Commodore مقاله ای در مورد کامپیوترهای شرکت
نگاهی به گذشته - کمودور 64 و آمیگا 500
سال‌ها قبل زمانی که نه از اینترنت در ایران خبری بود و نه از کامپیوترهای پرقدرتی که بازیهای سه بعدی را اجرا می‌کنند نوجوانان و جوانان علاقمند به کامپیوتر تکنولوژی را با کمودور 64 ( Commodor 64 ) و آمیگا 500 ( Amiga 500 ) تجربه می‌کردند. کامپیوترهای پی سی (نسلی که به سازگار به آی بی‌ام مشهور است) آن زمان گران بودند و بیشتر در دفاتر اداری کاربرد داشتند. محصولاتی مانند کمودور و آمیگا به دلیل ارزانی و فراوانی بازیهای کامپیوتری برای آن‌ها بیشتر مورد توجه جوانان بود. کار با این کامپیوترها نیاز به تخصص خاصی نیاز داشت و در ضمن به تلوزیون هم وصل می‌شدند که در هزینه خرید و استفاده از آن‌ها بسیار موثر بود. کمودور به خصوص به دلیل ارزان‌تر بودن بسیار مورد توجه علاقمندان بازیهای کامپیوتری بود. آمیگا نیز محبوب گرافیست‌ها و علاقمندان موسیقی بود. مجله ای نیز در آن زمان به نام کامپیوترهای خانگی منتشر می‌شد که پر بود از روشهای نسوز کردن بازیها، معرفی بازیهای جدید، ترفندها و آموزش استفاده حرفه‌ای‌تر از کمودور یا آموزش کار با نرم‌افزارهای تحت آمیگا و ساخت تصاویر گرافیکی و انیمیشن با آمیگا.
در هر دوی این کامپیوترها امکان برنامه‌نویسی وجود داشت و بیسیک که به صورت توکار در کمودور وجود داشت و کارتریجهای برای نسخه پیشرفته تر بیسیک آن نیز در بازار بود و آمیگا نیز اگرچه چندان برای برنامه نویسی استفاده نمی‌شد اما به خاطر دارم که زبانهای بیسیک و سی برای سیستم عامل آن که ورک بنچ نام داشت و مانند سیستمهای عاملهای امروزی از یک محیطی گرافیکی بهره می‌برد وجود داشت. من شخصاً اولین کدهای بیسیک خود را با کمودور و نخستین کد سی را نیز با لتیس سی آمیگا نوشته‌ام. در آن زمان اجرای چند خط برنامه که مثلا چند دایره رسم می‌کرد برای من و دوستان اهل کامپیوترم بسیار هیجان‌انگیز بود.
امروز که به مشخصات فنی این کامپیوترها نگاه می‌کند فاصله آن‌ها را با کامپیوترهای بسیار زیاد می‌بینیم. کمودور 64 از CPU با سرعت تنها یک مگاهرتز (سرعت کلاک کامپیوترهای امروز به گیگا هرتز است که بیش از هزار مگاهرتز است) بود. همچنین رم آن 64 کیلو بایت بود که در مقایسه به یک یا چند گیگا بایت رم کامپیوترهای امروز بسیار بسیار اندک است. دقت تصویر آن یا به اصلاح گرافیک آن تنها 320 پیکسل در عرض و 200 پیکسل در طول بوده است. امروزه بسیاری از دستگاههای موبایل از سی پی یو و گرافیک بهتری از کمودور 64 بهره می‌برند. کمودور 64 به صورت پیش فرض بدون دیسک درایو (چه فلاپی و چه هارددیسک) بود و معمولا با نوار و با استفاده از تیپ نرم افزارها و بازیها به حافظه این کامپیوتر منتقل می‌شد.
آمیگا البته از مشخصات سخت افزاری بهتری برخوردار بود. سرعت کلاک سی پی یو استفاده شده در آمیگا 500 نیز تنها هفت مگاهرتز بود (هفت برابر کمودور و حداقل 145 برابر کمتر از کامپیوترهای ضعیف امروزی). این کامپیوتر 512 کیلو بایت رم داشت و در دقت تصویر 640x256 یا 640x512 را پشتیبانی می‌کرد. آمیگا به خصوص نسل 1200 آن تا مدت‌ها از لحاظ گرافیکی و موسیقی از کامپیوترهای پی سی آن زمان جلوتر بودند. آمیگا 500 مانند کمودور 64 هارددیسک نداشت اما یک فلاپی درایور توکار داشت و در آمیگا 600 هارددیسک نیز اضافه شده بود.
