غده هاي سرطاني، آماده باشيد!

دانشمندان در حال نزديك شدن به راه حلي قطعي براي مبارزه با سرطان هستند
 

يكي از مشكلات و محدوديت هاي اصلي بر سر راه درمان سرطان عبارت است از اين كه بسياري از غد ه هاي سرطاني را فقط هنگامي كه كوچك و آسيب پذير هستند، مي توان و مي بايست كشت و در صورتي كه غدد سرطاني به اندازه كافي رشد كنند و در بافت هاي بدن پراكنده گردند، رويارويي با آنها دشوار و گاه ناممكن خواهد بود. با اين همه، دكتر«نورمن مايتلند» از آزمايشگاه تحقيقات سرطان يوركشاير در انگلستان مدعي است كه راه حل خوبي براي اين مشكل يافته است.
دكتر مايتلند توانسته يك سري پروتئين هاي چسبناك و متصل به ويروس هاي مفيدي را توليد كند كه مي توانند سلول هاي سرطاني كوچك موجود در بدن انسان را شناسايي كرده و پس از چسبيدن به آنها، نابودشان سازند. اين پروتئين ها كه از جنس ژله كريستال كه يك نوع موجود دريايي است، ساخته شده اند. امكان شناسايي، رديابي و كنترل دقيق انواع سلول ها و غده هاي سرطاني را فراهم مي آورند. دكتر مايتلند، به واسطه همين كشف، جايزه نوبل شيمي سال 2008را به خود اختصاص داد.
در بدن همه انسان ها، سلول هاي مشكوك به سرطاني بودن يا در معرض سرطاني شدن وجود دارند كه اگر به موقع شناسايي و كنترل نشوند، به احتمال زياد تبديل به سلول هاي سرطاني شده و غدد سرطاني مهلكي را به وجود مي آورند. بنابراين، اعزام يك سري پروتئين هاي حامل ويروس هاي بي خطر به بافت هاي مختلف براي شناسايي اين نوع سلول ها مي تواند ايده بسيار جالب و اميدواركننده اي باشد. اين پروتئين ها پس از شناسايي سلول ها و غدد سرطاني به سطح بيروني آنها چسبيده و در فرايند زاد و ولد و تكثير آنها خلل ايجاد مي كنند، چرا كه خاصيت چسبندگي اين پروتئين ها موجب جلوگيري از تقسيم سلول هاي سرطاني و تكثير نامحدود آنها مي شود.

دكتر مايتلند براي آزمايش ايده خود، مجموعه اي از بافت هاي آلوده به سلول هاي سرطاني پروستات را به عنوان نمونه استفاده كرد و پس از فرستادن پروتئين هاي حامل ويروس هاي مفيد به داخل بافت، نشان داد كه چگونه مي توان با چسبناك كردن سلول ها و غدد سرطاني، آنها را كشت و از تكثير آنها جلوگيري كرد.
پروتئين هاي ضد سرطاني توليد شده توسط دكتر مايتلند و همكارانش، داراي خاصيت جالب ديگري نيز هستند: آنها مي توانند پس از چسبيدن به سلول ها و غده هاي سرطاني بزرگ تري كه قابل انهدام نيستند، آنها را رنگ دار كرده و شناسايي و اندام آنها توسط پزشكان و با استفاده از ساير روش هاي درمان سرطان از جمله شيمي درماني و ليزردرماني، را تسهيل و تسريع كند. تحقيقات نشان داده كه بسياري از سلول ها و غدد سرطاني موجود در بافت بدن داراي يك نوع رنگ سبز بسيار كم رنگ و رقيق هستند كه توسط وسايل تشخيصي موجود قابل رديابي و تشخيص نيست. اما اگر بتوان به اين سلول ها و غدد، رنگ قرمز داد، شناسايي شان بسيار آسان خواهد بود و اين همان كاري است كه پروتئين هاي دكتر مايتلند مي توانند انجامش دهند.
دكتر مايتلند و همكارانش براي شناسايي آسان تر و دقيق تر اين سلول ها و غدد سرطاني نشان دار، يك دوربين مخصوص و فوق پيشرفته طراحي و ساخته اند كه قادر به اسكن كردن بخش هاي مختلف بدن و بافت هاي گوناگون بوده و سلول هاي سرطاني و غدد بسيار ريز سرطاني را با دقت فوق العاده اي شناسايي مي كنند. اگر چه اين دوربين، بسيار گران قيمت است(750 هزار دلار) و خريداري آن براي هر بيمارستان و مركز پژوهشي امكان پذير نيست، اما استفاده از آن مي تواند يكي از مشكل ها و محدوديت هاي اساسي بر سر راه درمان سرطان را برطرف سازد.
به هر حال، به گفته دكتر مايتلند، پنج سال تا كامل شدن تحقيقات در مورد اين روش درماني و عرضه اطلاعات مربوط به آن به جامعه جهاني زمان باقي است و تا آن موقع، با نوآوري هاي جديدتر در زمينه طراحي و ساخت دوربين هاي تشخيص دهنده غدد سرطاني كوچك، از قيمت بسيار بالاي آنها به طور حتم كاسته خواهد شد.

منبع: ماهنامه دانشمند شماره 570