درمان فاصله بين دندان‌ها
نويسنده:دکتر معصومه حسني طباطبايي*
فاصله‌هاي بين دنداني در بعضي افراد مشاهده مي‌شود. مهم‌ترين علت درمان اين حالت، تامين زيبايي است. البته گاهي ممكن است مشكل تكلم نيز وجود داشته باشد. ابتدا بايد علت ايجاد فاصله مشخص شود که به‌طور معمول،اين موارد است: بزرگي فك و كوچكي، يك يا چند دندان، وجود زبان بزرگ و قوي، وجود فرنوم (بند پشت لب بالا) قوي و بزرگ در ناحيه دندان‌هاي پيشين بالا.
براي درمان فاصله‌هاي بين دنداني ابتدا بايد علت پيدا و تا حد امكان بر طرف شود زيرا با توجه به علت، طرح درمان متفاوت است. اگر علت رفع نشود فاصله‌ها دوباره ايجاد مي شود. به‌طور معمول 5 روش براي بستن فاصله‌ها استفاده مي‌شود: ارتودنسي (گاهي همراه با جراحي)، ايمپلنت، پروتزهاي ثابت، لامينيت (پوسته) چيني و ترميم كامپوزيت (مواد هم‌رنگ دندان) مستقيم و غيرمستقيم. انتخاب هرکدام از روش‌ها ارتباط مستقيم با علت فاصله‌هاي موجود دارد. براي مثال، چنانچه وجود فاصله‌ها به علت از دست رفتن يك يا دو دندان و جابه‌جايي بقيه دندان‌ها و يا فقدان مادرزادي دندان باشد، بايد ابتدا به وسيله درمان ارتودنسي دندان‌ها به هم نزديك شود و سپس فاصله به وجود آمده به وسيله جايگرين كردن دندان مورد نظر اصلاح شود. مساله مهم ديگر، اندازه فاصله‌هاست. درصورت بزرگ بودن فاصله‌ها نمي‌توان از روش ترميم استفاده كرد زيرا حاصل كار دندان‌هاي بزرگ و بدشكل خواهد بود. عامل سوم، شيوه جفت شدن دندان‌هاست كه بايد به‌طور دقيق ارزيابي شود. هنگامي كه پس از مطالعات اوليه تصميم به ترميم دندان‌ها گرفته شد، از راه‌هاي متعددي مي‌توان اين درمان را انجام داد. در استفاده از لامينيت چنانچه بيمار به طور مناسب انتخاب شده باشد، از لحاظ زيبايي نتايج بسيار خوبي خواهد داشت. از مزاياي اين روش تامين عالي زيبايي و ثبات رنگ است. از معايب اين روش، تراش خوردن دندان‌ها و صرف وقت و هزينه بيشتر است.
در روش دوم (ترميم كامپوزيتي)، دندان‌ها به‌طور مستقيم يا غيرمستقيم به وسيله كامپوزيت ترميم شده و فاصله‌ها بسته مي‌شود. در نوع غيرمستقيم به علت اينكه ترميم‌ها در لابراتور ساخته مي‌شود، ممكن است از لحاظ شكل ترميم‌هاي زيباتري حاصل شود. اين روش معايبي نيز دارد كه طولاني‌تر شدن زمان درمان و همچنين هزينه بالاتر از آن جمله است. استفاده از كامپوزيت در مقايسه با پوشش‌هاي چيني ممكن است معايبي مانند تغيير رنگ‌هاي ترميم‌هاي كامپوزيتي در طول زمان (به طور متوسط سه تا چهار سال) داشته باشد كه بيشتر به دليل خواص ذاتي ماده است. امروزه كامپوزيت‌هاي جديد در دسترس است كه نتايج كار با آنها بسيار مطلوب است. از اين كامپوزيت‌ها مي‌توان براي ترميم مستقيم استفاده کرد. در اين روش علاوه بر اينكه نياز به تراش دندان وجود ندارد، زمان كمتري براي ترميم مورد نياز است و به اين ترتيب، مي‌توان با صرف وقت و هزينه كمتر نتايج رضايت‌بخشي گرفت.
براي درمان فاصله‌هاي بين دنداني ابتدا بايد علت پيدا و تا حد امكان بر طرف شود زيرا با توجه به علت، طرح درمان متفاوت است. اگر علت رفع نشود فاصله‌ها دوباره ايجاد مي شود. به‌طور معمول 5 روش براي بستن فاصله‌ها استفاده مي‌شود: ارتودنسي (گاهي همراه با جراحي)، ايمپلنت، پروتزهاي ثابت، لامينيت (پوسته) چيني و ترميم كامپوزيت (مواد هم‌رنگ دندان) مستقيم و غيرمستقيم. انتخاب هرکدام از روش‌ها ارتباط مستقيم با علت فاصله‌هاي موجود دارد. براي مثال، چنانچه وجود فاصله‌ها به علت از دست رفتن يك يا دو دندان و جابه‌جايي بقيه دندان‌ها و يا فقدان مادرزادي دندان باشد، بايد ابتدا به وسيله درمان ارتودنسي دندان‌ها به هم نزديك شود و سپس فاصله به وجود آمده به وسيله جايگرين كردن دندان مورد نظر اصلاح شود. مساله مهم ديگر، اندازه فاصله‌هاست. درصورت بزرگ بودن فاصله‌ها نمي‌توان از روش ترميم استفاده كرد زيرا حاصل كار دندان‌هاي بزرگ و بدشكل خواهد بود. عامل سوم، شيوه جفت شدن دندان‌هاست كه بايد به‌طور دقيق ارزيابي شود. هنگامي كه پس از مطالعات اوليه تصميم به ترميم دندان‌ها گرفته شد، از راه‌هاي متعددي مي‌توان اين درمان را انجام داد. در استفاده از لامينيت چنانچه بيمار به طور مناسب انتخاب شده باشد، از لحاظ زيبايي نتايج بسيار خوبي خواهد داشت. از مزاياي اين روش تامين عالي زيبايي و ثبات رنگ است. از معايب اين روش، تراش خوردن دندان‌ها و صرف وقت و هزينه بيشتر است.
در روش دوم (ترميم كامپوزيتي)، دندان‌ها به‌طور مستقيم يا غيرمستقيم به وسيله كامپوزيت ترميم شده و فاصله‌ها بسته مي‌شود. در نوع غيرمستقيم به علت اينكه ترميم‌ها در لابراتور ساخته مي‌شود، ممكن است از لحاظ شكل ترميم‌هاي زيباتري حاصل شود. اين روش معايبي نيز دارد كه طولاني‌تر شدن زمان درمان و همچنين هزينه بالاتر از آن جمله است. استفاده از كامپوزيت در مقايسه با پوشش‌هاي چيني ممكن است معايبي مانند تغيير رنگ‌هاي ترميم‌هاي كامپوزيتي در طول زمان (به طور متوسط سه تا چهار سال) داشته باشد كه بيشتر به دليل خواص ذاتي ماده است. امروزه كامپوزيت‌هاي جديد در دسترس است كه نتايج كار با آنها بسيار مطلوب است. از اين كامپوزيت‌ها مي‌توان براي ترميم مستقيم استفاده کرد. در اين روش علاوه بر اينكه نياز به تراش دندان وجود ندارد، زمان كمتري براي ترميم مورد نياز است و به اين ترتيب، مي‌توان با صرف وقت و هزينه كمتر نتايج رضايت‌بخشي گرفت.
پي نوشت ها :
* متخصص دندانپزشکي ترميمي و زيبايي
منبع:http://salamat.com
