فیشور سیلانت چیست؟
دندانهای آسیای ما دارای سطح نامنظمی هستند که به ما در جویدن غذا کمک می‌کند. اما شکاف‌ها و شیارهای روی دندان گاهی به قدری عمیق است که باعث می‌شود پلاک و مواد غذایی در آن به دام بیافتد و تمیز کردن دندان دشوار شود.این امر، در گذر زمان منجر به ایجاد حفر‌های عمیق‌تر و دردناک در دندان می‌گردد. به همین خاطر است که بیشتر پوسیدگی‌های دندان در کودکان و بزرگسالان در دندانهای آسیا اتفاق می‌افتد.
سیلانت دندان روشی است که به منظور پر کردن جزئی چاله‌ها و شکاف‌های روی سطح دندان انجام می‌شود تا تمیز کردن آنها آسان‌تر گردد. به این ترتیب از دندانها در برابر پوسیدگی محافظت شده و احتمال نیاز به پر کردن دندان در ادامه کاهش می‌یابد. سیلانت دندان باعث صاف شدن کامل سطح دندان نمیشود، بلکه تنها شیار‌هایی که عمیق‌تر هستند را به شکلی طبیعی پر می‌کند.
ماده‌ای که برای سیلانت دندان استفاده می‌شود، معمولا ماده‌ای از جنسی رزین پلاستیکی و به رنگ دندان است. این ماده ممکن است دقیقا با رنگ دندان مطابقت نداشته باشد، اما از آنجا که تنها در دندانهای پشتی اعمال می‌شود، در دیدرس قرار ندارد.
یک ماده‌ی دیگر نیز از جنسی «گلاس ایونومر» می‌تواند برای پر کردن شیارها به کار رود که براساس تجربه، ماندگاری کمتری نسبت به رزین دارد.1
کدام دندان ها باید فیشور سیلانت شوند؟
فیشور سیلانت فقط روی دندانهای پشتی - آسیای بزرگ و آسیای کوچک اعمال می شوند. این دندان هایی هستند که روی سطح خود دارای درز (سوراخ های کوچک) و شکاف (شیار) هستند. پس از بررسی دندانها ، دندانپزشک شما به شما می گوید که دندان ها باید فیشورسیلنت شوند و بررسی می کنند که آیا شکاف ها به اندازه کافی عمق دارند تا فیشورسیلنت برای کمک به آن انجام شود. بعضی از دندانها به طور طبیعی دارای شیارهای عمیق هستند که نیاز به فیشورسیلنت دارند. بقیه موارد کم عمق هستند که نیازی به فیشورسیلنت ندارند.2مراحل شیاربندی دندان
شیار پوش دندان معمولاً روی سطح رویی این دندان ها قرار می گیرد و علت آن وجود شیارها و حفره های عمیق بر روی این دندان ها است. شیار بندی دندان همچنین بر روی سایر دندان های دائمی نیز در صورتی که شیار یا حفره بر روی آن وجود داشته باشد برای کمک به حفاظت از سطح رویی این دندان ها استفاده می شود.برای بعضی کودکان، دندان های آسیاب مقدماتی (دندان های شیری) نیز دارای شیارها و حفره هایی هستند که می توان برای حفاظت آنها از فیشور سیلانت استفاده کرد و در این شرایط دندانپزشک یا متخصص بهداشت دهان ممکن است به شما پیشنهاد دهد از شیار بندی دندانها روی سطح رویی این دندان های شیری نیز استفاده شود.
در ابتدا سطح دندان بطور کامل با استفاده از ابزارهای مخصوص توسط دندان پزشک یا متخصص بهداشت دهان تمیز می شود. سپس دندان با آب شسته شده و خشک می شود. در ادامه از یک محلول اسیدی روی حفره ها و شیارهای سطح رویی دندان برای چند ثانیه استفاده می شود.
به این ترتیب نواحی میکروسکوپی کوچک بر روی دندان تشکیل می شود که می تواند قرارگیری روکش بر روی دندان را تسهیل کند و به این ترتیب شیار پوش دندان بهتر به آن می چسبد. پس از اینکه مجدداً دندان خشک شد، ماده شیار بند دندان بر روی دندان قرار گرفته و سفت می شود.
فیشور سیلانت دندان با استفاده از یک پرتو مخصوص سفت می شود یا ممکن است گاهی اوقات از شیارگیر دندان دو بخشی استفاده شود که نیازی به استفاده از پرتو برای سفت کردن آن نیست.
