هاکی ورزشی پر تحرک

وقتی تاریخچه ی هاکی را زیر و رو می کردم به این نکته رسیدم که ،طبق شواهد موجود هاکی در ایران باستان شکل گرفته است و بعد در مصر ، و در انگلستان به اوج خود رسیده
است !! بله شاید تعجب کرده باشید

تاریخچه هاکی

ورزش هاکی یکی از قدیمی ترین بازیهای اجتماعی است که با چوب و توپ در جهان متداول است و طبق شواهد و مدارک موجود عده ای پیدایش آن را از غرب دانسته اند

ولی با پیدایش کتیبه ای در مصر که حدود ۵ هزار سال قبل از میلاد مسیح می باشد نشان می دهد مصریان باستان با چوبهای سرکج و خمیده در انتها، به توپ ضربه می زدند و همچنین شواهد دیگری در دست می باشد که پیش از مصریان ، اصل این ورزش از ایران باستان شکل گرفته است.

این بازی با توپ و چوب به دو صورت انجام می گیرد. شکل اصلی و اولیه آن ،هاکی بصورت امروزی است و نوع اشرافی و یا نظامی آن بوسیله اسب انجام می شود که چوگان نام دارد.

پیشینه هاکی روی یخ چیست؟

کانادایی ها که به دلیل شرایط آب و هوایی سرد کشور خود علاقه زیادی با اسکیت روی یخ داشته اند، بزی با گوی را هم به اسکیت روی یخ افزودند و بازی هاکی روی یخ را پدید آوردند.

هاکی روی یخ نخستین بار بیش از ۱۰۰ سال پیش در کشور کانادا شروع شد. یک ادعا حاکی از آن است که چند سرباز انگلیسی در سال ۱۸۶۷ شکل ابتدایی این ورزش را بر سطح منجمد دریاچه انتاریو بازی کردند.

برای نخستین بار در سال ۱۸۷۵ میلادی این ورزش در مونترال بازی شد و در سال های دهه ۱۸۸۰ میلادی، ورزش هاکی روی یخ به اندازه ای در کانادا دلخواه مردم شد که در بیشتر شهرهای آن اجرا می شد و علاقمندان بسیاری را به تماشا می کشانید.

نخستین باشگاه هاکی روی یخ همزمان در کینگستون و مونترال تشکیل شد. انجمن هاکی بازان غیرحرفه ای کانادا با ۱۰۰۰ عضو بنیاد نهاده شد. بنابراین جای به وجود آمدن هاکی روی یخ غیرحرفه ای کانادا می باشد.

اما ایالات متحده امریکا را می توان نخستین جای پیدایش هاکی حرفه ای دانست.

در سال های دهه ۱۱۸۹۰ میلادی، هاکی روی یخ به امریکا راه پیدا کرد و در سال های نخست قرن بیستم، انگلیسی ها هم با این ورزش تازه آشنا شدند. طی سال های ۱۹۰۴ تا ۱۹۰۵ ، باشگاه حرفه ای هاکی در شهر هوگتاون واقع در ایالت میشیگان بنیاد شد.

فدراسیون بین المللی هاکی روی یخ در سال ۱۹۰۸ در انگلستان بنیاد نهاده شد و امروزه در کشورهای سردسیر اروپا، شمال امریکا  و کانادا این ورزش بسیار دوست داشتنی است. مهمترین باشگاه جهانی حرفه ای هاکی روی یخ به نام باشگاه جهانی هاکی روی یخ در سال ۱۹۱۰ بنا گردید.
 

هاکی ورزش پر تحرکی است که به چهار گروه تقسیم می شود:

هاکی روی چمن
هاکی داخل سالن ،
هاکی روی یخ ،
هاکی اسکیت

هاکی چمن: هاکی چمن زمینی مستطیل شکل و صاف دارد که طول و عرض آن 55×91/4 متر است . جمعا تعداد بازیکنان 22 نفر است که 11 نفر شرکت کننده و 11 نفر ذخیره دارد.

