مزایا و معایب کشاورزی گلخانه ای

امروزه کشاورزی نیز مانند بسیاری از مشاغل دستخوش تغییرات زیادی شده و در بسیاری از کشورهای جهان، کشاورزی گلخانه ای آهسته آهسته جای خود را به کشاورزی سنتی و یا کشاورزی در فضای باز داده است. در این مقاله می کوشیم به برخی مزایا و معایب این شیوه جدید کشاورزی بپردازیم. با ما همراه باشید.
شنبه، 19 مهر 1399
تخمین زمان مطالعه:
موارد بیشتر برای شما
مزایا و معایب کشاورزی گلخانه ای
کشاورزی گلخانه ای، یکی از روش های غلبه بر خشکسالی

مقدمه

کشاورزی گلخانه ای می تواند روشی مؤثر برای کاشت و برداشت مقادیر زیادی میوه و سبزیجات در تمام طول سال باشد.
 
با این روش می توان تنوع غذایی را در بحث کشاورزی افزایش داد که برای بسیاری از مردم در سرتاسر جهان مفید خواهد بود.
 
اگرچه کشاورزی گلخانه ای مزایای فراوانی دارد، اما نمی توان از اشکالات آن چشم پوشید. در این مقاله تلاش می کنیم مزایا و معایب کشاورزی گلخانه ای را بررسی کنیم. با ما همراه باشید.
 

مزایای گلخانه ها

1. افزایش بازدهی محصول
2. دستیابی به حداکثر سود
3. بازدهی پایدار
4. شرایط مطلوب برای گیاهان
5. کنترل آفات
6. محافظت در برابر حیوانات و گونه های گیاهی مهاجم
7. محافظت در برابر بادها و طوفان ها
8. محافظت در برابر خشکسالی
9. تولید محصول در تمام طول سال
10. امکان کشت گیاهان خاص
11. اشتغال زایی
در ادامه به بررسی هر کدام از این مزایا می پردازیم
 
افزایش بازدهی محصول
یکی از نکات مهم کشت گلخانه ای این است که امکان افزایش قابل توجه بازدهی محصول ممکن خواهد بود.
 
در مقایسه با کشاورزی در فضای باز، گیاهان گلخانه ای می توانند در یک محیط محافظت شده رشد کرده و شرایط مربوط به رطوبت و گرما، مطابق نیاز آن ها بهینه شود.
 
بنابراین گیاهان به طور متوسط سریع تر رشد کرده و میانگین بازدهی آن ها نیز افزایش خواهد داشت.
 
دستیابی به حداکثر سود
از آنجا که در محیط گلخانه ای بازدهی محصول افزایش خواهد یافت، سود حاصل از کشاورزی نیز به حداکثر خواهد رسید. هر چه محصول بیشتری تولید شود، طبیعی است که پول بیشتری نصیب کشاورز خواهد شد.
 
البته، این حرفی که در اینجا می زنیم یک استدلال کاملا ساده است و واقعیت ممکن است بسیار پیچیده تر باشد چرا که ممکن است هزینه ها در گلخانه ها در مقایسه با کشاورزی در فضای باز بیشتر باشد.
 
با این حال، بسیاری از کشاورزان گلخانه ای درآمد خوبی کسب می کنند، زیرا می توانند تولید خود را بهینه نموده و در نتیجه به سود زیادی دست یابند.
 
بازدهی پایدار
دیگر مزیت کشاورزی گلخانه ای این است که بازدهی محصول در کل سال تقریباً پایدار است. این در حالی است که در کشاورزی در فضای باز ممکن است محصول با تغییرات شدید آب و هوایی به شدت آسیب دیده و یا حتی به کلی نابود شوند. اما این تغییرات و نوسانات محیطی در کشاورزی گلخانه ای بسیار اندک و غیر محتمل است.
 
این امر درآمد پایدار را برای کشاورز تضمین کرده و امکان بستن قراردادهای طولانی مدت با فروشگاه های مواد غذایی را تسهیل می نماید زیرا آنها می توانند به تأمین مواد غذایی پایدار از کشاورزان گلخانه ای اعتماد کنند.
 
