امان از گرفتگي رگ گردن

درباره درد هاي گردني چه مي دانيد؟
 

حتماً شما هم در طول زندگي خود دچار خشکي، گرفتگي و گاه دردهايي در ناحيه گردن و يا به طور کل در ستون فقرات خود شده ايد. خصوصاً زماني که به طور مداوم مشغول کاري بوده ايد که در آن گردن تان دريک وضعيت ثابت قرار داشته است. شايد خواب شبانه گاهي وقتي که صبح از خواب برخاسته ايد دچار چنين حالتي شده ايد. در هرصورت قرارگرفتن در چنين حالتي که دامنه چرخش گردن را در انسان محدود مي کند وضعيت غير قابل تحملي است چنانچه علاقه مند به شنيدن اطلاعات پزشکي در اين باره هستيد پيشنهاد مي کنيم اين مطلب را حتماً بخوانيد.
گفت وگوي پزشکي با «حميد خسروي»متخصص بيماري هاي ارتوپدي درباره درد هاي گردني.
قبل از پرداختن به دردهاي گردني بايد گفت گردن جزء يکي از تقسيم بندي هاي ستون فقرات است. ستون فقرات هر فرد به 4 دسته تقسيم مي شود، گردن، ناحيه پشتي، ناحيه کمري و ناحيه خارجي. بنابراين هر کدام از اين قسمت ها کار مخصوصي را بر عهده دارد. در اين بين عمده کار گردن نگهداري سر بر روي بدن است و به دليل انجام اعمالي چون شنيدن، ديدن، و عبور فرمان هاي مغزي اين عضو را به عنوان يک پل رابط نقش مؤثري را در بدن ايفا مي کند و از سويي ديگر بيماري هايش نيز هم پوشاني با بعضي از بيماري هايي دارد که در ناحيه سر، کمر بند شانه اي و کتف اتفاق مي افتد. درکل بايد گفت دردهاي گردني به دو دسته عمده تقسيم مي شوند؛
1- دردهاي حاد گردني
2- دردهاي مزمن

دردهاي حاد گردني
 

دردهاي حاد گردن مي تواند علت هاي مختلفي داشته باشد. ممکن است به عناصر خود گردن مثل مهره ها، ديسک ها مهره اي و يا مفاصل گردن مربوط شوند. گاه اين درد ناشي از قسمت هاي ديگري است که به دليل همجواري با گردن ما درد را در ناحيه گردن احساس مي کنيم به عنوان مثال عفونت هاي ناحيه گلو و يا وجود تومور در قسمت هاي خلفي مغز.
عامل ديگري در بروز دردهاي حاد گردني پيشرفت تمدن و زندگي ماشيني است. به عنوان نمونه هرچه قدر تعداد خودروها در جوامع بشري بيشتر شود ميزان تصادف بالا مي رود و يک حرکت ناگهاني در گردن مي تواند باعث ايجاد درد در اين ناحيه شود. ديسک هاي گردني نيز مي توانند باعث ايجاد درد هاي حاد گردن شوند که البته خيلي شايع نيست اما خيلي وقت ها به اشتباه عمده دردهاي حاد گردني به اين موضوع ارتباط داده مي شود.

چه عوارضي و چه درماني
 

دردهاي حاد گردني همانطور که خيلي سريع و فوري ايجاد مي شوند همانطور نيز خيلي سريع ظرف 24 ساعت تا يک هفته برطرف مي شوند. اين نوع درد آنقدر پر سر وصدا ست که معمولاً بيمار خيلي سريع به پزشک مراجعه مي کند. به هر حال محدود شدن دامنه حرکت گردن و از طرفي نياز انسان به اين تنوع حرکت ها در طول روزمره باعث مي شود که يک فرد براي رفع اين درد و خشکي و گرفتکي گردن نزديک پزشک برود. مسکن هاي ضد التهاب و فيزيوتراپي در درمان اين دردها نقش مهمي دارند خصوصاً فيزيوتراپي. گاه حتي يک ماساژ ساده و گرم نگه داشتن و يا استفاده از گردن بندها نيز مي تواند خيلي مؤثر واقع شود. اما يک نکته قابل توجه درباره مسکن هاي تجويزشده از سوي پزشک وجود دارد که شنيدن آن خالي از لطف نيست؛ اينکه بر خلاف تصور اغلب بيماران استفاده از مسکن تنها براي کاهش درد نبوده بلکه کاهش التهاب را نيزشامل مي شود. خيلي وقت ها دردهاي حاد گردني به دليل التهاب و برطرف نشدن آن باعث ايجاد دردهاي مزمن گردني مي شود. بنابراين در صورت تجويز مسکن توسط پزشک بايد بيمار طبق دستور و به صورت مرتب از اين مسکن ها استفاده کند. فراموش نکنيد که استفاده نامرتب از مسکن ها تأثير ضد التهابي آنها را از بين مي برد.