جک ترامیل و نوستالژی کومودور
غالبا وقتی درباره اشخاص تأثیرگذاری که در ساخت و رواج کامپیوترهای شخصی نقش داشته‌اند، صحبت می‌کنیم، یاد استیو جابز، استیو وزنیاک، بیل گیتس، پل الن، گوردون مور و اندی گروو می‌افتیم، در این میان باید یادی هم از «جک ترامیل» کرد، کسی که «کومودور» را برای استفاده کاربران آماده کرد و بعدها رئیس شرکت آتاری شد. ترامیل کسی است که نقش زیادی در پشت سر رایانه‌های PET، Vic-20 و کومودور ۶۴ بازی کرد، این آخری را شاید بتوان پرفروش‌ترین رایانه شخصی در طول تاریخ محسوب کرد. گرچه این موضوع قابل بحث است، ولی احترام بزرگان «سیلیکون ولی» به ترامیل، غیر قابل انکار است. ترامیل یک بازمانده آشویتس و عضو سابق ارتش آمریکا است که تصمیم گرفت کارش منحصر به تعمیر ماشین‌های تحریر نشود و به الکترونیک بپردازد. دوشنبه شب، صدها نفر از ریش‌سفیدان «سیلیکون ولی» در «مانتین ویو» و در موزه تاریخ کامپیوتر، گرد هم آمدند تا بیست و پنجمین سالگرد به بازارآمدن کومودور ۶۴ را گرامی بدارند. سایت CNET News.com از فرصت استفاده کرد و گفتگویی با ترامیل داشت و با او در مورد مشهورترین محصولش، جایگاه کامپیوترهای شخصی در حال حاضر و درمورد حال و هوای جامعه و کاربران کومودور ۶۴ و اپل II درمیانه دهه ۸۰ میلادی، صحبت کرد. اما قبل از اینکه درباره این مصاحبه بنویسم، بد نیست کمی درباره سرگذشت جالب ترامیل برایتان بنویسم.
ترامیل در سال ۱۹۲۸ در Łódź لهستان به دنیا آمد. بعد ازحمله آلمان نازی در سال ۱۹۳۰ او و خانواده‌اش به یک گتو منتقل شدند، جایی که او در یک کارخانه تولید پوشاک کار می‌کرد. بعد از برچیده شدن گتوها، او و خانواده‌اش به آشویتس فرستاده شدند، در آشویتس او به وسیله دکتر منگل معاینه شد، و تشخیص داده شد که برای کار مناسب است. او و پدرش به یک اردوگاه کار اجباری نزدیک هانوفر فرستاده شدند، ولی مادر ترامیل در آشویتش باقی ماند. مدتی بعد مادر ترامیل به طرز مشکوکی از دنیا رفت، گرچه نازی‌ها گفتند او به خاطر ابتلا به تیفوس مرده است ولی خود ترامیل عقیده دارد مادرش را نازی‌ها با تزریق گازوئیل به قتل رسانده‌اند. Mengele سرانجام در آوریل سال ۱۹۴۵، او از اردوگاه کار اجباری آزاد شد. در نوامبر سال ۱۹۴۷ او به آمریکا مهاجرت کرد و به ارتش پیوست، جایی که یاد گرفت چگونه ماشین‌های تحریر را تعمیر کند. در سال ۵۳ او یک راننده تاکسی شد و یک مغازه در برونکس برای تعمیر ماشین‌های اداری خرید و نامش را «ماشین تحریر قابل حمل کومودور» گذاشت. Bronx پس از آن او شروع به تجارت و وارد کردن ماشین‌های تحریر کرد. به خاطر محدودیت‌های وارداتی، او به این فکر افتاد که در تورنتو شرکتی برای تولید ماشین‌های تحریر تأسیس کند. گرچه او علاقه داشت از یک نام نظامی مثل آدمیرال و یا ژنرال برای شرکت تازه‌تأسیسش