هنگامی که شیار بند دندان سفت شد، تبدیل به یک روکش صیقلی پلاستیکی می شود و امکان جویدن عادی غذا مجدداً برای فرد ایجاد می شود.3
ماندگاری فیشور سیلانت چه مدت است؟
ماندگاری فیشور سیلانت معمولاً سالها طول می کشد ، اما دندانپزشک شما می خواهد آنها را مرتباً بررسی کند تا مطمئن شود هنوز از بین نرفته است. آنها می توانند به مرور زمان از بین بروند و گاهی اوقات دندانپزشک نیاز به اضافه کردن یا جایگزینی مقداری سیلانت دارد تا مطمئن شود که هیچ پوسیدگی نمی تواند زیر آن شروع شود.2فواید فیشور سیلانت محافظت کننده دندان
امروزه فیشور سیلانت به ویژه برای کودکان و همچنین نوجوانانی که در معرض خطر بیشتری از پوسیدگی هستند، توصیه می‌شود. مهم‌ترین مزایای این روش عبارتند از:۱. از دندان در برابر تجمع پلاک و مواد غذایی محافظت می‌کند.
۲. بدون درد است.
۳. در صورتی که به درستی اجرا شود، می‌تواند تا ۱۰ سال موثر باشد.
۴. قابل ترمیم است و می‌توان به سادگی از آن مراقبت کرد.1
عوارض جانبی
سیلانت ها ممکن است در طول زمان در بیایند ( و اغلب این اتفاق می افتد) یا فرسوده شوند. دلیل اصلی بروز این مشکلات این است که در حین قرار دادن سیلانت دندان پزشک نتوانسته دندان را خشک نگه دارد.برای این که قرار دادن سیلانت به خوبی انجام شود، دندان باید کاملا بدون بزاق باشد و این کار در دهان کودک با کم توجهی، دندان های کوچک و بزاق زیادی که دارند، بسیار مشکل است.
در صورتی که سیلانت دربیاید، دندان به وضعیت اولیه خود برمی گردد و سیلانت را می توان تعویض کرد.
50 درصد از سیلانت ها بیش از 5 سال دوام دارند.
یکی از خطرات سیلانت ها این است که بخشی از سیلانت ها جدا می شود و بخشی به دندان می چسبد یا سیلانت به خوبی روی دندان را پوشش نمی دهد.
در صورتی که این اتفاق بیفتند، دندان مورد نظر دچار پوسیدگی می شود و وقتی پوسیدگی تشخیص داده شد باید قسمت زیادی از دندان پر شود. با گرفتن عکس بهتر می توان این مساله را متوجه شد و این کار باید در زمان های مناسب صورت بگیرد.3
سوالات متداول
چه دندانهایی فیشور سیلانت می شوند ؟
تنها دندانهای آسیای کوچک و بزرگ به دلیل وجود شیار روی سطح بالایی نیاز به شیار بندی دارند البته از بین این دندانها آنهایی که شیارهای عمیق دارند تنها کاندید این درمان می باشند و دندانهای با شیار کم عمق نیازی به این درمان ندارند . تشخیص این امر با دندانپزشک است.چقدر دوام دارد ؟
معمولا این سیلانت ها برای مدتهای طولانی روی شیارها را می پوشانند ولیکن بهتر است هر 6 ماه یکبار توسط دندانپزشک کنترل شوند تا در صورت ایجاد مشکل در آنها اصلاح شوند و یا دوباره سیلانت صورت گیرد تا از نفوذ پوسیدگی در دندان جلوگیری صورت گیرد.چه زمانی فیشور سیلانت بایستی انجام گردد ؟
به محض رویش دندانهای دائمی آسیا بایستی شیارهایشان سیل شود . اولین زمان برای این کار حدود 6 تا 7 سالگی زمان رویش اولین دندانهای آسیای دائمی است و پس از آن حد فاصل سن 11 تا 14 سال وقتی که بقیه دندانها آسیای دائمی رویش می یابند.آیا باز هم بعد از این درمان نیازی به مسواک زدن هست ؟
بدون شک این درمان و پیشگیری جایگزین بهداشت دهان و دندان نمیشود . با رعایت بهداشت و انجام فیشور سیلانت دندان کودکان آمار پوسیدگی در آنها به میزان زیادی کاهش خواهد داشت.3پینوشتها
1.www.setare.com
2.www.beytoote.com
3.www.mohtashamclinic.ir
