آشنایی با سوره ق
پنجاهمین سوره قرآن سوره ق است و از سوره های مکی می باشد که در جزء بیس و ششم جای دارد و اما علت نامگذاری آن به این دلیل است که این سوره با حرف مقطعه ق آغاز شده است همچنین به سوره ق سوره باسقات به معنای درختان بلند نیز می گویند این کلمه در آیه دهم این سوره آمده است. سوره ق چهل و پنج آیه، سیصد و هفتاد و سه کلمه و هزار و پانصد و هفت حرف دارد.سوره ق حول چند محور به خصوص معاد صحبت می کند که عبارتند از:1.انکار و تعجب کافران از مسئله معاد یعنی معاد جسمانی
2.استدلال بر معاد از طریق توجه به نظام آفرینش و به ویژه احیای زمین‌های مرده به وسیله نزول باران
3.استدلال بر مسئله معاد از طریق توجه به خلقت نخستین
4.اشاره به مسئله ثبت اعمال و اقوال برای روز حساب
5.مسائل مربوط به مرگ
6.گوشه‌ای از حوادث روز قیامت و اوصاف بهشت و دوزخ
7.اشاره به حوادث تکان دهنده پایان جهان
8.اشاره به وضع اقوام طغیان‌گر و سرنوشت دردناک آنها
9.دستور به ذکر خدا و عظمت قرآن
10.تحت مراقبت بودن انسان در تمام مراحل زندگی.
روایاتی درباره فضیلت سوره ق
در کتاب مجمع البیان روایتی از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) آمده است که کسی که سوره ق را بخواند خداوند سختی ها و سکرات مرگ را بر وی آسان می کند.در کاب ثواب الاعمال از امام باقر (علیه السلام) نقل شده است خوشا به سعادت کسی که در نماز های واجب خود بعد از قرائت سوره حمد سوره ق را می خواند چرا که خداوند در روزی او، وسعت ایجاد کرده و در روز قیامت کتاب اعمال او را به دست راستش داده و از او به آسانی حسابرسی می کند.
همچنین در روایتی آمده است در خانه ای که هر روز تلاوت سوره ق صورت می گیرد صاحب آن خانه همیشه با دولت و عزت و سعادت و کرامت بوده و از ذلت محفوظ می ماند.
طریقه ختم سوره ق
1.در کتاب تفسیر البرهان از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) نقل شده است زنی که شیرش کم است سوره ق را بنویسد و همراه خود داشته باشد شیر او زیاد می شود. و یا گفته اند این سوره را بر روی ظرفی بنویسید و پس از شستن ظرف مقداری آب در آن ریخته و به زنی که شیر او کم است بخورانید شیرش زیاد می شود.2.در روایتی آمده است برای زیاد شده و وسعت رزق و روزی، سوره ق را روزی سه مرتبه رو به قبله بخوانید .
یکی دیگر از ختوم مجربی که به جهت افزایش روزی منقول است این است که سیصدو پنجاه مرتبه آیه قل ان الفضل بیدالله یؤتیه من یشاء و الله ذوالفضل العظیم را بخوانید.
همچنین آمده است برای زیاد شدن روزی و عزیز شدن آیه یا الله المحمود فی کل فعاله را روزی پانزده مرتبه بخوانید که این نیز از ختوم مجرب است.
3.اگر دچار ترس و دلهره شده اید سوره ق را بنویسید و با آب باران بشویید و از آن آب بنوشید ترس و دلهره برطرف می شود.
4.از رسول خدا (صلی الله علیه و آله) نقل شده است اگر کسی دچار بیماری صرع است و دچار حمله صرع شده است این سوره را نوشته و از گردن او بیاویزید به هوش خواهد آمد.