استفاده کند ولی به خاطر ثبت شدن قبلی این اسامی همان نام کومودور را ترجیح داد. در سال ۶۲ شرکت کومودور عمومی شد ولی ترامیل تا میانه دهه ۸۰ رئیس این شرکت باقی ماند. در طی این سال‌ها شرکت کومودور محصولات دیگری مانند ماشین حساب هم تولید می‌کرد تا سرانجام نوبت به تولید رایانه‌های شخصی و در صدر آن‌ها کومودور ۶۴ رسید که در سال ۱۹۸۲ وارد بازار شد. در سال ۸۴، ترامیل از کومودور استعفا داد و یک شرکت دیگر برای تولید رایانه‌های شخصی تولید کرد. در جولای ۸۴، او آتاری را خرید. در سال‌های پایانی دهه ۸۰ او کار روزانه را در شرکتش متوقف کرد و شرکت را به پسرش -سام- منتقل کرد. در سال ۹۶ او، آتاری را به یک شرکت تولیدکننده دیسک، فروخت. رایانه کومودور ۶۴ در آگوست سال ۱۹۸۲ وارد بازار شد، این کامپیوتر یک کامپیوتر ۸ بیتی بود که به قیمت ۵۹۵ دلار فروخته می‌شد! این کامپیوتر ۶۴ کیلوبایت رم داشت و از لحاظ عملکرد صوتی تصویری از نمونه‌های مشابه شرکت IBM، در آن زمان بهتر بود. بین سال‌های ۸۲ تا ۹۴، ۳۰ میلیون دستگاه کومودور ۶۴ فروخته شد، چنین میزان فروشی این رایانه را پرفروش‌ترین مدل کامپیوتر شخصی در طول تاریخ کرد. در زمان اوج شهرت به گفته ترامیل، شرکت او ماهانه ۴۰۰ هزار دستگاه کومودور تولید می‌کرد. در سال‌های ۸۳ تا ۸۵، کومودور به تنهایی ۴۰ درصد بازار رایانه‌های شخصی را در اختیار داشت و بیشتر از پی‌سی‌های اپل و IBM می‌فروخت. تقریبا ۱۰ هزار نرم‌افزار تجاری از انواع مختلف برای کومودور نوشته شد.
حتی امروز هم بعضی از علاقمندان و مشتاقان کامپیوتر این رایانه را در خانه دارند، حتی برنامه‌های شبیه‌ساز کومودور ۶۴ هم نوشته شده است که به کاربران اجازه می‌دهد در حین کار با کامپیوترهای مدرن، یادی هم از کومودور ۶۴ کنند. جک ترامیل هنوز یک کومودور ۶۴ در خانه دارد و با آن هر روز چند دقیقه بازی محبوبش یعنی Pac-Man را بازی می‌کند. البته کامپیوتر اصلی او در حال حاضر یک کامپیوتر Dell است. ترامیل علت محبوبیت کومودور ۶۴ را دارا بودن خصوصیاتی می‌داند که تا قبل از ان در یک کامپیوتر شخصی مجتمع نشده بودند. او ویژگی‌ها صدا، تصویر و رنگ را وارد کومودور کرده بود و یک صفحه کلید برای ان گذاشته بود. استفاده از کومودور آسان بود. روابط تجاری که ترامیل با خریداران محصولات قبلی‌اش یعنی ماشین‌های تحریر و ماشین‌های اداری داشت، باعث شده بود که او بتواند خیلی آسان از این روابط برای فروش کومودور هم استفاده کند. بنابراین او خیلی راحت از فروشگاه‌های خرده‌فروشی هم برای فروش کومودور استفاده می‌کردو مجبور نبود فروش را تنها منحصر به فروشگاه‌های لوازم الکترونیک کند. جک ترامیل حالا بازنشسته شده است و با همسرش -هلن- که با او در سال ۴۷ ازدواج کرده است در «مونته سرنو»ی کالیفرنیا زندگی می‌کند. او سه پسرو چند نوه دارد.
