اُريگامي- هنر تاکردن کاغذ

کاغذ را تا مي زنيد، يک تاي ديگر، يکي ديگر و آنقدر ادامه مي دهيد تا يک پرنده، خرگوش، جعبه هديه، آباژور و يا يکي از هزاران مدل شگفت انگيز از وسط اين همه تا بيرون آيد. اين يعني اريگامي. اريگامي يا «هنر کاغذ و تا» يکي ازکارهاي دستي محبوب ژاپني ها است که امروزه در سراسر جهان طرفداران زيادي دارد. هدف اين هنر، آفريدن طرح هاي جالب از کاغذ با کمک تاهاي هندسي است. معناي لغوي اين واژه در زبان ژاپني «تاکردن کاغذ» است و تمام مدل
سه‌شنبه، 19 ارديبهشت 1391
تخمین زمان مطالعه:
موارد بیشتر برای شما
اُريگامي- هنر تاکردن کاغذ

اُريگامي- هنر تاکردن کاغذ
اُريگامي- هنر تاکردن کاغذ


 

نويسنده: احسان کمالي- مهندس صنايع




 
کاغذ را تا مي زنيد، يک تاي ديگر، يکي ديگر و آنقدر ادامه مي دهيد تا يک پرنده، خرگوش، جعبه هديه، آباژور و يا يکي از هزاران مدل شگفت انگيز از وسط اين همه تا بيرون آيد. اين يعني اريگامي. اريگامي يا «هنر کاغذ و تا» يکي ازکارهاي دستي محبوب ژاپني ها است که امروزه در سراسر جهان طرفداران زيادي دارد. هدف اين هنر، آفريدن طرح هاي جالب از کاغذ با کمک تاهاي هندسي است. معناي لغوي اين واژه در زبان ژاپني «تاکردن کاغذ» است و تمام مدل هاي کاغذ و تا را در بر دارد، حتي آنهايي که ژاپني نيستند. اريگامي فقط از تعداد کمي از تاهاي گوناگون استفاده مي کند. ولي همين تاها مي توانند به روش هاي گوناگوني ترکيب شوند تا طرح هاي متفاوتي ايجادکنند.
به طور کلي، اين طرح ها با يک برگ کاغذ مربع شکل آغاز مي شود که هر روي ان ممکن است به رنگ متفاوتي باشد و بدون بريدن کاغذ ادامه مي يابد. البته برخلاف باور عمومي، اريگامي هاي باستاني ژاپن، کمتر سختگيري روي اين قراداد داشته و گاهي از بريدن کاغذ در هنگام آفريدن طرح (کيريگامي) و يا شروع کردن با کاغذهاي مستطيل، دايره و ديگر کاغذهاي غيرمربع استفاده مي شده است.
در اوايل امسال، نمايشگاهي از آثار ساخته شده اريگامي در مشهد برگزار شد که اين بهانه اي شد تا توضيحي هر چند اندک در مورد اريگامي بدهيم.

اُريگامي- هنر تاکردن کاغذ

اريگامي
 

کلمه اريگامي از ترکيب کلمه "ORU" به معني تاشو و "Kami" به معني کاغذ ايجاد شده است و در کل، اين لغت به معني تا و کاغذ است.
اريگامي، يک هنر باستاني ژاپني از تاکردن کاغذ است و هدف آن، خلق يک شيء با استفاده از تاخوردگي هاي هندسي کاغذ و چروک نقش ها و بدون استفاده از چسب يا برش کاغذ است.
اريگامي، روش ارائه ي اشکال است که عمدتاً با خم کردن ماده ي مورد استفاده (کاغذ) حاصل مي شود.
بنابراين اريگامي، هنر و انديشه تا زدن کاغذ براي خلق شکل هاي مختلف مي باشد. اين شکل ها تعداد زيادي از حيوانات، پرندگان، ماهي ها، وسايل بازي، وسايل دکوري، شکل هاي هندسي و اشکالي ديگر در ارتباط با گرافيک، معماري، صنعت و ... را شامل مي شوند، اريگامي، طيف بسيار گسترده اي را در برمي گيرد، از کودکان پيش دبستاني تا اساتيد دانشگاه. تمام مردم مي توانند از آن لذت برده و با خلق طرح هاي جديد به تاريخ اريگامي بپيوندند. اريگامي مدرن، در چند سال اخير (از سال هاي 1950 ميلادي به بعد) با انتشار کتاب هاي آقاي «يوشيزاوا» (Yoshizava Akira) استاد اريگامي از ژاپن، دوران طلايي خودش را شروع کرد. اکنون، اريگامي کاربردهاي مهي در هنر، علم و صنعت پيدا کرده است.

