ويژگي هاي تلاوت خوب

اهتمام پيامبر و مسلمانان به امر تلاوت

پيامبر اکرم صلي الله عليه و آله تعدادي از صحابه بزرگ خود را براي تعليم قرآن به مسلمانان در نقاط مختلف مأمور گردانيد تا مسلمانان با قرآن و دستورهاي آن انس بگيرند.
اما اين امر محقق نمي شد،مگر اينکه ابتدا آنها را با نحوه خواندن قرآن و اقسام علائم آن آشنا مي کردند تا در مرحله اول بتوانند،آيات کريمه را صحيح و بدون غلط بخوانند.
اين هدف،همه مسلمانان را موظف مي کرد تا قرآن خوان بشوند،آن هم به طور صحيح و شايسته،از هر قوم و طايفه که باشند؛خواندني که کم کم به گفت و گو و به کار بستن قرآن در زندگي منتهي مي شد.در واقع، همه مسلمانان از هر قوم و از هر منطقه اي که بودند،خود را ملزم مي دانستند به خواندن قرآن به لهجه عربي فصيح و آشکار.
امروزه نيز مسلمانان، از هر کشور و هر گروهي که باشند،موظف اند فقط به يک زبان قرآن بخوانند و آن زبان لهجه فصيح عربي است و اين خود عاملي براي همسويي و وحدت جهاني مسلمانان مي باشد.بدين جهت،آموزش زبان قرآن(زبان فيح عربي)حد و مرز و کشور و رنگ و آداب و رسوم قومي و جغرافيا نمي شناسد.چه زبان هندي،چه زبان فارسي،چه ترکي،چه انگليسي،چه کردي و غيره،همه و همه در يک امر الهي مشترک هستند و آن خواندن قرآن به لحن عربي:بلسان عربي مبين.
بعد از روشن شدن مطلب اين سؤالات مطرح مي شود:
منظور از لحن عربي چيست؟بهترين روش تلاوت قرآن کدام است؟اصول و مبناي تلاوت صحيح چيست؟کدام روش تلاوت براي شنودگان جذاب تر و مؤثرتر است؟زبان قرآن چه تعريفي دارد؟
اينها سؤالاتي در مورد تلاوت قرآن است که لازم است صاحب نظران،با ديد علمي و کارشناسي و تاريخي،به آنها پاسخ دهند.آنچه مسلم است،اين است که در آموزش قرآن کريم بايستي«ورتل القُرآن ترتيلاً»و «لسانٌ عربيٌ مبينٌ»و «إقرؤوا القُرآن بألحان العرب و أصواتها» و «القُرآنُ نزل بالحُزن،فاقرءوهُ بالحُزن»مدنظر قرار گيرد.

ويژگي هاي تلاوت خوب

صرف نظر از مسائل جزئي و ابتدايي،در مرحله عالي و با نگاهي وسيع،به طور کلي تلاوت قرآن به هر سرعت و به هر نوع که باشد،هنگامي کامل و ممتاز محسوب مي شود که ويژگيهاي زير را داشته باشد:
1.جاذبه و دلپذيري و لطافت در تلاوت که در اثر به کارگيري شگردهاي صوت و لحني حاصل مي شود:«زينُوا القُرآن بأصواتکُم».
2.فصاحت و آشکاري در تلفظ و اداي حروف و کلمات.
3.پاک بودن تلاوت از هرگونه ناخالصي و کم و کاستي ناشي از لهجه و زبانهاي محلي و منطقه اي زيرا خواندن کلام سبحان نيز بايد پاک و منزه باشد.
4.پرهيز از هرگونه خلط و مزج در اجراي قواعد تجويدي؛يعني هر قاعده اي در جاي خود اجرا شود و از جابه جايي حروف،مخارج صفات،پرهيز گردد.
5.با توجه به اينکه قرآن،بلاغ و موعظه است، بايستي به شيوه اي تلاوت شود که به القاي مفاهيم آن به شنوندگان بينجامد؛زيرا قرآن نصيحت مي کند و انذار و تبشير را به عهده دارد:«إنما المُؤمنُون الذين إذا ذُکر اللهُ وجلت قُلُوبُهُم و إذا تُليت عليهم آياتُهُ زادتهُم إيماناً و علي ربهم يتوکلُون»
6.تأني،يکنواختي و يکدستي در طول تلاوت، وقار و رعايت آداب ظاهري تلاوت و دوري از هرگونه تکلف.
7.تفکر،توجه،تدبر و قصد تقرب در تلاوت.
8.حالت حزن،خشيت و تواضع در حين تلاوت.
9.تأثيرگذاري بر قلب شنوندگان و سازندگي تلاوت.
10.توجه به اصل «هدايت قرآن»که هدف عالي نزول قرآن است.
پروردگارا!ما را در دنيا از هدايت قرآن و در آخرت از شفاعت قرآن بهرهمند فرما.بارالها! توفيق آشنايي و انس هرچه بيشتر با معارف قرآن و سيره معصومين عليهم السلام به ما عنايت فرما.خدايا!ما را اهل ذکر و تلاوت قرآن قرار بده.اللهسم اهدنا سبيلک و قنا عذابک.
منبع:ماهنامه قرآني،آموزشي نسيم وحي (شماره اول)
/خ