منبع:www.commodore.ca/history
ارسال توسط کاربر محترم سایت : saeedguguli
سال‌ها قبل زمانی که نه از اینترنت در ایران خبری بود و نه از کامپیوترهای پرقدرتی که بازیهای سه بعدی را اجرا می‌کنند نوجوانان و جوانان علاقمند به کامپیوتر تکنولوژی را با کمودور 64 ( Commodor 64 ) و آمیگا 500 ( Amiga 500 ) تجربه می‌کردند. کامپیوترهای پی سی (نسلی که به سازگار به آی بی‌ام مشهور است) آن زمان گران بودند و بیشتر در دفاتر اداری کاربرد داشتند. محصولاتی مانند کمودور و آمیگا به دلیل ارزانی و فراوانی بازیهای کامپیوتری برای آن‌ها بیشتر مورد توجه جوانان بود. کار با این کامپیوترها نیاز به تخصص خاصی نیاز داشت و در ضمن به تلوزیون هم وصل می‌شدند که در هزینه خرید و استفاده از آن‌ها بسیار موثر بود. کمودور به خصوص به دلیل ارزان‌تر بودن بسیار مورد توجه علاقمندان بازیهای کامپیوتری بود. آمیگا نیز محبوب گرافیست‌ها و علاقمندان موسیقی بود. مجله ای نیز در آن زمان به نام کامپیوترهای خانگی منتشر می‌شد که پر بود از روشهای نسوز کردن بازیها، معرفی بازیهای جدید، ترفندها و آموزش استفاده حرفه‌ای‌تر از کمودور یا آموزش کار با نرم‌افزارهای تحت آمیگا و ساخت تصاویر گرافیکی و انیمیشن با آمیگا.
در هر دوی این کامپیوترها امکان برنامه‌نویسی وجود داشت و بیسیک که به صورت توکار در کمودور وجود داشت و کارتریجهای برای نسخه پیشرفته تر بیسیک آن نیز در بازار بود و آمیگا نیز اگرچه چندان برای برنامه نویسی استفاده نمی‌شد اما به خاطر دارم که زبانهای بیسیک و سی برای سیستم عامل آن که ورک بنچ نام داشت و مانند سیستمهای عاملهای امروزی از یک محیطی گرافیکی بهره می‌برد وجود داشت. من شخصاً اولین کدهای بیسیک خود را با کمودور و نخستین کد سی را نیز با لتیس سی آمیگا نوشته‌ام. در آن زمان اجرای چند خط برنامه که مثلا چند دایره رسم می‌کرد برای من و دوستان اهل کامپیوترم بسیار هیجان‌انگیز بود.
امروز که به مشخصات فنی این کامپیوترها نگاه می‌کند فاصله آن‌ها را با کامپیوترهای بسیار زیاد می‌بینیم. کمودور 64 از CPU با سرعت تنها یک مگاهرتز (سرعت کلاک کامپیوترهای امروز به گیگا هرتز است که بیش از هزار مگاهرتز است) بود. همچنین رم آن 64 کیلو بایت بود که در مقایسه به یک یا چند گیگا بایت رم کامپیوترهای امروز بسیار بسیار اندک است. دقت تصویر آن یا به اصلاح گرافیک آن تنها 320 پیکسل در عرض و 200 پیکسل در طول بوده است. امروزه بسیاری از دستگاههای موبایل از سی پی یو و گرافیک بهتری از کمودور 64 بهره می‌برند. کمودور 64 به صورت پیش فرض بدون دیسک درایو (چه فلاپی و چه هارددیسک) بود و معمولا با نوار و با استفاده از تیپ نرم افزارها و بازیها به حافظه این کامپیوتر منتقل می‌شد.
آمیگا البته از مشخصات سخت افزاری بهتری برخوردار بود. سرعت کلاک سی پی یو استفاده شده در آمیگا 500 نیز تنها هفت مگاهرتز بود (هفت برابر کمودور و حداقل 145 برابر کمتر از کامپیوترهای ضعیف امروزی). این کامپیوتر 512 کیلو بایت رم داشت و در دقت تصویر 640x256 یا 640x512 را پشتیبانی می‌کرد. آمیگا به خصوص نسل 1200 آن تا مدت‌ها از لحاظ گرافیکی و موسیقی از کامپیوترهای پی سی آن زمان جلوتر بودند. آمیگا 500 مانند کمودور 64 هارددیسک نداشت اما یک فلاپی درایور توکار داشت و در آمیگا 600 هارددیسک نیز اضافه شده بود.
