اول با هند بازي کرديم، نه با افغانستان
نويسنده: مهدي حداد پور
همه بازي هاي مهم دوستانه تيم ملي
ـ سال 1305سازمان ورزش قففاز، از تيم منتخب تهران دعوت کرد تا به اين کشور سفر کند و چند ديدار دوستانه با تيم هاي مختلف اين کشور (يا جمهوري غيرمستقل) برگزار کند. اولين گروه قهرمانان ايراني را ستارگاني چون علي کني، حسين صدقياني، حسينعلي خان سردار، احمدعلي خان سردار، ژرژ، پل، هراند، آرشاک، احمد خطيبي و ... تشکيل مي دادند.
تيم ايران در هر 3 ديدار خود در قفقاز به حريفان خود باخت. اعزام ايران به اين مسابقات همزمان بود با سال اول حکومت پهلوي اول در ايران. احمد مستوفي يا همان مستوفي الممالک معروف، نخست وزير اين دوران بود و زير برگه مکاتبات اداري جهت سفر ايران به بادکوبه را امضاء کرد. مير مهدي خان ورزنده، پدر ورزش نوين ايران، در واقع سرپرست يا مدير تيم اعزامي بود.
در مرداد ماه سال 1320، اگوست 1941، انجمن ورزش افغانستان از تيم منتخب مشهد دعوت کرد تا براي شرکت در فستيوال ورزشي مربوط به جشن استقلال افغانستان به شهر کابل سفر کند. مسئولان تيم منتخب مشهد تنها از 2 بازيکن مشهدي دعوت کرده و بقيه نفرات از ستارگان تهراني و اصفهاني دعوت شدند و مسئوليت فني تيم هم به حسين صدقياني واگذار شد. تيم منتخب مشهد يا همان تيم ملي ايران با احمد گلبو، آرتوش آساتوريان، عباس تنيده گر، اکبر حيدري، عبدالله سعيدايي، عباس فرزانگان، حسن گوشه و ... به افغانستان رفت. اسناد نامرغوب، اعلام مي دارند که ايران در يک ديدار دوستانه، روز 3 شهريور 1320 با افغانستان صفر- صفر به تساوي دست يافته، در حالي که براي تنويز افکار عمومي فوتبال توجه شما را به 4 واقعيت جذاب جلب مي کنيم:
1-ايران قبل از بازي با افغانستان، در روز اول شهريور 1320 به مصاف تيم ملي هندوستان رفت و توانست حريف را يک- صفر ببرد.
2-برخلاف تصور برخي که دروازه بان ايران را در اين بازي فتح ا... مين باشيان (فرمانده دهه آينده نيروي زميني ارتش طاغوت) مي دانند، مين باشيان به خاطر نظامي بودن و آماده باش ارتش ايران در جريان برگزاري جنگ جهاني دوم، مجوز خروج از ايران را نگرفت و دروازه بان تيم ملي در اين مقطع تاريخي او نبود.
3-ايران در بازي دوم، روز دوم شهريور ماه سال 1320 برابر افغانستان قرار گرفت. افغانستان بازي را از ايران با پنالتي دقيقه 90، با نتيجه يک- صفر برد.
4-بعد از برگزاري بازي دوم، از طرف رضاخان که با بي کفايتي کشورمان را پل دو طرف متخاصم جنگ کرده بود پيامي به بازيکنان ايراني ابلاغ شد. متن پيام به اين صورت بود:«به علت درگيري ايران در جنگ جهاني و به دليل بي توجهي نيروهاي متفقين نسبت به بي طرفي ايران و تجاوز به خاک ايران، از جوانان ايراني مامور در قسمت هاي مختلف دنيا درخواست مي شود خيلي سريع به خاک کشورمان برگردند.»
پهلوي دوم دوست داشت هر طور شده فوتبال بازي کند، هم او و هم برادرش غلامرضا، عليرضا و عبدالرضا، علاقه زيادي به فوتبال داشتند و در تيم هاي مختلف سرباز مثل مدرسه نظام، دبيرستان و خردسالان بازي مي کردند. عباس تنيده گر مي گويد:«در يکي از بازي ها ديدم يکي دنبال من مي دود و هي لگد مي پراند، ديدم رضا پهلوي دنبال من افتاده و مدام لگد مي زند، سرعتم را زياد کردم و با وجود سوزشي که در پايم داشتم از او جدا شدم، نمي توانستم به آژان بگويم اين را دستگير کن، لگد مي زند!»
در روزهاي چهارم تا نهم آبان، محمدرضا و خانواده اش براي خود سور و سات زيادي تدارک مي ديديدند چون مصادف با تولد محمدرضا در سال 1298(چهارم آبان)و پسرش در (نهم آبان) سال 1339. همين مسئله باعث شد تا جشنواره فوتبال در روز 4 آبان برگزار مي شد.
از سال 1331 تا سال 1389، فوتبال ملي ما طي 57 سال بازي هاي ملي دوستانه متعددي برگزار کرد که توجه شما را به مرور برخي از بازي هاي دوستانه مهم جلب مي کنيم:
سال 1353:ايران- چکسلواکي
سال 1356:ايران-آرژانتين
سال 1357:ايران- شوروي
سال 1357:ايران- فرانسه
سال 1377:ايران-کرواسي
سال 1378:ايران- دانمارک
سال 1381:ايران- اوکراين
سال 1383:
سال 1389:
برخي ديگر از مصاف هاي مهم دوستانه
*1357 يوگسلاوي يک- ايران يک
ايران يک- بلغارستان يک
ايران صفر- ولز يک
هر سه بازي در تهران برگزار شد.
1364 ايران صفر- غنا 2
ايران2- اميد لهستان 2
هر 2 بازي در تهران
*1367 ايران1-ژاپن 2 در تهران
*1378 ژاپن1- ايران 1 در يوکوهاما
*1379 ايران1- اتريش 5 در وين
منبع: هفته نامه ورزشي تماشاگر شماره 31
