با آفتاب‌سوختگي و گرمازدگي چه‌کار کنيم؟
گرم شدن در تابستان چه تاثيراتي روي بدن ما دارد و ما بايد چه نکاتي را رعايت کنيم تا از گرمازدگي و آفتاب سوختگي مصون بمانيم؟
در شرايط عادي، سازو کارهاي کنترل طبيعي بدن به شما در تنظيم حرارت کمک مي‌کنند. منافذ پوست موجب دفع مازاد حرارت بدن مي‌شوند و تعريق پوستي هم سبب خنک شدن بدن مي‌شود اما چنانچه مدت طولاني در معرض حرارت بالاتر قرار گيريد، به ويژه هنگامي که رطوبت هوا بالاست و نسيم کمي مي‌وزد، سازوکار کنترل طبيعي بدن توان مقابله با اين وضعيت را نخواهد داشت يعني قادر به کنترل حرارت شديد تحميل شده بر شما نيست. در چنين اوضاع و احوالي است که مشکلات آغاز مي‌شوند. يکي از جدي‌ترين تنش‌هاي گرمايي، گرمازدگي است که گاهي مرگ‌بار است.
گرمازدگي
دو علامت مهم گرمازدگي عبارت‌اند از تب بالاي 40 درجه سانتي‌گراد و پوست داغ و خشک. ساير علايم گرمازدگي عبارت‌اند از ضربان قلب سريع، از حال رفتن، تنفس تند و افزايش يا کاهش فشارخون. شخص گرمازده ممکن است دچار اختلال حواس يا هذيان هم بشود. همچنين در موارد بسيار شديد تشنج، کوما و مرگ نيز در انتظار فرد گرمازده است. گرمازدگي قابل پيش‌بيني و پيشگيري است. افرادي که بيش از سايرين در معرض خطر قرار دارند عبارت‌اند از سالمندان و کودکان کم‌سن و سال. ساير افراد در معرض خطر شامل اشخاصي با سابقه بيماري گرمايي و افرادي که آب بدن‌شان کاهش يافته و يا مبتلايان به بيماري قلبي باشند.
برخي از داروها نيز احتمال گرمازدگي را افزايش مي‌دهند. برخي از داروهاي مربوط به بيماري افسردگي مي‌توانند در توانايي بدن براي تعريق اختلال ايجاد کنند. نوشيدن مايعات فراوان، پوشيدن لباس‌هاي خنک و داشتن توانايي تعريق، مهم‌ترين عوامل پيشگيري از گرمازدگي به شمار مي‌روند.
درمان گرمازدگي
رمز يک درمان موفق در گرمازدگي، تشخيص زودهنگام نشانه‌هاي آن است. اگر گمان مي‌کنيد فردي دچار گرمازدگي شده، ابتدا او را از محيط گرم به نقطه‌اي خنک منتقل کنيد. يک اتاق خنک و داراي دستگاه تهويه، بهترين مکان است. پس از جا به جا کردن فرد گرمازده، از اورژانس درخواست کمک کنيد.
بالا رفتن بيش از حد دماي بدن فوريتي پزشکي است و براي خنک ساختن فرد نياز به درمان تخصصي، جايگزيني مايعات از دست رفته و زير نظر گرفتن تنفس و ضربان قلب است. در مدت زماني که منتظر رسيدن کمک هستيد، لباس‌هاي فرد را در آورده يا با اسپري به او آب بپاشيد تا بدن وي خنک شود و سعي کنيد به وسيله پنکه يا بادبزن دستي يا حتي به وسيله روزنامه فرد را باد بزنيد. در صورت امکان، حرارت بدن او را با دماسنج اندازه‌گيري کنيد. با برگشتن حرارت بدن به سطح طبيعي، خنک کردن او را متوقف سازيد و در صورت توقف تنفس، احياي دهان به دهان را آغاز کنيد.
کلافگي ناشي از گرما
شايد با شنيدن اسم کلافگي، به ياد حالت‌هاي عصبي و پر تنش مي‌افتيد اما اين واژ‌ه کاربرد ديگري هم دارد. کلافگي به خطرناکي گرمازدگي نيست اما مي‌تواند به سرعت به سمت گرمازدگي پيش رود. کلافگي را به‌عنوان نارسايي سازوکارهاي خنک‌کننده بدن در پاسخ صحيح به گرماي مفرط تحميل شده بر بدن تعريف مي‌کند. کلافگي بيشتر در افرادي مشاهده مي‌شود که از داروهاي ادرارآور استفاده مي‌کنند زيرا اين داروها مازاد مايعات بدن را دفع مي‌کند.