شرایط مطلوب برای گیاهان
به طور کلی، در گلخانه ها امکان فراهم آوردن شرایط مطلوب مهیاست که در نتیجه این شرایط بر رشد آن ها تأثیر مطلوب گذاشته و بازدهی آن ها را به بهترین وجه ممکن افزایش خواهد داد.
 
مثلاً فرض کنید می خواهیم در گلخانه خود گوجه فرنگی بکاریم. همانطور که می دانید این گیاه را هم در بیرون و هم در گلخانه می توان کاشت. اگر گوجه فرنگی را در بیرون از گلخانه کشت کنیم، در برابر انواع عوامل طبیعی آسیب پذیر خواهد بود.
 
اما اگر گوجه فرنگی در گلخانه کشت شود، می توانیم میزان آب، گرما و نور روزانه مورد نیاز گیاه را برایش فراهم کنیم.
 
کاملاً واضح است که گوجه فرنگی در گلخانه سریعتر رشد کرده و بالاترین بازده را خواهد داشت، چرا که شرایط گلخانه ای در مقایسه با فضای بیرون بسیار بهینه خواهد بود.
 
کنترل آفات
در کشت گیاهان، کنترل آفات بسیار ضروری است، زیرا آفات می توانند تأثیرات مخرب زیادی بر رشد و بازدهی محصول داشته باشند. در بدترین شرایط که آفات خیلی قوی باشند حتی می توانند موجب مرگ و از بین رفتن کامل گیاه شوند.
 
کنترل آفات در محیط باز بسیار دشوار است، زیرا مزرعه در معرض انواع عوامل طبیعی است و آفات به سادگی می توانند در تمام مزرعه پخش شوند.
 
حتی اگر از آفت کش ها هم استفاده شود، در هر صورت گیاه آسیب دیده و مقداری از بازدهی محصول کاسته خواهد شد. در عوض اگر گیاه در گلخانه کشت شود، کنترل آفات بسیار ساده خواهد بود زیرا گلخانه یک محیط بسته است و بسیاری از آفات قادر نیستند وارد چنین محیطی شوند.
 
حتی اگر آفت ها وارد گلخانه شوند، با استفاده از آفت کش ها به راحتی قادر خواهید بود، با آن ها مقابله کنید. بنابراین مبارزه با آفت ها در گلخانه ها در مقایسه با محیط باز، بسیار راحت تر خواهد بود.
 
محافظت در برابر حیوانات و گونه های گیاهی مهاجم
کشت گیاهان در گلخانه ها همچنین این مزیت را دارد که گیاهان از حیوانات و از گونه های گیاهی مهاجم محافظت می شوند. بنابراین گیاهان می توانند بدون اینکه توسط حیوانات مختلف مانند انواع پرنده ها خورده شوند، رشد کرده و به بالاترین میزان بازدهی خود برسند.
 
بنابراین، گیاهانی که در گلخانه ها پرورش می یابند معمولاً در برابر عوامل بیرونی آسیب پذیری کمتری داشته و به همین دلیل عملکرد بهتری خواهند داشت.
 
محافظت در برابر باد و طوفان
طوفان یکی از عوامل اساسی پایین آمدن بازدهی محصول در سرتاسر جهان است.
 
با استفاده از گلخانه های پایدار، می توان تأثیرات منفی طوفان بر عملکرد محصولات را به میزان قابل توجهی کاهش داد زیرا تا زمانی که گلخانه ها قادر به مقاومت در برابر طوفان باشند، گیاهان داخل به هیچ وجه آسیب نخواهند دید.
 
محافظت در برابر خشکسالی
خشکسالی یکی از مشکلات بزرگ کشاورزانی است که محصولات خود را در فضای باز کشت می کنند. این معضل در نیمکره جنوبی زمین بیشتر محسوس است، زیرا هم آب کافی وجود ندارد و هم سیستم های آبیاری قوی و به روز نیستند. این مشکل به دلیل گرم شدن کره زمین در آینده نزدیک، حتی بدتر هم خواهد شد.
 
در محیط های گلخانه ای کشاورزان از منابع آبی به بهترین نحو ممکن استفاده می کنند، زیرا در این شرایط هم با تبخیر کمتر آب مواجهند و هم اینکه امکان نصب سیستم های آبیاری نوین فراهم است.
 
