هزاره سوم، هزاره ترديد

«هزاره ي سوم»هزاره ي «تغيير»است.تغييري كه از ساده ترين چيزها شروع شده است و امرزه به عميق ترين آنها رسيده است.از جنبه ي بيروني زندگي افراد گذشته و به جنبه هاي دروني زندگي قدم نهاده، آن قدر كه اين روزها مي شود براي پيدا كردن شريك يك عمر زندگي يك ساعت نشست پشت ميز كامپيوتر و تقدير را با فشردن چند كليد كوچك تدبير كرد.
ازدواج خارج از عرف جامعه در ايران خيلي هم پديده ي جدي نيست.اگر نشريات سال هاي پيش از انقلاب (دهه ي چهل و پنجاه)را ورق بزنيد، مي توانيد آگهي هاي همسر يابي را در آنها ببينيد كه دختر و پسرهاي جوان گذشته با رديف كردن يك سري خصوصيات مثبت ظاهري و باطني در باره ي خود و همسر دلخواه شان زندگي آرماني را در نظر داشته اند، اما اگر آن زمان اين شيوه ي همسر گزيني خيلي طرفدار نداشته، در عوض امروز افزايش تقاضا و ثبت نام در سايت هاي همسريابي مي تواند هشداردهنده و قابل تأمل باشد.فقط كافي است سري به سايت هاي مختلف بزنيد (از آگهي هاي مخصوص همسريابي تا بحث هاي داغ داخل چت روم ها و آشنايي هاي آن چناني)تا ببينيد ازدواج اينترنتي در نسل جوان براي خودش كلي طرفدار دارد.)
سايت...يكي از همين سايت هاست.وارد سايت كه مي شويد طراحان سايت با ايده ي جالبي به شما خوش آمد مي گويند.سپس درباره عملكرد، هدف، مديريت، درصد موفقيت و نهايتاً تشويق و اعتماد شما به اين شيوه ي ازدواج با دلايل روانشناسانه!توضيح داده اند.نحوه ي ثبت نام نيز خيلي ساده است.در فرم اول بايد مشخصات خودتان را بنويسيد و به تعدادي سؤال پاسخ دهيد.فرم دوم خصوصي تر است بايد به صورت حضوري و زير نظر مديريت پر شود.در مراحل بعد اگر فردي مناسب شما پيدا شود مي توانيد چند جلسه آشنايي داشته باشيد و در صورت علاقه و توافق «بله»را بگوييد.البته مديران اين سايت به هيچ عنوان ضمانت بعد از فروش نمي دهند و اگر بعدها عدم صحت مسأله يي آشكار شود يا به هر ترتيب ازدواج موفقي از آب در نيايد، پاسخگو نخواهد بود.نكته ي جالب اينجاست كه از ابتداي نام نويسي بايد مبلغي به عنوان حق عضويت پرداخت کنيد که اين مبلغ در مورد معرفي هر شخص به صورت جداگانه حساب مي شود و جالب تر اين كه با يك بررسي ساده متوجه مي شويد حدود هشتاد در صد كساني كه براي پر كردن فرم مراجعه كرده اند، مدرك ليسانس به بالا و موقعيت هاي اجتماعي مالي مناسب دارند!حال با توجه به اينكه آمارها مي گويند 54 درصد كاربران تهراني بين 21 تا سي سال سن دارند، يعني جمعيت جواني در سن ازدواج هستند؛ اين سؤال مطرح مي شود؛«ازدواج اينترنتي»خوب است يا بد؟!

ازدواج با روش نسل سوم!
 

