زيردريايي هاي تهاجمي USS Virginia Class

زيردريايي هاي هسته اي کلاس ويرجينيا 115 متر طول دارند و قادرند با سرعت بيش از 25 گره دريايي، زير آب اقيانوس به حرکت درآيند. اما کمتر سوناري در دنيا قادر به شناسايي آنهاست و به دليل کاهش شديد علايم صوتي و مغناطيسي توسط طراحان، شناسايي آنها براي نيروهاي دشمن تقريباً غيرممکن شده، مگر زماني که ديگر خيلي دير شده باشد. به دليل استفاده از آخرين تکنولوژي هاي کامپيوتري در دل اين کوسه هاي پولادي، زير دريايي هاي تهاجمي جديد نيروي دريايي ارتش ايالات متحده مي توانند در شبکه رزمي آينده اين نيرو يکپارچه گردند و با همکاري ديگر واحدهاي سطحي و زير سطحي موجود درمنطقه به نبرد با قواي دشمن بپردازند. هر يک از زير دريايي هاي کلاس ويرجينيا 12پرتابگر عمودي موشک هاي کروز Tomahawk را در دل خود جاي داده اند و اين بدان معناست که در لحظه بيش از 75 درصد سطح زمين در برد حملات موشکي آنها قرار دارد.

گرگ دريايي گران قيمت
 

در روزهاي اوج جنگ سرد، واشنگتن بيش از 60 فروند زيردريايي تهاجمي هسته اي کلاس Los Angles در اختيار داشت. مانند ديگر زير دريايي هاي تهاجمي، اين ناوگان نيز وظيفه داشت تا در مرحله اول امنيت يگان هاي سطحي را در برابر زير دريايي هاي مهاجم حفظ کند و در مرحله دوم به درگيري با شناورهاي دشمن بپردازد. البته زير دريايي هاي تهاجمي وظايف ديگري همچون نفوذ به عمق آب هاي دشمن و اجراي مأموريت هاي شناسايي و جمع آوري اطلاعات را نيز برعهده دارند و در نمونه هاي جديدتر مي توانند با تکيه بر موشک هاي کروز خود براي هجوم به مواردي همچون پدافند هوايي و يا گره هاي ارتباطي طرف مقابل به کار گرفته شوند.
پس از سپري شدن عمر عملياتي ناوگان Los Angles، نيروي دريايي برنامه ورود به خدمت زير دريايي هاي تهاجمي کلاس Sea Wolf را در ابتداي دهه 1990 آغاز کرد. اما با فروپاشي اتحاد جماهير شوروي در 1991 و پايان جنگ سرد ناگهان نياز به زيردريايي هاي قدرتمند و صد البته گران قيمت Sea Wolf از بين رفت. کنگره بدون معطلي رأي به تعليق پروژه داد و از وزارت دفاع خواست تا طرح جديدي با تأکيد بر هزينه تمام شده پايين تر را آماده کند.

همکاري آب و آتش
 

تنها سه فروند از ناوهاي زير دريايي هسته اي کلاس Sea Wolf ساخته شد و پس از آن بود که دو شرکت هميشه رقيب Electric Boats و Nawport News سرانجام با همکاي USS Virginia را در سال 2000 به آب انداختند. اين دو شرکت که براي بيش از 5 دهه است رقيب شماره يک هم به شمار مي آيند. مأموريت تقريباً غيرممکني را بر عهده داشتند زيرا بايد هر يک از ناوهاي زيردريايي تهاجمي هسته اي آينده ارتش ايالات متحده را با هزينه اي کمتر از 2 ميليارد دلار به توليد مي رساندند. اين در حالي بود که کوسه پولادين آنها بايد به مراتب پيشرفته از ناوگان 2/8 ميليارد دلاري Sea Wolf تجهيز مي شد.
براي رسيدن به اين هدف، مجموعه اي از تاکتيک ها، هوش مديريتي و تکنيک هاي جديد کارگاهي به کار گرفته شد. زيردريايي هاي کلاس ويرجينيا، يکي از اولين کشتي هايي هستند که نقشه کامل قطعات آنها ابتدا به صورت کامپيوتري طراحي شده و سپس براي بررسي مشکلات احتمالي به صورت مجازي در کنار هم آزمايش شدند. فرايند کلي توليد نيز در اين زيردريايي ها کاملاً متحول شده و به جاي استفاده از روند ساخت سنتي از درون به سمت بيرون که تاکنون در مورد تمامي زير دريايي ها به کار گرفته شده، در ساخت USS Virginia و ديگر کشتي هاي همکلاس آن فرايند توليد به صورت نواري و برپايه يک پلت فرم جلورونده متحرک طراحي شده است.