تولید محصول در تمام طول سال
با استفاده از گلخانه ها امکان کشت انواع میوه و سبزیجات در طول سال فراهم است. گلخانه نه تنها ظرفیت تولید را افزایش می دهد، بلکه امکان کشت طیف وسیعی از محصولات را در تمام طول سال فراهم می سازد.
 
امکان کشت گیاهان خاص
برخی گیاهان خاص به هیچ عنوان در محیط های باز زنده نمی مانند، اما با فراهم آوردن شرایط لازم می توان به راحتی چنین گیاهانی را کشت کرد.
  
بنابراین این فرصت برای کشاورزان فراهم می شود تا به جای کشت گیاهان محلی و معمول، به کشت محصولات خاص روی آورند.
 
اشتغال زایی
برای افرادی که به کشاورزی علاقمند هستند، کشاورزی گلخانه ای می تواند برای آن ها تجارتی سودآور بوده و برای عده ای نیز ایجاد اشتغال نماید.
 
نه تنها کشاورزی گلخانه ای یک فرصت تجاری عالی است، بلکه امکان کشت سبزیجات و میوه ها را در مقیاس کوچک نیز برای افراد علاقمند فراهم می کند.
 
این که شما می خواهید وقت و هزینه زیادی در گلخانه خود صرف کنید یا اینکه فقط می خواهید کشاورزی گلخانه ای را یک سرگرمی بدانید، به اولویت های خود شما بستگی دارد.
 

معایب کشاورزی گلخانه ای

1. برپایی گلخانه نیاز به تخصص دارد
2. هزینه های زیاد اولیه برای برپایی گلخانه
3. برای کشت موفقیت آمیز محصولات، دانش زیادی لازم است
4. یک اشتباه کوچک موجب رشد سریع آفت ها خواهد شد
5. مشکلات مربوط به گرده افشانی
6. گلخانه ها می توانند فضای زیادی را اشغال کنند
7. کشاورزی گلخانه ای پروژه ای طولانی مدت است
8. کشاورزی گلخانه ای ممکن است به مجوزهای رسمی نیاز داشته باشد
9. خطر خرابکاری و سرقت
 
برپایی گلخانه نیاز به تخصص دارد
در بیشتر موارد، به ویژه هنگامی که صحبت از گلخانه های بزرگ است، برای راه اندازی گلخانه به یک متخصص نیاز دارید.
 
کارهای تخصصی شامل ساخت و ساز، بهینه سازی پارامترهای مربوط به رطوبت، دما و روشنایی داخل گلخانه است.
 
ممکن است گاهی یافتن متخصصان در این زمینه دشوار باشد، به خصوص اگر می خواهید کشاورزی گلخانه ای را به یک کار جدی تمام وقت برای خود تبدیل کنید.
 
هزینه های زیاد اولیه برای برپایی گلخانه
همچنین باید هزینه های برپایی اولیه و نگهداری گلخانه را در نظر بگیرید. بسته به اندازه و گیاهانی که می خواهید کشت کنید، هزینه های اولیه و همچنین هزینه های نگهداری می تواند بسیار زیاد باشد.
 
پس از برآورد هزینه ها بهتر می توانید تصمیم بگیرید که کشاورزی گلخانه ای گزینه مناسبی برای شما خواهد بود یا خیر.
 
برای کشت موفقیت آمیز محصولات، دانش زیادی لازم است
 حتی اگر بیشتر افراد گمان می کنند کشاورزی کاری کاملاً آسان است باید به شما خواننده عزیز راسخون بگوییم که عکس این قضیه صادق است. عوامل زیادی در مورد کشت گیاهان به روش گلخانه ای وجود دارد و فقط یک اشتباه می تواند منجر به گسترش آفات یا کاهش قابل توجه عملکرد محصول شود. بنابراین، برای موفقیت در کشاورزی گلخانه ای، به دانش کافی در مورد کشاورزی نیاز دارید.
 
 مطمئناً، اگر فقط می خواهید یک گلخانه کوچک برای سرگرمی داشته باشید، می توانید اشتباهات بیشتری مرتکب شده و از اشتباهات خود درس بگیرید. اما اگر قرار است به کشاورزی گلخانه ای به عنوان یک تجارت بپردازید، باید اطمینان یابید که اطلاعات و دانش کافی در این زمینه دارید تا از ضررهای مالی احتمالی در آینده مصون بمانید.
 