مسابقات هاکی روی چمن
مسابقه در دو نیمه 35 دقیقه انجام می شود که بر اساس موافقت کمیته فنی و تیم ها ، می توانند زمان را کاهش داد. و در تعویض بازیکنان در بین دو نیمه 5 تا 10 دقیقه می توانند استراحت کنند.

هاکی سالنی
در هاکی سالنی طول زمین نباید کمتر از 35 متر و بیشتر 44 متر باشد و عرض آن نباید کمتر از 18 متر و بیشتر از 22 متر باشد . در هاکی سالنی تعداد بازیکنان کمتر از هاکی چمن است . جمعاً 12 بازیکن دارد ، که 6 نفر بازیکن در زمین (1 ـ نفر دروازه بان 2ـ نفر دفاع 3 ـ نفر مهاجم) و 6 نفر ذخیره هستند.

مسابقات هاکی سالنی
مسابقات در دو نیمه 20 دقیقه انجام می گیرد که بر اساس موافقت کمیته فنی و تیم ها ، زمان را می توانند کاهش دهند. زمان استراحت بین دو نیمه 5 تا 10 دقیقه است .
 

هاکی روی یخ

هاکی روی یخ در کشورهای سردسیری دارای محبوبیت بسیار زیادی است . هاکی یخ یکی از چهار بازی اصلی در آمریکای شمالی است که لیگ فوق حرفه ای آن که به لیگ برتر مشهور است و با نام لیگ ملی هاکی (NHL) و برای زنان با نام لیگ ملی هاکی زنان (NWHL) دارای محبوبیت و طرفداران زیادی است .

بازی هاکی روی یخ ورزشی بسیار فیزیکی است که در آن سه عامل سرعت ، تکنیک و قدرت فیزیکی نقش اساسی دارد.

تعداد بازیکنان جمعاً 12 نفر است . که همانند هاکی سالنی 6 بازیکن (1 نفر دروازه بان ، 2 نفر دفاع 3 نفر مهاجم) است و 6 نفر بازیکن ذخیره دارد.
 

هاکی اسکیت

در این ورزش شما باید توانایی این را داشته باشید که بازی را برای خود و دیگران لذتبخش نمائید پس به این منظور باید مهارت های لازم را کسب نمائید . در ضمن برای فردی که می خواهد این ورزش را شروع کند تسلط بر حرکات اصلی و اولیه اسکیت الزامی است .

فعالیت هاکی در ایران

فعالیت این رشته ورزشی در سال 1320 بطور غیر رسمی در ایران آغاز شد و در همان سال به عضویت فدراسیون جهانی در آمد و در سال 1350 در قالب تشکیل فدراسیون رسمیت یافت . در ایران هاکی روی چمن و هاکی داخل سالن متداول است.

فواید بازی هاکی روی یخ

یک تمرین و ورزش عالی است.
هاکی روی یخ، یک ورزش کاردیو است و هنگامی که شما اسکیت می کنید یا در حال دویدن هستید، بدن شما کالری می سوزاند.
به دلیل ماهیت شروع – توقف بازی که در آن دویدن و فعالیت زیاد در کنار استراحت و ریکاوری های کوتاه است، بیشتر می توان از ویژگی کاردیو این ورزش بهره برد.
 

قدرت عضلانی را بالا می برد

هاکی روی یخ به عنوان یک ورزش قدرتی نیز شناخته می شود و به همین خاطر باعث بهبود عضلات مرکزی بدن و ساق پا می شود.
 

آیا هاکی روی یخ برای تناسب اندام مناسب است؟

هاکی یک ورزش اینتروال با شدت بالاست. این ورزش یک راه بسیار عالی برای عضله سازی و چربی سوزی است. حتی زمانی که در حال استراحت بین بازی ها هستید، بدن شما به سوزاندن کالری ادامه می دهد.
 