اُريگامي- هنر تاکردن کاغذ

تاريخچه پيدايش اريگامي
 

روش ساخت کاغذ، ظاهراً در حدود سال 105 ميلادي (حدود 1900 سال قبل) توسط «تسايي لون» وزير کشاورزي چيني ها اختراع شد و تا بيش از پانصد سال به صورت يک راز نگهداري مي شد. در حدود قرن ششم ميلادي، اين صنعت توسط راهبان بودايي از چين به ژاپن وارد شد. سپس در نيمه ي قرن هشتم ميلادي و پس از غلبه اعراب مسلمان بر آسياي مرکزي، اين صنعت توسط آنان به نقاط ديگر برده شد و در قرن دهم ميلادي به مصر و در قرن دوازدهم ميلادي به اسپانيا رسيد. پس از ورود اعراب به سيسيل، اين صنعت وارد ايتاليا شد و کارگاه هاي کاغذ سازي در 1276 در فابرينوي ايتاليا و 1348 در تروي فرانسه آغاز به کار کردند. بعد از آن، يعني از نيمه ي دوم قرن چهاردهم ميلادي بود که توليد کاغذ افزايش يافت و در اختيار توده مردم قرار گرفت و مصرف کاغذ براي کتاب در اروپا متداول شد. گروهي معتقدند که اولين بار، خم کردن کاغذ در چين متداول شده است. استفاده از ماکت هاي کاغذي خانه، براي سوزاندن مراسم تدفين از دليل اين ادعا است، از اين زمان بود که هنر تا زدن کاغذ در چين شروع شد. آنها چندين قرن، اسرار توليد کاغذ و تازدن آن را نزد خود حفظ کردند تا بعد به کره و ژاپن راه يافت. اما شکي نيست که اين ژاپني ها بودند که هنر خم کردن کاغذ را کمال بخشيدند و به عبارتي از آن خود ساختند. البته هزينه ي بالاي تهيه ي کاغذ، موجب شده بود که از اين هنر فقط براي مراسم خاص استفاده شود، مانند پروانه هاي کاغذي نر و ماده که براي تزيين فنجان ها در مراسم ازدواج استفاده مي شد.
در دوره هاي مختلف تاريخي ژاپن، اريگايم حضور داشته است. در خلال دوره ي موروماچي، در قرون چهاردهم تا شانزدهم ميلادي (1537-1333)، اوريگامي مدرن به گونه اي اصولي توسط يک نويسنده ي ناشناس نگاشته شده است. سپس در دوره ي ادو (1867-1603)، اوريگامي به صورت يک سرگرمي فراگير درآمد که البته در آن زمان، Orisue ناميده مي شد.
در دوره ي ميجي (1912-1867)، اوريگامي در برنامه ي درسي مدارس و حتي مهدکودک ها وارد شد تا کودکان، هنر و مهارت کار با انگشتان را بياموزند. از آن زمان تاکنون، کاغذ مربعي 15 در 15 سانتي متري اوريگامي در همه جا فروخته مي شود و اوريگامي براي سرگرمي و آموزش در مقياس وسيع مورد استفاده قرار مي گيرد.
در ژاپن بود که کار تا کردن کاغذ کامل تر شد و به صورتي رواج پيدا کرد که جزئي از زندگي مردم گرديد و سال ها بعد از آن بود که به کشورهاي اروپايي راه يافت. در کشورهاي اروپايي اين هنر با علم مدرن درآميخت.
گروهي معتقدند که در اسپانيا، خم کردن کاغذ، مستقل از ژاپن ابداع شد. گنجشک کاغذي اسپانيايي (pajarita) در قرن شانزدهم ميلادي و يا حتي قبل از آن ساخته شده است، فيلسوف اسپانيايي «ميگوئل اونامونو» در سال 1902 تاليفاتي در اين زمينه داشته است.
در انگلستان از حدود قرن شانزدهم ميلادي از روش هايي براي تا کردن دستمال سفره روي ميز غذا در محافل استفاده مي شد که محتمل است بعدها به خم کردن کاغذ تبديل شده باشد. هرچند امروزه، آن را قسمتي از اريگامي مي دانند ولي احتمال ابداع آن به طور مستقل از اوريگامي نيز مطرح است.
پس از جنگ جهاني دوم، آثار زيادي در اين زمينه به چاپ رسيده است و انجمن هاي فراواني تاسيس شده است. از مهم ترين آنها مي توان از انجمن اريگامي نام برد که توسط «آکيرا يوشيزاوا» بنيانگذاري شده است.

اُريگامي- هنر تاکردن کاغذ

Crane پرنده دريايي، سمبل اريگامي است.
 

