موارد استفاده و عوارض هالوپریدول

هالوپریدول برای درمان برخی اختلالات ذهنی / خلقی (به عنوان مثال، اسکیزوفرنی، اختلالات اسکیزوافکتیو یا شیزوفرنی عاطفی) مورد استفاده قرار می گیرد. این دارو به شما کمک می کند تا بهتر فکر کنید، کمتر عصبی شوید و در زندگی روزمره مشارکت داشته باشید. همچنین می تواند به جلوگیری از خودکشی در افرادی که احتمال میرود به خودشان آسیب وارد کنند کمک کند.

این دارو خشم و تمایل به آسیب رساندن به دیگران را کاهش می دهد. هالوپریدول می تواند افکار و توهمات منفی را کاهش دهد. هالوپریدول می تواند برای درمان حرکات و صداهای غیرقابل کنترل مربوط به اختلال تورت (Tourette’s disorder) نیز مورد استفاده قرار گیرد.

همچنین برای مشکلات رفتاری شدید در کودکان بیش فعال، زمانی که درمان های دیگر یا داروها اثرگذار نباشند، استفاده می شود. هالوپریدول یک داروی روانپزشکی (نوع ضدروانپریشی) است که با کمک به بازگرداندن تعادل برخی مواد طبیعی خاص در مغز (انتقال دهنده های عصبی) عمل می کند.

نحوه مصرف هالوپریدول

هالوپریدول را به صورت خوراکی همراه با غذا یا بدون غذا طبق دستور پزشک خود مصرف کنید. اگر از شکل مایع این دارو استفاده می کنید، برای اندازه گیری دوز خود از قطره چکان مخصوص که در بسته بندی ارائه شده است استفاده کنید. اگر محصول قطره چکان ندارد، از مسئول داروخانه بخواهید یک سرنگ دهانی اندازه گیری به شما بدهد تا دوز صحیح را دریافت کنید.

دوز دارو بر اساس وضعیت پزشکی و پاسخ به درمان شما تعیین می گردد. از این دارو به طور مرتب استفاده کنید تا بیشترین بهره را از آن ببرید. به منظور کمک برای یادآوری، هر روز در همان زمان (ها) از آن استفاده کنید.

مصرف دارو را بدون مشورت با پزشک خود متوقف نکنید. بعضی از شرایط ممکن است هنگام توقف ناگهانی مصرف دارو، بدتر شوند. ممکن است نیاز به کاهش تدریجی دوز دارو باشد.

اگر علائم شما بهبود نیافت یا بدتر شد، به پزشک خود اطلاع دهید.

عوارض جانبی

با مصرف این دارو سرگیجه، احساس سبکی سر، خواب آلودگی، اختلالات فیزیولوژیکی، اختلالات خواب، سردرد و اضطراب ممکن است رخ دهد. اگر این موارد ادامه پیدا کرد یا بدتر شد، فورا به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید.

خواب آلودگی و سرگیجه می‌تواند خطر سقوط را افزایش دهد. از حالت نشسته یا دراز کشیده به آرامی بلند شوید.

در صورت بروز هر یک از این عوارض جانبی فورا به پزشک اطلاع دهید: اسپاسم / سفتی عضلانی، لرز، بیقراری، حالت چهره ماسک مانند، ریختن آب از دهان. پزشک ممکن است داروی دیگری را همراه با هالوپریدول تجویز کند تا عوارض جانبی دارو کاهش یابد.

به یاد داشته باشید که پزشک این دارو را بدین دلیل تجویز کرده است که نفع آن را بیشتر از خطر عوارض جانبی آن در نظر گرفته است. بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می‌کنند، عوارض جانبی جدی ندارند.

در موارد نادر، هالوپریدول ممکن است سطح ماده شیمیایی خاصی از بدن (پرولاکتین) را افزایش دهد. برای زنان، این افزایش در پرولاکتین ممکن است به شیر مادر ناخواسته، تاخیر در دوره های قاعدگی یا توقف قاعدگی و دشواری در باردار شدن منتهی شود و برای مردان، ممکن است به کاهش توانایی جنسی، عدم توانایی تولید اسپرم، یا بزرگ شدن سینه منجر شود. در صورت بروز هر کدام از این علائم، بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.

به ندرت برای مردان، ممکن است نعوظ دردناک یا طولانی مدت رخ دهد (که ممکن است بیش از ۴ ساعت طول بکشد)، در این صورت این دارو را متوقف کنید و به پزشک متخصص مراجعه کنید، در غیر اینصورت مشکلات دائمی ایجاد میشود.

این دارو ممکن است به ندرت باعث ایجاد نوعی بیماری موسوم به دیسکینزی مزمن شود. در برخی موارد این بیماری ممکن است دائمی باشد. اگر دچار حرکات غیرمعمول / غیرقابل کنترل (مخصوصاً در صورت، لب‌ها، دهان، زبان، دست‌ها یا پاها) شدید، به پزشک خود اطلاع دهید.

