آگرا

آگرا از شهرهاي مهم هندکه بر کرانه رود جومنا داراي حدود نيم ميليون نفر جمعيت است. تاج محل را شاه جهان، يکي از امپراطوران مغول هند در قرن 17 ميلادي به ياد بود همسر عزيزش در ممتاز محل که در هنگام زايمان در گذشت ساخته شده است، بناي اين مقبره بلافاصله پس از مرگ ارجمند بانو در سال1631 شروع شد 22وسال ادامه يافت.
ورودي اين بناي ياد بود، ابتدا يک دروازه است و سپس باغ زيبايي با درختان سرو در کنار جويباري با انعکاس تصاوير گنبد مرمرين تاج محل در آن است.
مقبره از مرمر سفيد بر روي صفه اي که بلندي آن 6/4 متر و مساحت آن 29 متر مربع و طاق هاي گل و بوته داراي، نماي آن را آراسته است از اين صفه مناره استوانه اي شکل به بلندي 40 متر ساخته شده که سه ايوان گرد آنها مي گردد به چتري باز ختم مي شود که شکل گنبدي دارد و آنرا طره گسترده احاطه کرده است. مقبره در وسط صفه ساخته شده و به شکل مکعب مستطيلي است که هر ضلع قاعده آن 55/8 متر است. همه طاقچه ها و رواق ها طاق دارد. بر روي هر يک از قسمت هاي پخيده غرفه گنبددار و ستون داري قرار دارد و قسمت وسط را گنبدي پيازي شکل قرار گرفته و بر تارک آن قبه ي مطلائي با هلالي در بالاي آن نصب شده است. گنبد مرکزي و يکي از زيباترين گنبدهاي جهان است. زيرا گنبد تالار مرکزي هشت ضلعي دو طبقه اي است، و رواق بزرگ اين گوشواره را دو بدو از يکديگر جدا مي کند. در وسط تالار سنگ قبر ارجمند بانو قرار دارد و در کنار آن قبر شوهرش. قبرها در زير اين سنگ ها و در سردابه زير بنا جاي دارند. اين دو آرامگاه را حفاظي مشبک و ظريف از سنگ مرمر احاطه کرده است. بر حاشيه ي رواق کتيبه هاي تزئيني است که آيات قرآني بر آن نوشته شده و زيباي کلي ساختمان با منبت کاري هاي تزئيني فراوان در سنگ مرمر، بسيار افزايش يافته است.
شاه غمگين و دل شکسته مي خواست در آن سوي رودخانه بناي ديگر از مرمر سياه به همين شکل براي آرامگاه خود بسازد. اما قبل از اينکه شاهکار دوم خود را شروع کند، پسرش قدرت را از او ربود و وي را زنداني کرد. شاه جهان بقيه عمرش را در قلعه اي در آگرا به سر برد. شاه در سال 1658 در گذشت و او را در کنار همسرش به خاک سپردند.
معابد مغولها، بسيار استادنه تزئين مي شدند. در سنگ هاي مرمر رو کار داخل بناي تاج محل، که به دقت و ظرافت کنده کاري شده است، 43 نوع سنگ قيمتي يشم، کريستال، ياقوت کبود و الماس به کار رفته است.
در ساختن اين عمارت 20000 کارگر که در بين آنها استاد کاراني از کشورهاي ايران، ايتاليا و فرانسه نيز بودند، شرکت داشتند.
زماني که ساختن مقبره پايان يافت، ديواري يک پارچه از طلاي خالص به دور تابوت که گفته مي شود، شاه جهان روي آن مرواريد و الماس پاشيده بود کشيدند. سپس 2000 سرباز در بيرون ساختمان به نگهباني از اين گنجينه گمارده شدند.
وقتي امپراطوري مغول ها از بين رفت، دزدها به داخل آرامگاه راه يافتند و بيشتر گنجينه هاي آن را ربودند. با اين حال خود بناي ياد بود بدون هيچ آسيبي باقي مانده است. اين بنا مشهورترين بناي ديدني هندوستان است.
در هر طرف تاج محل دو ساختمان قرينه سرخ رنگ ازجنس ماسه سنگ قرار دارد که معمولاً در عکس هاي که از اين بنا گرفته مي شود، قابل رويت نيست. يکي از آنها مسجد است و ديگري تصوير آينه اي آن است که به صرف تکميل زيبايي بنا ساخته شده است.
گنبد اصلي تاج محل به قدري بزرگ و چنان دقيق ساخته شده است که پژواک صدا در مرکز آن تا دوازه ثانيه ادامه مي يابد.
آگرا توسط دو معمار مشهور ايراني محمد عيسي افندي و استاد لاهوري ساخته شده است. تاج محل با گنبد پيازي شکل يکي از زيباترين و رويايي ترين آرامگاههاي جهان است.
نماي مرمر سفيد ساختمان با تغيير آب و هوا و در ساعات مختلف روز رنگ عوض مي کند.
منبع: بهبودي، حميد؛ (1368) گردشگری در عصر نوین، زنجان، نیکان کتاب، چاپ نخست.