راهکاري هاي ساخت يک وب سايت موفق

طراحي يک سايت خوب در ديدگاه صاحبان مشاغل اهميت به سزايي دارد. مديران و رؤساي سازمان ها معتقدند که اگر سايت مخصوص به خود را داشته باشند آنگاه سيل مشتريان به سمت شان هجوم مي آورد. اما تقريباً تمامي اين مديران بر اين موضوع اتفاق نظر دارند که ساخت يک وب سايت به همين سادگي هم نيست و نمي توان تنها با کنار هم قرار دادن چند صفحه اينترنتي در کنار يکديگر يک وب سايت کارآمد و عالي طراحي کرد.
در اين مقاله سعي داريم نکاتي چند در باب ساخت يک وب سايت به منظور عملکرد هرچه بهتر و بهره مندي از حداکثر پتانسيل آن را براي شما خوانندگان عزيز برشماريم. همچنين برخي مفاهيم و اصطلاحات مرتبط با تنظيمات موتور جستجو يا SEO و ابزارهاي موجود به منظور توسعه اينترنت و فرايند نظارت بر آن را در اختيارتان قرار خواهيم داد. اطلاعات موجود در اين مقاله مي تواند شما کاربر گرامي را در تشخيص مجموعه اي از اهداف و پارامترها و درک بهتر جزئيات فني کار راهنمايي نموده و در عين حال خاطرتان را از بابت در اختيار داشتن تخصص مورد نياز توسط تيم سازنده سايت آسوده مي نمايد و در يک کلام به شما اين اطمينان را مي دهد که مشتريان هدف از سايت شما ديدن خواهند کرد.

نکات اصلي
 

براي ساختن يک سايت خوب بايد از همان اول سنگ بناي کار را محکم نهاد و در اين ميان آنچه بيش از همه در ساخت يک شالوده محکم اهميت دارد انتخاب يک نام دامنه خوب است و در واقع اين نام مبناي آدرسي خواهد بود که مشتريان را به سمت آدرس شما هدايت خواهد کرد. اغلب شرکت ها نام دامنه خود را در ارتباط با نام شرکت و يا ماهيت کسب و کار خود انتخاب مي کنند. يادآوري نام انتخابي بايد ساده بوده و از دقت کافي برخوردار باشد. علاوه بر اين بهتر آن است که اين نام با عبارت آشناي "com" خاتمه پيدا کند. البته اگر شرکت شما از نوع تجاري است. ممکن است براي محفوظ ماندن نام سايت خود مجبور شويد اسامي مرتبط را نيز خريداري کنيد؛ مثلاً نام هايي که املاي يکساني دارند و يا بر حسب نوع کشوري که در آن هستند بخش هايي از آنها متفاوت است.
اين فايل ها که محتوا و ساختار وب سايت شما را تعريف مي کنند بر روي سرور مشخصي که از طريق اينترنت قابل دسترسي است ذخيره مي شوند. شرکت ها مي توانند ميزبان سايت خود بر روي سرورهاي داخلي شان باشند و يا ميزباني سايت خود را به يک شرکت ميزباني کننده خارجي واگذار کنند. ميزباني يک سايت چه به صورت داخلي و چه به شکل خارجي بايد به نحوي باشد که بيشترين ميزان پاسخگويي و امنيت را به کاربران ارائه نمايد. طراحي و ساخت خوب يک سايت چه اهميتي پيدا مي کند اگر در دسترسي نباشد. اگر امنيت سايت به ميزان کافي فراهم نشده باشد آنگاه هکرها مي توانند اطلاعات حساس سايت شما را به سرقت ببرند و يا آن را از دسترسي خارج نمايند و به اين ترتيب سايت وجه خود را از دست داده و متقبل هزينه هاي سنگيني خواهد شد که پيش بيني آن را نکرده بود.

