راههاي پيشگيري از مواد مخدر
نويسنده: خديجه باقري
1) راههاي زير بنايي
*مبارزه وسيع و گسترده و همه جانبه بر عليه قاچاق مواد مخدر
* از بين بردن فقر، كاهش دادن فاصله هاي طبقاتي و نابرابريهاي اجتماعي و اقتصادي
* توزيع عادلانه ثروت در جامعه، رفع مشكل بيكاري والدين، مهار تورم
* جلوگيري از تراكم جمعيت در محله هاي فقير نشين و كم درآمد
* ريشه كن نمودن بيسوادي والدين
* ايجاد مركز مشاوره و راهنمائي نوجوانان در سطح گسترده
2) اقدامات در زمينه خانواده ها
* لزوم وجود مشاوران خانواده براي رفع مشكلات فرزندان و آموزش جهت جلوگيري از نزاعهاي خانوادگي و جلوگيري از پديده ي شوم طلاق در خانواده ها
* آموزش روابط احترام آميز بين والدين و فرزندان
* آموزش ارزشهاي معنوي و اجتماعي به خانواده ها
*آموزش به خانواده ها براي رسيدگي به شرايط روحي و اخلاقي فرزندان با توجه به ويژگي هاي خاص تربيتي هر دوره از رشد روان جسمي فرزندان
*دوره آموزش اجتماعي و تربيتي به خانواده ها براي بالا بردن سطح فرهنگ خانواده ها و ايجاد حس مسؤوليت والدين در قبال فرزندان
* آموزش ايجاد روابط صميمي در خانواده و مدرسه تا نوجوانان
براي ارايه مشكلات خود، به دوستان ناباب پناه نبرند.
*همكاري نزديك بين خانواده ها،مدارس و مراكز مبارزه با انحرافات اجتماعي و ساير مراكز پرورشي و تربيتي.
*آموزش سجاياي نيك اخلاقي به نوجوانان توسط والدين
*علاقه مندسازي نوجوانان به مطالعه توسط والدين
*ايجاد اعتماد به نفس در فرزندان توسط والدين و مربيان و معلمان.
3) اقدامات در زمينه ي آموزش و پرورش
* آموزش همراه با پرورش تا كودكان و نوجوانان منافع اجتماع را بر منافع خود شايسته تر بدانند.
* همكاري و همدلي با نوجوانان دانش آموز و اهميت دادن و شخصيت آنها با هدف ايجاد حس مسؤوليت در قبال خانواده و جامعه.
* لزوم وجود مشاوره ي روانشناسي و مددكار اجتماعي در مدارس براي رفع مشكلات عاطفي اخلاقي و خانوادگي دانش آموزان
* آموزش دانش آموزان در زمينه ي زيانهاي مصرف مواد مخدر در مدارس
*تدوين محتوي كتب درسي در جهت كمك به از بين بردن انحرافات اجتماعي و بالاخص اعتياد و همچنين در جهت رشد و شكوفايي استعداد انساني نوجوانان.
* رسيدگي به مشكلات معلمان تا علاقمند و اميدوار به حرفه ي خود ادامه داده و در امر آموزش نهايت تلاش خود را بكار برند.
4) در زمينه ي رسانه هاي گروهي
* ارايه ي برنامه هاي متنوع راديو تلويزيوني در مورد مضرات مصرف مواد مخدر بويژه در نوجوانان.
* ارايه برنامه هاي راديو و تلويزيوني و انتشار مقالات ارزنده و جالب در روزنامه ها و مجلات جهت آموزش به والدين در جهت رفع نقص كمبود تربيتي نوجوانان.
* آموزش استفاده ي سودمند از اوقات فراغت توسط رسانه هاي همگاني.
* آموزش ارزشهاي اجتماعي و اخلاقي از طريق رسانه هاي همگاني.
