دک کردن دندان اضافي
نويسنده: دکتر سيدمهدي هاشمي*
در هر قسمتي از دهان ممکن است دنداني به صورت اضافه تشکيل شود و رشد کند. بيشترين شيوع در سمت قدامي دهان و سپس در قسمت انتهايي دهان است. اگر بخواهيم از نظر ظاهر و شکل اين دندان‌ها آنها را تقسيم‌بندي کنيم، مي‌توان آنها را به 2 گروه «شبيه به دندان‌هاي اصلي» و «غيرشبيه» اشاره کرد.
مزيودنس (دندان اضافي در وسط 2 دندان جلويي فک بالا)، دنداني است که معمولا شبيه ساير دندان‌ها نيست و به شکل دانه برنج (و البته قدري بزرگ‌تر از آن) خود را نمايان مي‌کند. به دليل نوک تيز آن و قرار گرفتن در وسط دو دندان جلو، آن هم در فک بالا در زيبايي لبخند تأثيرگذار است. علاوه بر اين، مي‌تواند باعث ايجاد فاصله بين 2 دندان جلويي و به هم خوردن رابطه مناسب دندان‌هاي خلفي يا فاصله گرفتن دندان‌هاي جلويي بالا از دندان‌هاي جلويي فک پايين شود. اگر قبل از رويش دندان‌هاي کناري بالا به دندان‌پزشک مراجعه شود مي‌توان با کشيدن ساده اين دندان کمک کرد که دو دندان کناري فک بالا هم بتوانند به صورت مرتب و با فضاي مناسب در محل خود به صورت صحيح برويند (در صورتي که مشکل ديگري در فک موجود نباشد). بعد از خارج کردن اين دندان با رويش دندان‌هاي کناري بالا و دندان‌هاي نيش تقريبا فضاي آن با اين نيروهاي رويشي بسته خواهد شد يا احتمالا فضاي بسيار کوچکي باقي خواهد ماند. اين حالت نياز بعدي به درمان ارتودنسي را هم بسيار کم خواهد کرد.
همان‌طور که در خصوص دندان‌هاي شيري ذکر شد، احتمال دارد جوانه دندان (دايمي) شروع به تشکيل دنداني شبيه دندان اصلي کند. در اين صورت 2 دندان دقيقا مثل هم و دوقلو خواهيم داشت که يک دندان به مجموع دندان‌هاي دهان اضافه خواهد کرد. اين حالت معمولا در دندان‌هاي جلويي و بيشتر در فک پايين رخ مي‌دهد. وجود اين دندان به فضاي بيشتري در دهان نيازمند است. اگر در حالت عادي دندان‌هاي موجود مرتب بوده و فاصله‌اي نداشته باشند، وجود اين دندان اضافي سبب نامرتبي دندان‌ها مي‌شود. اگر در حالت عادي هم دندان‌ها نامرتب باشند، رويش اين دندان دوقلو شرايط را به مراتب بدتر مي‌کند ولي اگر فرد خوش‌شانس باشد و در حالت عادي به دلايلي که در بحث فاصله بين دندان‌ها در شماره‌هاي قبلي گفته شد، داراي دندان‌هاي فاصله‌دار باشد، رويش اين دندان سبب کمتر شدن فاصله‌ها يا حتي بسته‌شدن آنها مي‌شود. در 2 حالت اول که نامرتبي دنداني به وجود مي‌آيد درمان ارتودنسي ثابت با حذف دندان‌هاي اضافه شرايط را بهبود خواهد بخشيد. گاهي هم به دليل شرايط دهاني و رابطه دندان‌هاي 2 فک ممکن است نيازي به خارج کردن آن دندان نباشد و چون شکل تاج اين دندان شبيه ساير دندان‌هاست براي فرد مانند يکي ديگر از دندان‌هاي او نقش ايفا کند.