پيروي از استانداردهاي اينترنتي
 

براي آنکه پيدا کردن سايت طراحي شده براي بازديد کنندگان آسان باشد، فايل هاي تعريف کننده محتوا و ساختار سايت بايد با موتور جستجو سازگاري لازم را داشته باشند. ايجاد اين فايل ها هم روش هاي متنوعي دارد و براي ساخت آنها نيز مي توان از ابزارهاي مختلفي استفاده کرد. در هر حال نکته مهمي که بايد مد نظر داشت اين است که محتواي فايل ها بايد بر اساس استاندارد و روش هاي تأييد شده در ساخت صفحات وب ايجاد شوند. کنسرسيوم جهاني وب (موسوم به W3C; www.w3c.org) از جمله منابع موثق جهت دريافت اين استانداردها است.
HTML (زبان نشانه گذاري ابر متني)، XHTML (زبان امتداد پذير نشانه گذاري فرامتن)، CSS (الگوهاي آبشاري) از جمله فناوري هاي اصلي در ساخت صفحات وب به شمار مي روند. HTML نوعي زبان برنامه نويسي است که محتوا و ساختار يک صفحه وب را تعريف مي کند و در مقابل XHTML نسخه قوي تر و تميزتري از HTML است که شامل زبان نشانه گذاري قابل امتداد (Extensible Markup Language) نيز مي باشد. CSS نيز روشي است براي تعريف يک فرمت پايدار از محتواي يک سايت که براي نمونه مي توان به فونت حروف و رنگ هاي موجود در سايت اشاره کرد.
امروزه براي ايجاد محتوا و ساختار يک وب سايت سه روش اصلي وجود دارد.
* محتوا ثابت که به زبان هاي استاندارد HTML و XHTML نوشته مي شود و محتواي يکساني را براي تمامي بازديد کنندگان نشان مي دهد.
* محتواي Flash که با استفاده از ابزارهاي Adobe Flash نوشته مي شود و از نظر ارتباط با کاربر و چندرسانه اي بسيار غني مي باشد.
* محتواي پويا که با استفاده از ترکيبي از زبان هاي برنامه نويسي و HTML و XHTML نوشته مي شود تا بر اساس ورودي کاربر يا اطلاعاتي نظير پايگاه داده محتوا و يا سبک آن را تغيير دهد.
بسته به پيچيدگي سايت طراحي شده، در دسترس بودن کارکنان بخش IT، و سطح تخصص افراد دخيل در پروژه ساخت، شرکت ها مي توانند باتهيه يک Template ازيک عرضه کننده مبتني برابر و يا شرکت ميزبان، سايت خود را ساخته و يا از آن تعمير و نگه داري نمايند؛ يک عرضه کننده CMS متن باز نظير Joomla ،Drupal، و يا WorldPress؛ يا منابع و سازندگان شبکه هاي خانگي همگي مي توانند در اين فرايند ياري گر شرکت ها باشند.
در ساخت يک سايت متد و يا روش آن اهميتي ندارد بلکه تنها نکته مهم اين است که سايت ساخته شده بايد با موتورهاي جستجو سازگاري کافي را داشته باشد و اين کاري است که در حوزه وظايف تيم سازنده وب سايت جاي مي گيرد. به سازندگان صفحات وب توصيه مي شود که براي عملکرد هرچه بهتر سايت طراحي شده خود:
* از زبان JavaScript براي هدايت و يا ايجاد محتوا استفاده نکنند (موتورهاي جستجو توانايي خواندن اين زبان را ندارند)
* حتي المقدور استفاده از Flash را محدود نمايند (موتورهاي جستجو قابليت خواندن محتواي فايل هاي فِلَش را ندارند)
* از قرار دادن متن در تصاوير خودداري کنيد (موتورهاي جستجو توانايي خواندن متون موجود در تصاوير را ندارند)
* فراموش نکنيد راهنماي نقشه سايت را در وب سايت خود قرار دهيد و در تمامي صفحات نيز لينک هايي را براي هدايت کاربران به اين قسمت قرار دهيد.
سايت خود را در تمامي ابزارهاي موتور جستجوي مهم و اصلي به شرح زير قرار دهيد:
* (Google (www.google.com/webmaster/tools
* (Bing (www.bing.com/toolbox/webmasters
* (Yahoo (siteexplorer.Search.yahoo.Com