سوره ق با ترجمه
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمبه نام خداوند رحمتگر مهربان
ق وَالْقُرْآنِ الْمَجِیدِ ﴿۱﴾
قاف سوگند به قرآن باشکوه (۱)
بَلْ عَجِبُوا أَنْ جَاءَهُمْ مُنْذِرٌ مِنْهُمْ فَقَالَ الْکَافِرُونَ هَذَا شَیْءٌ عَجِیبٌ﴿۲﴾
که آنان نگرویدند بلکه از اینکه هشدار دهنده اى از خودشان برایشان آمد در شگفت شدند و کافران گفتند این محمد و حکایت معاد چیزى عجیب است (۲)
أَإِذَا مِتْنَا وَکُنَّا تُرَابًا ذَلِکَ رَجْعٌ بَعِیدٌ ﴿۳﴾
آیا چون مردیم و خاک شدیم زنده مى شویم این بازگشتى بعید است (۳)
قَدْ عَلِمْنَا مَا تَنْقُصُ الْأَرْضُ مِنْهُمْ وَعِنْدَنَا کِتَابٌ حَفِیظٌ ﴿۴﴾
قطعا دانسته ایم که زمین چه مقدار از اجسادشان فرو مى کاهد و پیش ما کتاب ضبط کننده اى است (۴)
بَلْ کَذَّبُوا بِالْحَقِّ لَمَّا جَاءَهُمْ فَهُمْ فِی أَمْرٍ مَرِیجٍ ﴿۵﴾
نه بلکه حقیقت را وقتى برایشان آمد دروغ خواندند و آنها در کارى سردرگم مانده اند (۵)
أَفَلَمْ یَنْظُرُوا إِلَى السَّمَاءِ فَوْقَهُمْ کَیْفَ بَنَیْنَاهَا وَزَیَّنَّاهَا وَمَا لَهَا مِنْ فُرُوجٍ﴿۶﴾
مگر به آسمان بالاى سرشان ننگریسته اند که چگونه آن را ساخته و زینتش داده ایم و براى آن هیچ گونه شکافتگى نیست (۶)
وَالْأَرْضَ مَدَدْنَاهَا وَأَلْقَیْنَا فِیهَا رَوَاسِیَ وَأَنْبَتْنَا فِیهَا مِنْ کُلِّ زَوْجٍ بَهِیجٍ﴿۷﴾
و زمین را گستردیم و در آن لنگرآسا کوه ها فرو افکندیم و در آن از هر گونه جفت دل انگیز رویانیدیم (۷)
تَبْصِرَةً وَذِکْرَى لِکُلِّ عَبْدٍ مُنِیبٍ ﴿۸﴾
تا براى هر بنده توبه کارى بینش افزا و پندآموز باشد (۸)
وَنَزَّلْنَا مِنَ السَّمَاءِ مَاءً مُبَارَکًا فَأَنْبَتْنَا بِهِ جَنَّاتٍ وَحَبَّ الْحَصِیدِ ﴿۹﴾
و از آسمان آبى پر برکت فرود آوردیم پس بدان وسیله باغها و دانه هاى درو کردنى رویانیدیم (۹)
وَالنَّخْلَ بَاسِقَاتٍ لَهَا طَلْعٌ نَضِیدٌ ﴿۱۰﴾
و درختان تناور خرما که خوشه هاى روى هم چیده دارند (۱۰)
رِزْقًا لِلْعِبَادِ وَأَحْیَیْنَا بِهِ بَلْدَةً مَیْتًا کَذَلِکَ الْخُرُوجُ ﴿۱۱﴾
اینها همه براى روزى بندگان من است و با آن آب سرزمین مرده اى را زنده گردانیدیم رستاخیز نیز چنین است (۱۱)
کَذَّبَتْ قَبْلَهُمْ قَوْمُ نُوحٍ وَأَصْحَابُ الرَّسِّ وَثَمُودُ ﴿۱۲﴾
پیش از ایشان قوم نوح و اصحاب رس و ثمود (۱۲)
وَعَادٌ وَفِرْعَوْنُ وَإِخْوَانُ لُوطٍ ﴿۱۳﴾
و عاد و فرعون و برادران لوط (۱۳)
وَأَصْحَابُ الْأَیْکَةِ وَقَوْمُ تُبَّعٍ کُلٌّ کَذَّبَ الرُّسُلَ فَحَقَّ وَعِیدِ ﴿۱۴﴾
و بیشه نشینان و قوم تبع به تکذیب پرداختند همگى فرستادگان ما را به دروغ گرفتند و در نتیجه تهدید من واجب آمد (۱۴)
أَفَعَیِینَا بِالْخَلْقِ الْأَوَّلِ بَلْ هُمْ فِی لَبْسٍ مِنْ خَلْقٍ جَدِیدٍ ﴿۱۵﴾
مگر از آفرینش نخستین خود به تنگ آمدیم نه بلکه آنها از خلق جدید در شبهه اند (۱۵)
وَلَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ وَنَعْلَمُ مَا تُوَسْوِسُ بِهِ نَفْسُهُ وَنَحْنُ أَقْرَبُ إِلَیْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَرِیدِ ﴿۱۶﴾
و ما انسان را آفریده ایم و مى دانیم که نفس او چه وسوسه اى به او مى کند و ما از شاهرگ او به او نزدیکتریم (۱۶)
إِذْ یَتَلَقَّى الْمُتَلَقِّیَانِ عَنِ الْیَمِینِ وَعَنِ الشِّمَالِ قَعِیدٌ ﴿۱۷﴾
آنگاه که دو فرشته دریافت کننده از راست و از چپ مراقب نشسته اند (۱۷)
مَا یَلْفِظُ مِنْ قَوْلٍ إِلَّا لَدَیْهِ رَقِیبٌ عَتِیدٌ ﴿۱۸﴾
آدمى هیچ سخنى را به لفظ درنمى آورد مگر اینکه مراقبى آماده نزد او آن را ضبط مى کند (۱۸)
وَجَاءَتْ سَکْرَةُ الْمَوْتِ بِالْحَقِّ ذَلِکَ مَا کُنْتَ مِنْهُ تَحِیدُ ﴿۱۹﴾
و سکرات مرگ به راستى در رسید این همان است که از آن مى گریختى (۱۹)
وَنُفِخَ فِی الصُّورِ ذَلِکَ یَوْمُ الْوَعِیدِ ﴿۲۰﴾
و در صور دمیده شود این است روز تهدید من (۲۰)
وَجَاءَتْ کُلُّ نَفْسٍ مَعَهَا سَائِقٌ وَشَهِیدٌ ﴿۲۱﴾
و هر کسى مى آید در حالى که با او سوق دهنده و گواهى دهنده اى است (۲۱)
لَقَدْ کُنْتَ فِی غَفْلَةٍ مِنْ هَذَا فَکَشَفْنَا عَنْکَ غِطَاءَکَ فَبَصَرُکَ الْیَوْمَ حَدِیدٌ﴿۲۲﴾
به او مى گویند واقعا که از این حال سخت در غفلت بودى ولى ما پرده ات را از جلوى چشمانت برداشتیم و دیده ات امروز تیز است (۲۲)
وَقَالَ قَرِینُهُ هَذَا مَا لَدَیَّ عَتِیدٌ ﴿۲۳﴾
و فرشته همنشین او مى گوید این است آنچه پیش من آماده است و ثبت کرده ام (۲۳)
أَلْقِیَا فِی جَهَنَّمَ کُلَّ کَفَّارٍ عَنِیدٍ ﴿۲۴﴾
به آن دو فرشته خطاب مى شود هر کافر سرسختى را در جهنم فروافکنید (۲۴)
مَنَّاعٍ لِلْخَیْرِ مُعْتَدٍ مُرِیبٍ ﴿۲۵﴾
هر بازدارنده از خیرى هر متجاوز شکاکى (۲۵)
الَّذِی جَعَلَ مَعَ اللَّهِ إِلَهًا آخَرَ فَأَلْقِیَاهُ فِی الْعَذَابِ الشَّدِیدِ ﴿۲۶﴾
که با خداوند خدایى دیگر قرار داد اى دو فرشته او را در عذاب شدید فرو افکنید (۲۶)
قَالَ قَرِینُهُ رَبَّنَا مَا أَطْغَیْتُهُ وَلَکِنْ کَانَ فِی ضَلَالٍ بَعِیدٍ ﴿۲۷﴾
شیطان همدمش مى گوید پروردگار ما من او را به عصیان وانداشتم لیکن خودش در گمراهى دور و درازى بود (۲۷)
قَالَ لَا تَخْتَصِمُوا لَدَیَّ وَقَدْ قَدَّمْتُ إِلَیْکُمْ بِالْوَعِیدِ ﴿۲۸﴾
خدا مى فرماید در پیشگاه من با همدیگر مستیزید که از پیش به شما هشدار داده بودم (۲۸)
مَا یُبَدَّلُ الْقَوْلُ لَدَیَّ وَمَا أَنَا بِظَلَّامٍ لِلْعَبِیدِ ﴿۲۹﴾
پیش من حکم دگرگون نمى شود و من نسبت به بندگانم بیدادگر نیستم (۲۹)
یَوْمَ نَقُولُ لِجَهَنَّمَ هَلِ امْتَلَأْتِ وَتَقُولُ هَلْ مِنْ مَزِیدٍ ﴿۳۰﴾
آن روز که ما به دوزخ مى گوییم آیا پر شدى و مى گوید آیا باز هم هست (۳۰)
وَأُزْلِفَتِ الْجَنَّةُ لِلْمُتَّقِینَ غَیْرَ بَعِیدٍ ﴿۳۱﴾
و بهشت را براى پرهیزگاران نزدیک گردانند بى آنکه دور باشد (۳۱)
