لکه هاي پوستي

پوست بدن، به ويژه در ناحيه ي صورت و دست ها، يکي از اعضاي مهم بدن است که از ميزان حساسيت بالايي برخوردار بوده و به لحاظ دروني و بيروني آسيب پذير است. مشکلات عصبي و تنش هاي روحي ، تغذيه، بيماري هاي داخلي به ويژه ناراحتي هاي گوارشي، نور مستقيم آفتاب، سرما و گرماي شديد هوا، بارداري و پيري، تأثيرات مستقيمي بر تغيير رنگ پوست و ايجاد کک و مک و نازيبايي پوست دارد و موجب پيدايش لک در ابعاد و رنگ هاي مختلفي بر سطح آن مي شود. لک هاي پوستي عبارتند از نقاط يا لکه هاي تيره تر از پوست که معمولاً به سه رنگ قهوه اي روشن يا تيره يا مايل به خاکستري و حتي سياه رنگ روي پوست ايجاد مي شوند. بيشتر لک ها در معرض نور آفتاب در قسمت هايي مثل صورت، گردن، ساعد و پشت دست ها ايجاد مي شوند. لک انواع مختلفي دارد که شامل کک و مک لنتيگو، انواع خال ها، لک هاي حاملگي، لک هاي ناشي از آفتاب، لک هاي ايجاد شده به دنبال ضايعات پوستي يا هر نوع التهاب پوستي ، لک هاي پيري و نهايتاً سرطان هاي پوستي مي شود. اغلب سرطان هاي پوست، در ابتدا به صورت لک نمايان مي شوند.

کک و مک چيست؟
 

لکه هاي کوچک يک تا سه ميلي متري گرد يا بيضي شکل يا حتي با حدودي نامشخص هستند که به رنگ قهوه يي روشن و تيره در پوست ايجاد مي شوند.
معمولاً در مناطقي از پوست که در معرض نورآفتاب قرار مي گيرند، مثل صورت، پشت دست ها، ساعد، گردن و سينه به وجود مي آيد. کک و مک در هر سني ممکن است ايجاد شود، ولي بيشتر در سنين بچگي و جواني در افرادي با پوست روشن، بخصوص اگر موهاي قرمز داشته باشند، بروز مي کند.
در فصل بهار و تابستان هم، لک و مک بروز پيدا مي کند يا اگر فرد به آن مبتلا باشد، پررنگتر مي شود و در ماه هاي زمستان از بين رفته يا رنگ آنها روشن تر مي شود. کک و مک به علت فعال شدن سلول هاي رنگدانه يي پوست، در معرض نور ايجاد مي شود و به همين دليل، افراد مستعد بايد پوشش کافي در مقابل نور آفتاب داشته باشند و به طور مرتب از کرم هاي ضدآفتاب و کلاه استفاده کنند. کک و مک معمولاً درمان نمي شوند و نيازي به درمان ندارند، ولي قرار نگرفتن در معرض نور آفتاب و استفاده از کرم ضدآفتاب، جهت پيشگيري از تشديد آن کافي است. بطور کلي در مورد افرادي که از اين بابت رنج مي برند، مي توان راه هاي مختلفي براي درمان ارائه داد، که مي توان به کرم هاي رنگ بر، پي لينگ و ليزر اشاره کرد. با اين حال کک و مک با هر روشي که کم رنگ يا بي رنگ شود، به محض قرارگرفتن شخص در معرض نور آفتاب و نداشتن پوشش کافي جهت محافظت از نور خورشيد، دوباره عود مي کند. برخي از لک ها نيز به دليل بيماري هاي داخلي بروز مي کنند که در اين گونه موارد ابتدا بايد بيماري اصلي را شناسايي و درمان کرد و بعد با قطع داروها، به درمان لک ها پرداخت. در صورتي که لک ها بهبود پيدا نکنند، به روش لک هاي حاملگي با تجويز کرم هاي مخصوص، ضايعات را از بين مي بريم.

لک هاي پيري؟
 

در بيشتر افرادي که داراي پوستي روشن هستند، در سنين حدود شصت سالگي يا بالاتر، لک هاي قهوه يي يکدست کوچکي تا حدود يک سانتي متر و گاهي بزرگتر روي صورت، پشت دست ها و مناطقي که در معرض تابش نور هستند، ايجاد مي شود که در اصطلاح علمي به آن (Lentigo Senile) مي گويند. البته اين لک ها فقط خاص دوران پيري نيستند، بلکه به دنبال آفتاب سوختگي هاي شديد در جوانان هم به وجود مي آيند. در سنين بالا، لک هاي مشابه لک پيري هم روي پوست به وجود مي آيند که برجستگي مختصري دارند و روي سطح آنها زگيلي شکل است و گاهي اندازه ي آنها به چندين سانتي متر هم مي رسد و رنگ آنها بين قهوه يي روشن تا تيره و حتي سياه رنگ متغير است. اين فرم لک ها را «سبورئيک کراتوزيس» مي نامند، که اگر چه ظاهر زيبايي ندارند، ولي هيچ مشکلي ايجاد نمي کنند. فرم ديگر لک هاي پوستي، « اکتينيک کراتوزيس» است. لک هاي قهوه يي به اندازه ي کوچک يا بزرگ روي پوست و در مناطقي که در معرض نور قراردارد، ايجاد مي شوند. رنگ اين نوع لک هاي قهوه يي کمرنگ تا پررنگ و در برخي نواحي قرمز است و موقع لمس، خشن هستند و ممکن است بعدها به سرطان پوست تبديل شوند. نوعي سرطان پوستي هم هست که به صورت لک هاي قهوه يي ابتدا روي پوست ظاهر مي شود. پس جهت تشخيص لک ها از يکديگر، بايد به پزشک متخصص پوست مراجعه شود. برخي لک ها به راحتي با ليزر از بين مي روند و بعد از درمان، هيچ اثري از آنها روي پوست نمي ماند، مثل کک و مک ها ، لک هاي پيري، «سبورئيک کراتوزيس» و ... ولي برخي لک ها داراي اين خصوصيت هستند که وقتي شخص در معرض تابش نور آفتاب قرار بگيرد، دوباره برمي گردند، مثل کک و مک که اين نشان دهنده ي اثر موقت ليزر نيست. بلکه ليزر لک ها را از بين برده، ولي تابش نور باعث عود آنها يا ايجاد لک هاي ديگر مي شود. مزيت ليزر بر روش هاي ديگر درماني اين است که : 1- سريع تر عمل مي کند و زودتر فرد را به نتيجه دلخواه مي رساند. 2- بعد از ليزر درماني، پوست سريع تر ترميم مي شود.3- به دنبال درمان، هيچ اثري روي پوست باقي نمي ماند و جاي کک و مک ها يا لک ها مشخص نمي شود. اما در مورد لک هاي حاملگي يا لک هايي که به دنبال ضايعات پوستي يا هر نوع التهاب روي پوست ايجاد مي شوند، درمان با ليزر گاهي نتيجه ي بسيار خوب و گاهي نتيجه ي بدي مي دهد و حتي ممکن است ضايعه ي لک، بدتر شود. پس در اينگونه موارد، بهتر است از درمان ليزري استفاده نشود يا خيلي با احتياط اين کار انجام بگيرد.

منبع: 7 روز زندگي شماره 84