آیا بازی هاکی برای کودکان مناسب است؟

ورزش هاکی، یکی از بهترین ورزش ها برای کودکان است. هاکی به افزایش تعادل و هماهنگی بین اعضای بدن کمک بسیار زیادی می کند و با این ورزش شما می توانید هماهنگی بین دست و چشم خود را تقویت کنید.

هاکی به کودکان، مهارت های کار گروهی و اجتماعی را نیز آموزش می دهد و به آنها کمک می کند که شناخت بهتری از خودشان پیدا کنند و و نحوه عملکرد در محیط گروهی را نیز می آموزند.

مسابقات

با اینکه 64 کشور جهان عضو فدراسیون بین المللی هاکی روی یخ (IIHF) هستند ، اما در مسابقات جهانی هاکی از جمله در بازی های المپیک زمستانی و جام جهانی هاکی روی یخ کشورهای کانادا ، جمهوری چک ، فنلاند ، روسیه، اسلواکی ، سوئد و ایالات متحده آمریکا حرفی برای گفتن دارند و غالباً درصدر جدول مسابقات جای دارند.

بطوری که از 63 مدالی که در مسابقات هاکی مردان در بازی های المپیک زمستانی از سال 1920 تاکنون توضیح شده است ، تنها 6 مدل به کشورهایی جز چند کشور نامبرده رسیده است.

لوازم ایمنی :

این ورزش بسیار مفرح اما پر خطر لوازم ایمنی دارد که شامل :

الف ـ کلاه ایمنی : باید پشت و اطراف سر را کاملا بپوشاند .

ب ـ شلوار ایمنی ، گارد سینه ، گارد صورت : فقط برای بازیکنان زیر 18 سال اجباریست .

ج ـ آرنج بند ، ساق بند و زانو بند: بهتر است زیر لباس پوشیده شود تا در حین بازی از جای خود حرکت نکند و باعث صدمه نشود.

دـ دستکش مخصوص: دارای پد محکمی بوده ، مخصوصاً روی انگشت شصت که در حین بازی انگشت شصت برنگردد و از صدمه در برابر برخورد توپ و چوب و درگیری ها به دست کاملاً جلوگیری می کند.

تجهیزات مورد نیاز :

چوب :

چوب بازی از دو قسمت سر که مسطح است و دسته تشکیل می شود . تمام قسمتی که مسطح است روی چوب و قسمتی بالای آن دسته چوب نام دارد.سر چوب از جنس چوب است و نباید لبه دار و دارای قسمت های اضافی و اتصالات فلزی باشد.

توپ :

در کل دو نوع توپ هاکی وجود دارد: الف ـ توپ تخت: این توپ قطری بین 3 1/4 ـ 1 1/2 اینچ و وزنی بین 75 ، 1-3 دارد . از این توپ برای بازی روی زمین های پارکت که پد بیش از 40 سانتی متر دارند استفاده شود.

ب ـ توپ گرد (بال): این توپ برای بازی روی زمین آسفالت و زمین هایی که پد کمتر 40 سانتی متر دارند مناسب است .

نوعی توپ پلاستیکی و سبک که اصطلاحاً جونیور نامیده می شود نیز وجود دارد که برای بازی افرادی با سنین پائین و نوجوانان ساخته شده است .رنگ توپ باید متضاد با رنگ زمین بازی انتخاب شود تا به راحتی در حین بازی قابل دیدن باشد ، مواد تشکیل دهنده داخل توپ نیز باید مخلوطی از چوب ، پنبه باش .

لباس دروازه بان :

دروازه بانان این رشته لباس های نرم مخصوصی می پوشند که قسمتی از آن محافظ پاهاست و پت نام دارد . عرض هر پت هنگامی که در پای دروازه بان است باید حدود 30 سانتی متر باشد .

همچنین دروازه بان از یک ماسک استفاده می کند که از جنس نرم است . دستکش دروازه بان باید دارای انگشتان مجزا از یکدیگر باشد و نباید بیش از 20 سانتی متر عرض داشته باشد . این دستکش ها مچهز به حفاظ داخلی است .