جک ترامیل و نوستالژی کومودور
غالبا وقتی درباره اشخاص تأثیرگذاری که در ساخت و رواج کامپیوترهای شخصی نقش داشته‌اند، صحبت می‌کنیم، یاد استیو جابز، استیو وزنیاک، بیل گیتس، پل الن، گوردون مور و اندی گروو می‌افتیم، در این میان باید یادی هم از «جک ترامیل» کرد، کسی که «کومودور» را برای استفاده کاربران آماده کرد و بعدها رئیس شرکت آتاری شد. ترامیل کسی است که نقش زیادی در پشت سر رایانه‌های PET، Vic-20 و کومودور ۶۴ بازی کرد، این آخری را شاید بتوان پرفروش‌ترین رایانه شخصی در طول تاریخ محسوب کرد. گرچه این موضوع قابل بحث است، ولی احترام بزرگان «سیلیکون ولی» به ترامیل، غیر قابل انکار است. ترامیل یک بازمانده آشویتس و عضو سابق ارتش آمریکا است که تصمیم گرفت کارش منحصر به تعمیر ماشین‌های تحریر نشود و به الکترونیک بپردازد. دوشنبه شب، صدها نفر از ریش‌سفیدان «سیلیکون ولی» در «مانتین ویو» و در موزه تاریخ کامپیوتر، گرد هم آمدند تا بیست و پنجمین سالگرد به بازارآمدن کومودور ۶۴ را گرامی بدارند. سایت CNET News.com از فرصت استفاده کرد و گفتگویی با ترامیل داشت و با او در مورد مشهورترین محصولش، جایگاه کامپیوترهای شخصی در حال حاضر و درمورد حال و هوای جامعه و کاربران کومودور ۶۴ و اپل II درمیانه دهه ۸۰ میلادی، صحبت کرد. اما قبل از اینکه درباره این مصاحبه بنویسم، بد نیست کمی درباره سرگذشت جالب ترامیل برایتان بنویسم.
ترامیل در سال ۱۹۲۸ در Łódź لهستان به دنیا آمد. بعد ازحمله آلمان نازی در سال ۱۹۳۰ او و خانواده‌اش به یک گتو منتقل شدند، جایی که او در یک کارخانه تولید پوشاک کار می‌کرد. بعد از برچیده شدن گتوها، او و خانواده‌اش به آشویتس فرستاده شدند، در آشویتس او به وسیله دکتر منگل معاینه شد، و تشخیص داده شد که برای کار مناسب است. او و پدرش به یک اردوگاه کار اجباری نزدیک هانوفر فرستاده شدند، ولی مادر ترامیل در آشویتش باقی ماند. مدتی بعد مادر ترامیل به طرز مشکوکی از دنیا رفت، گرچه نازی‌ها گفتند او به خاطر ابتلا به تیفوس مرده است ولی خود ترامیل عقیده دارد مادرش را نازی‌ها با تزریق گازوئیل به قتل رسانده‌اند. Mengele سرانجام در آوریل سال ۱۹۴۵، او از اردوگاه کار اجباری آزاد شد. در نوامبر سال ۱۹۴۷ او به آمریکا مهاجرت کرد و به ارتش پیوست، جایی که یاد گرفت چگونه ماشین‌های تحریر را تعمیر کند. در سال ۵۳ او یک راننده تاکسی شد و یک مغازه در برونکس برای تعمیر ماشین‌های اداری خرید و نامش را «ماشین تحریر قابل حمل کومودور» گذاشت. Bronx پس از آن او شروع به تجارت و وارد کردن ماشین‌های تحریر کرد. به خاطر محدودیت‌های وارداتی، او به این فکر افتاد که در تورنتو شرکتی برای تولید ماشین‌های تحریر تأسیس کند. گرچه او علاقه داشت از یک نام نظامی مثل آدمیرال و یا ژنرال برای شرکت تازه‌تأسیسش استفاده کند ولی به خاطر ثبت شدن قبلی این