بروز سوء تغذيه پيشگيري کرد :
1 ـ غذاهاي متنوع بخوريد .
2 ـ با توجه به اينکه نياز به انرژي با افزايش سن کاهش مي يابد ( به علت کاهش متابوليسم پايه و کاهش فعاليت فيزيکي ) ، لذا براي کاهش دريافت کالري ، به جاي غذاهاي حاوي شکر و چربي زياد ( مانند شيريني جات و کيک ها ) از مواد غذايي حاوي کربوهيدرات هاي پيچيده و فيبرها ( مانند ميوه ها ، سبزيجات و غلات ) استفاده کنيد . اين مواد غذايي عمل کرد روده را بهبود مي بخشند و باعث کاهش کلسترول خون مي شوند .
3 ـ روزانه حداقل 5 سهم ميوه و سبزي بخوريد ( توصيه اي براي همه افراد اعم از سالخورده و جوان ، بي دندان و با دندان ) طبيعي است که گاز گرفتن ميوه ها با پروتز کامل آسان نيست ، لذا ميوه ها را به قطعات کوچکتر قاچ کنيد .
4 ـ مرغ ، ماهي ، گوشت بدون چربي و حبوبات را در برنامه ي غذايي روزانه خود قرار دهيد و اگر جويدن گوشت برايتان دشوار است ، از گوشت چرخ کرده استفاده کنيد .
5 ـ از غذاهاي غني از کلسيم ( مانند لبنيات ) به مقدار کافي مصرف کنيد .
6 ـ از غذاهاي پر نمک و پر چرب اجتناب کنيد .
7 ـ روزانه 8 ليوان آب ، شير يا آب ميوه بنوشيد . با افزايش سن حس تشنگي کاهش مي يابد و احتمال دهيدراتاسيون يا کاهش آب بدن وجود دارد .
8 ـ استفاده از مکمل هاي مولتي ويتامين و مينرال در صورت تجويز پزشک يا مشاور تغذيه مجاز است ، البته فراموش نکنيد که مصرف خودسرانه و افراطي اين مکمل ها مي تواند عوارض نامطلوبي به دنبال داشته باشد .
9 ـ از متخصص تغذيه کمک بگيريد ، زيرا وي مي تواند با ارزيابي وضعيت تغذيه اي و شرايط خاص شما ، رژيم غذايي ايده آلي را برايتان تجويز نمايد .
منبع:دنياي تغذيه شماره ي 87
/س