مراحل عملیات فتح المبین

با پیروزی عملیات طریق القدس و قطع ارتباط زمینی یگان های تحت امر سپاه سوم عراق در دو منطقه ی غرب دزفول و غرب رود کارون، زمینه مناسب برای عملیات در هر یک از این دو منطقه فراهم شد. منطقه غرب دزفول به دلایلی همچون دور کردن دشمن از شهرهای اندیمشک، دزفول، شوش و تناسب استعداد یگان های خودی با وسعت منطقه و تناسب وضعیت طبیعی زمین منطقه با رزم نیروی پیاده، برای اجرای عملیات برگزیده شد، سپس یگان ها نقاط حساس زمین را شناسایی کردند. عقبه دشمن به دو تنگه عین خوش و رقابیه اتکاء داشت، بنابراین با توجه به این وضعیت، عملیات طراحی و اجرا شد. در محور شمالی دو قرارگاه و در محورهای شرقی و جنوبی هر کدام یک قرا گاه وارد عمل شدند.

در مرحله اول، تنگه عین خوش توسط تیپ 14 امام حسین (ع) با فرماندهیحسین خرازی مسدود شد.

توپخانه دشمن در منطقه "علی گره زد" با عملیات نفوذی، یک گردان از تیپ 27 حضرت رسول (ص) به فرماندهیمحسن وزواییرا منهدم کرد. در مرحله دوم تنگه رقابیه مسدود شد؛ یگان های خودی با استفاده از کانالی که در زمین های رملی احداث شده بود، تنگه رقابیه را دور زدند و دشمن را از پشت محاصره کردند. دشمن که از همان مرحله اول موقعیت خود را در خطر دیده بود، برای خروج از محاصره، فشار شدیدی وارد می آورد تا تنگه عین خوش را باز کند، اما با رشادت نیروهای تیپ 14 امام حسین (ع) موفق نمی شود. در مرحله سوم، پیشروی به مقر فرماندهی دشمن آغاز شد و یگان 27 حضرت رسول (ص) به فرماندهی احمد متوسلیان، سایت 4 و 5 را که محل استقرار فرماندهی لشکر یک مکانیزه دشمن بود، به اشغال در آورد. در مرحله چهارم، با پاک سازی منطقه آزاد شده و تعقیب دشمن، ارتفاعات منطقه عملیاتی به تصرف درآمد و دشمن به غرب رودخانه رویرج عقب رانده شد. بدین ترتیب همه اهداف تامین گردید و لشکر ده زرهی و یک مکانیزه عراق نیز آسیب جدی دیدند.
منطقه : جبهه جنوبی – شوش و دزفول
رمز : یا زهرا (سلام الله علیها)
تاریخ : 2/1/61 تا 10/1/61
هدف: آزاد سازی منطقه غرب دزفول و جاده دزفول – دهلران و تامین اندیمشک، شوش ، دزفول و جاده اندیمشک – اهواز
وسعت منطقه آزاد شده : 2400 کیلومتر مربع
عملیات فتح المبین 2 فروردین 1361
اِنّا فَتَحنا لَکَ فَتحَاً مُبیناً.
طرح ریزی عملیات افتخارآفرین فتح المبین از اواسط آبان سال 1360 آغاز شد و پس از تلاش های مستمر و خستگی ناپذیر و انجام مشورت ها و هماهنگی های گسترده میان فرماندهان نظامی، در ساعت سی دقیقه بامداد 2فروردین ماه، فرمان حمله با رمز "بسم الله الرحمن الرحیم، بسم الله القاصم الجبارین و یا زهرا..." صادر شد.
رزمندگان دلاور اسلام با دریافت پیام، عملیات حماسی و تاریخی فتح المبین را در شمال خوزستان آغاز کردند و از جنوب و شمال غربی شوش و غرب دزفول در چند محور با ارتش عراق درگیر شدند. در ساعت 2 بامداد اولین خاکریزهای دشمن به دست نیروهای ایرانی سقوط کرد.
در این مرحله عملیات، رزمندگان اسلام موفق شدند ضمن زخمی و به هلاکت رساندن 000، 10 نفر از سربازان دشمن تعداد 200، 2 نفر از آنان را به اسارت خویش در آورند و 7 فروند هواپیمای دشمن را سرنگون و تعداد 60 دستگاه تانک عراقی را منهدم و منطقه ای به وسعت 650 کیلومتر مربع در محورهای عملیاتی شوش و دزفول را از وجود دشمن پاک کنند.
روز سه شنبه سوم فروردین تعداد اسرای تخلیه شده به مرز 5000 نفر رسید و رزمندگان ایرانی به کلیه اهداف خود دست یافتند و منتظر مرحله ی بعدی عملیات شدند.

