افراد چاق درمعرض بيماري کبد چرب
نويسنده:دکتر سيد مرتضي صفوي
تراکم چربي در کبد باعث تجمع زياد چربي به خصوص تري آسيل گليسرول ها در کبد و در نتيجه بروز بيماري «کبد چرب» مي شود.
از عوامل ايجاد کننده مهم کبد چرب غير الکلي، چاقي است. مقاومت به انسولين حاصل از چاقي، باعث فعال شدن آنزيم ليپاز حساس به هورمون و کاهش عمل ضد ليپيوليتيک انسولين مي شود و افزايش جريان اسيدهاي چرب از بافت چربي به کبد، يک مکانيسم مهم در بيماري زايي کبد چرب در افراد چاق تلقي مي شود. افزايش فعاليت سيستم سيتوکرومي در چاقي نيز باعث تشديد و پيشرفت بيماري مي شود.
قند خون اضافي در کبد به صورت گليکوژن ذخيره شده و مازاد آن به چربي تبديل مي شود.
با توجه به نقش انسولين در سنتز پروتئين ها و ايجاد مقاومت به انسولين، سنتز کبدي آپوليپوپرئتئين B100 در بيماران کاهش مي يابد. بنابراين سرعت تشکيل تري گليسيريد با سرعت توليد ليپوپروتئين با دانسيته خيلي کم (VLDL) هماهنگ نيست، در نتيجه تري آسيل گليسرول ها در کبد تجمع مي يابند.
با توجه به کاهش برداشت VLDL از پلاسما، در اين بيماران سطح VLDL بالاتر از حد نرمال است.
موثرترين راه درمان بيماري کبد چرب غير الکلي حاصل از چاقي، کاهش وزن بدن است. در واقع کاهش وزن باعث بهبود فعاليت سيتوکرومي و جلوگيري از پيشرفت بيماري مي شود. در رژيم غذايي اين بيماران، مصرف چربي هاي PUFA از جمله امگا - 3 و ويتامين هاي آنتي اکسيدان، مانند ويتامين هاي A, E و C مورد توجه جدي قرار مي گيرد.
منابع خوب ويتامين E، جوانه گندم، کاهو و روغن هاي مايع، منابع خوب ويتامين A ، انواع گوشت و همچنين سبزي هاي برگ سبز و هويج و منابع خوب ويتامين C، مرکبات، گوجه فرنگي و سيب زميني مي باشند.
زماني اثرات مفيد کاهش وزن در بهبود بيماري مشاهده مي شود که کاهش وزن تدريجي باشد. کاهش وزن سريع، عامل تغذيه اي مستقل در ايجاد بيماري است و در بيمار مبتلا باعث تشديد بيماري مي شود، بنابراين سرعت کاهش وزن در اين بيماران مهم است.
توصيه هاي جدي در ارتباط با درمان کبد چرب به قرار زير است:
کنترل وزن و جلوگيري از ايجاد چاقي، داشتن فعاليت فيزيکي و توجه داشتن به مصرف متعادل روغن هاي مايع، ميوه ها و سبزي ها.
منبع:نشريه دنياي تغذيه - ش100
از عوامل ايجاد کننده مهم کبد چرب غير الکلي، چاقي است. مقاومت به انسولين حاصل از چاقي، باعث فعال شدن آنزيم ليپاز حساس به هورمون و کاهش عمل ضد ليپيوليتيک انسولين مي شود و افزايش جريان اسيدهاي چرب از بافت چربي به کبد، يک مکانيسم مهم در بيماري زايي کبد چرب در افراد چاق تلقي مي شود. افزايش فعاليت سيستم سيتوکرومي در چاقي نيز باعث تشديد و پيشرفت بيماري مي شود.
قند خون اضافي در کبد به صورت گليکوژن ذخيره شده و مازاد آن به چربي تبديل مي شود.
با توجه به نقش انسولين در سنتز پروتئين ها و ايجاد مقاومت به انسولين، سنتز کبدي آپوليپوپرئتئين B100 در بيماران کاهش مي يابد. بنابراين سرعت تشکيل تري گليسيريد با سرعت توليد ليپوپروتئين با دانسيته خيلي کم (VLDL) هماهنگ نيست، در نتيجه تري آسيل گليسرول ها در کبد تجمع مي يابند.
با توجه به کاهش برداشت VLDL از پلاسما، در اين بيماران سطح VLDL بالاتر از حد نرمال است.
موثرترين راه درمان بيماري کبد چرب غير الکلي حاصل از چاقي، کاهش وزن بدن است. در واقع کاهش وزن باعث بهبود فعاليت سيتوکرومي و جلوگيري از پيشرفت بيماري مي شود. در رژيم غذايي اين بيماران، مصرف چربي هاي PUFA از جمله امگا - 3 و ويتامين هاي آنتي اکسيدان، مانند ويتامين هاي A, E و C مورد توجه جدي قرار مي گيرد.
منابع خوب ويتامين E، جوانه گندم، کاهو و روغن هاي مايع، منابع خوب ويتامين A ، انواع گوشت و همچنين سبزي هاي برگ سبز و هويج و منابع خوب ويتامين C، مرکبات، گوجه فرنگي و سيب زميني مي باشند.
زماني اثرات مفيد کاهش وزن در بهبود بيماري مشاهده مي شود که کاهش وزن تدريجي باشد. کاهش وزن سريع، عامل تغذيه اي مستقل در ايجاد بيماري است و در بيمار مبتلا باعث تشديد بيماري مي شود، بنابراين سرعت کاهش وزن در اين بيماران مهم است.
توصيه هاي جدي در ارتباط با درمان کبد چرب به قرار زير است:
کنترل وزن و جلوگيري از ايجاد چاقي، داشتن فعاليت فيزيکي و توجه داشتن به مصرف متعادل روغن هاي مايع، ميوه ها و سبزي ها.
منبع:نشريه دنياي تغذيه - ش100