کوسه هاي پولادين
 

مهمترين فاکتوري که در طراحي اين هيولاهاي 115متري مورد توجه بوده، توانايي پنهانکاري فوق العاده آنهاست. البته بر کسي پوشيده نيست که نمي توان زيردريايي به اين بزرگي را کاملاً در دل آب پنهان کرد اما با بهره برداري از فناوري هاي جديد مي توان برد شناسايي و رهگيري آن توسط دشمن را به شدت کاهش داد و از سوي ديگر با افزايش قدرت سونارها و جنگ افزارها، اين امکان را براي کاپيتان به وجود آورد که دشمن را پيش از آنکه حتي متوجه وجود کوسه پولادين در آن حوالي گردد هدف قرار دهد.
در نتيجه جريانات متلاطم ايجاد شده در پشت زيردريايي هاي کلاس Virginia به حداقل ميزان ممکن کاهش يافته که در کل باعث کاهش چشمگير صداي توليدي در هنگام حرکت وسيله در آب مي گردد. اما اين همه ماجرا نيست و مجموعه اي از باله هاي عمودي و افقي که در بخش انتهايي بدنه جاي گرفته اند، با پخش کردن اندک جريانات باقي مانده، به افزايش پنهانکاري وسيله کمک مي کنند.
اما شايد مهمترين نکته در زمينه کاهش صداي توليدي در ناو زيردريايي USS Virginia ساختار خاص مجموعه پروانه ها در آن باشد. اين ساختار که جزئيات آن به صورت طبقه بندي شده باقي مانده با بهره برداري از يک سامانه مشابه جت هاي آبي باعث حذف حباب هاي پروانه که عامل اصلي شناسايي کشتي ها و زيردريايي ها در آب به شمار مي آيند شده که در نوع خود بسيار جالب توجه است.
کاهش صداي توليدي، تنها فاکتوري نيست که براي تبديل کردن USS Virginia و ديگر زيردريايي هاي هسته اي همکلاس آن بايد مورد توجه قرار بگيرد. علاوه بر صداي توليدي خود وسيله، امواج برگشتي سونار نيز نقش مهمي در شناسايي يک زيردريايي به وسيله دشمن دارند که براي رفع اين مشکل تمام سطح بدنه فولادي به وسيله پوششي از مواد لاستيکي لانه زنبوري پوشش داده شده است. اين پوشش که تا کنون جزئيات آن به صورت محرمانه باقي مانده از بازتاب امواج سوناري از سطح بدنه زيردريايي جلوگيري مي کند و شناسايي آن توسط سونارهاي دشمن را غيرممکن مي کند.