ميان درد: دردهاي مزمن گردني
 

دردهاي مزمن گردني بر اساس علت هاي ايجاد ومنشأ درد به چند دسته تقسيم مي شوند. اين دردها مي تواند ناشي از آرترز گردن باشد که يکي از عوامل بسيار شايع به شمار مي رود. آرترز اختلالي است که به مرور ايجاد مي شود و سرعت آن به قدري آرام است که بيمار متوجه آن نمي شود. بعد از مدت زمان بسيار که فرد با خشکي و سختي گردن به پزشک مراجعه مي کند تازه متوجه اين اختلال مزمن مي شود. شغل افراد در ايجاد اين اختلال نقش بسياري دارد. قالي بافان، کارمندان، نويسندگان ودر کل افرادي که به صورت مداوم گردنشان در وضعيت آويزان و يا به سمت بالا قرار دارد همچنين افرادي که شغل آنها به گونه اي است که در آن نياز به چرخش بسيار گردن دارند بيشتر از افراد ديگر در معرض خطر اين اختلال هستند. به اين افراد نيز بايد بانواني را که داراي گردن بلند و ظريف اند را اضافه کرد که درصورت استفاده ناصحيح از گردن خود مستعد ابتلا به چنين اختلالي هستند. علاوه بر آرترز ديسک هايي که درست درمان نشده باشند نيز به مرورمي تواند باعث ايجاد دردهاي مزمن گردني که دامنه وسيعي دارند به علت دردهاي مزمن گردني فوقاني باشد. به عنوان مثال درد ناحيه تحتاني گردن يعني محدوده مهره ها 6و7 گردن خيلي وقت ها درد شان ممکن است درشانه ها و يا بين دو کتف و حتي در قفسه سينه مدت ها رنج ببرد و نداند اين درد، درد مزمن گردني است. پس در اين صورت مراجعه به يک متخصص ارتوپد براي تشخيص صحيح توصيه مي شود. و اما گاه دردهاي مزمن منشا رباطي دارند. رباط ها يکي از عوامل مهم نگهداري مهره ها بر روي هم اند. حال هر عاملي که باعث ايجاد التهاب يا کشيدگي و يا پارگي در آنها شود خود را به صورت درد مزمن بروز مي دهد. اين دردها که عمدتاً خيلي شايع اند به دردهاي شغلي معروف اند. اصطلاح کوتاه شدن رگ گردن نيز به اين عارضه باز مي گردد، در صورتي که رگ گردن کوتاه نمي شود و اين موضوع مربوط به اختلال در رباط هاست. دردهاي مزمن منشأ رباطي که اغلب در مهره ها پايين شايع تر است و از آنجا که اين مهره ها با مهره هاي پشتي ستون فقرات ارتباط دارند، به صورت درد در ناحيه بين دو کتف نشان داده مي شود.

پيشگيري و درمان
 

در درمان درد هاي مزمن پيشگيري نقش بسيار مهمي دارد. چرا که درصورت ابتلا به دردهاي مزمن به دليل گستردگي يک عارضه درمان آن نيز طولاني تر و سخت تر خواهد بود. درمان دردهاي مزمن گردني که برعهده پزشک متخصص است شامل ارتوپدي و فيزيوتراپي است. آب درماني و رفتار درماني نيز مي توانند مؤثر واقع شوند. و اما بحث پيشگيري که هميشه بهتر از درمان است؛ در اين باره مي توان به يک جمله بسيار ساده اما کليدي اشاره کرد: « هيچ وضعيتي را به صورت مداوم و طولاني مدت انجام ندهيد.»
بر خلاف تصور عموم که فکر مي کنند بايد گردن همواره در يک وضعيت ايستاده وعمود بر گردن قرار گيرد بايد گفت به طور طبيعي گردن داراي تنوع حرکاتي است که تنها در صورت استفاده طولاني مدت از يک وضعيت براي فرد مشکل ساز خواهد بود. بنابراين مي توان نتيجه گرفت هيچ وضعيت صحيحي براي نگه داشتن هميشگي گردن وجود ندارد اما يک سري از وضعيت ها مستعدتر براي ايجاد دردهاي حاد و مزمن گردني هستند که همانطور که گفته شد در صورت استفاده مداوم از اين وضعيت ها (مثل آويزان نگه داشتن گردن) فرد به دردهاي ستون فقرات ابتلا پيدا مي کند. بنابراين در گام نخست پيشگيري بايد از چرخش گردن با دامنه وسيع پرهيز کرد و در حين کار در مشاغلي که گردن به صورت طولاني در يک وضعيت قرار دارد با توجه به سن و شغل هر ده دقيقه تا نيم ساعت، حرکات ورزشي ساده گردني را به مدت 20 تا 30 ثانيه انجام دهد. در اين باره بهتر است که يک پزشک ارتوپد راهنمايي گرفت. اما هيچ گاه فراموش نکنيد در صورت بروز هر دردي در گردن و بطور کل ستون فقرات حتي به ميزان کم حتماً به پزشک مراجعه کنيد.
منبع:شاهد جوان ش 54