آيين‌نامه ايمني تاسيسات الكتريكي با اتصال به زمين
تعاريف
2 - تاسيسات الكتريكي - هرنوع تركيبي از وسايل و مصالح بهم پيوسته الكتريكي در محل يا فضاي معين.
3 - مدار الكتريكي (مدار) - تركيبي از وسايل و واسطه‌ها كه جريان الكتريكي مي‌تواند از آنها عبور نمايد.
4 - قسمت برقدار - هر سيم يا هادي كه در شرايط عادي تحت ولتاژ الكتريكي باشد.
5 - بدنه هادي - قسمتي كه به سادگي در دسترس بوده و در حالت عادي برقدار نمي‌باشد ولي ممكن است در اثر بروز نقصي در دستگاه برقدار شود.
6 - قسمت‌هاي بيگانه - قسمت هادي كه جزيي از تاسيسات الكتريكي را تشكيل نداده باشد (نظير اسكلت فلزي ساختمان‌ها، لوله‌هاي فلزي، گاز، آب و حرارت مركزي و غيره).
7 - هادي حفاظتي - هادي‌هايي كه از آن در اقدامات حفاظتي در برابر برق گرفتگي هنگام بروز اتصالي استفاده شده و بدنه‌هاي هادي را به قسمت‌هاي زير وصل مي‌نمايد :
- بدنه‌هاي هادي ديگر
- قسمت‌هاي هادي بيگانه
- الكترود زمين
- هادي زمين شده يا قسمت برقدار زمين شده
8 - هادي خنثي - هادي‌اي كه به نقطه خنثي وصل بوده و به منظور انتقال انرژي الكتريكي از آن استفاده شود.
9 - الكترود زمين - يك يا چند قطعه هادي كه به منظور برقراري ارتباط الكتريكي سيستم يا جرم كلي زمين، در خاك مدفون شده باشد.
10 - الكترودهاي زمين مستقل از نظر الكتريكي - الكترودهايي هستند كه فواصل آنها از يكديگر به قدري است كه در صورت عبور حداكثر جريان ممكن از آنها ولتاژ الكترودهاي ديگر به مقدار قابل ملاحظه اي تحت تاثير قرار نگيرند.
11 - مقادير اسمي (جريان،توان، سطح مقطع....)
الف - در مورد ابعاد و ديگر مشخصات مكانيكي، مقدار اسمي مشخص كننده كميت معيني در حدود رواداريهاي تعيين شده مي‌باشد.
ب- درمورد كميت‌هايي نظير توان جريان ولتاژ و غيره‌كه مقدار واقعي آنها بستگي به عوامل ديگري مانند تغييرات در مصرف افت ولتاژ و غيره دارد، مقدار اسمي كميتي است كه در اثر آن دما و تنش‌هاي مكانيكي يا الكترومغناطيسي در دستگاه مولد موتور يا وسايل مصرف كننده ديگر در شرايط متعارفي محيط كار از مقادير مجاز مربوطه تجاوز نخواهد نمود.
12 - جريان اتصال كوتاه - اضافه جرياني است كه در اثر متصل شدن دو نقطه با پتانسيل‌هاي مختلف در موقع كار عادي از طريق امپدانسي بسيار كوچك بوجود آمده باشد.
13 - جريان اتصالي - جرياني است كه در اثر خرابي عايق يا اتصالي بوجود آيد.
14 - جريان اتصالي به زمين - جريان اتصالي است كه به زمين جاري مي‌شود.
15 - جريان احتمالي اتصال كوتاه - جرياني است كه احتمال بروز آن در اثر اتصال كوتاه در يك نقطه يا روي ترمينال‌هاي سيستم يا تاسيسات مورد نظر وجود دارد.
16 - جريان برق گرفتگي (جرياني كه ازنظر پاتوفيزيولوژي خطرناك است).
جرياني است كه از بدن انسان و حيوانات عبور نموده و مقدار آن (با در نظر گرفتن هارمونيكها و زمان تاثير) به قدري باشد كه آسيب بوجود آورد.
17 - تجهيزات يا وسايل حفاظتي - تجهيزات و وسائلي است كه هدف اوليه آنها قطع جريان مدار در صورت بروز اضافه جريان يا اتصال كوتاه يا اختلال در سيستم ايمني آن مي‌باشد (مانند انواع فيوزها،كليدهاي خودكار، كليدهاي جريان
18 - ولتاژ تماس - ولتاژي كه بين قطعاتي كه درآن دردسترس باشند بوجود آيد.