درک SEO (بهينه سازي موتورهاي جستجو)
 

هدف از SEO بهينه ساختن رتبه بندي سايت طراحي شده در نتايج ارائه شده توسط موتورهاي جستجو است. هرچند ممکن است اين امر اندکي مرموز به نظر برسد اما بايد بدانيد که SEO از دو فاکتور مهم گرفته شده است: کليد واژه ها ولينک ها. کليدواژه هاي هدف براي يک سايت همان لغاتي هستند که مشتريان احتمالي براي يافتن کالا و يا خدمات موردنظرشان در موتورهاي جستجو تايپ مي کنند. در مورد لينک هم بايد بدانيد که يک لينک هم مي تواند داخلي باشد و هم خارجي. لينک هاي داخلي درون سايت طراحي شده قرار دارند و با استفاده از سيستم هدايتگر يا Navigation بازديد کنندگان را به صفحات مختلف يک سايت هدايت مي کنند و در مقابل لينک هاي خارجي از وب سايت هاي ديگر وارد سايت شما مي شوند.

کاربرد کليدواژه هاي صحيح
 

سازندگان وب سايت ها مي توانند براي تشخيص کليدواژه هاي هدف از ابزار Keyword گوگل که به صورت رايگان در اختيار کاربران قرار مي گيرد استفاده نمايند.
adwords.google.com/select/KeywordTool External يا bit.ly/2c0iJz با استفاده از اين ابزار مي توان تنها با وارد کردن يک کليدواژه يا يکي از صفحات مرتبط با کسب و کار مورد نظر، محصولات و يا خدمات ارائه شده توسط آن شرکت ايده هاي خوبي براي انتخاب کليد واژه صحيح گرفت. هدف از انجام اين کار کشف اصطلاحات مرتبط با يک وب سايت و محصولات آن است تا به اين ترتيب کاربران و مشتريان آن سايت راحت تر وب سايت طراحي شده را در فضاي مجازي پيدا کنند.
براي مثال در نظر بگيريد که شرکتي به صورت آنلاين در حوزه فروش تجهيزات بيسبال فعاليت دارد و قصد دارد با انتخاب کليدواژه هاي هدف مناسب در ارتباط با عبارت چوب بيسبال به کسب و کار خود در اين حوزه رونق ببخشد. در اين راستا از ابزار Keyword گوگل استفاده مي کند و اين ابزار نيز عباراتي از قبيل اندازه گيري چوب بيسبال، چوب هاي بيسبال ويژه دبيرستاني ها و يا چوب هاي بيسبال ويژه ليگ هاي کوچک را پيشنهاد مي کند. قرار دادن صحيح اين عبارات در زمره کليدواژه هاي هدف مي تواند نتايج جستجوي نام سايت در موتورهاي جستجو را افزايش داده و در نهايت شمار بازديد کنندگان سايت را بالا ببرد. انتخاب کليدواژه هدف اهميت بسيار در رونق بخشيدن به يک کسب و کار دارد. لذا توصيه مي شود حتماً با يک متخصص SEO مشورت نماييد تا اطمينان حاصل کنيد که کليدواژه هاي مورد نظر خود را به درستي انتخاب نموده و آنها را در صفحات و يا نام فايل هاي تصويري، تگ مربوط به عناوين، سرصفحه و زيرشاخه آن، لينک ها، اطلاعات غيرنمادين (meta information) و متن سايت خود بگنجانيد. توجه داشته باشيد که متون بايد به خوبي نوشته شده باشند و کاملاً مفهوم باشند چرا که بازديد کنندگان از حجم بالاي محتواي در يک سايت و يا تکرار کليدواژه در آن بيزارند.