کلافگي به دنبال تعريق شديد و ناتواني در جبران مايعات از دست رفته نيز اتفاق مي‌افتد. علايم و نشانه‌هاي اين عارضه اغلب به طور ناگهاني آغاز مي‌شوند و دليل اينکه به اين عارضه گاهي غش ناشي از گرما هم مي‌گويند، همين موضوع است. اين غش، ضربان تند و سريع، افت فشارخون، پوست‌سرد و خيس و تهوع، از علايم و نشانه‌هاي کلافگي به شمار مي‌روند.
درمان کلافگي ناشي از گرما
اگر فکر مي‌کنيد کسي دچار کلافگي ناشي از گرما شده است، او را از محيط گرم به نقطه‌اي خنک‌تر ببريد. يک اتاق خنک و داراي دستگاه تهويه، بهترين مکان است. از شخص کلافه بخواهيد دراز بکشد و کمي پاهايش را بالاتر از تنه‌اش قرار دهيد.
تا حد امکان لباس‌هايش را درآورده يا دکمه‌هاي آنها را باز کنيد. به او آب سرد بدهيد. مصرف مايعات، املاح از دست رفته بدن را جبران مي‌کنند. اگر علايم گرمازدگي در فرد پديدار شد، از اورژانس درخواست کمک کنيد.
گرفتگي‌هاي گرمايي
>
گرفتگي‌هاي گرمايي، انقباضات دردناک عضلاني هستند که پس از ورزش سنگين و تعريق فراوان روي مي‌دهند. عضلات شکمي و ساير عضلاتي که در ورزش از آنها استفاده مي‌شوند، بيشتر دچار اين نوع گرفتگي خواهند شد. گرفتگي گرمايي يا گرفتگي عضلات اغلب در محيط‌هاي گرم روي مي‌دهد اما ممکن است در شرايط خنک‌تر هم ايجاد شود. براي درمان چنين مشکلاتي ابتدا کمي استراحت کرده و خود را خنک کنيد. سپس آب يا نوشيدني مناسب استفاده کنيد. همچنين مقداري غذاي شور مانند آجيل نمک‌زده يا چوب‌شور مصرف کنيد زيرا سديم نمک به رفع گرفتگي عضلات کمک مي‌کند.
توصيه‌هايي براي پيشگيري از گرمازدگي
• از خورشيد اجتناب کنيد. در ساعات بسيار داغ روز يعني از ظهر تا چهار بعد از ظهر از بيرون رفتن خودداري کنيد.
• فعاليت‌هاي جسماني خود را محدود کنيد. ورزش سنگين را به ساعات اوليه صبح يا عصر اختصاص دهيد.
• لباس‌هاي مناسب هواي گرم بپوشيد. لباس‌هايي را بپوشيد که رنگ روشن دارند و سبک و راحت است.
• مايعات فراوان بنوشيد. مصرف مايعات فراوان سبب دفع غيرضروري آب بدن مي‌شوند.
آفتاب‌سوختگي
مواجهه طولاني مدت با پرتوهاي فرابنفش خورشيد موجب قرمزي، حساسيت يا تورم پوست مي‌شود. پوست ممکن است حتي تاول هم بزند. تورم و قرمزي در آفتاب سوختگي ناشي از التهاب پوست هستند.
درمان آفتاب‌سوختگي
درمان آفتاب سوختگي بستگي به وسعت سوختگي دارد. اغلب موارد آفتاب‌سوختگي را مي‌توان بدون مراجعه به پزشک درمان کرد.
• حمام برويد و دوش بگيريد.
• تاول پوستي را سوراخ نکنيد زيرا وجود آنها موجب جلوگيري از عفونت و تسريع التيام پوست مي‌شود. در صورت ترکيدن، روي سطح باز آنها پماد آنتي‌بيوتيک بماليد.
• براي تسکين درد و کاهش التهاب مي‌توان از قرص مسکن استفاده کرد. اگر آفتاب سوختگي شديد است با پزشک خانواده مشورت کنيد. پزشک‌تان براي کاهش واکنش بدن و جلوگيري از نشانه‌هاي آفتاب‌سوختگي، داروهايي را براي شما تجويز خواهد کرد. لازم است آفتاب‌سوختگي را مانند سوختگي جزيي درمان کنيد.
منبع:www.salamat.com
/م