تذکر مهم اينكه دندان‌هاي اضافي شبيه دندان‌هاي اصلي معمولا در نواحي‌اي مي‌رويند که در اجداد ما در اين نواحي دندان‌ها اصولا از نظر تعداد، بيشتر بوده‌اند و به مرور زمان کم‌کم تعدادشان کاهش يافته است.
/ع
مزيودنس (دندان اضافي در وسط 2 دندان جلويي فک بالا)، دنداني است که معمولا شبيه ساير دندان‌ها نيست و به شکل دانه برنج (و البته قدري بزرگ‌تر از آن) خود را نمايان مي‌کند. به دليل نوک تيز آن و قرار گرفتن در وسط دو دندان جلو، آن هم در فک بالا در زيبايي لبخند تأثيرگذار است. علاوه بر اين، مي‌تواند باعث ايجاد فاصله بين 2 دندان جلويي و به هم خوردن رابطه مناسب دندان‌هاي خلفي يا فاصله گرفتن دندان‌هاي جلويي بالا از دندان‌هاي جلويي فک پايين شود. اگر قبل از رويش دندان‌هاي کناري بالا به دندان‌پزشک مراجعه شود مي‌توان با کشيدن ساده اين دندان کمک کرد که دو دندان کناري فک بالا هم بتوانند به صورت مرتب و با فضاي مناسب در محل خود به صورت صحيح برويند (در صورتي که مشکل ديگري در فک موجود نباشد). بعد از خارج کردن اين دندان با رويش دندان‌هاي کناري بالا و دندان‌هاي نيش تقريبا فضاي آن با اين نيروهاي رويشي بسته خواهد شد يا احتمالا فضاي بسيار کوچکي باقي خواهد ماند. اين حالت نياز بعدي به درمان ارتودنسي را هم بسيار کم خواهد کرد.
همان‌طور که در خصوص دندان‌هاي شيري ذکر شد، احتمال دارد جوانه دندان (دايمي) شروع به تشکيل دنداني شبيه دندان اصلي کند. در اين صورت 2 دندان دقيقا مثل هم و دوقلو خواهيم داشت که يک دندان به مجموع دندان‌هاي دهان اضافه خواهد کرد. اين حالت معمولا در دندان‌هاي جلويي و بيشتر در فک پايين رخ مي‌دهد. وجود اين دندان به فضاي بيشتري در دهان نيازمند است. اگر در حالت عادي دندان‌هاي موجود مرتب بوده و فاصله‌اي نداشته باشند، وجود اين دندان اضافي سبب نامرتبي دندان‌ها مي‌شود. اگر در حالت عادي هم دندان‌ها نامرتب باشند، رويش اين دندان دوقلو شرايط را به مراتب بدتر مي‌کند ولي اگر فرد خوش‌شانس باشد و در حالت عادي به دلايلي که در بحث فاصله بين دندان‌ها در شماره‌هاي قبلي گفته شد، داراي دندان‌هاي فاصله‌دار باشد، رويش اين دندان سبب کمتر شدن فاصله‌ها يا حتي بسته‌شدن آنها مي‌شود. در 2 حالت اول که نامرتبي دنداني به وجود مي‌آيد درمان ارتودنسي ثابت با حذف دندان‌هاي اضافه شرايط را بهبود خواهد بخشيد. گاهي هم به دليل شرايط دهاني و رابطه دندان‌هاي 2 فک ممکن است نيازي به خارج کردن آن دندان نباشد و چون شکل تاج اين دندان شبيه ساير دندان‌هاست براي فرد مانند يکي ديگر از دندان‌هاي او نقش ايفا کند.
تذکر مهم اينكه دندان‌هاي اضافي شبيه دندان‌هاي اصلي معمولا در نواحي‌اي مي‌رويند که در اجداد ما در اين نواحي دندان‌ها اصولا از نظر تعداد، بيشتر بوده‌اند و به مرور زمان کم‌کم تعدادشان کاهش يافته است.
پي نوشت ها :
* متخصص ارتودنسي
منبع:www.salamat.com/ع
