انرژي هسته اي و غذايي كه مي خوريم

تغدیه‌ی مناسب برای سلامت و بهبود كیفیت زندگی امری ضروری است و در این راستا دانش هسته‌ای می‌تواند راهنمایی برای توسعه یك خط مشی قوی تغذیه ای باشد.
در واقع بسیاری از فعالیت‌های آژانس در جهت تامین نیازهای اساسی بشر با به كارگیری علوم هسته‌ای برای افزایش تولیدات غذایی، بهبود مراقبت‌های بهداشتی، بهبود مدیریت ذخایر آب و ارزیابی منابع آلودگی محیط زیست است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد كه پیشرفت‌ جهانی در جهت كاهش سوء تغذیه در چرخه‌ی زندگی انسان كند و ناهمگون بوده است. در گزارش سال 2000 وضعیت تغذیه جهانی، یك هیات فرعی سازمان ملل در امر تغذیه تخمین زده است كه 182 میلیون كودك زیر پنج سال در كشورهای در حال توسعه برای مدتی طولانی زیر خط بهره‌مندی از یك تغذیه سالم هستند و 150 میلیون تن نیز زیر وزن طبیعی هستند. هم‌چنین این محاسبات نشان می‌دهد كه 30 میلیون نوزاد هر ساله به دلیل فقر غذایی مادران‌شان در طول دوران بارداری، رشد ناقص دارند.
از این رو تعهدات جدید بین‌المللی در سرتاسر جهان برای توجه به این وضعیت در نظر گرفته شده و آژانس‌ بین‌المللی انرژی اتمی شریك مهمی در این تلاش‌ها محسوب می‌شود.
دانش هسته‌ای ابزار ارزشمندی را برای ارزیابی فاكتورهایی كه تغذیه را تحت تاثیر قرار می‌دهند، ارائه می‌كند. این فاكتورها عبارتند از: ریزمغذی‌ها، تركیبات بدن و مصرف شیر مادر.
این آژانس از طریق برنامه‌اش در حوزه‌ی تغذیه به كشورها در زمینه‌ی كاربرد این ابزار برای حل مشكلات تغذیه‌شان كمك می‌كند و از تحقیق‌های مهم در خصوص تعامل میان تغذیه، آلودگی محیط زیست و عفونت با اهداف نهایی بهبود تغذیه انسانی، حمایت می‌كند.

بهبود تغذیه از طریق علوم هسته‌ای
 

تحقیقات نشان می‌دهد كه هزینه‌های اقتصادی و اجتماعی سوءتغذیه سرسام‌آور هستند و تلاش‌های گسترده‌ی بین‌المللی برای پاسخگویی به مشكلات مربوطه صورت می‌گیرد.
علوم هسته‌ای كه اكثریت آن‌ها به اموری چون پرتوهای ایكس ، پرتودرمانی یا نیروگاه‌های هسته‌ای مربوط می‌شوند، امروزه در سراسر جهان برای شناختن مشكلات تغذیه‌ای و نیز ارزیابی تاثیر مداخلات این علوم در این زمینه از سوی كشورهای مختلف به كار گرفته می‌شود.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی سرپرستی این مسیر را برعهده دارد و به كشورهای در حال توسعه برای اهداف زیر كمك می‌رساند و از آن‌ها حمایت می‌كند كه این اهداف عبارتند از:
1- تحقیق و تایید طبیعت مشكلات تغذیه ای.
2- ارزیابی تاثیر و كاهش هزینه‌های برنامه‌های تغذیه‌ای.
3- تشخیص شرایط محیط زیستی و ارزیابی نتایج آن بر روی سلامت انسان و وضعیت تغذیه‌ای.
هدف این برنامه‌ها ایجاد ظرفیت مورد نیاز در كشورهای در حال توسعه برای استفاده از تكنیك‌های هسته‌ای و به منظور پاسخگویی به مشكلات تغذیه‌ای است.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی این ظرفیت سازی را از طریق آموزش و تعلیم دانشمندان با برگزاری كارگاه‌ها و ارایه‌ی بورسیه‌ها انجام می‌دهد، از ماموریت‌های علمی و كارشناسی حمایت می‌كند و تجهیزات مورد نیاز را از طریق پروژه‌های تحقیقاتی هماهنگ شده و همكاری‌های فنی فراهم می‌كند. این آژانس همچنین برنامه‌های آموزشی و تحقیقاتی را در سطح دكترا در حوزه تغذیه ارتقا می‌دهد.

