همه چیز درباره غدد لنفاوی

غده‌ های لنفاوی در کجا قرار دارند؟

غده‌های لنفاوی (lymphatic glands) یا همان گره‌ های لنفاوی ( nodus lymphoideus) اندام بیضی‌ شکلی از دستگاه ایمنی بدن هستند که حامل مایع لنف بوده و گره‌های لنفاوی اصلی که ممکن است افراد مشاهده یا احساس کنند، در این قسمت‌های بدن قرار دارند:

زیر فک

دو سمت گردن

زیر بغل

دو سمت کشاله ران

یک نوع از گلبول‌ های سفید خون در داخل مایع لنفاوی گره‌ های لنفاوی (شامل لنفوسیت‌ ها)، وجود دارد که به‌ طور مداوم از طریق غدد لنفاوی و جریان خون، مولکول‌ های موجود در دیوارهٔ سلولی باکتری یا مواد شیمیایی مترشحه از باکتری‌ ها موسوم به آنتی‌ ژن، سلول آنتی‌ ژن اختصاصی ارائه می‌ دهند، بعنوان مثال؛ درست همانند انتقال سلول‌ های دندریتیک به داخل دستگاه لنفاوی و سپس به غدد لنفاوی و در پاسخ به پادتن (آنتی‌ ژن)، لنفوسیت در گره‌ های لنفاوی یک پادتن که به بیرون رفتن از گره‌ های لنفی به گردش خون کمک می‌ کند، برای تولید پاتوژن آنتی‌ ژن که با هدف قرار دادن آن برای نابودی توسط سلول‌ های دیگر عمل می‌ کنند، مکمل است. سایر سلول‌های سیستم ایمنی بدن، برای مبارزه با عفونت و بیماری به غدد لنفاوی فرستاده می‌شوند و در نتیجه افزایش تعداد سلول‌ های سیستم ایمنی بدن در مبارزه با عفونت‌ها، گره را گسترش می‌ دهند و متورم می‌ کنند. 1

علائم غدد لنفاوی

سیستم لنفاوی بدن شما شبکه‌ ای از ارگان ها، رگ ها و غدد لنفاوی است که در سراسر بدن شما قرار گرفته است.

بسیاری از این غدد در سر و گردن قرار دارند. بسیاری از غدد لنفاوی که به شکل توده دیده می شوند نیز در همین نواحی و در زیر بغل و روی ران به چشم می خورند.

توده های غدد لنفاوی نشان دهنده نادرست بودن چیزی در بدن شماست. در ابتدای برآمده شدن این غدد ممکن است با چنین مواردی مواجه شوید:

احساس سوزش و درد در ناحیه توده

ورمی که می تواند به اندازه یک نخود، لوبیا و یا حتی بزرگتر باشد.

بسته به دلیل بروز توده های لنفاوی، سایر علائمی که ممکن است رخ نشان دهند عبارتند از:

آبریزش بینی، سوزش گلو، تب و سایر علائم مرتبط با عفونت تنفسی

ورم کردگی عادیِ توده های لنفاوی در سراسر بدن. بروز این اتفاق می تواند نشان از انواع عفونت، همچون اچ آی وی یا منونوکلئوز عفونی و یا اختلال سیستم ایمنی بدن باشد.

شکل گیری توده های سفت و رشد کننده که نشان دهنده سرطان و یا لیمفومای احتمالی در فرد هستند.

تب

تعریق در خواب

دلایل

توده های لنفاوی کوچک، گِرد و دسته ای از سلول های لوبیا شکل هستند. درون این توده ها ترکیبی از انواع مختلف سلول های سیستم ایمنی بدن وجود دارد.

این سلول های تخصصی، مایع لنفاوی بدن شما را در حین جابجایی اش در بدنتان تصفیه و از آن در برابر عوامل مخرب بیرونی محافظت می کند.

این توده‌ها به صورت گروهی ظاهر می شوند و هر گروه به تحلیل کردن بخشی از بدن می پردازد.

بروز این توده ها در نواحی خاصی از بدن همچون گردن، زیر چانه و زیر بغل و روی کشاله ران رایج تر است.

ناحیه‌ای که توده روی آن شکل گرفته می تواند به تشخیص دلیل بروز آن کمک کند.

رایج ترین دلیل بروز توده های لنفاوی عفونت است؛ خصوصا عفونت های ویروسی همچون سرماخوردگی. سایر دلایل رایج بروز توده های لنفاوی عبارتست از:

عفونت های رایج

گلودرد

سرخک

عفونت گوش

عفونت دندان

مونونوکلئوز

عفونت های پوستی و زخم همچون آماس بافت همبند

ویروس HIV (ویروسی که منجر به ایدز در فرد می شود.)

سل

عفونت های خاصی که از طریق رابطه جنسی انتقال پیدا می کنند؛ همچون سیفلیس.