ايجاد لينک هاي مرتبط
 

ايجاد لينک هاي داخلي به نسبت امري است ساده. هرگاه لازم شد که اطلاعات بيشتري در مورد يک عبارت داده شود مي توان از لينک هاي داخلي براي ارائه اين اطلاعات استفاده نمود و براي اين منظور مي توان از کليدواژه هاي هدف نيز در داخل آن لينک استفاده کرد. از قرار دادن عباراتي نظير اينجا را کيک کنيد (Click here) يا دريافت اطلاعات بيشتر (Learn More) در لينک ها خودداري نماييد و در عوض تلاش کنيد لينک ها را به مطالبي ارجاع دهيد که اطلاعات مفيدي در مورد آن عبارت خاص به کاربر ارائه مي دهد. لينک هاي خارجي که اغلب تحت عنوان لينک هاي پس زمينه (Backlink) يا لينک هاي وارد شونده (incoming links) از آنها ياد مي شود و در مقايسه با لينک هاي خارجي اندکي گمراه کننده تر هستند. در واقع هدف از ايجاد اين لينک ها هدايت کاربران وب سايت هاي مرتبط ديگر به سمت وب سايت ايجاد شده است.
اين وب سايت ها اغلب در نتايج بدست آمده از موتورهاي جستجو در جايگاه بالاتري قرار مي گيرند. کمترين نتيجه اي که ايجاد يک لينک خارجي مي تواند داشته باشد آن است که اين اطمينان را به وب سايت تازه تأسيس مي دهد که نام آن در فهرست هاي جستجوي محلي از قبيل Google Places و دايرکتوري هاي آنلاين مرتبط با صنعت حوزه فعاليت شرکت مطبوع ذکر شده است و مسئولين اين شرکت مي توانند با آسودگي خيال مطمئن شوند که اطلاعات مربوط به سايت به درستي و دقت در فضاي مجازي درج شده است. از ديگر منابع لينک هاي خارجي مي توان به الگوهاي تجاري، سرويس هاي اطلاع رساني آنلاين، مشتريان و سازمان هاي متخصص اشاره نمود.
در هنگام افزودن لينک هاي خارجي به سايت خود دقت کافي را به خرج دهيد چرا که برخي شرکت ها براي ايجاد ترافيک در موتورهاي جستجو اقدام به خريداري لينک هاي خارجي به سايت هاي غيرمرتبط مي کنند، موتورهاي جستجو نيز به نحوي برنامه ريزي شده اند که هرگونه ساخت لينک هاي مصنوعي را تشخيص مي دهند و در صورت تشخيص اين موضوع رتبه بندي سايت مورد نظر به عنوان تنبيه کاهش مي يابد.

افزايش کاربردي
 

در ساخت يک وب سايت نه تنها سازگاري با موتورهاي جستجو که پاسخگويي آن به نياز بازديد کنندگان و مخاطبان هدف نيز مهم است. بازديد کنندگان بايد از پيش درک درستي از هدف يک سايت و دسترسي به آن داشته باشند. همچنين طراحي يک سايت بايد به نحوي باشد که انجام اقدامات درخواستي از سوي سايت (موسوم به محاورات) براي کاربر آسان باشد. محاوره مي تواند ثبت نام (Sign up) در سايت براي دريافت مقالات علمي، خريد يک محصول، و يا ارتباط با دفتر فروش سايت باشد. تشخيص مخاطبان هدف براي ورود به سايت، مشخص نمودن مراحل و روند استفاده از سايت در بدو ورود کاربران به سايت و برآورده ساختن خواست ها و نيازهاي کاربران همگي از نکات مهم در ايجاد يک وب سايت مناسب محسوب مي شوند. براي شروع بهتر است که اهداف را از پيش معين نموده و سايت را به گونه اي طراحي کنيد که شما را در تحقق اين اهداف ياري کنند. در واقع يک سايت بايد براي کاربران هدف و برآوردن خواست هاي آنان طراحي شود. طراحي، ظاهر و احساسي که از کار کردن با يک سايت به فرد دست مي دهد همگي در تصوير ذهني کاربران از آن سايت تأثير مي گذارد.
در طراحي Navigation نيز توصيه مي شود که حتي المقدور نماي سايت را ساده و در عين حال قابل بسط طراحي نماييد. تجربه نشان داده است که Navigation سازگار با کاربر يا اصطلاحاً User-friendly اغلب سازگار با موتور جستجو نيز هست. بارگذاري سريع صفحات، خوانا بودن مطالب، سادگي رنگهاي به کار رفته در طرح هاي موجود در سايت، نامگذاري دقيق و روشن دکمه ها، و دست آخر استفاده مناسب از سرصفحه ها براي ساماندهي هرچه بهتر اطلاعات همگي از جمله فاکتورهاي مهم در افزايش کاربري يک سايت مي باشند.