هَذَا مَا تُوعَدُونَ لِکُلِّ أَوَّابٍ حَفِیظٍ ﴿۳۲﴾
و به آنان گویند این همان است که وعده یافته اید و براى هر توبه کار نگهبان حدود خدا خواهد بود (۳۲)
مَنْ خَشِیَ الرَّحْمَنَ بِالْغَیْبِ وَجَاءَ بِقَلْبٍ مُنِیبٍ ﴿۳۳﴾
آنکه در نهان از خداى بخشنده بترسد و با دلى توبه کار باز آید (۳۳)
ادْخُلُوهَا بِسَلَامٍ ذَلِکَ یَوْمُ الْخُلُودِ ﴿۳۴﴾
به سلامت و شادکامى در آن درآیید که این روز جاودانگى است (۳۴)
لَهُمْ مَا یَشَاءُونَ فِیهَا وَلَدَیْنَا مَزِیدٌ ﴿۳۵﴾
هر چه بخواهند در آنجا دارند و پیش ما فزونتر هم هست (۳۵)
وَکَمْ أَهْلَکْنَا قَبْلَهُمْ مِنْ قَرْنٍ هُمْ أَشَدُّ مِنْهُمْ بَطْشًا فَنَقَّبُوا فِی الْبِلَادِ هَلْ مِنْ مَحِیصٍ ﴿۳۶﴾
و چه بسا نسلها که پیش از ایشان هلاک کردیم که بس نیرومندتر از اینان بودند و در شهرها پرسه زده بودند اما سرانجام مگر گریزگاهى بود (۳۶)
إِنَّ فِی ذَلِکَ لَذِکْرَى لِمَنْ کَانَ لَهُ قَلْبٌ أَوْ أَلْقَى السَّمْعَ وَهُوَ شَهِیدٌ ﴿۳۷﴾
قطعا در این عقوبتها براى هر صاحبدل و حق نیوشى که خود به گواهى ایستد عبرتى است (۳۷)
وَلَقَدْ خَلَقْنَا السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَمَا بَیْنَهُمَا فِی سِتَّةِ أَیَّامٍ وَمَا مَسَّنَا مِنْ لُغُوبٍ ﴿۳۸﴾
و در حقیقت آسمانها و زمین و آنچه را که میان آن دو است در شش هنگام آفریدیم و احساس ماندگى نکردیم (۳۸)
فَاصْبِرْ عَلَى مَا یَقُولُونَ وَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّکَ قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ وَقَبْلَ الْغُرُوبِ ﴿۳۹﴾
و بر آنچه مى گویند صبر کن و پیش از برآمدن آفتاب و پیش از غروب به ستایش پروردگارت تسبیح گوى (۳۹)
وَمِنَ اللَّیْلِ فَسَبِّحْهُ وَأَدْبَارَ السُّجُودِ ﴿۴۰﴾
و پاره اى از شب و به دنبال سجود به صورت تعقیب و نافله او را تسبیح گوى (۴۰)
وَاسْتَمِعْ یَوْمَ یُنَادِ الْمُنَادِ مِنْ مَکَانٍ قَرِیبٍ ﴿۴۱﴾
و روزى که منادى از جایى نزدیک ندا درمى دهد به گوش باش (۴۱)
یَوْمَ یَسْمَعُونَ الصَّیْحَةَ بِالْحَقِّ ذَلِکَ یَوْمُ الْخُرُوجِ ﴿۴۲﴾
روزى که فریاد رستاخیز را به حق مى شنوند آن روز روز بیرون آمدن از زمین است (۴۲)
إِنَّا نَحْنُ نُحْیِی وَنُمِیتُ وَإِلَیْنَا الْمَصِیرُ ﴿۴۳﴾
ماییم که خود زندگى مى بخشیم و به مرگ مى رسانیم و برگشت به سوى ماست (۴۳)
یَوْمَ تَشَقَّقُ الْأَرْضُ عَنْهُمْ سِرَاعًا ذَلِکَ حَشْرٌ عَلَیْنَا یَسِیرٌ ﴿۴۴﴾
روزى که زمین به سرعت از اجساد آنان جدا و شکافته مى شود این حشرى است که بر ما آسان خواهد بود (۴۴)
نَحْنُ أَعْلَمُ بِمَا یَقُولُونَ وَمَا أَنْتَ عَلَیْهِمْ بِجَبَّارٍ فَذَکِّرْ بِالْقُرْآنِ مَنْ یَخَافُ وَعِیدِ ﴿۴۵﴾
ما به آنچه مى گویند داناتریم و تو به زور وادارنده آنان نیستى پس به وسیله قرآن هر که را از تهدید من مى ترسد پند ده (۴۵)
منبع: سایت راسخون