كمبود ریزمغذی‌ها: یك چالش جهانی برای سلامت
 

ریزمغذی‌ها نقش اساسی در فرایندهای متابولیسمی بدن انسان ایفا می‌كنند، اما فقط در مقادیر اندك مورد نیاز هستند. از آنجا كه نقش این مواد مغذی بسیار ضروری است در صورتی كه حتی به همان میزان اندك نیز در غذا و رژیم غذایی به اندازه كافی وجود نداشته باشند، مشكلات مهمی برای سلامت افراد ایجاد می‌شود.
سازمان جهانی بهداشت در گزارش خود در سال 2002 تخمین زده است كه تقریبا 168 میلیون كودك زیر پنج سال زیر وزن طبیعی هستند و این بدان معنی است كه برای رفع احتیاجات بدن‌شان به اندازه‌ی كافی مواد مغذی دریافت نمی‌كنند. كمبود تركیبی از ریزمغذی‌ها از جمله آهن، روی و ویتامین A زندگی و سلامت میلیون‌ها انسان را در جهان در حال توسعه تهدید می‌كند.

فقر آهن
 

فقر آهن مهم‌ترین كمبود تغذیه‌ای رایج در سراسر جهان است. این كمبود یك مشكل اصلی در بهداشت عمومی است كه نتایج وخیمی را به ویژه بر روی زنانی كه در سن بارداری هستند و نیز برای كودكان به دنبال دارد. وقتی آهن كافی در بدن وجود نداشته باشد، تعداد كمتری گلبول‌های قرمز در خون فرد تولید می‌شود. این امر ظرفیت خون را در جابه‌جایی اكسیژن كاهش می‌دهد. در نتیجه علایم این كمبود از خستگی و ناتوانی در تمركز گرفته تا رشد ناقص فیزیكی و ادراكی در كودكان پدیدار می‌شوند.
كم خونی و فقر آهن همچنین ممكن است موجب بروز مشكلاتی در طول بارداری به ویژه در كشورهای در حال توسعه شود كه این امر می‌تواند خطر وضع حمل‌های زودهنگام و نیز خطر بروز مشكلات و یا حتی مرگ مادر یا مرگ نوزاد را افزایش دهد. شایع‌ترین علت بروز كم خونی فقر آهن به ویژه در میان نوزادان و كودكان كمبود یا فقدان ذخایر مطلوب آهن در تغذیه است. انگل‌ها، عفونت‌ها ، بیماری‌های معده و دستگاه گوارش و از دست رفتن خون در دوران قاعدگی نیز این كم خونی را تشدید می‌كند.

فقر روی
 

روی یك ماده مغذی مهم ست. این عنصر ماده‌ی اصلی بسیاری از آنزیم‌ها (یك مولكول پروتئینی كه واكنش‌های شیمیایی را در بدن كاتالیز می‌كند) است و نقش مهمی در سنتز پروتئین و تقسیم سلولی ایفا می‌كند. پیامدهای سلامتی فقر روی در بدن شامل عملكرد ضعیف سیستم ایمنی بدن، كندی رشد و به تاخیر افتادن بلوغ جنسی در كودكان است. فقر روی در اثر مصرف كم این ماده و یا پایین آمدن قدرت جذب آن در بدن از منابع طبیعی موجود بروز می‌كند. رژیم‌های غذایی كه حاوی مقادیر اندكی گوشت قرمز و گوشت ماهی هستند، اغلب مشكل فقر روی را افزایش می‌دهند و به این خاطر كه این عنصر در غلات به ندرت یافت می‌شود.
ارسال مقاله توسط کاربر محترم سایت: amirabbas1378
/ج