نیاز جوامع به جلوگیری از هرگونه هرجومرج و بینظمی، ایجاب میکند که عدهای به نمایندگی از سوی مردم، اداره امور کشور و تعیین چارچوب اداره آن را بر عهده بگیرند. در کشورهای مدعی حکومت مردمی، این عده با حضور مردم و از طرف آنان انتخاب میشوند. در نظام جمهوری اسلامی ایران بر اساس اصل ششم قانون اساسی «امور کشور باید به اتکای آرای عمومی اداره شود، از راه انتخابات، انتخاب رئیس جمهور، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، اعضای شوراها و نظایر اینها، یا از راه همه پرسی در مواردی که در اصول دیگر این قانون تعیین می گردد.»
با توجه به این اصل، در جمهوری اسلامی ایران، اداره حکومت و قانونگذاری در چارچوب اصول قانون اساسی با اداره و نظر ملت تعیین میگردد و برگزاری انتخابات در حقیقت تبلور اراده و خواست مردم است.
.
انتخابات گزینش بهترینهاست، بر اساس ضوابط مشخصشده در قانون اساسی مردم با حضور خود در صحنه انتخابات، رئیسجمهور انتخاب میکنند و به این ترتیب حق و سهم خود را در اداره کشور به یک فرد که او را از هر جهت مناسب و همسو با خواستههای خود تشخیص دادند، تفویض مینمایند.
از همین رو خبرنگار راسخون با حجتالاسلام والمسلمین حسین بنیادی، نایبرئیس مجمع عمومی جامعه مدرسین در خصوص انتخابات و نماینده اصلح گفتگو کرده است.
راسخون: شاخصههای نماینده شایسته و اصلح چیست؟
شاخصهای نماینده صالح در بیانات بنیانگذار جمهوری اسلامی امام خمینی (ره) و رهبر معظم انقلاب وجود دارد و به صورت کاملاً شفاف و روشن و برجسته به این شاخصهها اشاره کردهاند.از ملاکهای حضرت امام (ره) برای نماینده اصلح میتوانیم به دیانت و دینداری، وفاداری به قانون اساسی و آراستگی اخلاقی اشاره کرد. البته امام خمینی (ره) ملاکهای دیگری مانند شجاع بودن هم اشاره کرده است که در بیانات خود با عنوان شجاع مثل مدرس عنوان کردهاند. شجاعت و نهراسیدن از قدرتهای بیگانه یکی دیگر از شاخصههای نماینده صالح از نگاه حضرت امام (ره) است که بر آن تاکید زیادی نمودهاند.
البته بنیانگذار جمهوری اسلامی به ملاک خدمترسانی و خدمتگزاری هم اشاره کرده است؛ خدمت به خلقالله و خدمتگزاری به ملت، اصل دیگری است که از منظر حضرت امام خمینی (ره) باید در انتخابات نمایندگان مجلس موردتوجه قرار گیرد و اگر نمایندهای به این اصل اعتقادی نداشته باشد نخواهد توانست برای موکلینش مؤثر و مفید باشد.
مقام معظم رهبری برای نماینده اصلح هم معیارهای همچون اهل تقوا و معنویت، مخالف نظام نباشد، بهطور واقعی در خط امام باشد، فعال، پرتحرک و خوشفکر و مرعوب و سادهلوح نباشد و برخی موارد دیگر اشاره کرده است.
البته رهبری در سخنرانیهای خود به برخی ملاکها و معیارهای دیگری هم همچون مدافع انقلاب بودن، عدم خرید رأی و سوءاستفاده، مرزبندی شفاف با دشمن، دارای وجدان سیاسی، صداقت و دلسوزی هم اشاره کرده است.
ایمان و تعهد نسبت به اسلام و انقلاب از ملاکهای نمایندگان
راسخون: از نظر شما امروز مهمترین ملاکها کدام است؟
با توجه به تجربه این چندین دوره اخیر نمایندگان مجلس به نظر میرسد ایمان و تعهد نسبت به اسلام و انقلاب از ملاکهای مهم نماینده شاخص باشد و این مسئله یقیناً شرط اول و خصوصیت اول یک نماینده در تراز انقلاب اسلامی است.ویژگی دوم او تخصص او است؛ ما در حال حاضر در ابعاد اقتصاد مخصوصاً در اقتصاد مقاومتی نیازمند طرحها و لوایحی هستیم که در مجلس به تصویب برسد تا چرخ اقتصاد درونزای ما به حرکت بیفتد. پس نیروهای متخصص مخصوصاً در بخش اقتصاد امروز نیاز اصلی ما است. با توجه به اینکه ما در گام دوم انقلاب اسلامی قرار داریم نیروی جوان که دارای خلاقیت و ابتکار باشد از دیگر ویژگیهای مهم است.
راسخون: اخلاق انتخاباتی در انتخابات به چه میزان مهم است.
اخلاق انتخاباتی یعنی رقابت صحیح، یعنی رقابت همراه با سلامت است. برخی از رقابتها که همراه با افترا و تخریب و همراه با بدنامی مردم و برخی از کاندیداها میشود یقیناً به هر دلیل محکوم است.آداب انتخابات اخلاق انتخاباتی است
رقابتی که در آن و در آغاز شروع مسیر انتخابات با بداخلاقی شروع شود یقیناً در دوران نمایندگی هم این نماینده به تعهدات خود عمل نخواهد کرد و لذا ما با توجه به همین اخلاق انتخاباتی میتوانیم نماینده صالح را تا حد زیادی حدس بزنیم.به هر صورت هر چیزی آدابی دارد و آداب انتخابات همین اخلاق انتخاباتی است.راسخون: چرا برخی نمایندگان برای رسیدن به صندلی بهارستان حاضر هستند رقیب خود را تخریب کنند و به مردم دروغ بگویند.
یک نکته مهم و مبنایی وجود دارد که توجه به آن در انتخاب افراد اصلح مؤثر است و آن فهم به این موضوع است که انتخابات یک امر طرفینی است، وکیل و موکل، اگر مردم بخواهند در هر عرصهای وکیل و نمایندهای انتخاب کنند باید تعهدات اخلاقی که در رأس آن صداقت و راستگویی است را در نظر داشته باشند.کاندیدایی که اخلاق مدار نباشد نماینده خوبی نیست
کاندیدایی که اخلاق را مد نظر داشته باشد، میتواند در آینده نیز نماینده خوبی باشد، چرا که اخلاق نمای تعهد و پایبندی به مسائل اجتماعی است به ویژه در میدان سیاست که بسیار افسار گسیخته است.
به نظر میرسد اگر اخلاق در رقابتها و مشارکتهای اجتماعی کنار گذاشته شود، دروغ، تهمت، تخریب، وعدههای بی مبنا و دیگر رذایل اخلاقی در رفتار انسانها نمایان میشود.