هالوپریدول به ندرت می‌تواند یک بیماری بسیار جدی ایجاد کند که سندرم بدخیم نوروپاتیک (NMS) نامیده می‌شود. در صورت بروز هر یک از علائم زیر فورا به پزشک مراجعه کنید: تب، اختلالات / درد / حساسیت / ضعف عضلانی، خستگی شدید، سردرگمی شدید، عرق کردن، ضربان قلب سریع / غیر طبیعی، ادرار تیره، علائم بیماری کلیوی (مانند تغییر در مقدار ادرار).

در صورت وجود هر یک از این موارد نادر اما بسیار جدی به پزشک خود اطلاع دهید: تهوع و استفراغ، درد معده و شکم، زردی چشم / پوست، تشنج، علائم عفونت (مانند تب، گلودرد مداوم).

اگر هر یک از این موارد نادر اما بسیار جدی را تجربه کردید، فورا به پزشک مراجعه کنید: ضربان قلب آرام، سرگیجه شدید، درد قفسه سینه، غش کردن.

واکنش آلرژیک بسیار جدی به این دارو نادر است. با این حال، اگر متوجه بروز علائم واکنش شدید آلرژیک شدید، از جمله: بثورات پوستی، خارش / تورم (به خصوص در صورت / زبان / گلو)، سرگیجه شدید، مشکل تنفسی فوراً به پزشک اطلاع دهید.

موارد احتیاط

قبل از مصرف هالوپریدول، اگر به این دارو حساسیت دارید یا اگر آلرژی دیگری دارید با پزشک یا داروساز خود در میان بگذارید. این محصول ممکن است حاوی مواد غیر فعالی باشد که می تواند باعث واکنش های آلرژیک و یا موارد دیگر شود. برای کسب اطلاعات بیشتر با داروساز خود صحبت کنید.

در صورت داشتن شرایط خاص پزشکی، این دارو نباید استفاده شود. قبل از استفاده از این دارو اگر دچار مشکلات شدید سیستم عصبی (افسردگی CNS شدید) یا بیماری پارکینسون هستید با پزشک یا داروساز مطرح کنید.

قبل از استفاده از این دارو، پزشک یا داروساز را از سابقه پزشکی خود مطلع نمایید، به خصوص: اختلال دوقطبی، مشکلات ادراری (به عنوان مثال به علت مشکلات پروستات)، گلوکوم، مشکلات قلبی (مانند آنژین) تیروئید پرکار (هایپرتیروئیدیسم)، تشنج، تعداد پایین گلبولهای سفید خون.

هالپریدول ممکن است بر ریتم قلب (طولانی شدن QT) تاثیر بگذارد. QT طولانی به ندرت می تواند موجب ضربان قلب سریع / نامنظم (به ندرت کشنده) و سایر علائم (مانند سرگیجه شدید، کمردرد) شود که نیازمند توجه فوری پزشک هستند. خطر ابتلا به QT طولانی در صورت داشتن شرایط خاص پزشکی یا مصرف دیگر داروهایی که می توانند QT را طولانی کنند، ممکن است افزایش یابد.

قبل از استفاده از هالوپریدول، پزشک یا داروساز خود را در مورد تمام داروهایی که مصرف می کنید مطلع نمایید و در صورت داشتن موارد زیر مسئله را با پزشک در میان بگذارید: برخی مشکلات قلبی (نارسایی قلبی، ضربان قلب آرام، طولانی بودنQT در EKG)، سابقه خانوادگی مشکلات قلبی خاص (QT طولانی در EKG، مرگ ناگهانی قلبی).

سطح پایین پتاسیم یا منیزیم در خون نیز ممکن است خطر ابتلا به QT طولانی را افزایش دهد. این خطر ممکن است در صورت استفاده از داروهای خاص (مانند دیورتیکها / قرصهای آب) یا داشتن شرایطی از قبیل عرق شدید، اسهال یا استفراغ، افزایش یابد. با پزشک خود در مورد استفاده بی خطر از هالوپریدول صحبت کنید.

این دارو ممکن است باعث سرگیجه یا خواب آلودگی شود. مصرف الکل یا ماری جوانا می‌تواند موجب سرگیجه یا خواب آلودگی بیشتر شود. از رانندگی، استفاده از ماشین آلات یا انجام هر کاری که نیاز به هشیاری دارد، تا زمانی که بتوانید با خیال راحت چنین کارهایی را انجام دهید، خودداری نمایید. از مصرف نوشیدنی‌های الکلی پرهیز کنید. اگر از ماری جوانا استفاده می‌کنید، با پزشک خود در میان بگذارید.

قبل از انجام عمل جراحی پزشک یا دندانپزشک را در مورد تمام داروهایی که استفاده می‌کنید (از جمله داروهای تجویزی داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) مطلع نمایید.

این دارو ممکن است باعث کم شدن عرق شما شود و احتمال ابتلا به گرمازدگی را افزایش دهد. از انجام کارهایی که ممکن است باعث گرم شدن بیش از حد شما شوند، مانند کارهای سخت یا ورزش در هوای گرم خودداری نمایید.