19 - قطعاتي كه در آن واحد در دسترس مي‌باشند - هادي‌ها با بدنه‌هاي هادي كه در آن واحد توسط يك شخص قابل لمس باشد، قسمت‌هاي برقدار،بدنه‌هاي هادي، بيگانه، هادي‌هاي حفاظتي و الكترودهاي زمين قطعاتي هستند كه در آن واحد ممكن است در دسترس باشد.
20 - دسترس - منطقه ايست كه حدود آن از محل فعاليت عادي افراد قابل لمس باشد.
21 - مقاومت سيستم اتصال زمين - مقاومت معادلي است از مقاومت الكترود زمين و مقاومت هادي‌هاي اتصال زمين نسبت به جرم كلي زمين.
سطحي كه ممكن است افراد بر روي آن قرار گيرند.
حد دسترس
انواع سيستم‌هاي توزيع نيروي برق
(سيستم T.N ) اين سيستم خود داراي سه حالت گوناگون بشرح زير مي‌باشد:
الف - 1 - هادي‌هاي خنثي و حفاظتي در تمام سيستم مجزا از يكديگر مي‌باشند:
الف - 2 - هادي‌هاي خنثي و حفاظتي در قسمتي از تاسيسات توام نمي‌باشند:
الف - 3 - هادي خنثي و حفاظتي در تمام سيستم يكي است:
ب - سيستم توزيع فشار ضعيف سه فاز و خنثي و يا يك فاز و خنثي منشعب شده از آن كه مركز ستاره ترانسفورماتور مستقيماً به زمين وصل بوده و بدنه هادي لوازم و تاسيسات الكتريكي مستقل از اتصال زمين سيستم به زمين متصل مي‌شود. (سيستم T.T )
ج - سيستم توزيع فشار ضعيف سه فاز و خنثي و يا يك فاز و خنثي منشعب شده از آن كه مركز ستاره ترانسفورماتور توسط يك امپدانس با مقاومت به زمين وصل مي‌شود و يا اصلاً به زمين وصل نمي‌شود (نسبت به زمين عايق است) و بدنه‌هاي هادي تاسيسات الكتريكي جداگانه به‌زمين وصل مي‌شوند. (سيستم i.T.)
يادآوري - مفهوم حروف اختصاري به كار رفته درمورد سيستم‌هاي توزيع نيرو به ترتيب زير مي‌باشد:
حروف اول (سمت چپ) تعيين كننده نوع رابطه سيستم توزيع نيرو با زمين مي‌باشد:
T - يك نقطه از سيستم مستقيماً به زمين وصل شده است.
I - همه قسمت‌هاي برقدار نسبت به زمين عايق بوده و يا يك نقطه از سيستم از طريق امپدانسي به زمين وصل شده است.
حروف دوم (سمت راست) تعيين كننده نوع رابطه بدنه‌هاي هادي تاسيسات الكتريكي بازمين مي‌باشد.
t - بدنه‌هاي هادي ازنظر الكتريكي بطور مستقيم از اتصال زمين هر نقطه اي از سيستم نيرو به زمين وصل شده است.
n - بدنه‌هاي هادي از نظر الكتريكي بطور مستقيم به نقطه زمين شده سيستم نيرو وصل شده است (در سيستم‌هاي جريان متناوب و نقطه زمين شده معمولاً نقطه خنثي مي‌باشد).
جهتاجراي صحيح مقررات ايمني درمورد سيستم T.N شرايط زير بايد رعايت شوند:
الف - بدنه‌هاي هادي دستگاه‌ها نبايد به صورت انفرادي به زمين وصل شوند.
ب - هادي خنثي بايد در محل پست ترانسفورماتور يا در محل تحويل نيروي برق و در محل‌هاي مناسب ديگري در داخل محوطه كارگاه‌هاي بزرگ به طور موثر و مطمئن به زمين وصل شده باشد به نحوي كه ولتاژ هادي خنثي نسبت به زمين در صورت بروز اتصال به زمين به مدت طولاني از مقدار مجاز 50 ولت تجاوز ننمايد. بنابر اين لازم است كه مقدار كل مقاومت اتصال زمين از دو اهم تجاوز نكند.
ج - در شبكه‌هاي هوايي با سطح مقطع هادي فاز تا 50 ميليمتر مربع و در شبكه‌هاي كابل با سطح مقطع هادي فاز تا 16 ميليمترمربع و سطح مقطع هادي خنثي بايد معادل سطح مقطع هادي فاز باشد و براي سطح مقطع هادي بالاتر مي‌توان سطح مقطع هادي خنثي را حدود نصف سطح مقطع هادي فاز انتخاب نمود .
منبع:tebian.net
ارسال توسط کاربر محترم سایت : ghezel
/ج
