نويسنده: دبورا تکاک
مترجم: مينا اسماعيلي
مترجم: مينا اسماعيلي
13روش خنثي کردن دل به هم خوردگي در حاملگي
خيال داشتيد يکي از آن بانواني شويد که همچون تمثال مريم مقدس چهره اي تابناک و درخشنده دارند؛ يکي از آن زنان بارداري که با گذشت هر ماه زيباتر مي شود. اما تهوع صبحگاهي جزو برنامه ريزي که براي خود کرده بوديد، نبود. دکتر "«ايوون تورنتون» خوب به خاطر دارد. او يکي از استادياران متخصص زنان و زايمان و صاحب دو فرزند است تا زماني که خود بارداري را تجربه نکرده بود، اهميت زيادي به شکايت زنان باردار از تهوع صبحگاهي نمي داد.وي مي گويد: «با خودم فکر مي کردم مگر يک تهوع ساده چيست؟ بعد خودم باردار شدم و چون هر 5دقيقه استفراغ مي کردم، مجبور بودم در دستشويي اُطراق کنم!» البته تجربه ي شما در خصوص تهوع صبحگاهي احتمالا با تهوع دکتر «تورنتون» يا هر کس ديگري بسيار متفاوت است. علت آن است که تهوع صبحگاهي از فردي به فرد ديگر تفاوت دارد. در حقيقت حتي ممکن است اصلاً صبح ها دچار اين حالت نشويد. در هر زماني از روز امکان بروز حالت تهوع وجود دارد. پس از يک روز کاري طولاني ممکن است هنگام عصر حالتان بدتر شود و شايد بوهاي خاصي عامل تحريک کننده ي حالت تهوع باشند. تهوع صبحگاهي عموماً در شش هفته ي نخست بارداري يعني درست زماني که جفت، توليد جدي هورمون کوريونيک (HCG)، نوعي هورمون ويژه دوره ي بارداري را آغاز مي کند، اتفاق مي افتد. در اغلب زنان علايم در 8تا 9هفته ي اول به اوج خود رسيده و پس از 13هفته برطرف مي گردند. خبر خوب اين است که تهوع صبحگاهي ظاهراً نشانه ي آن است که فرايند حاملگي به خوبي پيش مي رود(1). مطالعات يک مرکز پژوهشي بر روي 9098 زن باردار نشان داد در آن عده که طي سه ماهه ي نخست حاملگي استفراغ مي کردند سقط جنين و تولد نوزادان نارس کمتر اتفاق مي افتد. همين مطلب تا حدودي باعث خشنودي شما مي شود. اما چطور مي توان اين دوران را با سهولت بيشتري طي کرد؟ توصيه ي کارشناسان در اين خصوص به شرح زير است.
آزمايش کنيد
ممکن است آنچه براي خواهر دوستتان و يا خانم همسايه مؤثر بوده براي شما بي تأثير باشد. «دبورا گوون» معتقد است به تعداد زنان درمان هاي مختلف وجود دارد. شايد لازم باشد چندين روش درماني را امتحان کنيد تا سرانجام درمان مؤثر را براي خود بيابيد.به روش کودک خود تغذيه کنيد
نوزادي که درون بدن شما در حال پرورش است در طول شبانه روز در حال حمله به قند موجود در رگ هاي خوني شماست. اگر به نحوه ي بازگرداندن اين ذخيره ي قند به خون دقت نکنيد، سطح قند خون ممکن است به شدت افت کند.به گفته ي «تاکوئاکينگ» يکي از پرستاران سفانفرانسيسکو، بهترين راهکار تغيير نحوه ي غذا خوردن و تبديل آن به روش تغذيه ي کودک است. يعني خوردن غذا هر بار در حجم کم. با خوردن قندهاي ساده نظير آنچه در ميوه جات يافت مي شود سريعاً و به سهولت مي توان قند کافي را براي بدن فراهم کرد. شما به مصرف قندهايي نياز داريد که مولکول آن ها قبلاً تا حدودي شکسته شده باشد. انگور و آب پرتقال براي اين منظور بسيار مناسبند.
