ارتودنسي؛ اول سلامتي، سپس زيبايي

ارتودنسي درست همان جايي است که سلامتي و زيبايي با هم گره مي خورند. وقتي تصميم مي گيريد يکي دو سالي ميهمان هاي ناخوانده اي را در دهان تان بپذيريد، شک نکنيد که زيبايي را البته در گرو سلامتي، به چهره تان هديه مي کنيد. اما اين که کجا و چگونه، بدون شک سؤال بسياري از کساني است که قرار است ميزبان براکت هاي ارتودنسي براي بازگشت زيبايي و سلامت به چهره تان باشند.

چرا ارتودنسي؟
 

ارتودنسي علم تصحيح روابط نامناسب فکي، درمان جفت شدن غلط دندان ها و رديف کردن دندان هاي نامنظم است. برخلاف آنچه که در جامعه ي ما متداول شده، ارتودنسي تنها وظيفه ي زيبايي و رديف کردن دندان ها را به عهده ندارد، بلکه شاخه اي از علم پزشکي است که هدف آن ايجاد رابطه ي صحيح بين تمامي اجزاي صورت يا تصحيح روابط نادرست ميان آن هاست. در حقيقت مسئوليت اصلي ارتودنسي، پيشگيري از ايجاد تغييرات دايمي نادرست در ساختمان صورت است که با تشخيص، پيشگيري يا درمان انواع ارتباط هاي ناصحيح دندان ها و ساختمان هاي اطراف آن ها انجام مي شود. اما نکته ي مهم در مورد ارتودنسي و تفاوت آن با اعمالي که صرفاً به منظور زيبايي انجام مي شوند، آن جاست که روابط نادرست اجزاي صورت با يکديگر علاوه بر زيبايي، مي توانند در تنفس، تکلم و تغذيه نيز اختلال ايجاد کنند. نابه جا قرار گرفتن دندان ها گاهي موجب تلفظ ناصحيح بعضي از حروف و جعبه ي صوتي دهان را تحت تاثير قرار مي دهد. عدم تعادل مفصل گيج گاهي فکي علاوه بر سرو صداهاي فکي و محدوديت هايي که در باز شدن فک ايجاد مي کند، مي تواند حتي غذا خوردن افراد را هم با مشکل روبرو کند. بهترين راه درمان در چنين مواقعي ارتودنسي است. ارتودنسي در حقيقت به معناي برگرداندن سلامت به سيستم جونده است. دکتر صدقي تاکيد مي کند که زيبايي آخرين چيزي است که در ارتودنسي مدنظر است و در حقيقت بازگشت حالت طبيعي به دندان ها، خود به خود زيبايي در چهره ي افراد را به دنبال دارد.

فقط قوانين را رعايت کنيد.
 

درمان هاي ارتودنسي نياز به يک بهداشت سوپر استاندارد دارد. بعد از ارتودنسي، به دليل پلاک هاي ميکروبي که روي دندان ها تجمع مي کنند، خطر پوسيدگي آن ها دو چندان مي شود. دکتر صدقي براي رفع اين مشکل از ابتداي شروع درمان يک سري آموزش هاي ويژه ي مسواک زدن و استفاده از نخ دندان را در برنامه ي درماني بيماران قرار داده است. دکتر صدقي عقيده دارد با رعايت قوانين مشخص در مورد مراقبت صحيح از دندان ها جاي هيچ نگراني براي پوسيدگي آن ها باقي نمي ماند. البته نحوه ي صحيح مسواک زدن تنها بخشي از اين قوانين است. دکتر استفاده از دهان شويه هاي فلورايد و يک سري وسايل جانبي ويژه ي ارتودنسي مثل «واترجت» که آب را با فشار به سمت دندان ها مي پاشد و مسواک هاي بين دنداني را هم به بيمار توصيه مي کند. در حقيقت هر بيمار با مراجعه به دکتر، يک دوره ي کامل آموزش روش هاي مراقبت از دندان ها را هم تجريه مي کند؛ پس ديگر جاي هيچ نگراني براي پوسيدگي دندان ها نيست، فقط بايد به قوانين عمل کنيد.

