آنچه مادران بايد بدانند

پس از 9 ماه انتظار و پشت سر گذاشتن دردسرهاي بارداري و پس از زايمان و سختي هاي آن، فکر مي کنيد مي توانيد يک نفس راحت بکشيد؟ شايد خيلي ها به شما بگويند که نه و اين تازه شروع دردسرهاي ديگراست، اما اين طور نيست. نگهداري از نوزاد، اگر برخي اصول کلي را در نظر داشته باشيد، آن قدرها هم کار سختي نيست. براي نگهداري بهتر از يک نوزاد بايد ابتدا در مورد نيازهاي او اطلاعات بدست بياوريد. تجربيات يک بزرگ تر، دوست يا حتي يک مربي که خود سابقه ي نگهداري از نوزاد را داشته است در اين مواقع خيلي بهتر به کار مي آيد. در روزهاي اول بهتر است يک همراه داشته باشيد، اين همراه حتي اگر يک نوجوان بي تجربه هم باشد مي تواند به شما کمک کند.

نگه داشتن نوزاد
 

اولين و مهم ترين اصل در مراقبت نوزاد، روش صحيح نگه داشتن اوست. تا زماني که نوزاد قدرت کنترل سر و گردن خود را بدست نياورده است، بايد با دقت تمام مراقب سر و گردن او بود. حمايت مناسب از سر، موقع در آغوش گرفتن يا بطور عمودي نگه داشتن کودک يک اصل مهم است.
به هيچ وجه کودک را تکان ندهيد يا نلرزانيد. بعضي از والدين اغلب موقع بازي کردن يا موقع ناراحتي نوزاد، او را تکان مي دهند. اين مساله مي تواند عوارض وحشتناکي مانند خون ريزي مغزي را هم به دنبال داشته باشد. موقع حمل کودک در سبد نوزاد، گهواره يا صندلي مخصوص او، مطمئن شويد که نوزاد به خوبي در جاي خود قرار گرفته و محکم شده است و احتمال لغزيدن يا افتادن وجود ندارد.

غذا دادن به نوزاد
 

تفاوتي نمي کند که نوزاد شما از شير مادر استفاده مي کند يا شير خشک؛ در هر دو صورت شما بايد روزانه چند بار به او غذا بدهيد. توصيه مي شود که شير دادن به نوزاد فقط به درخواست او انجام شود. گريه کردن نوزاد موقع گرسنگي بهترين علامت براي زمان شير دادن اوست، اما بعضي نوزادها به جاي گريه کردن از علايم ديگري استفاده مي کنند، کارهايي مانند مکيدن انگشت، بردن دست به دهان با ايجاد صداي مکيدن، مي تواند از علايم گرسنگي باشد. يک نوزاد به طور معمول هر دو تا سه ساعت به شير احتياج دارد. اگر به او شير مادر مي دهيد اجازه بدهيد هر بار تغذيه از پستان مادر، ده تا پانزده دقيقه طول بکشد.

خوابيدن نوزاد
 

اگر اولين بارتان است که بچه دار مي شويد، شايد روزهاي اول تعجب کنيد که نوزادتان روزي شانزده ساعت مي خوابد. نوزادان اغلب هر سه تا چهار ساعت يک بار مي خوابند و شب و روز زياد براي شان فرقي نمي کند. در سه ماه اول زندگي، آنها در شب حداقل شش تا هشت ساعت مي خوابند. اما در اين مدت حداقل يک بار براي شير خوردن بيدار مي شوند. به تدريج نوزادان با بالارفتن سن عادات خاص خود را پيدا مي کنند. به همين دليل تا زماني که وزن طبيعي دارند و سالم به نظر مي رسند، نبايد زياد نگران زمان خواب يا بيدار شدن آنها بود. به ياد داشته باشيد موقع خواب حتماً کودک را به پشت بخوابانيد تا جلو نشانگان مرگ ناگهاني نوزاد که اغلب موقع خواب به وجود مي آيد، گرفته شود.

آروغ زدن
 

نوزادان اغلب موقع شيرخوردن مقداري هوا هم مي بلعند که موجب نفخ مي شود و به همين دليل گريه مي کنند. براي جلوگيري از نفخ نوزاد بايد بطور مرتب او را وادار به آروغ زدن کنيد. در مورد نوزاداني که زياد نفخ مي کنند. پس از سي ميلي ليتر شير خشک يا پنج دقيقه شير خوردن از سينه ي مادر، بايد کودک چند دقيقه براي آروغ زدن تحريک شود. براي آروغ زدن کودک روش هاي زير را بکار ببريد:
کودک را در آغوش بگيريد و سرش را روي شانه تان قرار دهيد. مراقب سر کودک باشيد و با دست ديگر آرام روي پشتش بزنيد.
بنشينيد و کودک را روي پاهايتان بگذاريد. با يک دست سينه و سر نوزاد را نگه داريد و با دست ديگر به آرامي به پشتش ضربه بزنيد. اگر نوزاد را روي پاي خود مي خوابانيد بايد توجه داشته باشيد که صورت نوزاد به سمت پايين باشد و سر کودک بالاتر از سينه اش قرار بگيرد. اگر با اين روش ها نوزاد آروغ نزد. حالتش را عوض کنيد و پيش از غذا دادن دوباره، در وضعيت ديگري چند دقيقه تحريکش کنيد. هميشه پس از تمام شدن زمان شيرخوردن، نوزاد را وادار به آروغ زدن کنيد و حداقل ده تا پانزده دقيقه او را به صورت عمودي نگه داريد تا بالا نياورد.

پوشک کردن بچه
 

پيش از بچه دار شدن، اين نکته را به ياد داشته باشيد که نوزاد در روز حداقل ده بار به عوض کردن پوشک نياز پيدا مي کند و اين يعني هفتاد بار در هفته.
پيش از عوض کردن پوشک اطمينان پيدا کنيد که تمام لوازم مورد نياز در دسترس تان است و لازم نيست تا براي تهيه ي چيزي نوزاد را تنها بگذاريد.
پوشک تميز، روغن يا پودر بچه، يک ظرف آب گرم براي شستشوي بچه، يک حوله ي تميز و ظرف زباله حداقل لوازم مورد نياز تعويض پوشک است.
پس از هر بار کار کردن شکم يا خيس شدن پوشک بايد آن را تعويض کرد. نوزاد را به پشت بخوابانيد و پوشک کثيف را جدا کنيد، با استفاده از آب ولرم و حوله ي تميز، به آرامي نوزاد را تميز کنيد. وقتي که پوشک يک نوزاد پسر را تعويض مي کنيد، مراقب باشيد، چون تماس پوست لخت او با هواي سرد ممکن است موجب ادرار کردن نوزاد شود. موقع تميز کردن نوزاد دختر دقت کنيد حوله را از جلو به عقب بکشيد تا مانع به وجود آمدن عفونت ادراري شويد. براي جلوگيري از به وجود آمدن راش يا کهير ناشي از پوشک هم بايد حتماً از روغن يا پودر بچه استفاده کنيد.
سوختگي پوشک يا کهير ناشي از آن اغلب يک تورم قرمز رنگ و دردناک است که ظرف چند روز و پس از شستن با آب گرم و چرب کردن پوست و مدتي استفاده نکردن از پوشک از بين مي رود.
منبع:نشريه 7 روز زندگي، شماره 98.