پرهيز از غذاهاي سرخ کرده و چرب
آن چيزبرگر سرخ کرده با حلقه هاي پياز روي آن هفته ي پيش خورديد احتمالاً خيلي عالي به نظر مي رسيد، اما حالا ديگر حاضر نيستيد خطرکنيد. خانم «کينگ» مي گويد: «ظاهراً هر نوع غذاي سرخ کرده موجب تشديد دل به هم خوردگي زنان باردار مي شود». بدن براي هضم اين قبيل غذاها به زمان بيشتري نياز دارد و اين بدان معناست که اين غذاها به مدت بيشتري در معده باقي مي مانند.بادام خام همراه خود داشته باشيد
خانم «گوون» يکي از طرفداران پر و پا قرص بادام خام براي زنان باردار است. خوردن بادام نياز زنان به ميان وعده ي سبک و پي در پي را تأمين مي سازد. بادام حاوي مقداري چربي، پروتئين و مقدار زيادي انواع ويتامين هاي B است. به علاوه حمل بادام راحت تر بوده و خوشمزه تر از شيريني و بيسکويت است.نگه داشتن خوراکي نزديک تخت خواب
اگر به بادام علاقه نداريد چند عدد بيسکويت حاوي نمک و جوش شيرين کنار تخت خواب خود نگه داريد. حرکت با معده ي خالي ممکن است حال شما را بدتر کند. بنابراين صبح ها يا نيمه شب قبل از برخاستن از جا چيزي بخوريد تا قند خون بالا رود.خوردن يک يا دو لقمه خوراکي سوزش سردل را برطرف مي کند
دکتر «گرگوري ريديو» به زنان باردار توصيه مي کند هيچگاه معده خود را خالي نگه نداريد و حتماً چيزي بخورند - ولو تنها يک عدد بيسکويت يا شيريني و يا يک تکه شکلات يا کاکائو. طي دوره بارداري معده اسيد بيشتري توليد مي کند و اين اسيدهاي ترشح شده به چيزي براي هضم کردن و عمل کردن بر روي آن نياز دارند.خوردن زياد مايعات رقيق
هم چنين دکتر «ريديو» خوردن پي در پي مايعات رقيق البته در حجم کم را توصيه مي کند. آبگوشت رقيق، آب، آب ميوه و چاي هاي گياهي خاصي براي اين منظور مناسبند. وي مي گويد: «منظورم اين نيست که محصول خاص را تأييد و تبليغ کنم ولي Gatorade معمولاً بهترين است. چرا که به حفظ الکتروليت ها( موادي که تعادل الکتروشيميايي بدن را تنظيم مي کنند) کمک مي کند».مصرف چاي برگ تمشک
اگر حالت تهوع داريد يک فنجان چاي گياهي بنوشيد. برگ تمشک، بابونه و بلسان ليمو (شيرين) از جمله چاي هايي هستند که دکتر «ريديو» به بيماران خود توصيه مي کند.خانم «گوون» معتقد است اثر گياهان وقتي که با هم ترکيب مي شوند بيشتر مي گردد. مخلوط بابونه و نعناع مؤثرتر از نعناي تنها است.
جرعه جرعه نوشيدن يک نوع نوشابه ي گازدار غيرالکلي
به خاطر داريد که مادرتان براي رفع تهوع و آرام کردن معده به شما نوشابه گازدار غيرالکلي مي داد؟ دکتر «تورن تون» هم از طرفداران مصرف اين نوشابه هاست.اگر حين بارداري ويتامين مصرف مي کنيد با پزشک خود مشاوره نماييد
به گفته ي خانم «گوون» در بعضي موارد همين ويتامين ها عامل تهوع مي باشند.به بدن خود اعتماد کنيد
خانم «گوون» مي گويد: «خوردن هر غذايي البته تا آنجا که داراي ارزش غذايي کمي نباشد بلامانع است. از خوردن کافئين، شيرين کننده هاي مصنوعي و انواع داروها بپرهيزيد. اما فقط به خوردن ماکاروني و محصولات مشابه آن تمايل داريد پس بخوريد. زنان باردار هنگامي که به آنچه بدنشان مي گويد گوش مي دهند و واقعاً نتيجه ي خوبي مي گيرند».خونسردي خود را حفظ کنيد
اگر اضافه وزن ادامه يابد و با مشکل دهيدراسيون (کاهش آب بدن) روبرو نباشيد، احتمالاً بدان معناست که همه چيز پيش مي رود. خانم «کينگ» که ده سال در کمک به وضع حمل مادران تجربه دارد مي گويد: «وزن زنان نبايد بيش از ظرفيت بدن (در ذخيره ي مواد) کاهش يابد. به نظر من مسأله فقط اين است که ما به اسرار آميزبودن آنچه در درون بدن مادر مي گذرد واقف نيستيم. به اعتقاد من ممکن است صبح ها به خاطر تهوع صبحگاهي کمي ناخوش باشيد. ولي در هر حال مي توانيد به خوب تغذيه کردن کودک خود نيز ادامه دهيد».هشدار پزشکي
چه نوع تهوع صبحگاهي بايد موجب نگراني شود؟
در موارد زير با پزشک خود مشورت نماييد:0 نيم تا يک کيلو کاهش وزن. به طور معمول افزايش وزن در طول دوره حاملگي ادامه مي يابد. حتي در صورتي که به دليل استفراغ هيچ غذايي در معده باقي نماند.