مرحله دوم عملیات فتح المبین (4/1/1361)

ساعت یک بامداد چهارشنبه چهارم فروردین مرحله دوم عملیات فتح با کلمه رمز "یا زهرا" آغاز شد و نیروهای ایران اسلامی در اولین ساعات شروع عملیات، تلفات سنگینی بر قوای دشمن وارد آوردند و به مواضع او در جبهه های غرب شوش و دزفول دست یافتند. در این مرحله از عملیات تنگه رقابیه و ارتفاعات میشداغ پاکسازی شد. تعداد 4000 موشک و 13 دستگاه کاتیوشا به دست رزمندگان اسلام افتاد و 20 قبضه توپ سالم به غنیمت گرفته شد و تیپ 96 ارتش عراق از هم پاشید و فرماندهان تیپ های 96 و 60 همراه با چند تن از افسران ارشد آن ها به اسارت در آمدند. مجموعه اسرای شمارش شده تا مرحله دوم عملیات از مرز 6000 نفر گذشت.

مرحله سوم عملیات فتح المبین (7/1/1361)

در سومین مرحله ی عملیات فتح بزرگ "فتح المبین" مهم ترین مواضع حیاتی دشمن در غرب شوش و دزفول فتح شد. این مرحله از عملیات که ادامه عملیات فتح محسوب می شد، ساعت 22 و 30 دقیقه شب شنبه 7فروردین با نام فتح المبین و با کلمه رمز "یا زهرا" در شمال غربی شوش آغاز شد و رزمندگان ایران اسلامی موفق شدند ضمن انهدام سه تیپ رزمی عراق، حدود 5000 تن دیگر از قوای دشمن را به اسارت در آورند. در این عملیات سنگین که پیروزی عظیمی برای جمهوری اسلامی ایران محسوب می شد، مهم ترین پایگاههای کنترل و دفاع هوایی ایران و حساس ترین مواضع حیاتی دشمن در غرب شوش و دزفول از اشغال عراقی ها خارج شد و حدود 70 تانک و نفربر به دست قوای اسلام افتاد.
رزمندگان ایران مرکب از دلاورمردان ارتش جمهوری اسلامی، جان برکفان سپاه و بسیج با شکستن نخستین خطوط دفاع دشمن پایگاه های رادار و سایت چهار و پنج واقع در حوالی منطقه ابوصلیبی خات را به محاصره در آوردند.
تعداد هواپیمای سرنگون شده دشمن از آغاز عملیات فتح تا پایان مرحله ی سوم عملیات به 14 فروند رسید. در این عملیات تیپ های یک پیاده مکانیزه، تیپ پیاده 93 و تیپ 10 نیروهای ویژه ی ارتش عراق به کلی متلاشی و اکثر نفرات این سه تیپ کشته، زخمی و یا به اسارت ارتش اسلام درآمدند و علاوه بر نابودی تعداد بسیار زیادی تانک و نفربر، خودرو و مهمات، ده ها دستگاه تانک، نفربر و خودرو ارتش متجاوز عراق به همراه مقادیر قابل توجهی مهمات به دست رزمندگان ایران اسلامی افتاد. طی این عملیات هزاران تن از قوای عراق به اسارت درآمدند.

مرحله چهارم عملیات فتح المبین (8/1/1361)