اسامی همان نام کومودور را ترجیح داد. در سال ۶۲ شرکت کومودور عمومی شد ولی ترامیل تا میانه دهه ۸۰ رئیس این شرکت باقی ماند. در طی این سال‌ها شرکت کومودور محصولات دیگری مانند ماشین حساب هم تولید می‌کرد تا سرانجام نوبت به تولید رایانه‌های شخصی و در صدر آن‌ها کومودور ۶۴ رسید که در سال ۱۹۸۲ وارد بازار شد. در سال ۸۴، ترامیل از کومودور استعفا داد و یک شرکت دیگر برای تولید رایانه‌های شخصی تولید کرد. در جولای ۸۴، او آتاری را خرید. در سال‌های پایانی دهه ۸۰ او کار روزانه را در شرکتش متوقف کرد و شرکت را به پسرش -سام- منتقل کرد. در سال ۹۶ او، آتاری را به یک شرکت تولیدکننده دیسک، فروخت. رایانه کومودور ۶۴ در آگوست سال ۱۹۸۲ وارد بازار شد، این کامپیوتر یک کامپیوتر ۸ بیتی بود که به قیمت ۵۹۵ دلار فروخته می‌شد! این کامپیوتر ۶۴ کیلوبایت رم داشت و از لحاظ عملکرد صوتی تصویری از نمونه‌های مشابه شرکت IBM، در آن زمان بهتر بود. بین سال‌های ۸۲ تا ۹۴، ۳۰ میلیون دستگاه کومودور ۶۴ فروخته شد، چنین میزان فروشی این رایانه را پرفروش‌ترین مدل کامپیوتر شخصی در طول تاریخ کرد. در زمان اوج شهرت به گفته ترامیل، شرکت او ماهانه ۴۰۰ هزار دستگاه کومودور تولید می‌کرد. در سال‌های ۸۳ تا ۸۵، کومودور به تنهایی ۴۰ درصد بازار رایانه‌های شخصی را در اختیار داشت و بیشتر از پی‌سی‌های اپل و IBM می‌فروخت. تقریبا ۱۰ هزار نرم‌افزار تجاری از انواع مختلف برای کومودور نوشته شد.
حتی امروز هم بعضی از علاقمندان و مشتاقان کامپیوتر این رایانه را در خانه دارند، حتی برنامه‌های شبیه‌ساز کومودور ۶۴ هم نوشته شده است که به کاربران اجازه می‌دهد در حین کار با کامپیوترهای مدرن، یادی هم از کومودور ۶۴ کنند. جک ترامیل هنوز یک کومودور ۶۴ در خانه دارد و با آن هر روز چند دقیقه بازی محبوبش یعنی Pac-Man را بازی می‌کند. البته کامپیوتر اصلی او در حال حاضر یک کامپیوتر Dell است. ترامیل علت محبوبیت کومودور ۶۴ را دارا بودن خصوصیاتی می‌داند که تا قبل از ان در یک کامپیوتر شخصی مجتمع نشده بودند. او ویژگی‌ها صدا، تصویر و رنگ را وارد کومودور کرده بود و یک صفحه کلید برای ان گذاشته بود. استفاده از کومودور آسان بود. روابط تجاری که ترامیل با خریداران محصولات قبلی‌اش یعنی ماشین‌های تحریر و ماشین‌های اداری داشت، باعث شده بود که او بتواند خیلی آسان از این روابط برای فروش کومودور هم استفاده کند. بنابراین او خیلی راحت از فروشگاه‌های خرده‌فروشی هم برای فروش کومودور استفاده می‌کردو مجبور نبود فروش را تنها منحصر به فروشگاه‌های لوازم الکترونیک کند. جک ترامیل حالا بازنشسته شده است و با همسرش -هلن- که با او در سال ۴۷ ازدواج کرده است در «مونته سرنو»ی کالیفرنیا زندگی می‌کند. او سه پسرو چند نوه دارد.
منبع:www.commodore.ca/history
ارسال توسط کاربر محترم سایت : saeedguguli
/ج
