چرا مژه ها مي ريزند؟

بسياري از خانم ها هنگام مراجعه به مطب هاي پوست و مو، از ريزش موها و کم پشت شدن آن ها شاکي هستند. فرم مژه ها، ميزان پرپشتي و طول آن ها موضوعي است که به طور ژنتيکي تعيين مي شود، ولي اگر شما قبلاً مژه يي پرپشت يا بلند داشته ايد و حالا دچار ريزش مژه شده ايد، در اين صورت علل متعددي مي تواند عامل اين موضوع باشد که به ترتيب اهميت توسط متخصص پوست بايد بررسي و درمان شود. ريزش موهاي مژه مي تواند ناشي از انواع التهاب موضعي و عفونت ها، بيماري هاي خود ايمني، بعضي از تومورهاي لبه ي پلک، بيماري هاي داخلي و غدد، وضعيت روحي و رواني و ميزان استرس هاي وارده به فرد و نيز عوارض مصرف بعضي از داروها باشد. با توجه به دوره ي زماني و شکل باليني ريزش مژه ها و نيز شدت ريزش و وضعيت سلامت هر فرد، ممکن است يکي از عوامل فوق عامل ريزش باشند.

التهاب لبه پلک ها
 

در التهاب لبه ي پلک ها که «بلفاريت» ناميده مي شود به دليل تورم و ادم حاصله از اين حالت، مژه ها راحت تر از معمول کنده شده و ريزش آن ها تسريع مي شود. بايد توجه کنيد که در اين حالت ريزش کامل يک يا چند قسمت از مژه ها به دست بيمار بيايند.
التهاب لبه ي پلک ها مي تواند ناشي از عفونت، درماتيت سبوره، آلرژي يا ضربه و دستکاري محل باشد. عفونت هاي ناشي از «استافيلوکوک» در لبه ي پلک لازم است سريعاً کنترل و درمان شود، در غير اين صورت اگر التهاب طولاني يا تکرار شود، احتمال ريزش مژه ها به دليل ادم حاصله وجود دارد.
* در «درماتيت سبوره» نيز در واقع يک نوع عفونت انگلي در لبه ي پلک ها حادث مي شود و التهاب مشابهي را به صورت تورم و پوسته ريزي ايجاد مي کند. در اين حالت نيز اگر شديد باشد و کنترل نشود، احتمال ريزش مژه وجود خواهد داشت.
* بعضي اوقات در حالت هاي عفونت شديد باکتريايي (مانند تب مخملک) نيز ريزش و کم پشتي مژه ها مشاهده مي شود که البته بعد از رفع بيماري، قابل برگشت است. گرچه عفونت هاي ناشايع تري از قبيل سل پوستي يا جذام نيز باعث ريزش خاصي در ابرو و مژه ها مي شوند که در بيماران معدودي قابل بررسي است و جزو علل شايع بيماري محسوب نمي شوند.
* عفونت هاي ويروسي شديد که باعث تب و ضعف عمومي بدن مي شوند، مي توانند با ريزش موقت موها از جمله مژه ها همراه شوند که اين حالت نيز بعداً قابل برگشت است.
* بعضي اوقات التهابات لبه ي پلک ها ناشي از بيماري موضعي يا داخلي نيست و صرفاً به علت ضربه و آسيب از جمله مالش شديد پلک ها (در نتيجه خارش مزمن ناحيه) و نيز حساسيت به وسايل آرايشي مختلف از جمله سايه چشم، خط چشم و به وژه ريمل است. ريمل و خط چشم هايي که ضدآب هستند و شستن آن ها به آساني صورت نمي گيرد، مي توانند باعث حساسيت تماسي يا آلرژيک شده و التهاب لبه ي پلک ها را به همراه داشته باشند يا احياناً موقع شست و شو باعث مالش شديد مژه ها و پلک ها شوند که در هر دو صورت، بيمار با ريزش مژه ها مواجه خواهد شد.

ريزش موي سکه اي
 

يکي ديگر از علل شايع ريزش مژه ها، ريزش موي سکه يي (آره آتا) است. در اين حالت تمام يا قسمتي از مژه ها به طور ناگهاني خالي مي شود و مي تواند در ناحيه ي ابرو، کف سر و... نيز رخ دهد. اين حالت يک بيماري ايمني محسوب مي شود و با توجه به شدت بيماري، درمان هاي خاصي را مي طلبد.

اين مشکل قابل حل است
 

حالات فوق چنانچه به آسيب و اسکار دايمي لبه ي پلک ها منجر نشده باشند، قابل درمان هستند و پس از رفع علت و عامل اصلي بيماري، مژه ها به تدريج حالت و طول طبيعي خود را باز خواهند يافت.

علل ديگر
 

بيماري هاي داخلي و هورموني از جمله کم کاري و پرکاري تيروييد، کم کاري هيپوفيز و کم کاري غده ي پاراتيروييد نيز در تعداد معدودي از بيماران قابل بررسي است.
مصرف طولاني مدت بعضي داروها از جمله داروهاي ضد کلسترول، ريزش مژه ها به دنبال مصرف کوکائين نيز گزارش شده است.
مسوميت دارويي مانند بيسموت، آرسنيک و مصرف زياد ويتامين A در بيماراني خاص.
* رژيم هاي لاغري بسيار کم کالري يا سوء تغذيه.
* انواع کم خوني (آنمي) به ويژه کم خوني فقر آهن و کم خوني داسي شکل
* بيماري هاي مزمني مانند آکنه، روزاسه و پسوريازيس در بيماراني که علايم ديگر بيماري را داشته باشند.
* راديوتراپي براي تومورهاي چشم
* آسيب هاي حرارتي (چه گرما و چه سرما) در ناحيه پلک ها و حاشيه پلک ها؛ مثل انواع سوختگي و نيز فريز کردن پلک ها.
* تتو لبه و پشت پلک ها با ايجاد عفونت، التهاب مزمن يا آلرژي به مواد مورد استفاده.
* در اين زمينه وضعيت روحي و رواني فرد نيز بسيار مهم و ميزان استرس هاي وارده به فرد و نيز نحوه مقابله او با استرس هاي محيطي قابل بررسي است. بعضي از بيماران به ويژه نوجوانان به دنبال حالات روحي مانند تنش، افسردگي، ترس، اضطراب و بي قراري دچار حالتي به نام «تريکوتيلومانيا» مي شوند. در اين حالت خود فرد قسمتي از موهاي سر، ابرو يا مژه را مي کند و باعث از بين رفتن آن ها مي شود. بعضي از بيماران از اين کار خود اطلاع نداشته يا آن را انکار مي کنند، اما معاينه ي دقيق توسط پزشک و مشاهده نوع و شکل ريزش، تشخيص را مسجل خواهد کرد. البته انواعي از حالت فوق به صورت عادتي و بدون اضطراب و بي قراري نيز مشاهده شده است.
* تزريقات مکرر سم بوتاکس A براي بيماري فلج يک طرفه صورت.
مطالعه اين فهرست طولاني نبايد باعث نگراني شما شود. توجه کنيد که بسياري از بيماري ها يا حالتي که در بالا به آن ها اشاره کرديم ممکن است شايع نباشند و صرفاً در بعضي بيماران و با توجه به حالات زمينه يي بيمار قابل بررسي باشند. در واقع بسياري از مواردي که خانم ها با شکايت ريزش مژه مراجعه مي کنند، وضعيت هاي موقت مانند مالش شديد، مصرف لوازم آرايشي، آلرژي هاي مختلف و... مطرح است که با درمان هايي ساده و موقت قابل رفع هستند.
منبع: 7 روز زندگي شماره 120