ما انتظار داريم که با بالا رفتن سن مفاصل و ششهايمان توانايي خود را از دست بدهند اما تصور اينکه اين اتفاق براي مغز بيافتد کمي آزار دهنده است . در اين بخش 10 راه براي پيشگيري از پير شدن مغز را ذکر کرده ام که بعضي از آنها مي توانند بسيار کاربردي بوده و برخي ديگر نياز به کمي دقت دارد .
1 ـ کاري انجام دهيد :
دانشمندان بر اين باورند که نرمش هاي هوازي منظم مي تواند ساده ترين و مهم ترين راه براي سلامتي طولاني مدت مغز باشد . در حالي که قلب و ششها واکنشي سريع نسبت به دويدن بر روي دستگاه دوي ثابت نشان مي دهند ، مغز هم به آرامي با هرقدم فعاليت مي کند .براي سلامت دائمي مغز ، روزانه حداقل 30 دقيقه فعاليت جسماني (دويدن و نرمش هاي هوازي ) مي تواند نقش شايان توجهي داشته باشد .
2 ـ متعادل بخوريد :
انرژي بسيار زياد يا انرژي بسيار کم خللي بزرگ در کارايي مغز ايجاد مي کند . رژيم غذايي تشکيل شده از مواد قندي کم با فيبر بالا و چربي و پروتئين معمولي بسيار آرام تر از غذاهايي با ميزان قند بالا (مانند شيريني جات و نشاسته ) در بدن تجزيه مي شوند . سرعت ثابت و ملايم هضم در روده مقدار انرژي بيشتري را به مغز مي رساند ، و باعث بهينه سازي سوخت و ساز در ارگانهايي شوند که مي توانند در سلامتي طولاني مدت نقش به سزايي داشته باشند .
3 ـ مراقب رژيم غذاييتان باشيد :
در حالي که پرخوري فعاليت مغز را کند مي کند و در طولاني مدت باعث وارد آمدن به مغز مي شود ، کمبود کالري هم مي تواند اثر مشابهي را بر مغز گذارد . رژيم هاي غذايي مفرط مي تواند باعث طولاني شدن برخي دردها در بدن و در نتيجه سلب آسايش شوند ، احساسي که باعث اعتياد افراد به لاغر ماندن ( Anorexia ) (ترس از چاق شدن ) شود . بسياري از مطالعات رژيم هاي غذايي مفرط را با حواس پرتي ، اختلال در حافظه و پريشاني مرتبط مي دانند .
4 ـ مراقب بدن خود باشيد :
بسياري از بيماري هاي قابل پيشگيري مانند ديابت نوع دوم ، چاقي ، فشارخون و ... مي توانند تاثير به سزايي درپير شدن مغز داشته باشند . فعال و سالم نگه داشتن سيستم گردش خون با کارهايي از قبيل سيگار نکشيدن و عدم استفاده از چربي هاي اشباع شده مانع از پيري زودرس مغز مي شود .
5 ـ از استراحت و آرامش لذت ببريد :
در زمان استراحت و رويا ، خاطرات به آرامي مرور مي شوند ، بعضي دور ريخته مي شوند و بعضي ذخيره مي شوند . مطالعات نشان مي دهند وقتي دچار کمبود خواب هستيم ، پروتئيني که سيناپس ها (محل تماس دو عصب ) را شکل مي دهد توانايي کافي براي تفکر و فراگيري را از دست مي دهد ، علاوه بر اين خواب ناکافي با فراموشي در ايام کهولت رابطه مستقيم دارد .
6 ـ از قهوه تان لذت ببريد :
تحقيقات نشان داده است که استفاده منظم از کافئين از مغز محافظت مي کند . بر اساس يک مطالعه علمي 2 الي 4 بار سر حال آمدن بعد از خستگي در يک روز مي تواند به کاهش فراموشي کمک کند و 30 تا 60 درصد از بروز آلزايمر پيشگيري کند . اينکه آيا کافئين موجود در چاي و قهوه باعث رفع خستگي مي شود يا آنتي اکسيدان موجود در آنها هنوز مشخص نيست اما قهوه باعث افزايش سطح هوشياري در اين بعدازظهر و چند سال بعد مي شود .
7 ـ ماهي بخوريد :
بر اساس تئوري هاي جديد وجود ماهي در رژيم غذايي انسانها مي تواند نقش به سزايي در تقويت حافظه انسانها داشته باشد . اسيدهاي چرب مورد نياز مانند امگا 3 ، براي ساختمان مغز مهم به شمار مي آيند و تاثير آنها براي درمان بيماري هاي مغزي بسيار موثر است . مطالعات انجام گرفته بر روي تاثير مکمل امگا3 نتايج جالبي را به همراه داشت که نشان مي داد امگا3 در برخي ديگر از منابع غذايي مانند تخم کتان ، ماهي ها و برخي از حيوانات علف خوار نيز يافت مي شود .
8 ـ خونسرد باشيد :
استرس تاثير بد و مخربي روي مغز مي گذارد و با ترشح هورمون هاي خطرناکي در ناحيه ي هيپوکمپوس ( Hippocampus ) و ساير قسمت هاي مغز ، حافظه را تحت تاثير قرار مي دهد . بعضي از دانمشندان بر اين عقيده اند که داشتن يک زندگي متعادل و دنبال کردن فعاليت هاي آرامش بخش مانند يوگا ، حضور در اجتماع و انجام فعاليت هاي هنري مي تواند روند فراموشي بر اثر کهولت سن و پيري مغز را به تاخير بياندازد .
9 ـ از مکمل ها استفاده نکنيد :
اخيراً استفاده از مکمل ها به وسيله براي جبران کاستي ها تبديل شده اند ، استفاده از مکمل هاي آشنا براي ما مانند مولتي ويتامين ها تنها نوعي هدر دادن هزينه است . داروهاي مکملي مانند ( ginkgo ) و ( melatonin )امروزه از نظر بسياري از افراد به سطل هاي زباله تعلق دارند .
عليرغم منشا طبيعي ، اينگونه داروها فاقد عوارض جانبي نيستند ، عوارضي مانند :فشارخون بالا ، مشکلات گوارشي ، مشکلات باروري و افسردگي . براي انسانهاي سالم داروي (ginkgo ) هيچ تاثير مثبتي ندارد و گاهاً تاثير دارونماها از اين گونه مکمل ها بيشتر است .
10 ـ مغز را به چالش بکشيد :
حل يک جدول ، بازي فکري يا تست هوش به عنوان سوالات هوش و محرک مغز به شما کمک مي کنند تا هميشه ذهني جوان و سالم داشته باشيد .
هر چند که کمبود سواد عامل موثري در کاهش حواس و کم کاري ذهن است . هر چه بيشتر براي يادگيري تلاش کنيد ، ذهن شما براي دوران کهولت آماده تر و جوانتر خواهد بود . کليد کار مي تواند انجام يک کار چالشي جديد مانند حل يک پازل جديد و سرگرم کننده باشد .
منبع:مجله خانواده شاد شماره 39/خ