به کارگيري سيستم اندازه گيري
 

در مقوله تعيين اهداف طراحي يک سايت بايد ترافيک مدنظر براي سايت و همچنين اقدامات مورد انتظار از کاربران پس از ورود به سايت به صورت استاندارد و متريک در نظر گرفته شود. به منظور دنبال نمودن و اندازه گيري نتايج، احتمالاً لازم خواهد شد که برخي کدهاي مشخصي را در سايت خود قرار دهيد. همچنين اطلاعات مربوط به سايت را مي توان از طريق گزارش ها (Log)هاي سرور نيز بدست آورد.
براي مثال ممکن است در يک سايت مشخص هدف آن باشد که شمار بازديد کنندگان جديد از آن سايت به صورت روزانه و به ميزاني مشخص افزايش پيدا کند يا اينکه سايت هر روز ميزان مشخصي از محصولات را به فروش برساند. افزايش مدت زمان حضور داشتن بازديد کنندگان در يک سايت هم مي تواند از جمله ديگر اهداف باشد. کافيست براي تعيين ميزان کارايي سايت طراحي شده اهدافي را مشخص نموده و آنها را دنبال نماييد. براي اندازه گيري نتايج حاصله نيز مي توانيد از ابزارهايي نظير Google Analytic کمک بگيريد. با اين حال به خاطر داشته باشيد که استفاده از ابزارهاي تحليلي مي تواند بر روند توسعه سايت شما تأثير بگذارد چرا که کد رديابي که عمل گزارش اطلاعات را بر عهده دارد مختص به ابزار تحليل انتخاب شده است. و براي مثال اگر قصد داريد که از ابزار Google Analytic استفاده نماييد لازم است که سازندگان سايت کد رهگيري مربوط به اين ابزار را در صفحات وب شما بگنجانند.

ادامه فرايند
 

ادامه عملکرد سايت براي ارائه خدمات به مشتريان بالقوه، و در دسترس نگه داشتن آن فرايندي است مستمر. در اين راستا نتايج بدست آمده از ابزارهاي تحليل و اندازه گيري هاي صورت گرفته مي تواند يک سايت مشخص را در انتخاب هرچه بهتر محتوا، کليدواژه ها و لينک ها هدايت نمايد. يک سايت براي ادامه فعاليت خود به محتوا و اطلاعات جديد و به روز نياز دارد تا از اين طريق بازديد کنندگان بيشتري را به خود جلب نموده، احتمال بازديد مجدد کاربران را افزايش داده، و در نهايت محقق شدن اهداف کاري را در پي داشته باشد.
جالب است بدانيد که موتورهاي جستجو نيز مي توانند نحوه رتبه بندي (ranking) سايت را تغيير دهند و سايت ها نيز مي توانند از طريق تبليغات با استفاده از سرويس هايي نظير Google AdWorlds حجم کاربران و ترافيک بازديد کنندگان خود را افزايش دهند. در مقاله پيش روي نکات مهم براي ساخت يک وب سايت موفق را از نظر گذرانديم با اين حال جزئيات بيشمار ديگري وجود دارند و در فرايند ساخت يک وب سايت بايد به آنها توجه شود. اهميت برخورداري از تخصص لازم در اين امر و البته يکپارچه سازي مؤثر محتوا، تصاوير ويدئويي، فِلَش و رسانه هاي اجتماعي نيز بر کسي پوشيده نيست. امروزه طراحي مناسب و علمي يک وب سايت و همراهي يک تيم متخصص و با تجربه از جمله عوامل مهم در موفقيت يک سايت و روانه شدن سيل بازديد کنندگان به سمت آن است.
منبع:نشريه بزرگراه رايانه، شماره ي 142