روش هاي متنوع ارتودنسي
 

درمان ارتودنسي بر مبناي اعمال نيروهاي معيني به دندان ها انجام مي شود. با وارد آوردن اين نيروها در جهت صحيح و محاسبات دقيقي که انجام مي شود، دندان ها در حالت صحيح خودشان قرار مي گيرند. يکي از دستگاه هاي اعمال اين نيروها، پلاک هاي متحرک هستند و نوع ديگر دستگاه هاي ثابت.
امروزه تنوع زيادي در دستگاه هاي ثابت ايجاد شده است:

ارتودنسي زباني
 

در اين روش براکت هاي روي سطح داخلي دندان ها چسبانده مي شوند و از بيرون هيچ گونه نمود ظاهري ندارند.

ارتودنسي نامرئي
 

در اين روش از صفحات شفافي که خاصيت ارتجاعي دارند، استفاده مي شود. بيمار به راحتي اين صفحات را روي دندان هايش قرار مي دهد و با تغيير فرم اين صفحات در زمان هاي معين، دندان ها پس از طي دوره ي درمان به حالت طبيعي بازمي گردند. البته روش هاي نوين به صلاح ديد پزشک متخصص بيشتر براي افرادي مناسب است که به هر دليلي ترجيح مي دهند براکت ها روي دندان هايشان ديده نشود.

خودتان مقايسه کنيد
 

درمان ارتودنسي نسبت به ديگر درمان هاي دندان پزشکي طولاني تر است. سرعت حرکت دندان ها در اين نوع از درمان به طور نرمال يک ميلي متر در ماه است. همين مسأله رشد حرکت را براي بيمار نامحسوس و تحمل دوره ي طول درمان را کمي مشکل مي کند. دکتر صدقي اين تغييرات جزيي را براي بيماران با تهيه ي فتوگرافي هاي پي در پي به تصوير مي کشد. يعني شما در طول دوره ي درمان، هر يک ماه که براي ويزيت به دکتر مراجعه مي کنيد، با مقايسه ي اين تصويرها با قالب فرم اوليه ي دندان هاي تان، متوجه مراحل تغييرات فرم فک و دندان ها مي شويد. اين تغييرات در نيم رخ بيمار، طرز قرار گرفتن لب ها، بهبود خط لبخند و رديف شدن دندان ها کاملاً محسوس است.

بهترين زمان ارتودنسي
 

زماني که ساختمان اندام هاي صورت در حال رشد هستند (بين هشت تا دوازده سالگي)، اصلاح روابط آن ها معمولاً با هدايت صحيح روند رشدشان انجام مي شود. بنابراين اعمال ارتودنسي در اين زمان راحت تر و ساده تر است و به زمان کمتري نياز دارد. بعد از کامل شدن رشد و شکل گرفتن روابط ساختمان اندام هاي صورت با يکديگر؛ در صورتي که اين روابط نادرست باشد تصحيح آن ها به زمان و کار بيشتري نياز دارد. با اين حال ارتودنسي هيچ محدوديت سني را در بر نمي گيرد. حتي افراد بزرگسال که دهه هاي شصت و هفتاد زندگي خود را مي گذرانند، در صورت لزوم مي توانند تحت اعمال ارتودنسي قرار بگيرند. اما يک شرط دارد و آن اين که بافت هاي نگهدارنده دندان هاي آن ها سالم باشد. البته طبيعي است که سرعت درمان در اين افراد بسيار کمتر است. دکتر صدقي در اين رابطه مي گويد؛ معمولاً ارتودنسي روي اصلاح رشد منحرف شده از حالت نرمال تکيه مي کند. بهترين نتايج هم در سنيني حاصل مي شود که رشد وجود داشته باشد. بنابراين اگر سن رشد فرد به پايان رسيده باشد. ارتودنسي ديگر به تنهايي قادر نيست مشکلات رشدي فک و صورت را اصلاح کند، اما باز هم جاي نگراني وجود ندارد؛ در اين گونه موارد مي توان تغييرات اسکلتي را با اعمال جراحي فک ايجاد کرد. در حقيقت در اين موارد ارتودنسي با عمل جراحي فک همراه مي شود و مشکلات فرد را به راحتي درمان مي کند.
منبع:نشريه 7 روز زندگي، شماره 105