شرط و شروط شيردهي

آنچه مادران بايد درباره شير دادن به نوزادشان بدانند

همه مادران نگران شيردهي نوزاد يا شيرخوارشان هستند. شما چطور؟ آيا فرزند شما به اندازه کافي شير مي‌خورد؟
بهتر است تغذيه با شير مادر بلافاصله بعد از بازگشت هوشياري مادر پس از زايمان انجام شود و سعي شود هنگام شيردادن به کودک، تماس بدني ميان کودک و مادر ايجاد شود تا رابطه عاطفي بيشتري حاصل شده و کودک در آغوش مادرش احساس آرامش بيشتري کند.

حداقل چندبار و چگونه؟

حداقل هشت بار در شبانه‌روز از شير خود به کودکمان بدهيم، حتي مي‌توان غير از شب‌ها نيز با تنظيم برنامه‌اي بيدار شد و شير را در اختيار کودک قرار داد. بايد توجه داشت هنگام شيردهي، يک پستان به صورت کامل تخليه شود و بعد پستان ديگر را براي شيردهي در نظر گرفت. از مواردي که مي‌تواند در کودکمان عادت نادرست و سيري کاذب ايجاد بکند، استفاده نکردن از شيشه و پستانک است. اين موارد مي‌تواند جزو رفتارهاي صحيح درباره تغذيه با شير مادر باشد که بايد آنها را به خاطر سپرد.
رفتارهايي نيز وجود دارد که مي‌توان با شناخت آنها از ناکافي بودن شير مادر آگاهي پيدا کرد. به طور مثال، عدم وزن گيري متناسب کودک براساس منحني رشد او مي‌تواند اين مورد را يادآور شود و يا خيس شدن کمتر از شش کهنه در 24 ساعت و همچنين بوي تند و رنگ زرد ادرار مي‌تواند توجه ما را به اين مساله جلب کند.

باورهاي نادرست

متاسفانه باورهاي غلطي در جامعه ما وجود دارد که خود مي‌تواند اين تلقين را ايجاد کند که شير مادر براي کودکش کافي نيست. از جمله اين موارد، نرم و کوچک بودن پستان‌ها و نوک فرو رفته آنها دليلي براي کافي نبودن شير مادر نيست. گاهي در خانواده‌ها مطرح مي‌شود که چون مادري بنا به دلايلي سابقه قطع شير در شيردهي قبلي را داشته ديگري نمي‌تواند فرزندش را شير بدهد و يا گاهي مطرح مي‌شود که ميزان شير مادر به ارث در آن خانواده مربوط مي‌شود و اگر مادري مي‌خواهد شير کافي به کودکش بدهد، بايد سابقه خوبي از نظر شيردهي در خويشان داشته باشد تا از پس اين کار برآيد. اينها از موارد نادرستي است که در ميان افراد ديده مي‌شود.
گاهي، علايمي در شيرخوار مي‌بينيم که آن را به حساب ناکافي بودن شير مادر و گرسنه بودن کودک مي‌گذاريم مانند خوب نخوابيدن کودک و زود بيدار شدن او و مکيدن انگشتان که اين موارد نمي‌تواند به دليل کافي نبودن شير مادر باشد. بايد دقت داشت که حالات و روحيه مادر روي شيردهي تاثير بسياري دارد گراني و اضطراب و نداشتن اعتماد به نفس مي‌تواند تاثير بدي روي شيردهي کودک داشته باشد.
مادر هنگام شيردهي بايد براي شيردادن کودکش وقت صرف کرده و سعي کند استراحت کافي داشته باشد تا هنگام شيردادن شرايط مناسبي را ايجاد کند.