تهاجمي به معناي واقعي کلمه
 

زيردريايي هاي کلاس ويرجينياي نيروي دريايي، عليرغم اندازه بزرگ خود مي توانند تا اندازه زيادي از ديد دشمن پنهان باقي بمانند، اما به عنوان يک زيردريايي تهاجمي، اين وسايل بايد از توانايي به کارگيري جنگ افزارهاي قدرتمند برخوردار باشند.
چهار تيوب پرتاب اژدرهاي استاندارد 533 ميلي متر که در دماغه زيردريايي هاي تهاجمي همکلاس USS Virginia قرار گرفته اند، مي توانند اژدرهاي پرقدرت هدايت سيمي Mark 48 را شليک کنند. اين اژدرها که مي توانند بيش از 50 کيلومتر در زير آب حرکت کنند از درجه هوشمندي بالايي برخوردارند و با تکيه بر سونار نصب شده داخل بدنه خود که در فاز آخر حمله به کار مي افتد، قادر به رهگيري و تعقيب طولاني مدت طعمه هستند.
يک زيردريايي تهاجمي بايد قادر باشد تا علاوه بر زيردريايي دشمن، حملاتي را بر ضد شناورهاي سطحي آنها نيز سازمان دهي کند. براي رسيدن به اين هدف خدمه USS Virginia قادرند تا از موشک هاي ضد کشتي معروف Harpoon که در محفظه هاي مخصوص 533 ميلي متر بارگذاري شده اند استفاده کرده و کشتي هاي دشمن را که در فاصله هاي بيش از 200 کيلومتري قرار گرفته اند مورد تهاجم قرار دهند.
نبرد در درياها تنها توانايي رزمي زيردريايي هاي تهاجمي جديد نيروي دريايي ارتش ايالات متحده نيست و ناوگان Virginia قادرند حملاتي را بر ضد اهداف زميني نيز سازمان دهي کنند. براي رسيدن به اين هدف 12 پرتابگر عمودي موشک در بخش دماغه اعضاي اين ناوگان تعبيه شده که به آنها اجازه مي دهد در زمان نياز نسبت به شليک موشک هاي کروز تاکتيکي BGM-109 Tomahawk اقدام کنند. اين موشک که در جنگ هاي اول خليج فارس، جنگ بالکان و عمليات اشغال عراق در سال 2003 موفقيت هاي رزمي بي مانندي را کسب کرده مي تواند با دايره خطاي کمتر از 10 متراهدافي در فاصله 2500 کيلومتري را مورد اصابت دقيق قرار دهد. از حداکثر عمق شليک اين موشک ها اطلاعي در دست نيست. خاص ترين جنگ افزاري که ناوگان زيردريايي هاي هسته اي Virginia قادر به استفاده از آن هستند، تيم نيروهاي ويژه تکاوران دريايي است. هر زيردريايي مي تواند يک تيم 9 نفره از تکاوراتن نخبه را به همراه خود حمل کند و در زمان نياز آنها را در نزديک ترين محل ممکن نسبت به سواحل دشمن پياده کند. اين نيروها قادرند تا با نفوذ به دفاع ساحلي دشمن براي مأموريت هايي همچون شناسايي و يا ترور افراد با ارزش به کار گرفته شوند، همچنين براي مبارزه با تروريست ها نيز مي توان از اين واحد استفاده کرد.

کامپيوتر شناور
 

بخش مهمي از 2 ميليارد دلاري که صرف ساخت هر يک از اعضا زيردريايي هاي کلاس ويرجينيا مي گردد، در بخش تجهيزات رايانه اي و الکترونيکي آنها هزينه مي شود. اتاق کنترل يادآور فيلم هاي علمي تخيلي و عرشه فضاپيماها است. تمامي نشانگرهاي مکانيکي اتاق کنترل جاي خود را به نمايشگرهاي چند منظوره بزرگ داده اند و اکثر فرامين از طريق جوي استيک هاي کوچک به سيستم ها ابلاغ مي گردند. قلب سامانه هاي کامپيوتري اين اتاق مجموعه مديريت نبرد BYG-1 ساخت شرکت نورث روپ گرومن که تمامي داده هاي موجود را پس دريافت، پايش و پردازش در اختيار خدمه قرار مي دهد.
سونار کره اي شکل بزرگي که در بخش دماغه نصب شده، چشم تيزبين USS Virginia در اعماق آب هاي تاريک اقيانوس به شمار مي آيد. اين سونار که قادراست به هر دو شکل فعال و غيرفعال به رهگيري اهداف بپردازد، با صدها آنتن مجزاي خود در رده سونارهاي آرايه اي قرار مي گيرد که قادرند تصويري با کيفيت بسيار بالا از آنچه در زير آب پنهان شده براي خدمه فراهم آورند. علاوه بر اين سونار، شش سونار ديگر نيز در محفظه هايي خارج از پوشش جاذب امواج بدنه در نظر گرفته شده که به ايجاد يک تصوير جامع تر از محيط اطراف کمک مي کنند. در صورت لزوم امکان استفاده از يک سونار شناور که در پشت وسيله قرار مي گيرد نيز وجود دارد.
براي شناسايي اهداف در سطح آب، يک رادار BSP-16 V4 با باند ا روي کوسه هاي پولادين نصب شده که در اين مورد خاص از ارائه برد دقيق آن خودداري شده است. اما شايد جالب ترين بخش تجهيزات الکترونيکي اعضا ناوگان Virginia پريسکوپ هاي ديجيتالي ANBVS-1 آنها باشد. اين وسايل که اولين پريسکوپ هاي غير آينه اي دنيا به شمار مي آيند، با تکيه بر دوربين هاي ديجيتال با کيفيت بالا و امکان زوم بالا توانايي هاي مشابه پريسکوپ هاي سنتي موجود را در اختيار خدمه قرار مي دهد ولي نکته اي که باعث برتري آن مي گردد، توانايي تصوير برداري حرارتي توسط آن است که حتي در تاريکي مطلق نيز قادر به بررسي اهداف است.