زنان و مردان نسل اول و دوم از ازدواجشان خاطره ي حضور اكثر بزرگان فاميل هفت پشت پدري و مادري را در ذهن دارند، اما نسل سوم نه، آنها به شيوه ي ديگري شريك زندگي شان را پيدا مي كنند؛ شيوه يي كه...خيلي ها هم دوست دارند!حاج علي 68 ساله كه صاحب يك مغازه ي فرش فروشي در يكي از خيابان هاي معروف تهران است مي گويد:«آخر الزمان كه مي گويند همين است ديگر، به جاي سلام و صلوات براي عروسي كردن، صيغه ي كامپيوتري!مد كرده اند.من كه هرگز اجازه نمي دهم نوه هايم با اين قرتي بازي ها ازدواج كنند.مگر مي شود نديده، نشناخته بروي بنشيني پاي سفره عقد؟!براي همين آمار طلاق بالا رفته است.»
خانم اصلاني 37 ساله و كارمند بيمه نيز در اين باره نظر مثبتي ندارد:‌«نه!اين شناخت هاي چت رومي و سطحي به هيچ عنوان ارزشي ندارد.ازدواج كردن موضوع جدي است كه متأسفانه اين روزها جوان ها آن را شوخي مي گيرند.من به شخصه ديد خوبي در اين باره ندارم و دلم نمي خواهد پسر و دخترم از طريق اينترنت ازدواج كنند.»
اما مهناز.م؛34 ساله دانشجوي دكتراي حقوق نظر ديگري دارد:«در جامعه ي ما به خاطر سوء استفاده هاي متعدد و اتفاق هاي ناگوار، ازدواج اينترنتي اين قدر نا متعارف و عجيب است.مگر نه اينكه اين هم نوعي آشنايي است كه مي تواند در خانواده، محيط كار، درس و...پيش بيايد و منجر به ازدواج شود، البته در صورتي كه دو طرف درباره ي گذشته ي همديگر به قدر كافي اطلاعات درست كسب كنند.من خودم پنج سال پيش از همين طريق يعني اينترنت با همسرم آشنا شدم و بعد از ديدن او و پيدا كردن شناخت كافي ازدواج كردم.در حال حاضر هم از زندگي ام رضايت كامل دارم و احساس خوشبختي مي كنم.»اين در حالي است كه سپيده.د، 24 ساله كه به قول خودش زخم خورده ي اين اشتباه است مي گويد:«يك سال پيش از طريق چت با پسري آشنا شده شدم.بعد از چند ماه بدون اينكه همديگر را از نزديك ببينيم عاشق شديم و قرار گذاشتيم.بنابراين بعد از يك جلسه ديدار حضوري با وجود مخالفت خانواده ها پاي سفره عقد نشستيم، اما الان مي فهمم كه حماقت كرده ام و اين ازدواج صددرصد در مورد خيلي چيزها به من دروغ گفته و...»

انتخابي با چشمان بسته
 

نمي شود درباره ي اينكه «ازدواج اينترنتي»خوب است يا بد به راحتي قضاوت كرد، اما اينكه چرا در زمانه يي كه خيلي از مسايل ساده، لباس پيچيدگي بر تن كرده اند و موضوعي مثل ازدواج اين قدر آسان به نظر مي آيد كه با چت كردن و نام نويسي اينترنتي مي شود انتخاب همسر كرد، مطمئناً جاي سؤال دارد!
نيكو ملكوتي، كارشناس ارتباطات در اين زمينه مي گويد:«نمي توان اين شيوه همسر يابي غلط است يا نه، چون اينترنت به خودي خود وسيله ارتباطي نامناسبي نيست، بلكه مشكل اصلي، در فرهنگ ارتباطي ماست.الان چند سالي از ورود اينترنت به ايران مي گذرد و جز عده يي خاص متأسفانه هنوز افراد از اين علم ارتباطي استفاده درستي نمي كنند، چون پايه هاي ارتباطات ايترنتي هنوز در ايران ما جا نيفتاده است.بنابراين بدون در نظر گرفتن موارد استثناء، ازدواج و دوستي هاي اينترنتي با شكست مواجه مي شود.»
خانم زهره مشكات، محقق و آسيب شناس اجتماعي نيز در اين باره نظر متفاوتي دارد:«دهه هشتاد دهه ي بحران هاي اجتماعي در ايران است، بحران هايي مثل طلاق ،اعتياد،بيكاري،تجرد جوانان و تغيير در شيوه ي انتخاب همسر بين جوانان نيز نوعي بحران اجتماعي محسوب مي شود.افزايش مؤسسات همسريابي و آشنايي اينترنتي در فضاي چت كه گاهي منجر به ازدواج مي شود اين نگراني را تشديد مي كند، چرا كه متأسفانه بررسي ها نشان داده تبعات منفي چنين «شيوه ي همسر گزيني آزادي»بسيار پررنگ است.وقتي و نفر در فضاي اينترنت با يكديگر آشنا مي شوند بدون توجه به خيلي ازواقعيت هاي موجود يك سري داده هاي راست و دروغ را برطبق ميل خود به ديگري مي دهند.بنابراين فرد يك چهره ي مجازي مثبت در ذهن مي سازد و به هر صورت ازدواج صورت مي پذيرد كه متأسفانه در مدت كوتاهي نتيجه اش مي شود سرخوردگي و شكست!در حال حاضر آمار دقيق و رسمي در اين باره وجود ندارد، اما يك تحقيق پژوهشي نشان مي دهد در سال هاي اخير ازدواج اينترنتي در سنين پايين تر از 25 سال رواج يافته، كه 95 در صدشان نيز نا موفق بوده اند!و اين همان بحران اجتماعي مطرح شده است، چون كشور ما كشور جواني است؛ جوان هايي كه سرشار از احساسات هستند و البته بي تجربه و خواهان تغيير و تنوع در روش زندگي، بنابراين بايد سياست هايي را براي ازدواج موفق پي ريزي كرد.در واقع قبل از اقدام به ازدواج بايد به مشاوره ي قبل و بعد از ازدواج روي آورد.نبايد دنبال زياد كردن آمار ازدواج بود، بلكه پيگير يك ازدواج و انتخاب درست شد.»
در گذشته ممكن بود دختر و پسري تا زمان عقد همديگر را نبينند.اما حداقل مابين خانواده ها شناختي وجود داشت، در حالي كه در ازدواج هاي اينترنتي و سايتي، نه تنها خانواده كه حتي طرفين ازدواج هم شناخت لازم را از هم ندارند.

