کدام رفتارهاي نوجوان، طبيعي است؛ کدام رفتارها غيرطبيعي؟
همه پدران و مادران از دوراني در زندگي خود گذر کردهاند به نام دوران نوجواني. اين دوران که با بلوغ نوجوانان همراه است، والدين را دچار استرس و اضطراب ميکند. برخي از والدين چنين ميپندارند که برخي رفتارها در نوجوانشان بيماري است، حال آنکه برخي از اين رفتارها طبيعي است. براي مقايسه رفتارهاي طبيعي و غيرطبيعي نوجوانان، مطالب زير را بخوانيد.
يکي از بهترين راههايي که ميتوان از روحيه نوجوانان آگاهي يافت، شناخت رفتار نوجوان و مقايسه آن با هم سالان است. البته اين به آن معنا نيست که فرزندتان را همه جا تعقيب کنيد اما بايد همبازيهاي او را بشناسيد تا با اطلاع از رفتار و روحيه آنها بتوانيد رفتار فرزند خود را در مقايسه با آنان ارزيابي کنيد. با والديني که نوجواناني در خانواده خود دارند، مشورت کنيد تا از رفتار ديگر نوجوانان آگاه شويد و بتوانيد رفتار فرزند خود را با آنان مقايسه کنيد.
پيش از اينکه درباره عادي بودن رفتار و باورهاي فرزندتان تصميم بگيريد، رفتار، طرز تلقي، شيوه لباس پوشيدن و معيارهاي ارزشي نوجوانان همسال او را مورد بررسي قرار دهيد. البته برخي از نوجوانان مشکلاتي دارند، از اينرو بايد فرزندتان را با نوجواناني که سالم هستند، مقايسه کنيد.
معلمان، مربيان ورزشي و مشاوران تربيتي و افرادي که بيشتر با نوجوانان سروکار دارند، به طور معمول با رفتارهاي طبيعي نوجوانان آشنايي دارند. اين افراد به آساني ميتوانند رفتارهاي غيرعادي نوجوانان را تشخيص دهند، هر چند ممکن است قادر نباشند دليلي براي آن ارايه کنند و روش تشخيص رفتار طبيعي از غيرطبيعي را آموزش دهند.
يک رفتار مشخص چقدر تکرار ميشود؟
همه نوجوانان، گاهي بداخلاق ميشوند، مشاجره ميکنند و يا حالت گوشهگيري از خود نشان ميدهند. اين رفتارها در صورت تکرار شدن، نگران کننده هستند. نوجواني که گاه يک باره از کوره به در ميرود يا رفتاري گستاخانه و دور از ادب از خود نشان ميدهد، به طور قطع در مقايسه با نوجواني مودب و خوشاخلاق، غيرطبيعي نيست. هر چه ميزان تکرار يک رفتار ناخوشايند بيشتر باشد، به همان ميزان ميتوان درباره غيرطبيعي بودن آن رفتار نگران بود.
بيحوصلگي نوجوانان
همه ما گاهي دلگير و بيحوصله ميشويم ولي اگر اين روحيه مانع از اين شود که به محل کار خود برويم و يا ما را از انجام وظايف روزمره باز دارد، موجب نگراني خواهد بود ولي اگر اين حالتهاي روحي و رواني خللي بر فعاليتهاي روزانه ما وارد نياورد، نبايد درباره آن نگراني چنداني داشت.
بيشتر نوجوانان از انجام تکاليف درسي يا کار کردن در خانه بيزار هستند اما اگر اين روحيات يا رفتارها سبب کاهش سطح تحصيلي آنها شود، نميتوان آن را طبيعي تلقي کرد. حال آنکه اگر لطمهاي به فعاليتهاي آنها وارد نسازد و از يک کودک متوسط عقب نمانند، نبايد نگراني زيادي به خود راه داد.
دعوا
بسياري از نوجوانان با هم دعوا ميکنند اما اگر اين رفتار موجب ترس و بروز واکنش منفي در طرف مقابل شود، نميتوان آن را طبيعي تلقي کرد. نوجواني که هميشه با نوجوانان ديگر دعوا ميکند و در محيط خانه نيز وسايل را به هم ميريزد، در صورتي که رفتار او به ديگر اعضاي خانواده و دوستان لطمهاي بزند، از حالت طبيعي خارج شده است.
تفاوت نوجوانان را فراموش نکنيد
نوجوانان داراي شخصيتهاي متفاوت هستند. يکي ممکن است زودرنج باشد و ديگري پرحرف يا خجالتي. از اينرو، افزون بر مقايسه او با ديگر نوجوانان، به شخصيت خاص او هم توجه داشته باشيد. به طور مثال نوجواني که در دوران کودکي هيچگاه پرحرف نبوده و احساسات خود را آشکار نکرده است، هنگامي که به سن بلوغ برسد، رفتارهاي ياد شده را با شدت بيشتري نمايان ميسازد. يک نوجوان سمج و کلهشق، هنگامي که در مرحله بلوغ قرار گرفت، بسيار سرکشتر از نوجواني خواهد بود که در دوران کودکي منفعل بوده و براي برطرف کردن مشکلاتش از ديگران استمداد جسته و از آنها دادخواهي ميکرده است.
به طور کلي براي تشخيص رفتار طبيعي از رفتار غيرطبيعي، اين پرسشها را مطرح کنيد: رفتار فرزند شما تا چه حد با رفتار ديگر نوجوانان تفاوت دارد؟ يک رفتار خاص چقدر تکرار ميشود؟ آيا يک رفتار خاص لطمهاي به توانايي فرزندتان در روبهشدن با محيط اطراف مانند والدين، دانشآموزان، دوستان و همسايهها وارد ميکند؟
منبع: www.salamat.com
/خ