گفتگو بادکتر سيد مهدي موسوي‌زاده، فوق تخصص جراحي پلاستيک و زيبايي
«همه جراحي‌ها عوارض دارند.» اين جمله‌اي است که بيشتر جراحان علوم پزشکي در کليه حيطه‌ها آن را تاييد مي‌کنند. ساده‌ترين عارضه عمل جراحي، برش پوست است. داروهاي بي‌هوشي ممکن است در طول عمل مشکل‌آفرين شوند و جان بيمار را به خطر بيندازند. يا حتي ممکن است نتيجه عمل در اثر عفونتي ساده تغيير کند. براي آشنايي با قسمت بسيار کوچکي از اين عوارض گفتگويي کرده‌ايم با آقاي دکتر سيدمهدي موسوي‌زاده، فوق‌تخصص جراحي پلاستيک، ترميمي و زيبايي و عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي.
آقاي دکتر! مي‌گويند اگر شما فرد مناسبي براي يک جراحي زيبايي باشيد، عوارض جراحي زيبايي روي شما کاهش مي‌يابد، اين‌طور نيست؟
بررسي اينکه آيا يک بيمار يا مراجعه‌کننده، شرايط لازم براي انجام هر نوع عمل جراحي را دارد يا خير، کار دشواري است و به تجربه و مهارت پزشکي و علم پزشکي نياز دارد. در بسياري از موارد ممکن است از وسايل پاراکلينيکي مانند آزمايش خون، راديوگرافي‌هاي متعدد و ... نيز کمک گرفت. در رابطه با جراحي‌هاي زيبايي، فرد از لحاظ جنبه‌هاي ديگر سالم است ولي مي‌خواهد تغييري در ظاهر خود ايجاد کند که اين تغييرات سبب بهبود کيفيت زندگي‌اش شود بنابراين بايد نسبت به افراد ديگري که براي درمان‌هاي ضروري و اورژانس مراجعه مي‌کنند، دقت بيشتري بکنيم.
پس اين‌طور نيست که هرکس که مراجعه کند سريع جراحي شود؟
خير، در مجموع براي اينکه هر عمل جراحي صورت بگيرد بايد مخاطرات آن را در يک کفه و سودي را که به بيمار مي‌رسد، در کفه ديگر قرار دهيم. زماني بايد عمل جراحي صورت بگيرد که کفه سود حاصل از جراحي بسيار سنگين‌تر از کفه ضرر و زيان آن باشد.
براي کاهش خطرات عوارض ناشي از جراحي چه بايد کرد؟
براي کاهش اين خطرات بايد ملاحظات متعددي در نظر گرفته شود. از جنبه اينکه بيمار بايد به کجا مراجعه کند يعني فردي که مي‌خواهد جراحي کند بايد داراي تجربه و علم کافي باشد و بيماري که مي‌خواهد جراحي روي او انجام شود بايد شرايط لازم و کافي را داشته باشد. زيرا اولين جراحي مي‌تواند آخرين جراحي باشد.
از جمله اين شرايط چه چيزهايي هستند؟
اين شرايط کلي است. براي مثال، فرد از نظر قلبي، تنفسي و عروقي تحمل بي‌هوشي را داشته باشد. افرادي که دچار سکته قلبي، مغزي يا حوادث غيرمترقبه شده باشند، سابقه صرع يا تشنج، سابقه فشارخون، سابقه بيماري‌هاي کليوي و کبدي داشته باشند، هر کدام از اينها ممکن است با انجام عمل جراحي، تجويز داروي بي‌هوشي و داروهايي که پس از عمل جراحي براي سير درمان اين بيماران استفاده شود آسيب‌هاي جبران‌ناپذيري در کبد، کليه و جاهاي ديگر بدن‌شان شوند.
مي‌توانيد يک نمونه مثال بزنيد؟
به‌عنوان مثال، بعضي از اعمال جراحي زيبايي مانند کشيدن پوست صورت، بلفاروپلاستي (هر نوع عمل زيبايي و ترميمي که روي پلک انجام مي‌شود) و... مي‌تواند براي افرادي که دچار فشارخون کنترل نشده هستند، مخاطره‌‌آميز باشد. در اين افراد، در هر نوع جراحي، احتمال خون‌ريزي‌هاي زياد، تجمع خون زير لايه‌هاي منطقه جراحي مانند پوست صورت و پوست شکم و يا جاهاي ديگر بدن، افزايش احتمال عفونت و آسيب به ارگان‌هايي که در کنار اين تجمع خون تحت فشار قرار مي‌گيرند مانند عصب، غدد، عضلات، پوست و... وجود دارد.
آيا استفاده از داروهاي خاصي موجب منع جراحي مي‌شود؟
بله، يکي از نکاتي که بايد حتما در جراحي‌هاي ناحيه صورت به خصوص به آن توجه شود، مساله انعقاد خون است. بعضي از داروها مانند آسپرين و مشتقات آن در عمل جراحي اختلال ايجاد مي‌کنند، به‌طوري که خون بند نمي‌آيد و عارضه ايجاد مي‌کند. از طرفي، تجمع خون به اعصاب فشار مي‌آورد و سبب درد مي‌شود. درد سيستم سمپاتيک را تحريک مي‌کند در نتيجه به قلب فشار آورده و موجب سکته قلبي مي‌شود.
آيا بهطور کلي مي‌شود جراحي را انجام داد که بدون اسکار يا جاي زخم باشد؟
ببينيد، بعضي عوارض هست که حتي از دست پزشک هم خارج است. در کل هر عملي که روي پوست انجام مي‌شود، داراي جاي زخم خواهد بود. بسته به محل برش، رفتار با بافت و اينکه در چه فردي انجام مي‌شود، آيا سابقه ژنتيکي دارد يا خير متفاوت خواهد بود. براي مثال، امروزه براي بالا کشيدن ابرو روش‌هاي بسيار مدرني وارد بازار شده که عوارض آن هم به مراتب کمتر است. يکي از اين روش‌ها روش آندوسکوپيک است که با سه سوراخي که در ناحيه مودار سرانجام مي‌دهيم، وارد شده و عضلات را طوري که مي‌خواهيم قرار مي‌دهيم، در نتيجه پس از عمل، جاي زخمي نمي‌ماند. در جراحي‌هايي که بهطور ناشيانه و با روش‌هاي قديمي انجام شده و جاي زخم مانده، شايد بتوان با جراحي‌هاي مکرر، جاي زخم را تا حدي ترميم کرد که به معاينه نياز دارد اما بهطور کلي جاي زخم محو نمي‌شود.
آيا مي‌توان اعمال جراحي زيبايي را در مطب انجام داد؟
خير. طبق قانون هيچ کدام از اعمال جراحي، چه کوچک، چه بزرگ نبايد در مطب انجام شود. اين اعمال فقط بايد در کلينيک‌هاي مجهز و يا بيمارستان‌هاي مجهز انجام شود. زيرا اگر در شرايطي يکي از اين جراحي‌ها به وسايل کمکي يا درمان‌هاي اورژانسي نياز داشته باشد، در مطب چنين امکاناتي فراهم نيست و ممکن است بيمار را از دست بدهيم. بنابراين مردم بايد براي جراحي‌هاي زيبايي به مطب مراجعه نکنند.
منبع: http://www.salamat.com