توکسوپلاسموز، عفونتی انگلی که در نتیجه تماس با گربه عفونی شده و یا خوردن گوشت خام بروز پیدا می کند.

بیماری خراش گربه، عفونتی باکتریایی که در نتیجه چنگ انداختن و یا گاز گرفتن توسط گربه ایجاد می‌شود.

لوپوس، نوعی بیماری التهابی که مفاصل، پوست، کلیه، سلول های خونی، قلب و ریه را مورد هدف قرار می دهد.

رماتیسم مفاصل،بیماری التهابی که بافت های ردیف کننده مفاصل را هدف قرار می دهد.

لیمفوما، سرطانی که در سیستم لنفاوی فرد شکل می گیرد.

سرطان خون

سایر سرطان هایی که به توده های لنفاوی فرد گسترش پیدا می کنند.

سایر عوامل احتمالی اما نادر عبارتند از مصرف داروهای خاصی همچون داروهای ضد تشنج و داروهای پیشگیری مالاریا.

تشخیص تورم غدد لنفاوی

برای تشخیص آنچه ممکن است باعث تورم غدد لنفاوی شما شود ، پزشک ممکن است به موارد زیر نیاز داشته باشد:

سابقه پزشکی شما

پزشک شما می‌خواهد بداند که غدد لنفاوی متورم چه زمان و چگونه ایجاد شده است و آیا علائم یا نشانه دیگری دارید یا خیر.

معاینه بدنی

پزشک هم‌چنین می‌خواهد غدد لنفاوی نزدیک سطح پوست شما را از نظر اندازه، حساسیت، گرما و بافت بررسی کند. محل غدد لنفاوی متورم و سایر علائم و نشانه‌های شما سرنخ‌هایی را برای علت اصلی ارائه می‌دهد.

آزمایش خون

برخی آزمایش‌های خون ممکن است به تأیید یا رد موارد مشکوک زمینه‌ای کمک کند. آزمایشات خاص به علت مشکوک بستگی دارد، اما به احتمال زیاد شامل شمارش کامل خون(CBC) است. این آزمایش به ارزیابی سلامت کلی شما و تشخیص طیف وسیعی از اختلالات از جمله عفونت و سرطان خون کمک می‌کند.

مطالعات تصویربرداری

عکس‌ برداری با اشعه ایکس از قفسه سینه یا توموگرافی کامپیوتری(CT) از ناحیه آسیب‌دیده ممکن است به تعیین منابع بالقوه عفونت یا یافتن تومورها کمک کند.

نمونه‌ برداری از غدد لنفاوی

برای اطمینان از تشخیص، پزشک ممکن است شما را تحت بیوپسی قرار دهد. وی نمونه‌ای را از یک گره لنفاوی یا حتی کل گره لنفاوی را برای بررسی میکروسکوپی برمی‌دارد.

درمان تورم غدد لنفاوی

غدد لنفاوی متورم ناشی از ویروس معمولاً پس از رفع عفونت ویروسی به حالت طبیعی برمی‌گردند.

آنتی‌بیوتیک‌ها برای درمان عفونت‌های ویروسی مفید نیستند. درمان غدد لنفاوی متورم به دلایل دیگر به عوامل زیر بستگی دارد:

عفونت

متداول‌ ترین درمان غدد لنفاوی متورم ناشی از عفونت باکتریایی، آنتی‌بیوتیک‌ها هستند.

اگر غدد لنفاوی متورم شما به دلیل عفونت HIV باشد، درمان خاصی برای آن بیماری دریافت خواهید کرد.

اختلال ایمنی

اگر غدد لنفاوی متورم شما در نتیجه شرایط خاصی مانند لوپوس یا آرتریت روماتوئید باشد، درمان به سمت بیماری زمینه‌ای انجام می‌ شود.

سرطان

گره‌ های متورم ناشی از سرطان نیاز به درمان سرطان دارند. بسته به نوع سرطان، درمان ممکن است شامل جراحی، پرتودرمانی یا شیمی‌ درمانی باشد.

سبک زندگی و درمان‌های خانگی

اگر غدد لنفاوی متورم شما حساس یا دردناک باشد، با انجام موارد زیر ممکن است کمی تسکین پیدا کنید:

کمپرس گرم بگذارید

کمپرس گرم و مرطوب، مانند پارچه‌ای که در آب داغ غوطه ور شده را روی ناحیه آسیب‌ دیده قرار دهید.

مسکن بدون نسخه بخورید

این موارد شامل آسپیرین، ایبوپروفن، ناپروکسن یا استامینوفن است. در دادن آسپرین به کودکان یا نوجوانان احتیاط کنید.

اگرچه آسپرین برای استفاده در کودکان بالاتر از 2 سال تأیید شده است، کودکان و نوجوانان بهبود‌یافته از آبله مرغان یا علائم شبیه آنفولانزا هرگز نباید از آسپرین استفاده کنند. اگر در این زمینه نگرانی دارید با پزشک خود صحبت کنید.