قلبي از جنس اورنيوم
 

USS Virginia يک زيردريايي تهاجمي پيشرفته است که با تکيه بر فناوري هاي پنهانکارانه خود مي تواند تا عمق پدافند دشمن نفوذ کند و با استفاده از مجموعه الکترونيکي قدرتمند خود به جمع آوري اطلاعات حياتي طرف مقابل بپردازد. براي رسيدن به اين هدف اين زيردريايي 7900 تني بايد منبع تأمين انرژي قدرتمندي داشته باشد که آن را قادر به انجام مأموريت هاي طولاني مدت کند. به همين منظور از راکتورهاي هسته اي S9G با توان خروجي بيش از 40 هزار اسب بخار ساخت شرکت General Electrics براي آن استفاده شده است، اين راکتور که براي 33 سال سوخت کافي در اختيار دارد مي تواند در تمام مدت خدمت ناو به صورت پيوسته به عملکرد خويش ادامه دهد.
نيروي عظيم حاصل از شکافته شدن اتم فلزات سنگين در راکتور، به 2 توربين بخار بزرگ منتقل مي گردد و پس از تبديل شدن به انرژي الکتريسيته توسط يک شفت به سيستم پيشرانه انتقال مي يابد و مي تواند سرعت اين کوسه پولادين را در زير آب به بيش از 25 گره دريايي برساند.
حداکثر عمق عملياتي زيردريايي هاي کلاس Virginia جز اسناد محرمانه به شمار مي آيد اما عدد بيش از 300 متر منطقي به نظر مي رسد. براي تأمين آب و هواي مصرفي خدمه در اين عمق، زيردريايي مجهز به دو شکافنده آب دريا شده که در نتيجه عملکرد آن آب و هواي مصرفي 134 نفر خدمه و افسر موجود عملاً به صورت نامحدود تأمين خواهد شد.

افق هاي پيشرو
 

نيروي دريايي آمريکا در حال حاضر بيش از 40 فروند از زيردريايي هاي قديمي کلاس Los Angles را همچنان در خدمت نگاه داشته که بايد هرچه سريعتر با ناوگان Virginia جايگزين گردند، اما به دليل مشکلات بودجه اي شديد به نظر نمي رسد که اين روند با آهنگ سريع تر از يک ناو در سال امکان اجرا داشته باشد.
از سال 2005 که USS Virginia در ماه اکتبر آن به صورت رسمي به خدمت نيروي دريايي ارتش ايالات متحده درآمد تا به امروز 8 فروند از اين زيردريايي ها خدماتي شده اند و ساخت 4 فروند ديگر نيز کليد خورده است. بنابر برنامه هاي موجود در نهايت 30 فروند از اين کوسه هاي پولادين بايد به خدمت وارد گردند، رقمي که با توجه به بودجه هاي موجود نمي توان خيلي به آن اميدوار بود.
منبع: ماهنامه نوآور، شماره ي 92