سين‌جيم‌هاي مادرانه

1) در صورت بروز احتقان در پستان مادر چه بايد کرد؟

بهترين راه پيشگيري از بروز اين مشکل آن است که نوزاد بلافاصله پس از تولد تغذيه از پستان را شروع کند. اگر نوزاد به علت احتقان پستان قادر به مکيدن نباشد بايد ابتدا با کمپرس آب گرم به جاري شدن شير کمک کرد و سپس مقداري از شير را دوشيد تا تورم اطراف نوک پستان کاهش پيدا کند و شيرخوار بتواند هاله پستان را در دهان بگيرد.
روش ديگر، استفاده از بطري گرم است که مي‌توان بطري دهانه گشاد را پر از آب داغ کرد و پس از چند دقيقه که بطري داغ شد، آب آن را خالي کرد و دهانه بطري را در آب سرد فرو کرد تا خنک شود. بعد دهانه آن را روي نوک پستان قرار داد و چند دقيقه نگه داشت. اگر احتقان پستان به سرعت درمان نشود، ممکن است عفونت پستان رخ داده باشد که با مراجعه به پزشک و مصرف داروي مناسب مي‌توان آن را برطرف کرد. در صورت بسته شدن مجراي شير، شيرخوار بايد به طور مکرر با شير مادر تغذيه شود. همچنين کمپرس گرم ميان وعده‌هاي شيردهي براي تسکين درد و جاري شدن شير مفيد است.

2) حال اگر پستان مادر دچار عفونت شود، روش درمان چگونه است؟

تخليه مکرر شير از پستان مي‌تواند بسيار مفيد باشد زيرا در اثر ماندن شير در پستان عفونت تشديد مي‌شود. بهتر است تغذيه از پستان سالم شروع و بعد از اينکه شير جريان پيدا کرد، با تغذيه از پستان مبتلا ادامه پيدا کند. در ضمن با تغيير دادن وضعيت شير خوردن شيرخوار در هر نوبت از تغذيه مي‌توان به تخليه تمامي مجاري شير کمک کرد چون مادر به مصرف آنتي‌بيوتيک نيز نياز دارد.
مراجعه به پزشک الزامي است. البته کمپرس گرم پستان (استفاده از آب يا حوله گرم) براي افزايش جريان شير از پستان مفيد است. اگر درمان عفونت زود شروع نشود و کامل نباشد، مي‌تواند به آبسه پستان منجر شود.

3) اگر آبسه پستان ايجاد شود چگونه بايد با اين مساله برخورد کرد؟

درمان آبسه نيز شبيه درمان عفونت است البته گاهي اوقات براي از بين بردن آبسه نياز به جراحي کوچکي است و تخليه چرک که از طريق شکافتن آبسه مي‌توان آن را انجام داد. اگر محل شکاف به نوک پستان و هاله نزديک باشد، مادر مي‌تواند 48 تا 72 ساعت شير آن پستان را بدوشد و دور بريزد ولي تغذيه کودک را از پستان ديگر ادامه دهد. گاهي ديده مي‌شود که نوک پستان مادر مبتلا به زخم يا شقاق مي‌شود. اين امر مي‌تواند علل گوناگوني داشته باشد. به طور مثال، وضعيت نادرست دهان گرفتن پستان مادر به وسيله شيرخوار، شستشوي مکرر پستان با الکل و صابون يا استفاده از محلول‌ها يا کرم‌هايي که نوک پستان را تحريک مي‌کنند.
براي درمان بايد کودک را به دفعات و در حالات گوناگون شير داد و از شستن پستان با آب و صابون قبل از هر بار شيردهي پرهيز کرد. بهترين روش براي بهبود زخم باقي ماندن يک يا چند قطره از شير مادر روي نوک پستان و در معرض هوا و نور خورشيد قرار دادن پستان است.
همچنين استفاده از گرماي خشک مثل گرماي سشوار (با درجه کم) روزي سه تا پنج بار هر بار سه تا پنج دقيقه و با فاصله 7 تا8 سانتي‌متر از محل شقاق بسيار موثر است. مورد ديگر که به طور معمول ديده مي‌شود، برفک نوک پستان است. برفک به طور معمول به دنبال مصرف آنتي‌بيوتيک به وجود مي‌آيد، پوست ناحيه مبتلا قرمز يا براق، پوسته پوسته و نوک پستان نيز کمي کم‌رنگ‌تر مي‌شود.
مدت درمان مادر به طور معمول 14 روز است و با استفاده از محلول يا کرم نيستاتين که تجويز مي‌شود، مي‌توان اين مشکل را برطرف کرد. البته گاهي برفک دهان شيرخوار به مادر سرايت مي‌کند و در اين حالت بايد مادر و کودک هر دو تحت درمان قرار گيرند.
منبع: www.salamat.com
/س