* انتشار كتب و مجلات با مطالب جذاب و متناسب با گروه سني مخاطبان، بويژه زندگينامه ي شخصيتهاي بزرگ و راز موفقيت آنها.
* آموزش همگاني توسط رسانه هاي گروهي در جهت عدم طرد و پذيرش افرادي كه اعتياد را ترك نموده و يا درصدد ترك اعتياد مي باشند.
* تهيه گزارش از قربانيان اعتياد به مواد مخدر براي عبرت ساير افراد جامعه بويژه نوجوانان
5) در زمينه ي اوقات فراغت
* آشنان نمودن نوجوانان با مفهوم ايام فراغت و چگونگي استفاده ي بهتر از آن.
* برگزاري اردوها و همچنين گردشهاي توريستي براي آشنايي دانش آموزان با فرهنگ، تمدن و مليت و مذهب جامعه خود.
* اجراي فوق برنامه هايي نظير تئاتر، نمايشنامه و مسابقات در زمينه هاي فرهنگي، شعر و مقاله نويسي.
*ايجاد مراكز فني و حرفه اي و گسترش طرحهايي نظير طرح كاد در سطح بسيار وسيع در جامعه.
* ايجاد مراكز ورزشي، پارك و كتابخانه براي استفاده در ايام فراغت
بنابراين كنترل و در دسترس نبودن مواد مخدر يكي از راههاي پيشگيري از اعتياد شناخته شده و در اين مورد راه كارهاي زير پيشنهاد مي گردد:
*پرورش مأمورين خبره براي مبارزه با مواد مخدر
*وضع قوانين انضباطي و مجازاتهاي سنگين براي تهيه كنندگان، قاچاقچيان مواد مخدر.
*استفاده از وسايل فني جديد و پيشرفته براي كشف مواد مخدر
* زير نظر گرفتن و كنترل شديد عوامل قاچاق به مواد مخدر پس از آزادي از زندان.
*كنترل شديد و پيگير مراكز و اماكني كه امكان توليد و پخش مواد مخدر در آنها بيشتر است.
منبع: نشريه پيام پزشک، شماره 60.
*مبارزه وسيع و گسترده و همه جانبه بر عليه قاچاق مواد مخدر
* از بين بردن فقر، كاهش دادن فاصله هاي طبقاتي و نابرابريهاي اجتماعي و اقتصادي
* توزيع عادلانه ثروت در جامعه، رفع مشكل بيكاري والدين، مهار تورم
* جلوگيري از تراكم جمعيت در محله هاي فقير نشين و كم درآمد
* ريشه كن نمودن بيسوادي والدين
* ايجاد مركز مشاوره و راهنمائي نوجوانان در سطح گسترده
2) اقدامات در زمينه خانواده ها
* لزوم وجود مشاوران خانواده براي رفع مشكلات فرزندان و آموزش جهت جلوگيري از نزاعهاي خانوادگي و جلوگيري از پديده ي شوم طلاق در خانواده ها
* آموزش روابط احترام آميز بين والدين و فرزندان
* آموزش ارزشهاي معنوي و اجتماعي به خانواده ها
*آموزش به خانواده ها براي رسيدگي به شرايط روحي و اخلاقي فرزندان با توجه به ويژگي هاي خاص تربيتي هر دوره از رشد روان جسمي فرزندان
*دوره آموزش اجتماعي و تربيتي به خانواده ها براي بالا بردن سطح فرهنگ خانواده ها و ايجاد حس مسؤوليت والدين در قبال فرزندان
* آموزش ايجاد روابط صميمي در خانواده و مدرسه تا نوجوانان
براي ارايه مشكلات خود، به دوستان ناباب پناه نبرند.
*همكاري نزديك بين خانواده ها،مدارس و مراكز مبارزه با انحرافات اجتماعي و ساير مراكز پرورشي و تربيتي.
*آموزش سجاياي نيك اخلاقي به نوجوانان توسط والدين
*علاقه مندسازي نوجوانان به مطالعه توسط والدين
*ايجاد اعتماد به نفس در فرزندان توسط والدين و مربيان و معلمان.