یک اشتباه کوچک موجب رشد سریع آفت ها خواهد شد
همانطور که در بالا گفته شد، اگر شرایط گلخانه بهینه شود، بازدهی محصول نسبت به محیط باز بسیار بیشتر خواهد بود.
 
با این حال اگر گلخانه به درستی احداث نشده باشد و یا شرایط به خوبی بهینه نشده باشد، گیاهان آسیب دیده و یا حتی از بین خواهند رفت.
 
بنابراین لازم است برپایی گلخانه را به متخصص سپرده تا از عواقب احتمالی در دراز مدت پیشگیری شود.
 
مشکلات مربوط به گرده افشانی
 مسئله دیگر مربوط به گلخانه ها این است که گرده افشانی گیاهان در مقایسه با کشاورزی در فضای باز به تلاش بیشتری نیاز دارد. حشرات مانند زنبورهای عسل هنگام پرواز در فضای مزرعه، محصولات را گرده افشانی می کنند و کشاورزان معمولاً مجبور نیستند در زمینه گرده افشانی تلاشی کنند.
 
با این حال، از آنجا که گلخانه ها سیستم بسته ای دارند و هیچ حشره ای در آن ها وجود ندارد، کشاورزان برای اطمینان از بازدهی محصول خود مجبورند گیاهان را بطور دستی گرده افشانی کنند.
 
گلخانه ها می توانند فضای زیادی را اشغال کنند
بسته به هدف شما از برپایی گلخانه و اینکه بخواهید از آن برای اهداف تجاری استفاده کنید یا خیر، ممکن است به فضای وسیعی برای راه اندازی آن احتیاج داشته باشید. کشاورزانی که اهداف تجاری دارند، معمولاً از گلخانه های بسیار بزرگ استفاده می کنند تا تجارت گلخانه ای خود را تا آنجا که ممکن است سودآور نمایند.
 
بنابراین، به یاد داشته باشید که برای اشتغال در گلخانه به عنوان یک تجارت جدی، باید زمین های زیادی را خریداری یا اجاره کنید. با این حال، اگر فقط می خواهید گیاهان خود را برای سرگرمی پرورش دهید، می توانید از یک گلخانه کوچک نیز استفاده کنید و آن را در حیاط خانه خود قرار دهید.
 
کشاورزی گلخانه ای پروژه ای دراز مدت است
اگر می خواهید به عنوان یک تجارت جدی به کشاورزی گلخانه ای بپردازید، باید بدانید که این یک تجارت دراز مدت در پیش رو دارید، چرا که هزینه های اولیه سرمایه گذاری بسیار زیاد بوده و همچنین برای شروع کار و ادامه آن باید کارهای زیادی انجام دهید.
 
بنابراین اطمینان یابید که به این شغل علاقه دارید و تمام سختی ها و مشکلات کار را نیز در نظر بگیرید.
 
کشاورزی گلخانه ای ممکن است به مجوزهای رسمی نیاز داشته باشد
در برخی مناطق جهان، احداث گلخانه، خصوصاً برای مقاصد تجاری، نیاز به مجوزهایی دارد.
 
بنابراین قبل از شروع به احداث گلخانه از قوانین و مجوزهای مربوط به محل سکونت خود اطمینان یافته و در صورت لزوم مجوزهای لازم را دریافت کنید تا از ضررهای احتمالی پیشگیری شود.
 
ضمناً مباحث مربوط به مالیات در کشت گلخانه ای را نیز مد نظر قرار دهید تا مشمول جریمه فرار مالیاتی نشوید.
 
خطر خرابکاری و سرقت
شما به عنوان صاحب یک گلخانه بزرگ در معرض خطر خرابکاری یا سرقت قرار دارید. برخی افراد خرابکار فقط قصد اذیت و آزار شما را دارند و ممکن است به گلخانه شما آسیب جدی وارد سازند.
 
اگر گلخانه شما بیمه نباشد، ممکن است در اثر این حملات ضررهای زیادی را متحمل شوید. بنابراین اگر کشاورزی گلخانه ای را به عنوان یک تجارت جدی دنبال می کنید، حتماً به فکر یک بیمه کامل و مطمئن نیز باشید.
 
منبع: آندریاس، environmental-conscience


مقالات مرتبط
نظرات کاربران
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.