«الينور کوئر» کسي است که با نوشتن کتاب «ساداکو و هزار پرنده دريايي کاغذي» به اين سمبل، عموميت داد. اين کتاب که به صورت گسترده اي منتشر گرديد، داستان دختر جواني به نام «ساراکو ساساکي» را بازگو مي کند.
که در زمان انفجار بمب اتمي هيروشيما، نوزادي بيش نبود. او در سن 12 سالگي در اثر تشعشعات راديواکتيو بمباران اتمي ژاپن توسط آمريکا در جنگ جهاني دوم، دچار سرطان خون شده بود. در پايان جنگ، او در بيمارستاني تحت درمان قرار گرفت. چند سال بعد، سرطان خون او عود کرد. دوست او با در دست داشتن يک پرنده دريايي کاغذي به ملاقاتش رفت. او به ساداکو گفت که پرنده دريايي، سمبل سلامتي است و اگر او بتواند هزار پرنده دريايي بسازد، حالش خوب خواهد شد و ساخت پرنده درايي را به او آموخت. کار ساده اي نبود، اما وقتي ساداکو درساخت اولين پرنده دريايي مهارت يافت، شروع کرد به ساختن 999 پرنده ديگر. او دليرانه مصمم بود که آن ها را بسازد.
ساختن پرنده دريايي، چنان فکر او را به خود مشغول مي کرد که بيماريش را فراموش مي کرد. مصمم بودن او و کارش، توجه پرسنل بيمارستان و بازديدکنندگان را به خود جلب نمود و آن ها نيز مجلات، پاکت هاي عکس هاي راديوگرافي و ديگر کاغذهايي را که به دستشان مي رسيد، براي او مي آوردند تا او بتواند کارش را کامل کند. وقتي ديد که بيماران ديگر نيز به اين کار علاقه مند شده اند، کارش را متوقف کرد و شروع به آموزش چگونگي ساختن پرنده دريايي به ديگر بيماران کرد تا آن ها هم بتوانند اين کار را انجام دهند. جنگ موجب بيماري او شده بود و ساداکو همان طور که پرنده اي دريايي مي ساخت، پيام صلحش را به همه جا گسترش مي داد. به زودي او صد پرنده ي دريايي ساخت. حال او بهتر شده بود و توانست از بيمارستان مرخص شده و به خانه برگردد. اما بيماري او مجدداً عود نمود. توانش به حدي کاهش يافت که متاسفانه ديگر قادر نبود کار ساختن بقيه پرنده هاي دريايي را تمام کند. با کمتر از 700 پرنده درايي کامل شده، ساداکو به حالت کما رفت و سپس جان داد. وقتي همکلاسي هايش فهميدند که او نتوانسته رؤياي خودش را کامل کند، همه تصميم گرفتند که درست کردن پرنده هاي دريايي را بياموزند. به زودي آن ها توانستند کار ساختن هزار پرنده ي دريايي ساداکو را تمام کنند و رؤياي او را تحقق بخشند. همچنين بچه ها تصميم گرفتند به ديگر کودکان ژاپني، نامه نوشته و داستان ساداکو را به آن ها بگويند و نيز از آن ها خواستند با جمع آوري پول هايشان بناي يادبودي براي ساداکو و گسترش پيام صلح او بسازند. وقتي دولت ژاپن از اين طرح مطلع شد، تصميم گرفت يک پارک در هيروشيما به نام پارک صلح تغيير نام دهد. آنها در اين پارک، بناي عظيمي ساختند و شبيه پرنده ي دريايي ساداکو، يک پرنده دريايي بزرگ ساخته و روي اين بنا قرار دادند.
همکالسي هاي او نيز براي احترام گذاشتن به ساداکو، نوشته اي روي پايه ي اين بناي يادبود نصب کردند. اين متني است که آنها انتخاب کردند:
«اين فرياد ماست، اين خواسته ي ماست: صلح در دنيا».
دانش آموزان تمام مدارس ژاپن و حتي سراسر کره ي زمين هر روز، با اميد جهاني براي صلح، به تا کردن کاغذ و ساختن درناهاي کاغذي ادامه مي دهند و آن ها را به مقبره ي او مي فرستند.