تحليل جامعه شناختي
 

دكتر نادري فرد به عنوان يك جامعه شناس درباره ي چرايي پديدار شدن آشنايي و ازدواج هاي اينترنتي مي كويد:«ناهنجاري هاي اقتصادي و اجتماعي نسل سوم ديگر مدرنيته شدن جامعه ي سنتي ما از دلايل مهم استقبال از اين گونه ازدواج هاست.اين در حالي كه عرف و تفكر حاكم بر جامعه ي ايران هنوز نگاه مثبتي را كه بايد به اين موضوع داشته باشد را ندارد و آن را نمي پذيرد.به خصوص كه تجربه هاي اخير نشان داده آشنايي و ازدواج هاي اين چنيني اصولي و موفق نيستند.در گذشته ممکن بود دختر پسري تا زمان عقد همديگر رانبينند.اما حداقل مابين خانواده ها شناختي وجود داشت در حالي كه در ازدواج هاي اينترنتي و سايتي، نه تنها خانواده كه حتي طرفين ازدواج هم شناخت لازم را از هم ندارند، چون در فضاي مجازي شخص مي تواند يك موقعيت آرماني براي خودش و همسر دلخواهش ترسيم كند، بي آنكه توجهي به واقعيت هاي موجود بكند.البته اين نكته نيز قابل توجه است كه با بالا رفتن سن ازدواج در كنار افزايش تعداد مجردان جامعه، نگراني هايي براي جوانان و نوجوانان و خانواده ها مي تواند به وجود بيايد.در نهايت حتي اگر آنها عميقاً به اين نوع ازدواج غير متعارف معتقد نباشند، حداقل براي ايجاد آشنايي و شناخت به اين شيوه ي همسر گزيني رضايت مي دهند، اما نبايد فراموش كرد كه در هر ازدواجي بدون شناخت قبلي،(چه اينترنتي يا هر شكل ديگري)هيچ تضميني براي خوش بختي وجود ندارد.

به همين سادگي
 

نام:....، سن:25 سال،شغل:كاملاً پولدار، محل سكونت:تهران، خيابان :فرشته، تحصيلات:پروفسورا دارم، مشخصات اخلاقي:خيلي خيلي مهربان، دست و دلباز، خوش اخلاق و خوش تيپ...مشخصات فرد مورد علاقه:مثل خودم،همه چيز تمام!
آري:به همين سادگي است فقط كافي است شعارهاي فريبنده ي يكي از اين سايتهاي شخصي گمراه تان كند، اما مگر چقدر مي شود روي اين اطلاعات حساب باز كرد؟!
منبع:هفت روز زندگي شماره94.