کفش بازیکنان :

میخ های زیر کفش بازیکنان باید از نوع پلاستیک نرم باشد ، کفش دروازه بان نباید دارای برآمدگی و یا لبه های تیز باشد . بهترین قطر چرخ های کفش 70-76 میلی متر می باشد زیرا در بازی هاکی احتیاجی به سرعت خیلی بالا نیست .

چون در هاکی احتمال صدمه دیدن پا وجود دارد ، رویه (بدنه) و تراک کفش های هاکی باید محکم ، قوی و قابل اطمینان باشد و باید بوسیله بلند به پا محکم شود. باید دقت نمود که کفش کاملاً به پا کیپ بوده و حداکثر یا یا دو سایز بیشتر نباید بزرگتر از پا باشد .

آیا هاکی ورزش گرانی محسوب می شود؟

متاسفانه هاکی ورزش گرانی است و تجهیزات زیادی برای آن نیاز است. تجهیزاتی مانند چوب، توپ، گارد، لثه بند، دستکش محافظ دست چپ لازم است و حتی مدافان نیازمند محافظ هستند بنابراین در کل جزو ورزش های گران محسوب می شود.

در ورزش هاکی لباس ها گران نیستند بلکه تجهیزات آن بسیار گران است. برای مثال یک چوب هاکی با کیفیت بین 3 تا 5ونیم میلیون تومان و یک دستکش دست چپ در حدود 2 میلیون تومان قیمت دارد و این تجهیزات است که سبب گرانی این ورزش می شود.

صدمات هاکی

شکستگی ها:

از صدمات شایع شکستگی هایی در ناحیه مچ پای بازیکنان هاکی روی چمن است و این زمانی است که بازیکنان زیاد به حریف نزدیک می شوند که به وسیله هیت زدن به توپ به وجود می آید به طوری که نکاتی که روی شکسته شدن مچ پا دیده می شود نیز می تواند در شکسته شدن بینی ها تأثیر داشته باشد.

بر اساس پژوهشی که اخیراً در انجمن ورزش های دانشگاهی آمریکا انجام شده محققان اعلام کردند ورزش هاکی زنان را با تکان های مغزی روبه رو کرده و ممکن است صدمات جبران ناپذیری به آنها وارد کند.

این محققان دریافتند که خطر تکان مغز در مردان هاکی باز نیز وجود دارد اما این خطر در زنان دو برابر مردان است .

اسپرین

اسپرین صدمات وارد بر رباط یا لیگامنت را اسپرین می گویند که رباط فاقد واحد حرکتی بوده و به منظور استحکام بخشیدن به مفصل در اطراف آن قرار دارند. برای جلوگیری از بش تری صدمات می بایست از کشش و گرم کردن بدن قبل از بازی استفاده کرد.

اصطلاحات انگلیسی خاص بازی هاکی 

‘Chirpin (جیرجیر زدن): به فحاشی بازیکنان به یکدیگر.

Mucking it up (کثافت‌کاری): به درگیرشدن فیزیکی در هنگامی که پاک هاکی در کرنرها قرار دارد.

Up on the roof (رو-طاقی): شوتی که به بالای طاق دروازه بنشیند.

Cement Head (کله‌خر): بازیکن متهاجم که به دنبال دعوا و فیزیکی شدن باشد.

Gong Show (نمایش ضرب چینی): به بازیکن و یا تیمی که بازی هاکی را بد بازی کند.

Top Shelf (سجاف): به گلی که پاک هاکی از کُرنر هر یک از دو طاق دروازه به ثمر نشسته باشد.

Duster (گردگیر): به بازیکنی که همیشه روی نیمکت ذخیره به دستور مربی مینشیند و بازی داده نمی‌شود.

Grinder (جان‌کن): به بازیکنی که هم خشن است و هم زحمت کش.

نویسنده: هستی میکائیلیان