آموزش امور جنسي
نويسنده: نيما گنجي
دانشجوي ترم آخر روانشناسي د انشگاه شهيد چمران اهواز
دانشجوي ترم آخر روانشناسي د انشگاه شهيد چمران اهواز
غريزه‌ي جنسي يکي از غرايز مهم انسان است تلاش براي ارضاي درست و مناسب آن نه تنها مذموم و ناپسند نيست بلکه بسيار ضروري و پسنديده نيز مي باشد. غريزه جنسي نبايد خاموش و سرکوب شود بلکه از طريق آموزش صحيح بايد مهار شود.
اگر پدر و مادر وظيفه ي خود را در مورد آموزش امور جنسي به درستي انجام ندهند کودکان و نوجوانان با دوستان خود درباره امور جنسي گفتگو خواهند کرد يا به مشاهده فيلم ها و مطالعه کتب و مجلاتي در اين زمينه مي پردازند که ممکن است حاوي اطلاعات نادرست و گمراه کننده باشد و به ايجاد ناراحتي ها و اختلالات گوناگون بيانجامد. متاسفانه گروهي از پدر و مادرها به دلايل متعدد از جمله احساس شرم يا نگرش منفي به امور جنسي نمي خواهند در اين زمينه با کودکان و نوجوانان به گفتگو بپردازند ضمنا در آموزش امور جنسي، صرف ارايه اطلاعات جنسي به کودک و نوجوان کفايت نمي کند، بلکه رفتار و نگرش پدر و مادر نسبت به امور جنسي در تاثير آموزش اهميت بسزايي دارد. ( مثلا پدر و مادرهايي که خوددروغ مي گويند با آموزش تنها نمي توانند فرزندان صادقي پرورش دهند.)
عده اي از پدر و مادران معتقدند که آموزش امور جنسي از وظايف اصلي مدرسه است و منتظر مي مانند تا کودک به مدرسه رود و در آن جا اطلاعاتي در اين زمينه کسب کند پدر و مادر بايد بدانند که براي آغاز آموزش جنسي سن مشخص و ثابتي وجود ندارد واگذار کردن اين مساله به مدرسه و تا آن موقع صبر کردن ممکن است جايز نباشد، بهترين زمان براي پاسخگويي به پرسش هاي آنان درباره امور جنسي زماني است که کودک براي اولين بار پرسش را مطرح مي سازد. البته اين کار مستلزم ايجاد زمينه براي بيان مسايل مختلف از سوي کودک مي باشد.
پاسخ بايد بدون احساس شرم و گناه و در عين حال خلاصه و صادقانه ارايه گردد اگر پدر و مادر پاسخ درستي به کودکان ندهند چنين مي پندارند که حتي بحث درباره امور جنسي مجاز نيست و اصولا موضوعي که با امور جنسي مرتبط باشد کثيف و نابجاست. چنين برداشتي مي تواند مبناي مشکلاتي در آينده بشود، پدر و مادر و معلمان بايد به خاطر داشته باشند که آموزش امور جنسي به طور تدريجي و هماهنگ با رشد کودک و نوجوان انجام مي گردد و شتاب و کندي در اجراي آن کار نادرستي است. پاسخ ها بايد در حد پرسش هاي کودک و نوجوان باشد و فراتر از پرسش ها پاسخي داده نشود، کودکان در دوره پيش دبستاني نسبت به خصوصيات جسماني خود و پي بردن به تفاوت هاي جنسي بين دختر و پسر کنجکاوند. پدر و مادر نبايد لخت در برابر کودک ظاهر شوند. چنان چه به هنگام تعويض لباس زير کودک بر حسب تصادف وارد اتاق شود نبايد بر کودک فرياد کشيد بلکه بهتر است فورا لباس خود را پوشيد. کودک نسبت به اعضاي بدن و عملکرد آن کنجکاو است در اين وضع توجه او به آلت تناسلي و دستگاه جنسي خود معطوف مي گردد و احتمالا از دست کاري آن لذت مي برد. در چنين حالتي درست ترين روش اين است که پدر و مادر با کودک درست مثل زماني که با گوشش بازي مي کند رفتار کنند. همان طور که به کودک گوشزد مي کنند با گوشش بازي نکند زيرا زخم مي شود و يا دستش ممکن است آلوده شود.
بايد به کودکي که با آلتش بازي مي کند نيز بگويند اين کار را نکند زيرا آلت براي بازي نيست بلکه براي خروج ادرار است مي باشد. مهم آن است که پدر و مادر بايد با همان لحن و بياني تذکر دهند که در مواردي ديگر اشتباهات کودک را به او گوشزد کرده اند. در مورد دختر بچه ها نيز پدر و مادر بايد به همين منوال عمل کنند گاهي مواقع دختران خردسال به علت خارش دستگاه جنسي خود را دستمالي مي کنند. در اين مورد بايد دستگاه جنسي به خوبي شستشو داده شود و اگر خارش برطرف نشد حتما به پزشک مراجعه کند. اگر کودکي در سنين 3 تا 5 سالگي پرسيد " بچه از کجا مي آيد" بهتر است به او گفته شود از " شکم مادر".