0 کم شدن آب بدن و کاهش ادرار.
0 عدم تحمل هر نوع مواد غذايي - از جمله آب يا آب ميوه - به مدت بيش از 4 تا 6 ساعت.
تهوع صبحگاهي در شديدترين حالت خود تبديل به حالتي مي شود که نزد پزشکان به استفراغ بدخيم حاملگي(203) معروف است. اين عارضه در صورتي که تحت درمان قرار نگيرد موجب برهم خوردن تعادل الکتروليت هاي بدن و بي نظمي و اختلال نبض شده و در شديدترين نوع خود ممکن است به آسيب کليه و کبد منتهي گردد. به علاوه اين حالت زندگي جنين را نيز به خطر مي اندازد. «کتوني» که در اثر شکستن ملکول هاي چربي در بدن آزاد مي شود مي تواند منجر به اختلال در رشد سيستم عصبي کودک گردد. زنان مبتلا به استفراغ بدخيم حاملگي غالباً بستري شده و به وسيله ي تزريق وريدي مخلوطي از آب، گلوکز و ويتامين ها تحت درمان قرار مي گيرند.
روشي متفاوت
استفاده از نقاط خاص بدن براي ماساژ
دفعه ي بعد که همسرتان در مورد تهوع صبحگاهي اتان با شما ابراز همدردي کرد به او بگوييد که براي کمک به شما کارهايي هست که مي تواند انجام دهد. کمکي که او مي تواند به شما بکند عبارت است از: ماساژ نقاط خاصي از بدن. به گفته ي دکتر «واتارواهاشي» ماساژ روزانه ي کل بدن به عنوان روشي پيشگيرانه ايده آل است. اگر همسرتان مايل به انتخاب اين روش نيست، دستورات لازم براي اجراي فن سريع ديگري را به او نشان دهيد. در صورت لزوم اين روش مي تواند مؤثر واقع شود. مرد از خانمش بخواهد پهلوي راست بخوابد. مرد پشت او بنشيند. در حالي که ساق پاي چپ را در ناحيه ي پشت او قرار داده بازوي چپ خود را زير او قرار دهد و شانه ي چپ او را در دست بگيريد و با دست راست خود تمامي قسمت هاي گردن زن را سه بار ماساژ دهد. بعد کف دستان باشست خود به گودي مابين ستون فقرات و استخوان کتف سمت چپ و سپس اطراف کتف تا ناحيه ي پهلو فشار وارد آورد و هر نقطه را تنها به مدت 5 تا 7 ثانيه بفشارد. اگر نقطه ي دردي وجود دارد به آن نقطه حين ماساژ توجه بيشتري نمايد و با شست خود تا جايي که زن احساس ناراحتي نکند نواحي زير کتف را ماساژ دهد. به آرامي ماساژ دهد و در صورت تمايل همسر، شدت آن را افزايش دهد. همواره از وزن بدن استفاده کند نه از قدرت عضلاني بازوها. زيرا احساسي کاملاً متفاوت ايجاد مي کند. به نظر دکتر «اُهاشي» با تحريک قسمت هاي خارجي بدن مي توان ناراحتي قسمت هاي دروني را برطرف نمود. نقاط حساسي که براي انجام ماساژ از آن ها استفاده مي کنيد بر معده و سيستم هورموني بدن تأثير مي گذارند.پي نوشت :
1. مورد استثنا، کساني هستند که تهوع بسيار شديد داشته و در واقع به جاي حاملگي طبيعي، دچار نوعي بيماري موسوم به حاملگي «مولار» بوده که مي تواند حتي تهديدکننده ي جان مادر باشد. در اين موارد مراجعه به پزشک الزامي است. «ويراستار پزشکي»
منبع مقاله :تکاک، دبورا، (1388) درمان هاي خانگي، مترجم: مينا اسماعيلي، ويراستار پزشکي: نويد محمدي، تهران: گلبرگ، چاپ پنجم