سالمندان ممکن است حساسیت بیشتری نسبت به عوارض جانبی این دارو، به خصوص خواب آلودگی، سرگیجه، احساس سبکی سر، ادرار و یا اختلالات و عوارض قلبی مانند طولانی شدن فاصلهQT داشته باشند. خواب آلودگی، سرگیجه و احساس سبکی سر می توانند خطر سقوط را افزایش دهند.

در دوران بارداری، این دارو باید تنها در صورت نیاز شدید مورد استفاده قرار گیرد. نوزادان متولد شده از مادرانی که از این دارو در ۳ ماهه آخر بارداری استفاده کرده اند، ممکن است به ندرت نشانه هایی از قبیل سفتی عضلات یا لرزش، خواب آلودگی، مشکلات تغذیه / تنفس و یا گریه های مداوم نشان دهند. اگر هر یک از این علائم را در نوزاد تازه متولد شده به ویژه در ماه اول مشاهده کردید، به پزشک خود اطلاع دهید.

از آنجا که مشکلات روحی و روانی درمان نشده (مانند اسکیزوفرنی، اختلالات اسکیزوافکتیو) می‌توانند یک وضعیت جدی باشند، مصرف این دارو را متوقف نکنید مگر اینکه پزشک دستور دهد.

اگر در حال برنامه ریزی برای بارداری هستید، باردار شده اید یا فکر می‌کنید که ممکن است باردار باشید، بلافاصله با پزشک خود در مورد حوادث و خطرات استفاده از این دارو در طول دوران بارداری صحبت کنید.

این دارو به شیر مادر عبور می‌کند و ممکن است در نوزاد شیرده علائم ناخوشایندی ایجاد کند. قبل از شیردهی با پزشک خود مشورت کنید.

تداخلات دارویی

تداخلات دارویی ممکن است چگونگی عملکرد داروهای شما را تغییر دهند یا خطر ابتلا به عوارض جانبی جدی را افزایش دهند.فهرستی از تمام محصولاتی که استفاده می‌کنید (از جمله داروهای تجویزی / غیر تجویز و محصولات گیاهی) تهیه و آن را به پزشک و داروساز خود ارائه دهید. بدون تأیید پزشک مصرف هیچ دارویی را شروع و متوقف نکنید یا دوز داروها را تغییر ندهید.

برخی از محصولاتی که ممکن است با این دارو تداخل داشته باشند، عبارتند از: داروهای آنتی کولینرژیک (به عنوان مثال، ضد اسپاسم هایی همچون آلکالوئید های بلادونا، هیوسین)، کابرگولین، کتوکونازول، لیتیم، متیل دوپا، داروهای مورد استفاده برای بیماری پارکینسون (مانند لوودوپا و کاربیدوپا، سلژیلین)، پاروکستین، پروگلید، کینوپریستین-دالفوپریستین، ریفامپین.

بسیاری از داروها در کنار هالوپریدول ممکن است بر ریتم قلب (طولانی شدن QT) تاثیرگذار باشند شامل آمیودارون، دوفتیلید، پیموزاید، پروکائین آمید، کینیدین، سوتالول، آنتی بیوتیک های ماکرولید (مانند اریترومایسین )، اسپارفلوکساسین و غیره. بنابراین قبل از استفاده از هالوپریدول، تمام داروهایی که در حال حاضر مصرف میکنید را به پزشک یا داروساز خود گزارش دهید.

در صورت مصرف داروهای دیگر که سبب خواب آلودگی میشوند شامل آنتی هیستامین (مانند ستیریزین، دیفن هیدرامین)، داروهای خواب یا اضطراب (مانند آلپرازولام، دیازپام، زولپیدم)، شل کننده های عضلانی (مانند کارایسوپروتول، سیکلوبنزاپرین) و داروهای ضد درد (مانند کدئین، هیدروکودون) با پزشک مطرح کنید.

برچسب روی تمام داروهای خود (مانند داروهای سرفه و سرماخوردگی) را بررسی کنید زیرا ممکن است حاوی مواد تشکیل دهنده ای باشند که سبب خواب آلودگی میشوند. از داروساز خود در مورد استفاده ایمن از این محصولات سوال کنید.

مصرف دوز بالا یا اوردوز

در صورتی که دوز بالایی مصرف گردد با مرکز مسمومیت یا اورژانس تماس گیرید. در تهران می توان با مرکز مسمومیت با شماره تلفن ۱۴۹۰ تماس بگیرید. ساکنان دیگر شهر ها می توانند با مرکز کنترل مسمومیت استانی یا اورژانس ۱۱۵ تماس بگیرند.

نکته های مهم

هالوپریدول را به بقیه افراد جهت مصرف ندهید. این برخلاف قانون است. تست های آزمایشگاهی و یا پزشکی ممکن است به صورت دوره ای برای نشان دادن پیشرفت شما و یا کنترل عوارض جانبی انجام شود. برای جزئیات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.

منبع: سایت راستینه