کودک ممکن است از مادر بپرسد " بچه چگونه از شکم مادر بيرون مي آيد" مادر جواب خواهد گفت " زماني که بچه در داخل شکم به اندازه کافي بزرگ مي شود و قادر است در خارج از شکم مادر زندگي کند آن وقت مادر به بيمارستان مي رود تا به کمک پزشک بچه از شکم مادر بيرون آورده شود."
کودکان در سنين دبستان نيز به کنجكاوي هاي خود درباره امور جنسي ادامه مي دهند در اين دوره کنجکاوي ها به زندگي زناشويي، اعضاي جنسي و ارتباط با جنس مخالف معطوف مي شود. پدر و مادر و مربيان با بحث هاي دوستانه و نظارت و کنترل دقيق رفتارها و رفت و آمدهاي کودک بايد شيوه هاي صحيح برخورد با امور جنسي را به کودک آموزش دهند. کودک هم چنين در پايان دوره دبستان بايد توسط پدر و مادر با تغييرات جسماني و رواني دوره بلوغ آشنا شوند تا به هنگام وقوع آن دچار دلهره و نگراني نگردند.
دختران معمولا در حدود 10 تا 11 سالگي به سن بلوغ مي رسند در حالي که سن بلوغ در پسران حدود 13 تا 14 سالگي است. دحتر اولا بايد با عادت ماهانه آشنا شود و بداند به هنگام بلوغ چه تغييراتي از نظر جسماني و رواني در او پديد مي آيد مادر بايد با دخترش درباره عادت ماهانه به طور خيلي ساده و مختصر صحبت کند زيرا کودک بالغ نشده به خوبي نمي تواند جزييات بحث را بفهمد بهتر است به او گفته شود " معمولا در سنين 10، 11 سالگي بر اثر رشد جسماني از دستگاه جنسي ماهانه مقداري خون خارج مي شود که به آن عادت ماهانه مي گويند. در اين زمان براي حفظ بهداشت بايد از دستمال کاغذي استريل شده استفاده شود. دوره قاعدگي معمولا سه تا هفت روز به طول مي انجامد".
توصيه مي شود درباره عادت ماهانه مادر با دخترش صحبت کند و پدر با فرزند پسر درباره خصوصيات دوره ي بلوغ، نظير روياهايي که با انزال همراه است به گفتگو بنشينند. تمام گفتگوهايي که بين پدر و مادر و فرزندان در مورد امور جنسي انجام مي شود مستلزم اين رابطه صميمي و دوستانه از دوران کودکي مي باشد.
برگرفته از کتاب توصيه هاي بهداشت رواني در زمينه مسايل کودکان و نوجوانان.
نوشته دکتر يد ا... زرگر
> منبع: بهداشت روان، شماره 27
اگر پدر و مادر وظيفه ي خود را در مورد آموزش امور جنسي به درستي انجام ندهند کودکان و نوجوانان با دوستان خود درباره امور جنسي گفتگو خواهند کرد يا به مشاهده فيلم ها و مطالعه کتب و مجلاتي در اين زمينه مي پردازند که ممکن است حاوي اطلاعات نادرست و گمراه کننده باشد و به ايجاد ناراحتي ها و اختلالات گوناگون بيانجامد. متاسفانه گروهي از پدر و مادرها به دلايل متعدد از جمله احساس شرم يا نگرش منفي به امور جنسي نمي خواهند در اين زمينه با کودکان و نوجوانان به گفتگو بپردازند ضمنا در آموزش امور جنسي، صرف ارايه اطلاعات جنسي به کودک و نوجوان کفايت نمي کند، بلکه رفتار و نگرش پدر و مادر نسبت به امور جنسي در تاثير آموزش اهميت بسزايي دارد. ( مثلا پدر و مادرهايي که خوددروغ مي گويند با آموزش تنها نمي توانند فرزندان صادقي پرورش دهند.)
عده اي از پدر و مادران معتقدند که آموزش امور جنسي از وظايف اصلي مدرسه است و منتظر مي مانند تا کودک به مدرسه رود و در آن جا اطلاعاتي در اين زمينه کسب کند پدر و مادر بايد بدانند که براي آغاز آموزش جنسي سن مشخص و ثابتي وجود ندارد واگذار کردن اين مساله به مدرسه و تا آن موقع صبر کردن ممکن است جايز نباشد، بهترين زمان براي پاسخگويي به پرسش هاي آنان درباره امور جنسي زماني است که کودک براي اولين بار پرسش را مطرح مي سازد. البته اين کار مستلزم ايجاد زمينه براي بيان مسايل مختلف از سوي کودک مي باشد.
