نماز نافله چیست؟
نماز نافله همان نماز مستحبی است که در زمان های مخصوصی خوانده می شود و در روایات سفارش زیادی به آن ها شده است. خواندن نماز نافله باعث می شود که انسان برای خواندن نمازهای واجب آمادگی پیدا کند و رغبت بیشتری برای ادای فرائض داشته باشد.
نماز نافله چند رکعت است؟
در طول روزهای هفته به غیر از روز جمعه نمازهای نافله 34 رکعت می باشد:2 رکعت نماز نافله صبح
8 رکعت نماز نافله ظهر
8 رکعت نماز نافله عصر
4 رکعت نماز نافله مغرب (در صورت کمبود وقت می توان دو رکعت نماز غفیله را به جای دو رکعت نماز نافله مغرب خواند)
1 رکعت نماز نافله عشا (به نماز نافلع عشا وتیره می گویند)
8 رکعت نماز نافله شب
2 رکعت نماز نافله شفع
1 رکعت نماز نافله وتر
در روز جمعه 4 رکعت بر نافله های 16 رکعتی نمازهای ظهر و عصر اضافه می شود.
نماز نافله چگونه خوانده می شود؟
نمازهای نافله را هم می توان ایستاده و هم نشسته بجا آورد اما بهتر است که هر دو رکعت نماز نافله نشسته را یک رکعت حساب کند.نمازهای نافله به صورت دو رکعت دو رکعت خوانده می شود و هر دو رکعت با یک سلام و تشهد خاتمه می یابد مگر این که برای نماز خاصی مثل نماز وتر یا نماز عید غدیر دستورالعمل مخصوصی قید شده باشد.
در نماز نافله می توان فقط سوره حمد را خواند و به رکوع رفت.
در نماز نافله شک بین رکعت اول و دوم نماز را باطل نمی کند.
نماز نافله را می توان در حال حرکت خواند.
برای خواندن نماز نافله نیازی به رعایت قبله ندارد اما باید وضو داشته باشیم.
در نماز نافله می توان رکوع و سجده را با اشاره بجا آورد.
مستحب است که نافله های روز را آهسته و نافله های شب را بلند بخوانید.
زمان خواندن نماز نافله
نماز نافله صبح پیش از نماز صبح خوانده می شود و وقت آن بعد از گذشتن نصف شب به مقدار خواندن 11 رکعت نماز شب است اما احتیاط آن است که قبل از فجر اول نخوانند مگر آن که بعد از نافله شب بلافاصله بخوانند که در این صورت مانعی ندارد.نماز نافله ظهر پیش از نماز ظهر خوانده می شود و وقت آن از اول ظهر تا موقعی است که سایه شاخص که بعد از ظهر پیدا می شود به اندازه دو هفتم آن شود.
نماز نافله عصر پیش از نماز عصر خوانده می شود و وقت آن تا موقعی است که آن مقدار از سایه شاخص که بعد از ظهر پیدا می شود به چهار هفتم برسد.
نماز نافله مغرب بعد از تمام شدن نماز مغرب خوانده می شود و وقت آن تا زمانی است که سرخی طرف مغرب مه بعد از غروب کردن آفتاب در آسمان پیدا می شود از بین برود.
نماز نافله عشا بعد از تمام شدن نماز عشا تا نصف شب خوانده می شود و بهتر است بلافاصله بعد از نماز عشا خوانده شود.
نماز نافله شب از نصف شب تا اذان صبح خوانده می شود و بهتر است نزدیک اذان صبح خوانده شود.
آموزش خواندن نماز نافله صبح
نافله صبح دو رکعت است و قبل از نماز صبح خوانده می‌شود؛ یعنی بعد از فجر اول است تا آن زمان که سرخی در طرف مشرق آسمان پیدا شود.بهتر است در رکعت اول بعد از حمد سوره کافرون و در رکعت دوم بعد از حمد، توحید خوانده شود.
نحوه خواندن نافله نماز شب چگونه است؟
چهار تا نماز دو رکعتی و بعد از هر دو رکعت سلام را بخوانید. بهتر است در رکعت‌های اول بعد از حمد، سوره توحید و در رکعت‌های دوم بعد از حمد، سوره کافرون را بخوانید.
(اگر وقت تنگ است، می توانید دو رکعت اول را طبق دستور بالا خوانده و در شش رکعت باقیمانده فقط حمد را بخوانید و نیازی به خواندن سوره نیست). در قنوت‌ها نیز سه بار گفتن سبحان الله کافی است.
احکام فقهی درباره نافله ها
انسان نافله شب را می تواند به طور ساده و مانند سایر نمازهای مستحبی بخواند، هرچند این نافله، کیفیت کامل تر و با فضیلت تری نسبت به سایر نمازهای مستحبی هم دارد.خواندن تمام نافله ها ضرورتی ندارد و انسان می تواند بعضی از نافله های شبانه روزی را بخواند و بعضی را نخواند. مثلا در نماز شب می تواند تنها سه رکعت آخر، یعنی نماز شفع و وتر را بخواند.
همچنین می تواند فقط به خواندن نماز وتر اکتفاء کند. علاوه بر این در نافله عصر نیز می تواند به جای خواندن چهار رکعت، دو رکعت بخواند. امّا در مورد نافله ظهر و نافله مغرب، همچنین هشت رکعت اول نماز شب، چنانچه بخواهد بعضی از آنها را بخواند، آن را به قصد رجاء به جا آورد.
اهمیت و فضیلت نماز نافله
دین اسلام تاکید زیادی بر خواندن نمازهای مستحبی می کند و ثواب بسیاری نیز برای آن بیان کرده است. در میان نمازهای مستحبی، خواندن نماز شب فضیلت بیشتری دارد و در قرآن و روایات بر آن تاکید فراوان شده است.خداوند در قرآن کریم در سوره سجده و آیه 16 با لحن بسیار شوق آور از شب بیداران زنده دل یاد کرده و می فرماید : تَتَجافی جُنُوبُهُمْ عَنِ الْمَضاجِعِ یَدْعُونَ رَبَّهُمْ خَوْفاً وَ طَمَعاً وَ مِمَّا رَزَقْناهُمْ یُنْفِقُونَ
از بستر خواب پهلو تهی کنند، پروردگارشان را با بیم و امید بخوانند و از آنچه روزیشان کرده ایم انفاق کنند.
پس از آنکه مؤمن طعم شیرین عشق الهی را در نمازهای واجب درک کرد برای داشتن ارتباط بیشتر با معبود خویش دست به دامان مستحبات می شود و برای جلب توجه معشوق بی همتا، هدی زیبا و گرانقیمتی به نام نمازهای مستحبی را پیش کش می کند.
روایاتی در مورد خواندن نماز نافله
امام سجاد(ع) فرمود: «حق تعالى تدارک خواهد فرمود نقصان نمازهایتان را به نمازهاى نافله»از امام صادق(ع) روایت شده است که ایشان از پیامبر(ص) و پیامبر(ص) از خداوند عزوجل چنین نقل فرمودند: «به درستى که بنده من با نافله و کارهاى مستحبى قرب را مى جوید تا این که او را دوست بدارم و هنگامى که او را دوست داشتم گوش او مى شوم که با آن مى شنود و چشم او مى شوم که با آن مى بیند و زبان او مى گردم که با آن سخن مى گوید و...»
منبع:
بخش قرآن و عترت پرتال فرهنگی راسخون
