واسيلي ولاديمير وويچ بارْتولْدْ معروف به ويلْهِلْمْ بارتولْدْ از مستشرقان معروف روسي در3 نوامبر1869م در سن پترزبورگ روسيه به دنيا آمد. وي تحصيلات خود را در دانشكده زبان‏هاي شرقي دانشگاه زادگاهش به پايان برد و به زبان‏هاي فارسي، عربي و تركي تسلط يافت. بارتولْدْ از 27 سالگي به سمت استاديار اين دانشگاه به تدريس تاريخ ملل مشرق پرداخت و در كنار آن از تحقيق و تحصيل نيز باز نايستاد. او طي اين سال‏ها، مكرراً براي سياحت و مطالعه و تحقيق علمي به تركستان عزيمت كرد و نتايج مطالعات و اكتشافات خود را به صورت كتابي با عنوان تركستان در موقع حمله مغول منتشر ساخت. اين اثر مهم كه براي نخستين بار، در آنْ تمام منابع فارسي و عربي كه با تاريخ روسيه و تركستان ارتباط داشته، مورد آزمايش قرار گرفته بود، به عنوان شاه‏كار بارتولد شناخته شد و بر اثر همين كتاب پرمغز، بارتولد مورخ رسمي جمهوري‏هاي قرقيزستان و تركستان گرديد. هم‏چنين در نتيجه انتشار اين كتاب، نشان درجه اول علمي دانشگاه‏هاي روسيه به بارتولد داده شد و به درجه دكتري در تاريخ ملل شرق نائل گرديد. وي پس از آن در مؤسسات مهم علمي متعدد، عضويت يافت و شخصيتي بين‏المللي به دست آورد. بارتولد به مكتب قديم شرق شناسان روسي تعلق دارد و از منظر دانشمندان و خاورشناسان جديد آن كشور به تاريخ نمي‏نگريست بلكه همواره در تجزيه و تحليل تاريخ به مسائل اجتماعي و اقتصادي و وضع مردم توجه داشت. بارتولد در سال 1912م مجله جهان اسلام را تأسيس كرد و در آن مقاله‏هاي انتقادي مي‏نوشت. انتقادات او گرچه گاه گاهي شديد بود، ولي در آنها جانب عدل و انصاف را رها نمي‏كرد. آنچه بارتولد در موضوع تاريخ آسياي ميانه نوشته، واجد اهميت فوق‏العاده مي‏باشد، زيرا او نخستين كسي است كه در تدوين تاريخ اقوام سرزمين‏هاي مزبور از مآخذ و متون اصيل استفاده كرده است. اين خاورشناس بزرگ، بر اثر تبحر و آشنايى عميق با زبان‏هاي شرقي و استعداد عجيبي كه در تجزيه و تحليل متون و طرح مسائل جديد تاريخي داشته، تعداد چهارصد كتاب و رساله و مقاله در تاريخ و جغرافيا و فرهنگ و تمدن و مذاهب ملل مشرقِ نزديك و ميانه تاليف كرده كه بيش از 20 اثر آن درباره اسلام و ايران است. تاليفات وي در اسلام‏شناسي مبتني بر اسناد و مدارك معتبر مي‏باشد و براي نگارش آنها، تمام كتاب‏هايي را كه حاوي تاريخ اسلام بوده، بررسي كرده است. اين خاورشناس شهير روسي سرانجام در نوزدهم اوت 1930م در 61 سالگي درگذشت و در زادگاهش به خاك سپرده شد.