پاسخ بايد بدون احساس شرم و گناه و در عين حال خلاصه و صادقانه ارايه گردد اگر پدر و مادر پاسخ درستي به کودکان ندهند چنين مي پندارند که حتي بحث درباره امور جنسي مجاز نيست و اصولا موضوعي که با امور جنسي مرتبط باشد کثيف و نابجاست. چنين برداشتي مي تواند مبناي مشکلاتي در آينده بشود، پدر و مادر و معلمان بايد به خاطر داشته باشند که آموزش امور جنسي به طور تدريجي و هماهنگ با رشد کودک و نوجوان انجام مي گردد و شتاب و کندي در اجراي آن کار نادرستي است. پاسخ ها بايد در حد پرسش هاي کودک و نوجوان باشد و فراتر از پرسش ها پاسخي داده نشود، کودکان در دوره پيش دبستاني نسبت به خصوصيات جسماني خود و پي بردن به تفاوت هاي جنسي بين دختر و پسر کنجکاوند. پدر و مادر نبايد لخت در برابر کودک ظاهر شوند. چنان چه به هنگام تعويض لباس زير کودک بر حسب تصادف وارد اتاق شود نبايد بر کودک فرياد کشيد بلکه بهتر است فورا لباس خود را پوشيد. کودک نسبت به اعضاي بدن و عملکرد آن کنجکاو است در اين وضع توجه او به آلت تناسلي و دستگاه جنسي خود معطوف مي گردد و احتمالا از دست کاري آن لذت مي برد. در چنين حالتي درست ترين روش اين است که پدر و مادر با کودک درست مثل زماني که با گوشش بازي مي کند رفتار کنند. همان طور که به کودک گوشزد مي کنند با گوشش بازي نکند زيرا زخم مي شود و يا دستش ممکن است آلوده شود.
بايد به کودکي که با آلتش بازي مي کند نيز بگويند اين کار را نکند زيرا آلت براي بازي نيست بلکه براي خروج ادرار است مي باشد. مهم آن است که پدر و مادر بايد با همان لحن و بياني تذکر دهند که در مواردي ديگر اشتباهات کودک را به او گوشزد کرده اند. در مورد دختر بچه ها نيز پدر و مادر بايد به همين منوال عمل کنند گاهي مواقع دختران خردسال به علت خارش دستگاه جنسي خود را دستمالي مي کنند. در اين مورد بايد دستگاه جنسي به خوبي شستشو داده شود و اگر خارش برطرف نشد حتما به پزشک مراجعه کند. اگر کودکي در سنين 3 تا 5 سالگي پرسيد " بچه از کجا مي آيد" بهتر است به او گفته شود از " شکم مادر".
کودک ممکن است از مادر بپرسد " بچه چگونه از شکم مادر بيرون مي آيد" مادر جواب خواهد گفت " زماني که بچه در داخل شکم به اندازه کافي بزرگ مي شود و قادر است در خارج از شکم مادر زندگي کند آن وقت مادر به بيمارستان مي رود تا به کمک پزشک بچه از شکم مادر بيرون آورده شود."
کودکان در سنين دبستان نيز به کنجكاوي هاي خود درباره امور جنسي ادامه مي دهند در اين دوره کنجکاوي ها به زندگي زناشويي، اعضاي جنسي و ارتباط با جنس مخالف معطوف مي شود. پدر و مادر و مربيان با بحث هاي دوستانه و نظارت و کنترل دقيق رفتارها و رفت و آمدهاي کودک بايد شيوه هاي صحيح برخورد با امور جنسي را به کودک آموزش دهند. کودک هم چنين در پايان دوره دبستان بايد توسط پدر و مادر با تغييرات جسماني و رواني دوره بلوغ آشنا شوند تا به هنگام وقوع آن دچار دلهره و نگراني نگردند.
دختران معمولا در حدود 10 تا 11 سالگي به سن بلوغ مي رسند در حالي که سن بلوغ در پسران حدود 13 تا 14 سالگي است. دحتر اولا بايد با عادت ماهانه آشنا شود و بداند به هنگام بلوغ چه تغييراتي از نظر جسماني و رواني در او پديد مي آيد مادر بايد با دخترش درباره عادت ماهانه به طور خيلي ساده و مختصر صحبت کند زيرا کودک بالغ نشده به خوبي نمي تواند جزييات بحث را بفهمد بهتر است به او گفته شود " معمولا در سنين 10، 11 سالگي بر اثر رشد جسماني از دستگاه جنسي ماهانه مقداري خون خارج مي شود که به آن عادت ماهانه مي گويند. در اين زمان براي حفظ بهداشت بايد از دستمال کاغذي استريل شده استفاده شود. دوره قاعدگي معمولا سه تا هفت روز به طول مي انجامد".
توصيه مي شود درباره عادت ماهانه مادر با دخترش صحبت کند و پدر با فرزند پسر درباره خصوصيات دوره ي بلوغ، نظير روياهايي که با انزال همراه است به گفتگو بنشينند. تمام گفتگوهايي که بين پدر و مادر و فرزندان در مورد امور جنسي انجام مي شود مستلزم اين رابطه صميمي و دوستانه از دوران کودکي مي باشد.
برگرفته از کتاب توصيه هاي بهداشت رواني در زمينه مسايل کودکان و نوجوانان.
نوشته دکتر يد ا... زرگر
> منبع: بهداشت روان، شماره 27