در چهارمین مرحله ی عملیات که سحرگاه روز یکشنبه 8 فروردین با نام فتح و با کلمه ی رمز "یا زهرا" آغاز شد رزمندگان غرور آفرین ایران اسلامی موفق شدند با عملیات برق آسا و کوبنده ی خویش مناطق سندال، چنانه و عین خوش (پادگان ارتفاعات عین خوش)، دشت عباس، امام زاده عباس، ارتفاعات تینه و ابوقریب، واوی، و ارتفاعات بسیار مهم و استراتژیک دوسلک (مرکز فرماندهی و تدارکاتی دشمن) در منطقه ی برغازه را به تصرف در آورند. هم چنین بعد از ظهر همان روز، تیپ های 421 و 96 ارتش عراق پس از عملیات رزمندگان افتخارآفرین ایران اسلامی به طور کامل متلاشی و کلیه نفرات این دو تیپ کشته، مجروح و یا اسیر شدند.
در این مرحله از عملیات مناطق دشت عباس و امامزاده عباس در شمال غربی منطقه ی شوش و منطقه ی عین خوش از وجود تجاوزگران عراقی پاک سازی و به کنترل کامل نیروهای ایرانی درآمد و تعداد اسرای شمارش شده ی دشمن تا پایان مرحله ی چهارم عملیات فتح به بیش از 15000 تن رسید. هم چنین در این مرحله صدها تن از قوای دشمن به هلاکت رسیدند، تعداد 200 دستگاه خودرو، هشت دستگاه تانک به همراه مقادیر بسیار زیادی سلاح های سبک و مهمات به غنیمت سپاهیان سلحشور اسلام در آمد و ضمناً تعداد هواپیماهای سرنگون شده دشمن به 18 فروند رسید. ارتفاعات تینه که از بزرگ ترین حوضچه های نفتی شمال خوزستان می باشد از وجود نیروهای دشمن پاک شد و چاههای نفت ابوقریب به کنترل کامل رزمندگان اسلام در آمد.

نتایج عملیات فتح المبین

آخرین نتایج حاصله از عملیات پیروزمندانه فتح المبین را به صورت زیر می توان خلاصه کرد:
1- انهدام نیروهای دشمن که سپاه چهارم ارتش عراق را تشکیل می داد به استعداد سه لشکر شامل :
الف : لشکر 10 زرهی متشکل از تیپ 42 زرهی تیپ 24 مکانیزه، تیپ 7 زرهی و تیپ 60 پیاده.
ب : لشکر یک مکانیزه شامل تیپ 1 مکانیزه، تیپ27 مکانیزه، تیپ 34 زرهی و تیپ 51 زرهی.
پ: تیپ های تحت امر لشکر یک و ده شامل تیپ 99 پیاده، تیپ 96 پیاده، تیپ 426 پیاده، تیپ 505 پیاده، تیپ 423 پیاده، و تیپ 241 پیاده.
ت : هلاکت و اسارت چندین هزار تن از افراد ارتش خلقی .
ث: مجموعه تلفات رزمی دشمن حدود 25 هزار تن بود که یا زخمی شده و یا به هلاکت رسیدند و بالغ بر 15هزار نفر به اسارت درآمدند. ضمناً 360 دستگاه از انواع تانک و نفربر زرهی دشمن منهدم، تعداد زیادی تانک، نفربر و خودروی سبک و سنگین و مقادیر بسیار زیادی از انواع مهمات به غنیمت گرفته شد که حدود 150 دستگاه تانک، 170 نفربر و حدود 500 دستگاه خودرو، چندین قبضه موشک سام 6 زمین به هوا، چند قبضه موشک زمین به زمین، 165 قبضه توپ شامل توپ های 182 میلیمتری، 130 میلیمتری و 152 میلیمتری از آن جمله بودند.
2- آزاد شدن ارتفاعات مهم شمال غربی خوزستان به اسامی ابوصلیبی خات معروف به رادار و سایت، علی گره زد، عین خوش، تینه، برغازه، واوی، رقابیه، میشداغ، ارتفاعات 350 معروف به ارتفاعات دهلیز، شاوریه، دلتا، تپه چشمه، جوفینه، کوت کاپن و ارتفاعات 202.
3- رهایی شهرهای دزفول، اندیمشک، شوش، پایگاه چهارم هوایی و جاده سراسری اندیمشک – اهواز و صدها روستا از زیر آتش توپخانه دوربرد و موشک های تخریبی زمین به زمین دشمن.
4- دستیابی به چاه های نفت ابوقریب در ارتفاعات تینه یکی از بزرگ ترین حوضچه های نفتی خوزستان.
5- آزادشدن سه پاسگاه ژاندارمری از استان های ایلام و خوزستان به اسامی عین خوش، دوسلک و جسرنادری.
6- آزاد سازی فرودگاه اضطراری دهلران .
7- آزاد شدن جاده دزفول، دشت عباس، عین خوش وهم چنین مناطق دشت عباس، دشت چنانه و زمین های سرخه که از مهم ترین مناطق کشاورزی شمال خوزستان به حساب می آید. در طی عملیات پیروزمندانه فتح المبین دوهزار کیلومتر مربع از خاک ایران اسلامی از تصرف متجاوز خارج شد.
منبع:www.tebyan.net