اُريگامي- هنر تاکردن کاغذ

فوايد اريگامي
 

ايجاد ارتباط عاطفي
1- در يکي از بررسي هاي انجام شده، حدود ده خانواده را در نظر گرفته و به افراد خانواده ها، اطلاعات اوليه اريگامي و ساخت چند شکل ساده آموزش داده شد. با توجه به رفتار و لغات بکار برده شده در گفت و گوي بين اعضاي خانواده در قبل از آموزش و بعد از آن، مشخص شد که مراوده هاي بين اعضاي خانواده خلاق و دوستانه تر شده است. همين کار با چند گروه دانش آموز و بعد به صورت تک نفره نيز صورت گرفت. ايجاد روابط اجتماعي دوستانه تر و ايجاد علاقه به شکل ساخته شده از طرف سازنده ي آن، نيز به خوبي قابل مشاهده بود.
2- تمام انسان ها به حل مشکل يا معما علاقه مند هستند. دنياي اريگامي از اين بابت، يکي از سرآمدترين و هيجان انگيزترين علم و هنري است که بشر به آن دست يافته است. صرف نظر از کارآمدي و کارآيي آن براي بسياري از علوم، تمرين بسيار خوبي براي ايجاد خلاقيت و ذوق مثبت و سازنده در تمامي افراد از کودکان تا بزرگسالان است.
3- رشد نظم و ترتيب بهتر در کارها.
4- افزايش مهارت دست ها.
5- هماهنگي انديشه و عمل.
6- ارزان بودن.
با توجه به زمينه هاي گسترده شکل هاي اريگامي (کاغذ و تا) و ارزان بودن و حتي مجاني بودن ابزار (که کاغذ است و حتي مي توان از مجلات و روزنامه ها و کاغذهاي باطله نيز استفاده نمود) مي توان با دسته بندي اين اشکال، آنها را در سنين مختلف و در درسهاي مختلف به کار برد.
7- اريگامي را مي توان به راحتي جايگزين بسياري از اسباب بازي هايي کرد که نقشي در رشد خلاقيت و کارايي افراد ندارند. وقتي بصورت آزمايشي، دروس اريگامي به افراد مختلف تدريس مي شد به وضوح ملاحظه مي گرديد که افراد، کار با اريگامي را به بسياري از بازي هاي ديگر ترجيح مي دهند.
8- بسياري اوقات، انسانها در دنياي تصورات خودشان زندگي مي کنند نه در دنياي واقعي. کار با اريگامي و موجودات ساخته شده با آن، مي تواند دنياي خيال انگيز و آرامي را فراهم کند. انسانها به چنين آرامشي براي مقابله با برخي استرس هاي دنياي واقعي نياز دارند.

کاربردهاي اريگامي
 

1- بنا به گفته «تاکتوشي نوجيما» مدرس دانشگاه کيوتو و استاد اريگامي، تئوري اريگامي را مي توانيم براي همه چيز استفاده کنيم؛ چونکه همه جا هست.» او، مردم را در حالي تصور مي کند که در مبل هاي تاشوي خود نشسته اند و در هنگام زلزله، خانه هاي آنها به جاي فروريختن، فقط مقداري تا مي شوند. نوجيما با استفاده از اصول اريگامي، در حال کار روي طرحي است که استفاده از انرژي در ماهواره ها را بهينه مي سازد.
2- «آچيرو هاگيوارا» دانشمند ژاپني، در حال پيدا نمودن راهي است که به راحتي در هنگام تصادف باز شده و سرنشين ها را از صدمه ديدن محافظت مي کند.
4- ساختار تلسکوپي معروف که بزرگترين تلسکوپ فضايي جهان است و به نام چشم شيشه اي هم نام برده مي شود، بر اساس اريگامي طراحي شده است. مساحت اين تلسکوپ بيشتر از مساحت يک زمين فوتبال مي باشد. اين تلسکوپ بيشتر از مساحت يک زمين فوتبال مي باشد. اين تلسکوپ بر اساس نرم افزار «تري ميکر» که استاد به نام اريگامي و پژوهشگر سابق ناسا آقاي «رابرت لنگ» با همکاري دانشمندان لابراتوار «لارنس ليورمور» در کاليفرنيا آنرا طراحي نموده، ساخته شده است که از آن براي طراحي تلسکوپي قابل حمل استفاده کردند که مثل يک گل باز مي شود.
5-ساختمان کتابخانه عمومي شهر سياتل بر اساس اريگامي ساخته شده است. طراح اين بنا «رم کولهاس آلماني» و «جوشاراموس» هستند. يکي از کاربردهاي اريگامي ساخت بناهاي زيبا ومقاوم در برابر زلزله است.
منابع:
1- http://fa.wikipedia.org/
2- www.iranorigami.blogspot.com
3- Gery Hsu: نويسنده , How to Make Origami Airplanes That Fly
4-Robert J.Lang: نويسنده: origami in Action.
5- www.dailymotion.com
منبع:نشريه اطلاعات علمي - شماره367



 



نظرات کاربران
ارسال نظر
با تشکر، نظر شما پس از بررسی و تایید در سایت قرار خواهد گرفت.
متاسفانه در برقراری ارتباط خطایی رخ داده. لطفاً دوباره تلاش کنید.
مقالات مرتبط
موارد بیشتر برای شما