3) اقدامات در زمينه ي آموزش و پرورش
* آموزش همراه با پرورش تا كودكان و نوجوانان منافع اجتماع را بر منافع خود شايسته تر بدانند.
* همكاري و همدلي با نوجوانان دانش آموز و اهميت دادن و شخصيت آنها با هدف ايجاد حس مسؤوليت در قبال خانواده و جامعه.
* لزوم وجود مشاوره ي روانشناسي و مددكار اجتماعي در مدارس براي رفع مشكلات عاطفي اخلاقي و خانوادگي دانش آموزان
* آموزش دانش آموزان در زمينه ي زيانهاي مصرف مواد مخدر در مدارس
*تدوين محتوي كتب درسي در جهت كمك به از بين بردن انحرافات اجتماعي و بالاخص اعتياد و همچنين در جهت رشد و شكوفايي استعداد انساني نوجوانان.
* رسيدگي به مشكلات معلمان تا علاقمند و اميدوار به حرفه ي خود ادامه داده و در امر آموزش نهايت تلاش خود را بكار برند.
4) در زمينه ي رسانه هاي گروهي
* ارايه ي برنامه هاي متنوع راديو تلويزيوني در مورد مضرات مصرف مواد مخدر بويژه در نوجوانان.
* ارايه برنامه هاي راديو و تلويزيوني و انتشار مقالات ارزنده و جالب در روزنامه ها و مجلات جهت آموزش به والدين در جهت رفع نقص كمبود تربيتي نوجوانان.
* آموزش استفاده ي سودمند از اوقات فراغت توسط رسانه هاي همگاني.
* آموزش ارزشهاي اجتماعي و اخلاقي از طريق رسانه هاي همگاني.
* انتشار كتب و مجلات با مطالب جذاب و متناسب با گروه سني مخاطبان، بويژه زندگينامه ي شخصيتهاي بزرگ و راز موفقيت آنها.
* آموزش همگاني توسط رسانه هاي گروهي در جهت عدم طرد و پذيرش افرادي كه اعتياد را ترك نموده و يا درصدد ترك اعتياد مي باشند.
* تهيه گزارش از قربانيان اعتياد به مواد مخدر براي عبرت ساير افراد جامعه بويژه نوجوانان
5) در زمينه ي اوقات فراغت
* آشنان نمودن نوجوانان با مفهوم ايام فراغت و چگونگي استفاده ي بهتر از آن.
* برگزاري اردوها و همچنين گردشهاي توريستي براي آشنايي دانش آموزان با فرهنگ، تمدن و مليت و مذهب جامعه خود.
* اجراي فوق برنامه هايي نظير تئاتر، نمايشنامه و مسابقات در زمينه هاي فرهنگي، شعر و مقاله نويسي.
*ايجاد مراكز فني و حرفه اي و گسترش طرحهايي نظير طرح كاد در سطح بسيار وسيع در جامعه.
* ايجاد مراكز ورزشي، پارك و كتابخانه براي استفاده در ايام فراغت
بنابراين كنترل و در دسترس نبودن مواد مخدر يكي از راههاي پيشگيري از اعتياد شناخته شده و در اين مورد راه كارهاي زير پيشنهاد مي گردد:
*پرورش مأمورين خبره براي مبارزه با مواد مخدر
*وضع قوانين انضباطي و مجازاتهاي سنگين براي تهيه كنندگان، قاچاقچيان مواد مخدر.
*استفاده از وسايل فني جديد و پيشرفته براي كشف مواد مخدر
* زير نظر گرفتن و كنترل شديد عوامل قاچاق به مواد مخدر پس از آزادي از زندان.
*كنترل شديد و پيگير مراكز و اماكني كه امكان توليد و پخش مواد مخدر در آنها بيشتر است.
منبع: نشريه پيام پزشک، شماره 60.